Xu hướng sinh ít con, nhưng quy mô dân số vẫn tăng
GiadinhNet - Hiện nay tại Việt Nam, xu hướng sinh ít con diễn ra tại hầu hết các địa phương. Xu hướng này có ảnh hưởng gì đến quy mô dân số cả nước? Chính sách dân số cần có những thay đổi gì cho phù hợp? Báo GĐ&XH trân trọng đăng tải bài viết của BS Mai Xuân Phương- Phó Vụ trưởng Vụ Truyền thông- Giáo dục- Tổng cục DS- KHHGĐ (Bộ Y tế) đề cập về vấn đề này.
|
Từ năm 2014, Tổng cục DS-KHHGĐ đã đưa ra thông điệp mới: "Mỗi gia đình hãy nên sinh đủ 2 con". Ảnh minh họa: Dương Ngọc |
Hiện nay, có tình trạng nhiều phụ nữ chỉ sinh một con, thậm chí còn quyết định không sinh con. Điều này đã ít nhiều ảnh hưởng đến quy mô dân số khi Việt Nam đã đạt mức sinh thay thế vào năm 2006, sớm hơn dự kiến gần 10 năm.
Mức sinh có dấu hiệu giảm nhưng không có nghĩa là quy mô dân số của nước ta đã đến lúc giảm, mà quy mô dân số Việt Nam vẫn tiếp tục gia tăng trong những năm tới bởi số phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ ngày càng tăng do tốc độ gia tăng dân số trước đây cao.
Hiện nay, ước tính 1,5 phụ nữ bước vào độ tuổi sinh đẻ thì mới có 1 phụ nữ bước qua tuổi sinh đẻ. Cho nên từ thời điểm này tới năm 2027 - 2028 số lượng trẻ được sinh ra vẫn tiếp tục gia tăng. Bởi vậy dù đã đạt mức sinh thay thế, tổng tỷ suất sinh giảm nhưng quy mô dân số Việt Nam vẫn tiếp tục gia tăng. Theo đánh giá của các chuyên gia, tùy theo mức độ sinh mà Việt Nam sẽ đạt được quy mô dân số cực đại vào khoảng năm 2040 - 2050 hoặc 2060.
Vì sao nhiều người dân lại chọn giải pháp sinh ít con? Điều này có nhiều nguyên nhân. Trước hết phải khẳng định sự thành công tốt đẹp của công tác DS-KHHGĐ. Những năm qua, chúng ta đã kiên trì truyền thông vận động, giáo dục, thuyết phục người dân sinh từ 1 đến 2 con, cho nên phần lớn phụ nữ Việt Nam trong lứa tuổi sinh đẻ ngày nay chấp nhận gia đình có quy mô 2 con.
Còn một nguyên nhân khác hết sức quan trọng, đó là sự phát triển kinh tế- xã hội của đất nước. Ở Việt Nam, qua các nghiên cứu khảo sát: Vùng nào, địa phương nào kinh tế- xã hội phát triển cao hơn thì số con trung bình của phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ sẽ thấp hơn. Gia đình nào có điều kiện kinh tế tốt, phụ nữ nào có trình độ học vấn cao hơn thì số con cũng ít hơn. Đây là quy luật chung của cả thế giới.
Để bắt kịp xu thế mới, từ năm 2014, Tổng cục DS-KHHGĐ đã đưa ra thông điệp mới là: "Mỗi gia đình hãy nên sinh đủ 2 con".
Đây là sự thay đổi rất cần thiết. Trước đây thông điệp là “Mỗi gia đình chỉ sinh từ 1 đến 2 con” còn giờ là: “Mỗi gia đình hãy nên sinh đủ 2 con”. Trước đây dùng từ “chỉ có”, trong một chừng mực nào đó mang tính “ép buộc” còn bây giờ dùng từ “hãy nên” là lời khuyên đối với cặp vợ chồng...
Mỗi gia đình hãy nên sinh đủ 2 con
Mỗi thời điểm, hoàn cảnh, chủ đề khác nhau, cần có những thông điệp phù hợp. Việc thay đổi một thông điệp, một khẩu hiệu không chỉ là thay đổi vài câu chữ, mà kéo theo đó là sự thay đổi trong quan niệm, trong chính sách dân số, trong kế hoạch sinh đẻ của mỗi gia đình và sự chủ động kiểm soát, tính toán quy mô dân số của cả một đất nước. Thay đổi này lớn hay nhỏ còn phụ thuộc vào nhận thức dựa trên hoàn cảnh thực tế của mỗi gia đình. Ví dụ, một gia đình dự định chỉ sinh 1 con, khi đọc và hiểu thông điệp mới này sẽ khiến họ có thay đổi kế hoạch. Đây không phải là sự nới lỏng về chính sách dân số, không khuyến khích các gia đình có nhiều con mà “hãy nên có 2 con”. Con số 2 con vẫn là con số chuẩn mực cho mỗi gia đình, phù hợp để thúc đẩy sự phát triển kinh tế - xã hội của đất nước. |

Tầm quan trọng của việc chuyên nghiệp hóa nghề chăm sóc
Dân số và phát triển - 53 phút trướcGĐXH - Trong bối cảnh Việt Nam đang bước vào giai đoạn già hóa dân số nhanh chóng, việc chuyên nghiệp hóa nghề chăm sóc được xác định là một trong những giải pháp chiến lược để bảo đảm chất lượng cuộc sống cho người cao tuổi, đồng thời thúc đẩy bình đẳng giới và phát triển kinh tế xã hội bền vững.

Ung thư vú có di truyền không?
Dân số và phát triển - 3 giờ trướcTheo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), ung thư vú là loại ung thư thường gặp nhất và gây tử vong cao nhất trong các loại ung thư ở nữ giới. Tại Việt Nam, ung thư vú cũng là loại ung thư có tỷ lệ mắc cao nhất. Vậy ung thư vú có di truyền không và làm cách nào để tầm soát ở giai đoạn sớm?

Cực hiếm: Người phụ nữ mang 4 thai tự nhiên
Dân số và phát triển - 17 giờ trướcGĐXH - Theo các bác sĩ, đây là một tình huống đặc biệt hiếm trong sản khoa, với tỷ lệ gặp chỉ khoảng 1/700.000 – 1/800.000 ca mang thai tự nhiên.

Bất ngờ với lý do người vợ trẻ ôm tờ xét nghiệm ADN khóc nức nở
Dân số và phát triển - 2 ngày trướcSau 4 giờ dài dằng dặc chờ đợi kết quả ADN nhưng mọi chuyện không thuận theo mong mỏi, người phụ nữ trẻ ôm tờ kết quả xét nghiệm, gục đầu khóc nức nở.

Bé gái ở Phú Thọ chào đời với cân nặng 5kg
Dân số và phát triển - 2 ngày trướcGĐXH - Sau sinh, trẻ hồng hào, khóc to, phản xạ tốt. Được biết, trong suốt thai kỳ, sản phụ tăng 20kg và hoàn toàn khỏe mạnh.

5 bí quyết chăm sóc ngực mẹ sau sinh giúp tránh tắc tia sữa, nứt núm vú
Dân số và phát triển - 4 ngày trướcTắc tia sữa, nứt núm vú là tình trạng phổ biến, gây đau đớn và ảnh hưởng đến quá trình nuôi con bằng sữa mẹ. Tuy nhiên, chỉ với vài thói quen chăm sóc ngực đơn giản mỗi ngày, mẹ hoàn toàn có thể phòng tránh hiệu quả.

Tiếng khóc của trẻ báo hiệu bệnh lý, cần cho trẻ kiểm tra sớm
Dân số và phát triển - 4 ngày trướcGĐXH - Theo nghiên cứu, trẻ sơ sinh có thể phát ra từ 5 đến 7 loại tiếng khóc khác nhau, tương ứng với các nhu cầu và cảm xúc khác nhau...

Mẹ bị viêm tuyến vú có cho con bú được không?
Dân số và phát triển - 5 ngày trướcViêm tuyến vú không những gây khó khăn, đau đớn khi cho con bú mà còn dễ có nguy cơ nhiễm trùng áp-xe vú nếu không được điều trị kịp thời. Vậy mẹ có nên cho con bú khi bị viêm tuyến vú không?

10 dấu hiệu của ung thư tuyến tiền liệt có thể nhầm lẫn với bệnh lý khác
Dân số và phát triển - 5 ngày trướcUng thư tuyến tiền liệt thường xuất hiện với những triệu chứng khó nhận biết, dễ bị nhầm lẫn với các vấn đề sức khỏe ít nghiêm trọng hơn. Đừng bỏ qua những 10 dấu hiệu dưới đây, bởi việc phát hiện sớm có ý nghĩa quyết định trong điều trị.

Cholesterol cao có thể gây ra rối loạn cương dương?
Dân số và phát triển - 6 ngày trướcNồng độ cholesterol cao không chỉ đe dọa tim mạch mà còn là thủ phạm thầm lặng gây rối loạn cương dương. Tìm hiểu mối liên hệ mật thiết này để bảo vệ sức khỏe nam giới toàn diện hơn.

Giao lưu trực tuyến: Chăm sóc sức khỏe sinh sản vị thành niên, thanh niên và tầm quan trọng của tư vấn khám sức khỏe trước khi kết hôn
Dân số và phát triểnGĐXH - Theo các chuyên gia, sức khỏe sinh sản của vị thành niên, thanh niên được coi là một trong những yếu tố quan trọng có ý nghĩa quyết định đến chất lượng dân số, chất lượng nguồn nhân lực và tương lai của giống nòi.