Xu hướng sinh ít con, nhưng quy mô dân số vẫn tăng
GiadinhNet - Hiện nay tại Việt Nam, xu hướng sinh ít con diễn ra tại hầu hết các địa phương. Xu hướng này có ảnh hưởng gì đến quy mô dân số cả nước? Chính sách dân số cần có những thay đổi gì cho phù hợp? Báo GĐ&XH trân trọng đăng tải bài viết của BS Mai Xuân Phương- Phó Vụ trưởng Vụ Truyền thông- Giáo dục- Tổng cục DS- KHHGĐ (Bộ Y tế) đề cập về vấn đề này.
|
Từ năm 2014, Tổng cục DS-KHHGĐ đã đưa ra thông điệp mới: "Mỗi gia đình hãy nên sinh đủ 2 con". Ảnh minh họa: Dương Ngọc |
Hiện nay, có tình trạng nhiều phụ nữ chỉ sinh một con, thậm chí còn quyết định không sinh con. Điều này đã ít nhiều ảnh hưởng đến quy mô dân số khi Việt Nam đã đạt mức sinh thay thế vào năm 2006, sớm hơn dự kiến gần 10 năm.
Mức sinh có dấu hiệu giảm nhưng không có nghĩa là quy mô dân số của nước ta đã đến lúc giảm, mà quy mô dân số Việt Nam vẫn tiếp tục gia tăng trong những năm tới bởi số phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ ngày càng tăng do tốc độ gia tăng dân số trước đây cao.
Hiện nay, ước tính 1,5 phụ nữ bước vào độ tuổi sinh đẻ thì mới có 1 phụ nữ bước qua tuổi sinh đẻ. Cho nên từ thời điểm này tới năm 2027 - 2028 số lượng trẻ được sinh ra vẫn tiếp tục gia tăng. Bởi vậy dù đã đạt mức sinh thay thế, tổng tỷ suất sinh giảm nhưng quy mô dân số Việt Nam vẫn tiếp tục gia tăng. Theo đánh giá của các chuyên gia, tùy theo mức độ sinh mà Việt Nam sẽ đạt được quy mô dân số cực đại vào khoảng năm 2040 - 2050 hoặc 2060.
Vì sao nhiều người dân lại chọn giải pháp sinh ít con? Điều này có nhiều nguyên nhân. Trước hết phải khẳng định sự thành công tốt đẹp của công tác DS-KHHGĐ. Những năm qua, chúng ta đã kiên trì truyền thông vận động, giáo dục, thuyết phục người dân sinh từ 1 đến 2 con, cho nên phần lớn phụ nữ Việt Nam trong lứa tuổi sinh đẻ ngày nay chấp nhận gia đình có quy mô 2 con.
Còn một nguyên nhân khác hết sức quan trọng, đó là sự phát triển kinh tế- xã hội của đất nước. Ở Việt Nam, qua các nghiên cứu khảo sát: Vùng nào, địa phương nào kinh tế- xã hội phát triển cao hơn thì số con trung bình của phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ sẽ thấp hơn. Gia đình nào có điều kiện kinh tế tốt, phụ nữ nào có trình độ học vấn cao hơn thì số con cũng ít hơn. Đây là quy luật chung của cả thế giới.
Để bắt kịp xu thế mới, từ năm 2014, Tổng cục DS-KHHGĐ đã đưa ra thông điệp mới là: "Mỗi gia đình hãy nên sinh đủ 2 con".
Đây là sự thay đổi rất cần thiết. Trước đây thông điệp là “Mỗi gia đình chỉ sinh từ 1 đến 2 con” còn giờ là: “Mỗi gia đình hãy nên sinh đủ 2 con”. Trước đây dùng từ “chỉ có”, trong một chừng mực nào đó mang tính “ép buộc” còn bây giờ dùng từ “hãy nên” là lời khuyên đối với cặp vợ chồng...
Mỗi gia đình hãy nên sinh đủ 2 con
Mỗi thời điểm, hoàn cảnh, chủ đề khác nhau, cần có những thông điệp phù hợp. Việc thay đổi một thông điệp, một khẩu hiệu không chỉ là thay đổi vài câu chữ, mà kéo theo đó là sự thay đổi trong quan niệm, trong chính sách dân số, trong kế hoạch sinh đẻ của mỗi gia đình và sự chủ động kiểm soát, tính toán quy mô dân số của cả một đất nước. Thay đổi này lớn hay nhỏ còn phụ thuộc vào nhận thức dựa trên hoàn cảnh thực tế của mỗi gia đình. Ví dụ, một gia đình dự định chỉ sinh 1 con, khi đọc và hiểu thông điệp mới này sẽ khiến họ có thay đổi kế hoạch. Đây không phải là sự nới lỏng về chính sách dân số, không khuyến khích các gia đình có nhiều con mà “hãy nên có 2 con”. Con số 2 con vẫn là con số chuẩn mực cho mỗi gia đình, phù hợp để thúc đẩy sự phát triển kinh tế - xã hội của đất nước. |

Kết hôn sau 2 năm không có 'tin vui', thanh niên 27 tuổi đi khám bất ngờ phát hiện nguyên nhân chính gây vô sinh
Dân số và phát triển - 10 giờ trướcGĐXH - Anh C. bị giãn tĩnh mạch thừng tinh hai bên kèm cong dương vật. Đây là nguyên nhân chính gây vô sinh ở bệnh nhân 27 tuổi này.

Cục Dân số phát động cuộc thi 'Tôi là tuyên truyền viên dân số giỏi'
Dân số và phát triển - 14 giờ trướcGĐXH – Cuộc thi nhằm hưởng ứng 65 năm kỷ niệm ngày thành lập ngành Dân số Việt Nam (1961-2026). Đây cũng là dịp tri ân, động viên các cán bộ dân số, truyền thông dân số, cộng tác viên dân số trong toàn bộ hệ thống dân số trên toàn quốc, tôn vinh các tấm gương làm tốt trong công tác dân số.

Có thể uống thuốc tránh thai giữa chu kỳ kinh nguyệt không?
Dân số và phát triển - 2 ngày trướcUống thuốc tránh thai giữa chu kỳ kinh nguyệt là điều có thể. Tuy nhiên, phụ nữ nên tìm hiểu về thời điểm sử dụng và biện pháp tránh thai dự phòng để đạt hiệu quả tốt nhất.

Quan tâm, nâng cao chất lượng cuộc sống cho phụ nữ giai đoạn tiền mãn kinh, mãn kinh
Dân số và phát triển - 3 ngày trướcGĐXH – Theo các chuyên gia, sau mãn kinh, người phụ nữ còn sống thêm khoảng 20-30 năm nhưng phải đối mặt với nhiều vấn đề sức khỏe có thể xuất hiện ở thời gian này.

Ngoài giảm cân, hạt chia còn có 7 lợi ích sức khỏe bất ngờ
Dân số và phát triển - 4 ngày trướcGiàu chất xơ, omega-3 và khoáng chất, hạt chia được xem là ‘siêu thực phẩm’ nhỏ bé mang lại nhiều lợi ích lớn. Thêm hạt chia vào chế độ ăn hằng ngày có thể giúp cải thiện tim mạch, tiêu hóa, đường huyết và hỗ trợ kiểm soát cân nặng...

4 nguyên nhân phổ biến gây đau bụng sau sinh và cách khắc phục hiệu quả
Dân số và phát triển - 5 ngày trướcĐau bụng sau sinh không phải lúc nào cũng bất thường vì thời điểm này tử cung đang dần trở lại trạng thái bình thường. Tuy nhiên, trong một số trường hợp, đau bụng có thể là dấu hiệu của một vấn đề tiềm ẩn...

Đầu tư cho trẻ em gái - vun đắp hạnh phúc gia đình, tương lai đất nước
Dân số và phát triển - 1 tuần trướcGĐXH - Hưởng ứng Ngày Quốc tế Trẻ em gái 2025, ngành Y tế Nghệ An kêu gọi cộng đồng quan tâm hơn tới sức khỏe, giáo dục và an toàn của trẻ em gái để xây dựng gia đình hạnh phúc, xã hội tiến bộ và nền dân số phát triển bền vững.

U quái buồng trứng có trở thành ung thư không?
Dân số và phát triển - 1 tuần trướcTừ trường hợp ca phẫu thuật cho một bệnh nhân trẻ bị u quái buồng trứng vừa qua tại Bệnh viện Phụ Sản Hà Nội, có nhiều người băn khoăn chưa rõ u quái buồng trứng là gì và có nguy cơ ung thư không?

Dấu hiệu nhận biết 5 loại bệnh phụ khoa thường gặp
Dân số và phát triển - 1 tuần trướcCác bệnh phụ khoa không chỉ gây ra những khó chịu, ảnh hưởng đến sinh hoạt hàng ngày mà còn có thể dẫn đến những biến chứng nguy hiểm, thậm chí là vô sinh nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời.

Biểu dương trẻ em gái chăm ngoan, học giỏi trong các gia đình tiêu biểu thực hiện tốt chính sách dân số
Dân số và phát triển - 1 tuần trướcGĐXH – Sở Y tế Hà Nội vừa phối hợp với UBND phường Long Biên tổ chức Hội nghị biểu dương trẻ em gái chăm ngoan, học giỏi trong các gia đình tiêu biểu thực hiện tốt chính sách dân số nhân Ngày Quốc tế trẻ em gái (11/10).

Giao lưu trực tuyến: Chăm sóc sức khỏe sinh sản vị thành niên, thanh niên và tầm quan trọng của tư vấn khám sức khỏe trước khi kết hôn
Dân số và phát triểnGĐXH - Theo các chuyên gia, sức khỏe sinh sản của vị thành niên, thanh niên được coi là một trong những yếu tố quan trọng có ý nghĩa quyết định đến chất lượng dân số, chất lượng nguồn nhân lực và tương lai của giống nòi.