TPHCM xây dựng mô hình chợ bảo đảm an toàn thực phẩm

Chợ đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm của TPHCM. Ảnh: TL

Bốn tiêu chí chủ yếu của chợ an toàn thực phẩm

Thống kê từ Vụ Thị trường trong nước (Bộ Công thương) cho thấy, cả nước hiện có 8.475 chợ, 1.007 siêu thị, 212 trung tâm thương mại và khoảng hơn 2 triệu cửa hàng bán lẻ quy mô nhỏ của hộ gia đình. Ngoài ra, còn hàng ngàn cửa hàng chuyên doanh và cửa hàng tiện lợi hiện đại hoạt động theo mô hình chuỗi đang phát triển nhanh, được phân bố chủ yếu ở các thành phố lớn.

Riêng ở TPHCM có khoảng 240 chợ đang hoạt động, trong đó có 17 chợ loại 1, 53 chợ loại 2, 170 chợ loại 3 và có tới 96% chợ truyền thống kinh doanh thực phẩm. Do được hình thành lâu đời từ trước 1975, đến nay cơ sở hạ tầng của nhiều chợ đã xuống cấp. Vì vậy, để nâng cấp và thay đổi diện mạo của hệ thống chợ truyền thống, thành phố đã xây dựng mô hình chợ văn minh thương mại, bảo đảm an toàn thực phẩm (ATTP). Sau khi triển khai thực hiện dự án tại chợ Bến Thành và chợ đầu mối nông sản thực phẩm Hóc Môn, thành phố tiếp tục triển khai nhân rộng mô hình.

Để triển khai thực hiện dự án, thành phố đã xây dựng bộ tiêu chí, trong đó có 4 tiêu chí chủ yếu là: Thực phẩm kinh doanh tại chợ, người trực tiếp kinh doanh thực phẩm, cơ sở vật chất kỹ thuật và hoạt động thanh tra, kiểm tra. Theo đó, với tiêu chí thực phẩm kinh doanh tại chợ quy định bắt buộc phải có đầy đủ hóa đơn, chứng từ chứng minh nguồn gốc, ghi chép công tác nhập, xuất hàng; thực phẩm phải bảo đảm truy xuất được nguồn gốc, phải có giấy xác nhận công bố phù hợp quy định an toàn thực phẩm. Bên cạnh đó, mỗi tiểu thương, nhân viên quầy thực phẩm phải trang bị đầy đủ khẩu trang, gang tay, tạp dề, nón phục vụ... Về cơ sở vật chất kỹ thuật, chợ phải có hệ thống xử lý nước thải, thu gom chất thải, thiết kế đầy đủ nhà vệ sinh, đặc biệt là phải đầu tư thiết bị kiểm tra nhanh (Teskit) để kịp thời phát hiện sản phẩm không đủ điều kiện, có dư lượng thuốc bảo vệ thực vật vượt ngưỡng...

Mỗi quận, huyện chọn một chợ để nhân rộng mô hình

Trong báo cáo của UBND TPHCM về kết quả triển khai thực hiện Chỉ thị số 13/CT-TTg ngày 9/5/2016 của Thủ tướng Chính phủ về tăng cường trách nhiệm quản lý nhà nước về ATTP trên địa bàn TPHCM quý II/2019 cho thấy, thành phố đông dân nhất nước này đã xây dựng và triển khai thực hiện các dự án, đề án, chương trình đảm bảo ATTP trên địa bàn như: "Chuỗi thực phẩm an toàn", "Đề án quản lý, nhận diện và truy xuất nguồn gốc thịt heo, thịt gia cầm và trứng gia cầm" và "Dự án mô hình chợ thí điểm bảo đảm ATTP". Song song đó, triển khai công tác giám sát lấy mẫu; công tác thanh tra, kiểm tra chặt chẽ và rộng khắp nhằm kiểm soát, đảm bảo ATTP cho người tiêu dùng.

Cụ thể, với dự án mô hình chợ thí điểm bảo đảm ATTP, TPHCM đã chỉ đạo 24 quận, huyện triển khai hướng dẫn các chủ đầu tư, hợp tác xã, Ban quản lý Chợ truyền thống trên địa bàn thực hiện việc sắp xếp và quy hoạch chợ truyền thống trên địa bàn đảm bảo các tiêu chí về chợ kinh doanh thực phẩm đáp ứng tiêu chuẩn theo quy định tại Tiêu chuẩn Quốc gia TCVN 11856:2017 về cơ sở vật chất và kỹ thuật của chợ. Trong đó, tập trung điều kiện về kinh doanh, đảm bảo 100% hàng hoá thực phẩm kinh doanh tại chợ phải được truy xuất nguồn gốc.

Đồng thời, lựa chọn, tổ chức triển khai xây dựng ít nhất 1 mô hình chợ bảo đảm ATTP trên địa bàn trong năm 2019, làm cơ sở để từng bước hoàn thiện và nhân rộng mô hình đối với các chợ truyền thống trên địa bàn.

Hiện nay, đã thực hiện khảo sát chợ Phú Lâm (quận 6) về điều kiện đảm bảo ATTP kinh doanh, tình hình kinh doanh thực phẩm tươi sống tại chợ, hồ sơ nguồn gốc sản phẩm kinh doanh làm cơ sở xây dựng kế hoạch triển khai mô hình chợ thí điểm bảo đảm ATTP trên địa bàn thành phố và xây dựng tiêu chí chợ thực phẩm an toàn cho phù hợp với tình hình thực tế của mỗi địa phương. Đến nay, mỗi quận, huyện đã lựa chọn được một mô hình chợ thí điểm bảo đảm ATTP trên địa bàn và tiến hành tổ chức thực hiện trong năm 2019.

UBND TPHCM cũng cho biết, trong thời gian tới, tiếp tục phát triển, triển khai các đề án, dự án đảm bảo ATTP như: Đề án "Chuỗi thực phẩm an toàn"; Đề án "Quản lý, nhận diện và truy xuất nguồn gốc thịt heo, thịt gia cầm và trứng gia cầm"; Chương trình ATTP nông lâm thủy sản trên địa bàn thành phố giai đoạn 2016 - 2020. Đẩy mạnh công tác tuyên truyền và hỗ trợ quận, huyện triển khai mô hình "Chợ truyền thống đảm bảo ATTP" trên địa bàn. Cùng với đó, tăng cường thanh tra, kiểm tra các cơ sở sản xuất, chế biến, kinh doanh thực phẩm, tập trung vào các sản phẩm của các cơ sở có nguy cơ cao gây mất an toàn, xử lý nghiêm các cơ sở vi phạm.

Thí điểm thanh tra chuyên ngành an toàn thực phẩm: Nghiêm minh và bền bỉ

Hoà An