Hà Nội
23°C / 22-25°C

Phát hiện lỗ đen lớn nhất từ trước đến nay

Thứ sáu, 20:56 05/09/2025 | Tiêu điểm

Thấu kính hấp dẫn nổi tiếng Cosmic Horseshoe (Móng ngựa vũ trụ) chứa đựng một lỗ đen nặng gấp 36 tỉ lần Mặt Trời, gần chạm giới hạn lý thuyết.

Một nghiên cứu vừa công bố trên tạp chí khoa học Monthly Notices of the Royal Astronomical Society đã xác định được lỗ đen quái vật lớn nhất từ trước đến nay: Trung tâm của thiên hà thấu kính trong hệ thống Cosmic Horseshoe.

Cosmic Horseshoe nằm cách chúng ta 5 tỉ năm ánh sáng trong chòm sao Sư Tử (Leo), gồm một thiên hà tiền cảnh khổng lồ đóng vai trò thấu kính hấp dẫn - tức giống như một chiếc kính lúp - giúp các nhà khoa học nhìn rõ hơn các vật thể phía sau nó.

Hệ thống này còn độc đáo ở chỗ có thêm một cấu trúc hình móng ngựa như bị mắc vào thiên hà thấu kính, thực ra là một thiên hà bị thấu kính làm biến dạng thành "vành đai Einstein".

Phát hiện lỗ đen lớn nhất từ trước đến nay - Ảnh 1.

Hệ thống thấu kính hấp dẫn Cosmic Horseshoe với thiên hà thấu kính màu cam và một "vành đai Einstein". Lỗ đen quái vật vừa được phát hiện nằm bên trong thiên hà màu cam - Ảnh: NASA/ESA

Nói với Sci-News, nhà nghiên cứu Carlos Melo từ Đại học Liên bang Rio Grande do Sul (Brazil) cho biết việc tìm kiếm một lỗ đen trong thiên hà xa đến như vậy thường là bất khả thi.

Thế nhưng con quái vật quá vĩ đại bên trong thiên hà thấu kính Cosmic Horseshoe đã tự làm lộ bản thân.

"Chúng tôi phát hiện ra lỗ đen theo hai cách: Nó khiến đường đi của ánh sáng bị thay đổi và khiến các ngôi sao ở vùng bên trong thiên hà mẹ di chuyển cực kỳ nhanh, gần 400 km/giây" - GS Thomas Collett từ Đại học Portsmouth (Anh), đồng tác giả, nói với tờ PHYS.

Ước tính quái vật này có khối lượng tối đa là 36 tỉ Mặt Trời, gần chạm giới hạn lý thuyết về khối lượng mà các vật thể vũ trụ có thể đạt được.

Khối lượng này cũng gấp khoảng 10.000 lần Sagittarius A*, lỗ đen quái vật ở trung tâm thiên hà Milky Way (Ngân Hà) mà Trái Đất trí ngụ.

Phát hiện này còn độc đáo ở chỗ con quái vật bên trong Cosmic Horseshoe là một lỗ đen ngủ yên giống Sagittarius A*, tức chúng không tích cực bồi tụ vật chất và không phát sáng.

Vì vậy, phương pháp mà các nhà khao học đã sử dụng để tìm ra nó - kết hợp thấu kính hấp dẫn và động học sao - hứa hẹn giúp phơi bày nhiều con quái vật vũ trụ khác đang ẩn nấp trong những vùng xa xôi.

Bình luận (0)
Xem thêm bình luận
Ý kiến của bạn
Vật thể gấp 500 lần Mặt Trời bị "xuyên thủng" giữa trời

Vật thể gấp 500 lần Mặt Trời bị "xuyên thủng" giữa trời

Tiêu điểm - 11 giờ trước

Một khoảnh khắc chưa từng được quan sát trong "cuộc đời" các vật thể vũ trụ vừa được một kính viễn vọng của Đài quan sát Nam Âu (ESO) ghi lại.


Tình trạng hiện tại của ngôi nhà không chịu di dời dù được đền bù 37 tỷ đồng khiến dự án kênh dẫn nước phải 'đổi hướng'

Tình trạng hiện tại của ngôi nhà không chịu di dời dù được đền bù 37 tỷ đồng khiến dự án kênh dẫn nước phải 'đổi hướng'

Tiêu điểm - 2 ngày trước

GĐXH - Từ chỗ cố bám trụ để đòi mức đền bù cao hơn, họ rơi vào cảnh mất cả nơi ở lẫn sự ủng hộ của xã hội.

Tương lai 'cực kỳ nguy hiểm' khi Trái đất sắp vượt quá ngưỡng nhiệt độ giới hạn

Tương lai 'cực kỳ nguy hiểm' khi Trái đất sắp vượt quá ngưỡng nhiệt độ giới hạn

Tiêu điểm - 2 ngày trước

Theo cảnh báo, thế giới đang tiến đến mức nóng lên mang tính "hủy diệt", nhiều tác động khốc liệt của khủng hoảng khí hậu xuất hiện sớm hàng chục năm so với dự báo.

Nhện “mặt người” gây chú ý trên mạng Thái Lan

Nhện “mặt người” gây chú ý trên mạng Thái Lan

Tiêu điểm - 2 ngày trước

Mạng xã hội Thái Lan những ngày qua xôn xao hình ảnh một con nhện có hoa văn giống mặt người trên phần bụng.

Tại sao các hành tinh trong vũ trụ chỉ có hình cầu và vòng nhẫn bao quanh?

Tại sao các hành tinh trong vũ trụ chỉ có hình cầu và vòng nhẫn bao quanh?

Tiêu điểm - 3 ngày trước

GĐXH - Chuyên gia lý giải tại sao các hành tinh, ngôi sao luôn hình cầu còn tiểu hành tinh hoặc sao chổi thì không.

NASA cảnh báo khẩn

NASA cảnh báo khẩn

Tiêu điểm - 3 ngày trước

Các nhà khoa học đã dự đoán một tương lai đáng báo động.

Thất nghiệp, giới trẻ Trung Quốc rải CV săn việc tại nơi không ngờ tới, vừa có thêm thu nhập, vừa mở rộng quan hệ

Thất nghiệp, giới trẻ Trung Quốc rải CV săn việc tại nơi không ngờ tới, vừa có thêm thu nhập, vừa mở rộng quan hệ

Tiêu điểm - 4 ngày trước

Nhiều người trẻ coi đây là cơ hội kết nối việc làm tiềm năng trong bối cảnh thị trường lao động Trung Quốc ảm đạm.

Rất nhiều người đang bị rối loạn tâm thần AI

Rất nhiều người đang bị rối loạn tâm thần AI

Tiêu điểm - 4 ngày trước

Thời đại mới, căn bệnh mới.

Khoan xuống lớp băng Nam Cực, giới khoa học choáng váng khi thấy dấu tích 14-30 triệu năm tuổi 'ẩn mình'

Khoan xuống lớp băng Nam Cực, giới khoa học choáng váng khi thấy dấu tích 14-30 triệu năm tuổi 'ẩn mình'

Tiêu điểm - 5 ngày trước

Các nhà khoa học đã phát hiện ra thứ gì bên dưới lớp băng Nam Cực?

Top