Xu hướng sinh ít con, nhưng quy mô dân số vẫn tăng
GiadinhNet - Hiện nay tại Việt Nam, xu hướng sinh ít con diễn ra tại hầu hết các địa phương. Xu hướng này có ảnh hưởng gì đến quy mô dân số cả nước? Chính sách dân số cần có những thay đổi gì cho phù hợp? Báo GĐ&XH trân trọng đăng tải bài viết của BS Mai Xuân Phương- Phó Vụ trưởng Vụ Truyền thông- Giáo dục- Tổng cục DS- KHHGĐ (Bộ Y tế) đề cập về vấn đề này.
 |
|
Từ năm 2014, Tổng cục DS-KHHGĐ đã đưa ra thông điệp mới: "Mỗi gia đình hãy nên sinh đủ 2 con". Ảnh minh họa: Dương Ngọc |
Hiện nay, có tình trạng nhiều phụ nữ chỉ sinh một con, thậm chí còn quyết định không sinh con. Điều này đã ít nhiều ảnh hưởng đến quy mô dân số khi Việt Nam đã đạt mức sinh thay thế vào năm 2006, sớm hơn dự kiến gần 10 năm.
Mức sinh có dấu hiệu giảm nhưng không có nghĩa là quy mô dân số của nước ta đã đến lúc giảm, mà quy mô dân số Việt Nam vẫn tiếp tục gia tăng trong những năm tới bởi số phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ ngày càng tăng do tốc độ gia tăng dân số trước đây cao.
Hiện nay, ước tính 1,5 phụ nữ bước vào độ tuổi sinh đẻ thì mới có 1 phụ nữ bước qua tuổi sinh đẻ. Cho nên từ thời điểm này tới năm 2027 - 2028 số lượng trẻ được sinh ra vẫn tiếp tục gia tăng. Bởi vậy dù đã đạt mức sinh thay thế, tổng tỷ suất sinh giảm nhưng quy mô dân số Việt Nam vẫn tiếp tục gia tăng. Theo đánh giá của các chuyên gia, tùy theo mức độ sinh mà Việt Nam sẽ đạt được quy mô dân số cực đại vào khoảng năm 2040 - 2050 hoặc 2060.
Vì sao nhiều người dân lại chọn giải pháp sinh ít con? Điều này có nhiều nguyên nhân. Trước hết phải khẳng định sự thành công tốt đẹp của công tác DS-KHHGĐ. Những năm qua, chúng ta đã kiên trì truyền thông vận động, giáo dục, thuyết phục người dân sinh từ 1 đến 2 con, cho nên phần lớn phụ nữ Việt Nam trong lứa tuổi sinh đẻ ngày nay chấp nhận gia đình có quy mô 2 con.
Còn một nguyên nhân khác hết sức quan trọng, đó là sự phát triển kinh tế- xã hội của đất nước. Ở Việt Nam, qua các nghiên cứu khảo sát: Vùng nào, địa phương nào kinh tế- xã hội phát triển cao hơn thì số con trung bình của phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ sẽ thấp hơn. Gia đình nào có điều kiện kinh tế tốt, phụ nữ nào có trình độ học vấn cao hơn thì số con cũng ít hơn. Đây là quy luật chung của cả thế giới.
Để bắt kịp xu thế mới, từ năm 2014, Tổng cục DS-KHHGĐ đã đưa ra thông điệp mới là: "Mỗi gia đình hãy nên sinh đủ 2 con".
Đây là sự thay đổi rất cần thiết. Trước đây thông điệp là “Mỗi gia đình chỉ sinh từ 1 đến 2 con” còn giờ là: “Mỗi gia đình hãy nên sinh đủ 2 con”. Trước đây dùng từ “chỉ có”, trong một chừng mực nào đó mang tính “ép buộc” còn bây giờ dùng từ “hãy nên” là lời khuyên đối với cặp vợ chồng...
|
Mỗi gia đình hãy nên sinh đủ 2 con
Mỗi thời điểm, hoàn cảnh, chủ đề khác nhau, cần có những thông điệp phù hợp. Việc thay đổi một thông điệp, một khẩu hiệu không chỉ là thay đổi vài câu chữ, mà kéo theo đó là sự thay đổi trong quan niệm, trong chính sách dân số, trong kế hoạch sinh đẻ của mỗi gia đình và sự chủ động kiểm soát, tính toán quy mô dân số của cả một đất nước. Thay đổi này lớn hay nhỏ còn phụ thuộc vào nhận thức dựa trên hoàn cảnh thực tế của mỗi gia đình. Ví dụ, một gia đình dự định chỉ sinh 1 con, khi đọc và hiểu thông điệp mới này sẽ khiến họ có thay đổi kế hoạch. Đây không phải là sự nới lỏng về chính sách dân số, không khuyến khích các gia đình có nhiều con mà “hãy nên có 2 con”. Con số 2 con vẫn là con số chuẩn mực cho mỗi gia đình, phù hợp để thúc đẩy sự phát triển kinh tế - xã hội của đất nước. |
Truyền hơn 3 lít máu, cắt tử cung giành giật sự sống cho sản phụ bị băng huyết sau sinh
Dân số và phát triển - 7 giờ trướcGĐXH - Đứng trước ngưỡng cửa sinh tử, các bác sĩ buộc phải đưa ra quyết định khó khăn là cắt tử cung toàn phần để cầm máu và cứu sống sản phụ.
![[Infographic] Bí quyết dinh dưỡng cho mẹ sau sinh](https://giadinh.mediacdn.vn/zoom/260_163/296230595582509056/2025/8/20/avatar1755657081466-1755657082074269926462.jpg){kind=avatar}
[Infographic] Bí quyết dinh dưỡng cho mẹ sau sinh
Dân số và phát triển - 1 ngày trướcDinh dưỡng sau sinh quyết định trực tiếp đến nguồn sữa mẹ. Ăn đúng thực phẩm giúp mẹ lợi sữa, tránh món ăn gây mất sữa, đảm bảo con bú đủ và mẹ khỏe mạnh.
Bé 9 tuổi ở Hưng Yên hôn mê sâu, nguy kịch vì uống nhầm Methadon
Dân số và phát triển - 1 ngày trướcGĐXH - Vừa qua, các bác sĩ bệnh viện Nhi Thái Bình (tỉnh Hưng Yên) cho biết đã tiếp nhận và xử trí thành công một ca ngộ độc Methadon đặc biệt nghiêm trọng. Bệnh nhi là bé N.Đ.H (9 tuổi, xã Thụy Anh, tỉnh Hưng Yên).
Người phụ nữ phải đi cấp cứu vì dùng thuốc tránh thai 10 năm
Dân số và phát triển - 3 ngày trướcKhi đang ở nhà, người phụ nữ 45 tuổi bất ngờ choáng váng, nặng ngực và được đưa đi cấp cứu trong tình trạng nguy kịch. Bác sĩ xác định nguyên nhân do bệnh nhân dùng thuốc tránh thai kéo dài.
Những vấn đề sản phụ thường gặp trong giai đoạn hậu sản
Dân số và phát triển - 4 ngày trướcĐối với phụ nữ sau sinh, giai đoạn hậu sản rất quan trọng ảnh hưởng đến hạnh phúc, sức khỏe lâu dài cho mẹ và bé. Do đó bà mẹ và gia đình cần nắm được những vấn đề thường gặp trong giai đoạn này.
Đẩy mạnh, nâng cao hiệu quả công tác dân số và phát triển trong tình hình mới
Dân số và phát triển - 5 ngày trướcGĐXH – Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Thành Long vừa ký Quyết định số 1745/QĐ-TTg ngày 15/8/2025 của Thủ tướng Chính phủ ban hành Kế hoạch thực hiện Kết luận số 149-KL/TW ngày 10/4/2025 của Bộ Chính trị về đẩy mạnh thực hiện Nghị quyết số 21-NQ/TW ngày 25/10/2017 của Hội nghị lần thứ sáu Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XII về công tác dân số trong tình hình mới.
9X Đồng Nai có con sau 9 năm hiếm muộn, ngày đi sinh nghe mẹ nói câu nghẹn lòng
Dân số và phát triển - 5 ngày trướcSau nhiều biến cố, 9X Đồng Nai nhận ra, phép màu sẽ đến từ chuỗi những đau đớn, tuyệt vọng và sự nỗ lực không ngừng của mình.
Mổ cấp cứu lấy thai cho người phụ nữ nặng 178kg
Dân số và phát triển - 6 ngày trướcSản phụ 28 tuổi nặng 178kg, nhiều bệnh lý thai kỳ nguy hiểm, được chuyển viện cấp cứu trong tình trạng nguy cơ cao cho cả mẹ và thai nhi.
Căng não chạy đua với thời gian cứu mẹ con sản phụ nặng 178kg, mắc nhiều bệnh lý nguy hiểm
Dân số và phát triển - 6 ngày trướcGĐXH - Theo các bác sĩ, với cân nặng lớn kèm theo bệnh lý tiền sản giật và đái tháo đường, việc sinh thường gần như bất khả thi. Ngay cả lựa chọn sinh mổ cũng tiềm ẩn hàng loạt nguy cơ nguy hiểm.
Hà Nội tổ chức tập huấn Hệ thông tin quản lý chuyên ngành Dân số MIS2025RS, phục vụ triển khai mô hình chính quyền địa phương 2 cấp
Dân số và phát triển - 1 tuần trướcGĐXH - Sáng ngày 14/8, Chi cục Dân số, Trẻ em và Phòng, chống Tệ nạn xã hội Hà Nội đã tổ chức Lớp tập huấn Hệ thông tin quản lý chuyên ngành Dân số MIS2025RS – phiên bản phục vụ triển khai mô hình chính quyền địa phương 2 cấp năm 2025.
Giao lưu trực tuyến: Chăm sóc sức khỏe sinh sản vị thành niên, thanh niên và tầm quan trọng của tư vấn khám sức khỏe trước khi kết hôn
Dân số và phát triểnGĐXH - Theo các chuyên gia, sức khỏe sinh sản của vị thành niên, thanh niên được coi là một trong những yếu tố quan trọng có ý nghĩa quyết định đến chất lượng dân số, chất lượng nguồn nhân lực và tương lai của giống nòi.
