Hà Nội
23°C / 22-25°C

Phát hiện lỗ đen lớn nhất từ trước đến nay

Thứ sáu, 20:56 05/09/2025 | Tiêu điểm

Thấu kính hấp dẫn nổi tiếng Cosmic Horseshoe (Móng ngựa vũ trụ) chứa đựng một lỗ đen nặng gấp 36 tỉ lần Mặt Trời, gần chạm giới hạn lý thuyết.

Một nghiên cứu vừa công bố trên tạp chí khoa học Monthly Notices of the Royal Astronomical Society đã xác định được lỗ đen quái vật lớn nhất từ trước đến nay: Trung tâm của thiên hà thấu kính trong hệ thống Cosmic Horseshoe.

Cosmic Horseshoe nằm cách chúng ta 5 tỉ năm ánh sáng trong chòm sao Sư Tử (Leo), gồm một thiên hà tiền cảnh khổng lồ đóng vai trò thấu kính hấp dẫn - tức giống như một chiếc kính lúp - giúp các nhà khoa học nhìn rõ hơn các vật thể phía sau nó.

Hệ thống này còn độc đáo ở chỗ có thêm một cấu trúc hình móng ngựa như bị mắc vào thiên hà thấu kính, thực ra là một thiên hà bị thấu kính làm biến dạng thành "vành đai Einstein".

Phát hiện lỗ đen lớn nhất từ trước đến nay - Ảnh 1.

Hệ thống thấu kính hấp dẫn Cosmic Horseshoe với thiên hà thấu kính màu cam và một "vành đai Einstein". Lỗ đen quái vật vừa được phát hiện nằm bên trong thiên hà màu cam - Ảnh: NASA/ESA

Nói với Sci-News, nhà nghiên cứu Carlos Melo từ Đại học Liên bang Rio Grande do Sul (Brazil) cho biết việc tìm kiếm một lỗ đen trong thiên hà xa đến như vậy thường là bất khả thi.

Thế nhưng con quái vật quá vĩ đại bên trong thiên hà thấu kính Cosmic Horseshoe đã tự làm lộ bản thân.

"Chúng tôi phát hiện ra lỗ đen theo hai cách: Nó khiến đường đi của ánh sáng bị thay đổi và khiến các ngôi sao ở vùng bên trong thiên hà mẹ di chuyển cực kỳ nhanh, gần 400 km/giây" - GS Thomas Collett từ Đại học Portsmouth (Anh), đồng tác giả, nói với tờ PHYS.

Ước tính quái vật này có khối lượng tối đa là 36 tỉ Mặt Trời, gần chạm giới hạn lý thuyết về khối lượng mà các vật thể vũ trụ có thể đạt được.

Khối lượng này cũng gấp khoảng 10.000 lần Sagittarius A*, lỗ đen quái vật ở trung tâm thiên hà Milky Way (Ngân Hà) mà Trái Đất trí ngụ.

Phát hiện này còn độc đáo ở chỗ con quái vật bên trong Cosmic Horseshoe là một lỗ đen ngủ yên giống Sagittarius A*, tức chúng không tích cực bồi tụ vật chất và không phát sáng.

Vì vậy, phương pháp mà các nhà khao học đã sử dụng để tìm ra nó - kết hợp thấu kính hấp dẫn và động học sao - hứa hẹn giúp phơi bày nhiều con quái vật vũ trụ khác đang ẩn nấp trong những vùng xa xôi.

Bình luận
Xem thêm bình luận
Ý kiến của bạn
Hai quái vật biển 180 triệu tuổi hiện hình nguyên vẹn khó tin

Hai quái vật biển 180 triệu tuổi hiện hình nguyên vẹn khó tin

Tiêu điểm - 2 ngày trước

Những con quái vật biển được bảo quản 3D hiếm hoi trong một mỏ đất sét ở Đức đã giúp các nhà khoa học xác định một loài ngư long hoàn toàn mới.

Các hố trên Mặt Trăng đang chứa đầy kho báu?

Các hố trên Mặt Trăng đang chứa đầy kho báu?

Tiêu điểm - 2 ngày trước

Một nghiên cứu mới cho thấy trên Mặt Trăng có thể có tới 6.500 hố va chạm chứa đầy kim loại quý nhóm bạch kim.

"Chiếc hộp Pandora" vừa được mở

"Chiếc hộp Pandora" vừa được mở

Tiêu điểm - 3 ngày trước

Có thể hình dung về sự sống lâu nay của con người không hoàn toàn chính xác.

Chân dung nữ thực tập sinh nghi liên quan vụ người phụ nữ Việt bị sát hại tại Nhật Bản

Chân dung nữ thực tập sinh nghi liên quan vụ người phụ nữ Việt bị sát hại tại Nhật Bản

Tiêu điểm - 3 ngày trước

GĐXH - Nữ thực tập sinh người Việt 32 tuổi, nghi liên quan đến vụ giết đồng hương trong khu chung cư tại Hiroshima đã bị cảnh sát Nhật Bản bắt giữ.

Phát hiện điều không tưởng 7.000 năm tuổi dưới lòng Địa Trung Hải

Phát hiện điều không tưởng 7.000 năm tuổi dưới lòng Địa Trung Hải

Tiêu điểm - 3 ngày trước

Sau khi phân tích hình ảnh từ vệ tinh, các nhà khoa học quyết định phải xem xét kỹ lưỡng hơn.

Loài cây biết tạo ra "sự hấp dẫn chết chóc"

Loài cây biết tạo ra "sự hấp dẫn chết chóc"

Tiêu điểm - 4 ngày trước

Phát hiện mới có thấy loài thực vật này có thể "lên kế hoạch phức tạp" để thu hút các loài thụ phấn.

Cái kết bất ngờ vụ việc chủ ngôi nhà 3 tầng đòi bồi thường 1.000 tỷ đồng mới di dời

Cái kết bất ngờ vụ việc chủ ngôi nhà 3 tầng đòi bồi thường 1.000 tỷ đồng mới di dời

Tiêu điểm - 4 ngày trước

GĐXH - Sau gần 20 năm, ngôi nhà 3 tầng giờ không thể bán, không thể di dời, cũng chẳng còn ai muốn ở.

Vì sao hàng ngàn thiên thạch lao vào Trái Đất mỗi năm nhưng con người vẫn an toàn?

Vì sao hàng ngàn thiên thạch lao vào Trái Đất mỗi năm nhưng con người vẫn an toàn?

Tiêu điểm - 5 ngày trước

GĐXH - Nhờ "lá chắn vô hình", Trái Đất vẫn bình yên dù hàng triệu thiên thể lao vào bầu khí quyển mỗi ngày

Hé lộ viên kim cương cỡ lớn hiếm có nhất trong hơn một thế kỷ

Hé lộ viên kim cương cỡ lớn hiếm có nhất trong hơn một thế kỷ

Tiêu điểm - 1 tuần trước

Viên kim cương 2.492 carat tìm thấy ở Botswana có thể vào bảo tàng hoặc bộ sưu tập, nhưng trước hết phải được định giá chính xác.

Top