Vào cuộc quyết liệt

Đề án 52 đã góp phần thay đổi nhận thức cho người dân vùng biển đảo. Ảnh: Ngọc Hưng

 

Gia đình chị Hoàng Thị Thanh,  thôn 10, xã Sơn Hải, Quỳnh Lưu đã có hai con gái, nhưng vợ chồng chị vẫn muốn sinh thêm một cậu con trai, với hy vọng sau này sẽ có người "nối dõi tông đường" và nối nghiệp đi biển truyền thống của gia đình. Cuộc sống quanh năm bám thuyền bám biển, bận rộn chợ búa nên bản thân chị ít tham gia các đợt truyền thông dân số.

Qua tìm hiểu, biết được ý định sinh thêm con của gia đình chị, cán bộ, cộng tác viên dân số địa bàn đã đến tận nhà, ra tận thuyền gặp gỡ, trao đổi với vợ chồng chị về các chủ trương chính sách của Đảng và Nhà nước về chính sách, pháp lệnh dân số, những kiến thức về các biện pháp tránh thai an toàn đảm bảo sức khỏe.

Ban đầu, anh chồng phản đối kịch liệt, cho rằng đó là "chuyện riêng" của gia đình, không cần chính quyền can thiệp. Tuy nhiên, với phương châm "mưa dầm thấm lâu", 1 lần- 2 lần... cán bộ chuyên trách kiên trì tới nhà, khi tâm tình, khi đến giúp chị vợ phơi cá tôm. Lúc thì đến hỏi thăm tình hình học tập của 2 cô con gái. Mỗi lần đi các chị đều không quên mang theo tờ rơi, thuốc tránh thai, bao cao su kèm theo là những lời tư vấn tận tình. Dần dần, anh chị cũng hiểu ra và quyết định không sinh thêm nữa để tập trung nuôi dạy 2 cô con gái ngoan.

Hiện toàn xã Sơn Hải, Quỳnh Lưu có hơn 2.000 cặp vợ chồng trong độ tuổi sinh đẻ. Với phương pháp đẩy mạnh truyền thông dân số, đưa dịch vụ đến gần người dân, những năm qua, số người sử dụng các BPTT tăng dần; số gia đình sinh con thứ 3 trở lên giảm hẳn.

 

Từng bước nâng cao chất lượng dân số vùng biển Trung tâm DS-KHHGĐ ở 5 huyện, thành phố đã phối hợp nhịp nhàng với Trung tâm Y tế thành lập 5 đội lưu động cung cấp dịch vụ chăm sóc SKSS/KHHGĐ đến tận người dân. Đã thực hiện được 98 lượt cung cấp dịch vụ tại 39 xã của 5 huyện biển; trên 75.000 người được tiếp cận truyền thông, thụ hưởng các dịch vụ chăm sóc sức khỏe...

Thực hiện đề án 52 giai đoạn 2009-2020, Nghi Lộc đã đưa ra các giải pháp đồng bộ nhằm đổi thay nhận thức cho người dân vùng biển. Ngành dân số đã đẩy mạnh công tác truyền thông với nhiều hình thức: Vận động tại gia, tuyên truyền qua các đợt chiến dịch chăm sóc SKSS/KHHGĐ hàng năm; phát tờ rơi; tuyên truyền qua hệ thống băng đĩa, phim, ảnh, sân khấu hóa và hệ thống truyền thanh khối, xóm.

Đặc biệt, việc thành lập các Câu lạc bộ "Tiền hôn nhân", "Chăm sóc SKSS"... đã thu hút đông đảo ngư dân tham gia, mang lại hiệu quả thiết thực. Các buổi tuyên truyền về dân số được chị em rỉ tai nhau, thu xếp công việc đến tham dự đông đủ. Nhiều cặp vợ chồng sinh con một bề cũng đã đến trạm y tế thực hiện các BPTT. Các đối tượng đã xóa bỏ ngại ngần, thẳng thắn chia sẻ những vướng mắc trong việc chăm sóc SKSS...

Bên cạnh đó, Trung tâm DS-KHHGĐ huyện đã tăng cường đưa dịch vụ siêu âm, khám phụ khoa, tư vấn sức khỏe sinh sản đến tận các khối, xóm. Ông Phạm Ngọc Khanh- Phó Giám đốc Trung tâm DS-KHHGĐ huyện Nghi Lộc chia sẻ: "Lâu nay, Chương trình mục tiêu Quốc gia về chăm sóc SKSS/KHHGĐ mặc dù độ "phủ sóng" rộng nhưng vẫn chưa đủ điều kiện giải quyết rốt ráo các nhu cầu của người dân vùng biển... Nhờ có Đề án 52 nên ngư dân Cửa Lò được đã cung cấp đầy đủ, kịp thời các dịch vụ KHHGĐ, góp phần nâng cao nhận thức cho bà con...".

Qua gần 3 năm triển khai Đề án 52, ngành dân số đã từng bước nâng cao chất lượng dân số vùng biển của tỉnh. Trung tâm DS-KHHGĐ ở 5 huyện, thành phố đã phối hợp nhịp nhàng với Trung tâm Y tế thành lập 5 đội lưu động cung cấp dịch vụ chăm sóc SKSS/KHHGĐ đến tận người dân. Đã thực hiện được 98 lượt cung cấp dịch vụ tại 39 xã của 5 huyện biển; trên 75.000 người được tiếp cận truyền thông, thụ hưởng các dịch vụ chăm sóc sức khỏe...

Các hoạt động truyền thông với nhiều hình thức sinh động đã đem lại hiệu quả tích cực cho việc thực hiện Đề án 52. Nhiều ấn phẩm truyền thông về KHHGĐ được cung cấp tới tận người dân.

Chi cục DS-KHHGĐ tỉnh đã phối hợp với Tỉnh đoàn, Sở Giáo dục và Đào tạo tổ chức cuộc thi "Tìm hiểu kiến thức chăm sóc sức khỏe vị thành niên, thanh niên" trong các trường THPT của các huyện, thành phố ven biển. Các chương trình giao lưu nghệ thuật "Công dân biển, sức khỏe biển", "Công dân biển hưởng ứng đề án 52", "Những người con của biển"... đã tác động tích cực đến nhận thức của người dân về vấn đề sinh đẻ có kế hoạch. Từ ngày triển khai Đề án 52, số người chấp nhận các biện pháp tránh thai, phát hiện, điều trị các bệnh viêm nhiễm đường sinh dục, chăm sóc thai nghén tăng lên. Nhiều địa phương miền biển nhiều năm liền không có người sinh con thứ 3.

Tuy đã có nhiều kết quả đáng ghi nhận, nhưng đến thời điểm này, vấn đề kiểm soát dân số vùng biển vẫn gặp không ít khó khăn, thách thức. Mạng lưới cung cấp dịch vụ chăm sóc SKSS còn hạn chế, nhận thức của người dân vùng biển có chuyển biến nhưng chưa thực sự rõ nét. Ông Nguyễn Trung Thành- Chi cục phó Chi cục DS-KHHGĐ cho rằng: "Đề án 52 chính là bước khởi động cho chiến lược nâng cao chất lượng dân số vùng biển và ven biển. Vì vậy, những khó khăn mà công tác DS-KHHGĐ vùng biển đang đối mặt là những thách thức cần phải được Ban chỉ đạo đề án các cấp và các địa phương ven biển quan tâm. Để đề án đạt hiệu quả, cần có sự quan tâm, vào cuộc của cả hệ thống chính trị. Hoạt động truyền thông cần sinh động, phong phú hơn nữa...Về lâu dài, cần đẩy mạnh công tác xã hội hóa y tế, giáo dục và chính sách nghề nghiệp cho lao động vùng biển, nhất là phụ nữ nhằm tạo nền tảng cơ bản vững chắc để thực hiện thành công mục tiêu Đề án đặt ra".