Nội dung dưới đây được dịch từ bài viết của Tiến sĩ Madeleine A. Fugère - GS Tâm lý học xã hội tại Đại học Bang Eastern Connecticut (Mỹ), nơi bà giảng dạy các khóa học về Tâm lý học Xã hội, Thống kê,...
Các nhà nghiên cứu cho rằng mâu thuẫn mẹ chồng - nàng dâu xuất phát từ lịch sử tiến hóa của loài người. Ảnh minh họa: People
Bạn tôi, Renee, gần đây đã kết hôn với tình yêu của đời mình, Byron. Tất cả bạn bè và gia đình của Renee đều yêu quý Byron nhưng mẹ của Byron lại không thích Renee. Và điều này đã gây ra căng thẳng cho cuộc hôn nhân của họ.
Theo một khảo sát vào năm 2015, nhiều phụ nữ cho biết họ gặp căng thẳng trong quan hệ với mẹ chồng. Tình huống này khiến tôi suy nghĩ liệu có đúng là các bà mẹ chồng thực sự không thích con dâu của mình? Và nếu đúng thì tại sao lại như vậy? Những lý do thực sự đằng sau mâu thuẫn này khá bất ngờ và có thể bắt nguồn từ lịch sử tiến hóa của chúng ta.
Bạn có thể không phải là người "được chọn"
Tại sao bạn chọn người ấy là bạn đời của mình? Vì sự hấp dẫn về ngoại hình? Sự sáng tạo? Trí thông minh? Khiếu hài hước? Những đặc điểm mà chúng ta coi trọng ở bạn đời không giống với những gì cha mẹ coi trọng khi chọn con dâu/rể.
Chúng ta thường ưu tiên những đặc điểm như ngoại hình, tính cách thú vị hoặc khiếu hài hước, trong khi cha mẹ lại quan tâm nhiều hơn đến gia cảnh, tài chính hoặc sự tương đồng về tôn giáo, dân tộc.
Vì sự khác biệt này, chúng ta có thể chọn phải người mà cha mẹ không hề ưng ý. Điều này có thể dẫn đến sự không cảm mến ban đầu từ phía gia đình chồng và rất khó để thay đổi điều đó.
Bạn quá hấp dẫn
Một trong những xung đột lớn nhất giữa tiêu chí chọn bạn đời của con cái và cha mẹ liên quan đến ngoại hình. Chúng ta đánh giá cao những đặc điểm này vì chúng giúp đảm bảo con cái trong tương lai có bộ gen tốt. Tuy nhiên, cha mẹ có lý do để phản đối người bạn đời quá hấp dẫn của con mình.
Theo lý thuyết tiến hóa, phụ nữ có ngoại hình nổi bật hơn bạn đời có xu hướng suy nghĩ nhiều hơn về việc rời bỏ mối quan hệ và quan tâm nhiều hơn đến các đối tượng thay thế. Trong khi đó, đàn ông quá hấp dẫn có thể ít có xu hướng đầu tư hoặc chăm sóc con cái trong tương lai.
Vì thế, khi bạn quá hấp dẫn, mẹ chồng có thể nảy sinh nghi ngờ hoặc lo ngại về nguy cơ có thể xảy ra trong tương lai. Từ đó dẫn đến những cư xử thiếu thiện chí của bà với con dâu.
Mẹ chồng vô thức không khuyến khích mối quan hệ lâu dài
Nếu bạn hỏi mẹ Byron rằng bà có muốn con trai mình có một mối quan hệ ổn định, lâu dài hay không, chắc chắn bà sẽ trả lời là có. Nhưng về mặt tiến hóa, đàn ông có thể không được lập trình để ưu tiên những mối quan hệ lâu dài.
Theo lý thuyết tiến hóa, đàn ông và phụ nữ có chiến lược giao phối tối ưu khác nhau để đảm bảo bộ gen của họ được truyền lại cho thế hệ sau.
Về mặt sinh học, chiến lược lý tưởng cho đàn ông có thể là có nhiều mối quan hệ ngắn hạn với những người phụ nữ khác nhau để tối đa hóa số lượng con cái. Trong khi đó, chiến lược tốt nhất của phụ nữ là tìm một người bạn đời có thể hỗ trợ và chăm sóc con cái lâu dài.
Việc người mẹ can thiệp vào mối quan hệ của con trai có thể là một phản ứng vô thức nhằm giúp con trai “truyền bá bộ gen của mình”.
Một số sự can thiệp của người mẹ còn có thể nhằm làm suy yếu cuộc hôn nhân của con trai họ, theo một nghiên cứu vào năm 2015.
Cạnh tranh trực tiếp về tài nguyên và sự chú ý
Bằng chứng lịch sử cho thấy khi trong gia đình có nhiều phụ nữ sinh con cùng lúc, tỷ lệ sống sót của trẻ sơ sinh có thể giảm do nguồn thực phẩm bị chia sẻ nhiều hơn. Xung đột giữa mẹ chồng và con dâu có thể đã phát sinh từ sự cạnh tranh này.
Ngày nay, xung đột kiểu này hiếm gặp hơn, nhưng mẹ chồng có thể vẫn cảm thấy mình đang phải cạnh tranh với con dâu để giành thời gian và sự chú ý của con trai. Một số nghiên cứu cho thấy, phụ nữ lớn tuổi có nguy cơ bị bỏ rơi cao hơn nếu có mối quan hệ không tốt với con dâu. Các bà mẹ có thể lo lắng rằng họ sẽ bị con trai và con dâu làm ngơ.
Làm thế nào để giảm mâu thuẫn?
Các nhà nghiên cứu về xung đột giữa mẹ chồng - con dâu đưa ra một số cách để giải quyết vấn đề này. Apostolou khuyên, cách tốt nhất để xử lý mâu thuẫn là thuyết phục gia đình chồng rằng bạn là người bạn đời tốt bằng cách thể hiện sự quan tâm và yêu thương đối với chồng mình.
Nếu chưa kết hôn, việc dành nhiều thời gian hơn với gia đình chồng tương lai trước đám cưới có thể giúp cải thiện mối quan hệ sau hôn nhân.
Tuy nhiên, nếu xung đột vẫn tiếp diễn, bạn phải đặt cuộc hôn nhân của mình lên hàng đầu: Những người cảm thấy được vợ/chồng ủng hộ khi xảy ra mâu thuẫn với gia đình hai bên thường có cuộc hôn nhân hạnh phúc hơn.
* Tên các nhân vật trong bài đã được thay đổi.
GĐXH - Mỗi cung hoàng đạo có những mặt tính cách, tâm lý khác nhau. Do đó, họ cũng xây dựng cho bản thân những hình mẫu lý tưởng về người bạn đời.
GĐXH - Nhà chồng có giỗ, mẹ chồng gọi con dâu dậy sớm, đưa ra một loạt yêu cầu chuẩn bị mâm cúng giỗ rồi cùng với chị chồng bỏ ra ngoài chơi, không hề dạy bảo hay giúp đỡ.
GiadinhNet-Chính xác như đồng hồ thể thao cứ đến giờ tan trường là Mic chạy ra ngõ đón Việt Hà. Tiếng động cơ xe đạp điện rất nhỏ nhưng Mic vẫn nhận ra từ xa. Đuôi nó vẫy rối rít, mặt nó hớn hở. Rồi nó nhảy tót lên xe của Việt Hà, ngồi chễm trệ phía trước.
GiadinhNet- Đang ngồi ăn cỗ giao thừa, bỗng Việt Hà nghe có tiếng một con chó nhỏ đang run sợ kêu phía ngoài cổng sắt. “Mèo đến nhà là khó, chó đến nhà là may”, Hà ôm chú chó nhỏ vào lòng và quyết định nuôi nó.
GiadinhNet- Nhiều người nói ông Luyến nát rượu. Nói như thế là hồ đồ. Ngày nào ông Luyến cũng uống 3 bữa rượu, sáng, trưa, chiều nhưng ông uống rất điều độ và chừng mực.
GiadinhNet- Người ta rất nhiều tiền nhưng ăn không ngon, còn tôi nghèo nhưng ăn ngon. Cái gì cũng sạch.
GiadinhNet- Ông Luyến là lão nông tri điền, theo đúng nghĩa chân chính của từ này. Ông yêu đất, yêu cây vô cùng. Nắng nóng 39–40 độ mà hàng ngày ông vẫn ra đồng nhổ lúa ma.
GiadinhNet- Họ tên đầy đủ của ông là Cao Đăng Luyến. Ông Luyến là một nhân vật đặc biệt, sống không giống ai, làm không giống ai, nói không giống ai.
GiadinhNet- Một kỳ trăng mật tuyệt vời. Đôi vợ chồng trẻ sang Paris, uống café Rila, thưởng thức bia tươi Effen, bơi thuyền trên sông Sen, thăm bảo tàng Louze, chiêm ngưỡng những tác phẩm mỹ thuật hàng đầu thế giới.
GiadinhNet- Bá đã làm đúng kế hoạch. Anh đã trình diện bố mẹ vợ tương lai và đưa bố mẹ mình lên Hòa Bình để đặt cơi trầu và nói chuyện nghiêm túc với bố mẹ Trang.
GĐXH - Nhà chồng có giỗ, mẹ chồng gọi con dâu dậy sớm, đưa ra một loạt yêu cầu chuẩn bị mâm cúng giỗ rồi cùng với chị chồng bỏ ra ngoài chơi, không hề dạy bảo hay giúp đỡ.
