Quý ông bất ngờ khi bị vô sinh thứ phát

Anh Thành (Định Công, Hà Nội) cho biết, anh không bao giờ nghĩ lý do khiến vợ chồng mình chưa có bé thứ hai là tại anh. Tuy thế, sau hơn một năm cố gắng có bầu mà không thành, vợ đi khám vài lần đều cho kết quả bình thường, anh đành đến gặp bác sĩ nam khoa. Các kết quả kiểm tra cho thấy anh bị viêm tinh hoàn hai bên nên khó có con.

Lúc này, anh Thành mới nhớ lại chuyện mình mắc quai bị ngay sau khi vợ sinh bé đầu được ít lâu. Hồi đó, anh sưng đau vùng má dưới mang tai kèm sốt và bị mấy cậu bạn giễu "mắc bệnh tuổi mới lớn" nên cũng không đi khám, chỉ uống thuốc giảm đau rồi để tự khỏi.

Hiện tại, vợ chồng anh đang cố gắng khắc phục nguyên nhân này, hy vọng có thêm một nàng công chúa.

Cùng vợ đến khám vô sinh sau gần hai năm “thả” mà chưa có bầu, anh Quảng (Từ Sơn, Bắc Ninh) cũng ngớ người khi biết nguyên do là tinh trùng của anh yếu. Anh Quảng là con trai một, sau đám cưới chưa đầy năm đã sinh được một bé gái xinh xắn. Hiện bé 4 tuổi và vợ chồng anh liên tục bị giục sinh quý tử nối dõi. Thế nhưng, tháng nào hai vợ chồng cũng “canh ngày” hành sự mà “thằng cu” vẫn chưa đến.

Anh Quảng vẫn cho rằng do vợ đặt vòng mấy năm nên bị ảnh hưởng. Đến lúc đi khám, xem kết quả xét nghiệm tinh dịch đồ, nghe bác sĩ tư vấn anh mới biết, có lẽ do gần đây căng thẳng chuyện làm ăn, anh hay hút thuốc và uống rượu nên đã ảnh hưởng tới chất lượng tinh binh.

Một trường hợp khác, anh Hải (Gia Lâm, Hà Nội) đi khám vì vô sinh thứ phát lại có nguyên nhân khá đặc biệt. Vợ chồng anh có một bé trai 7 tuổi, hai người muốn sinh thêm con nhưng mấy năm nay vẫn chưa đạt được ý nguyện vì anh yếu sinh lý. Hỏi han tìm hiểu kỹ, bác sĩ phát hiện, cách đây vài năm, trong một lần có chút rượu trong người, anh Hải làm "chuyện ấy" với vợ quá mạnh khiến chị bị rách cùng đồ, phải vào viện cấp cứu.

Sau chuyện này, vợ anh hay nhiếc móc, dè bỉu chồng là "cục súc", "thô thiển" khiến anh bị ám ảnh dẫn tới sợ ân ái và mỗi lần lâm trận là xìu. Để chữa trị cho trường hợp này, bác sĩ vừa cho bệnh nhân sử dụng thuốc, vừa làm công tác tâm lý để hai vợ chồng hóa giải chuyện cũ, dần cởi mở chia sẻ và tìm lại cảm giác thân mật, gần gũi với nhau.

Một nghiên cứu Bệnh viện Phụ sản Trung ương phối hợp cùng khoa Sản, Đại học Y Hà Nội trên 3.000 trường hợp công bố năm 2012 thì khoảng 7,7% số cặp vợ chồng vô sinh. Trong đó vô sinh nguyên phát là 3,9%, vô sinh thứ phát là 3,8%. Nhóm nữ giới tuổi dưới 25, có hút thuốc, uống rượu, có vòng kinh không đều, có chồng hút thuốc, chồng bị bướu cổ, từng bị viêm tinh hoàn hoặc từng bị quai bị có tỉ lệ vô sinh cao hơn các nhóm khác.

Giáo sư Trần Quán Anh, giám đốc Phòng khám nam học và tiết niệu Tâm Anh (Lý Nam Đế, Hà Nội) cho biết, ngày càng nhiều nam giới bị vô sinh thứ phát nhưng đa số các quý ông đều không nghĩ đến tình huống này vì cho rằng đã có con rồi chứng tỏ khả năng sinh sản ổn định và không thể bị vô sinh.

Vô sinh thứ phát là khi hai vợ chồng đã một con hoặc người vợ từng có thai nhưng sẩy, sau đó không có con tiếp được. Một số anh lấy vợ đầu tiên có con nhưng cưới vợ thứ hai vài năm lại không thể sinh được.

Thực tế, cả nam giới và phụ nữ đều có thể bị vô sinh thứ phát, và tình trạng này ngày càng nhiều, do hậu quả của tình trạng nạo phá thai ở nữ giới (gây viêm tắc tử cung, buồng trứng...) hay lối sống không lành mạnh, sử dụng các chất kích thích ở nam giới.

Theo giáo sư Quán Anh, cũng như phụ nữ, có nhiều nguyên nhân khiến nam giới bị vô sinh thứ phát. Đó có thể là chấn thương vùng kín (thường là mất tinh hoàn) do tai nạn giao thông. Một số trường hợp do các viêm nhiễm bộ phận sinh dục, sinh sản như viêm tinh hoàn (do quai bị)… Những bệnh như giãn tĩnh mạch tinh, tinh hoàn lạc chỗ khiến tinh hoàn bị teo gây sản xuất tinh trùng kém cũng có thể gây vô sinh cho nam giới.

Một số trường hợp bị lao tinh hoàn gây xơ hóa khiến tinh hoàn teo. Các hóa chất độc hại cũng ảnh hưởng tới số lượng và chất lượng tinh trùng, làm giảm khả năng sinh sản của nam giới.

“Có anh làm nghề bán hóa chất trong đó có thuốc trừ sâu, mãi không có con, đi xét nghiệm thì xác định tinh trùng bị chết hết, sau đó phải bỏ nghề chạy chữa mới phục hồi được khả năng làm cha”, giáo sư kể lại.

Những người quan hệ tình dục bừa bãi, quá độ như bộ máy làm việc quá nhiều sẽ rệu rã, đồng thời dễ nhiễm các bệnh lây truyền qua đường tình dục, cũng có nguy cơ vô sinh cao.

Ngoài ra, những người làm việc quá căng thẳng, mệt mỏi có thể bị giảm tinh trùng. Việc lạm dụng rượu, bia, thuốc lá cũng khiến nhiều người mất hoặc giảm khả năng sinh sản. Cũng vì lý do này những người đến chữa vô sinh đều được bác sĩ khuyên không được uống rượu mạnh.

Theo giáo sư Trần Quán Anh, cũng như chữa vô sinh nguyên phát, cái khó nhất của người thầy thuốc khi chữa vô sinh thứ phát là tìm được đúng nguyên nhân, đôi khi phải hỏi lan mạn chuyện nhà cửa, thời thơ ấu mới ra được, bởi nhiều khi chính bệnh nhân cũng không nghĩ tới.

Bác sĩ khuyến cáo, những cặp vợ chồng từng có con, nhưng sau 6 tháng quan hệ tình dục liên tục, không dùng các biện pháp tránh thai mà chưa đậu thai thì có thể bị vô sinh thứ phát. Để được điều trị hiệu quả, cả hai vợ chồng cần đến các cơ sở chuyên khoa sinh sản khám, tư vấn.