Boeing tái đấu Airbus trong dự án máy bay chiến lược
Giadinh.net - Hai gã khổng lồ hàng không Boeing và Airbus đã bắt đầu một cuộc chiến mới liên quan tới một hợp đồng sản xuất máy bay tiếp dầu trị giá 40 tỉ USD cho Không lực Hoa Kỳ.
Vũ khí chiến lược
Ngày 22/7/1948, 3 chiếc máy bay B-29 của Mỹ cất cánh từ căn cứ không quân David Mongson tiến hành bay thử nghiệm vòng quanh thế giới. Trong quá trình bay, có 2 chiếc hạ cánh 8 lần, mất 15 ngày mới hoàn thành 32.187km vòng quanh thế giới. 9 năm sau, ngày 16/1/1957, 5 chiếc máy bay B- 52B cất cánh từ căn cứ quân sự Kasier bang California, chỉ mất 3 ngày đã hoàn thành chuyến bay vòng quanh Trái đất, trong đó thời gian bay chỉ mất 45 giờ 19 phút. Để có được sự tiến bộ này là nhờ công nghệ tiếp dầu trên không.
Mẫu KC-10, được giới thiệu lần đầu vào năm 1981 và đang được trang bị
với số lượng ít trong quân đội Mỹ.
Không chỉ đóng vai trò tiếp liệu, một nghiên cứu của quân đội Mỹ cho thấy máy bay tiếp dầu còn giúp các máy bay chiến đấu triển khai nhanh tới các chiến trường nằm cách căn cứ một quãng đường xa và giúp chúng hoạt động lâu hơn, qua đó tăng tối đa hiệu quả chiến dịch quân sự. Đôi khi máy bay tiếp dầu còn vận chuyển khí cụ và bệnh nhân trong các nhiệm vụ sơ tán khẩn cấp. Vì những lợi ích trên, Không lực Hoa Kỳ đã sớm trang bị một phi đoàn máy bay tiếp dầu, phần lớn là mẫu KC-135 Stratotankers.
Các mẫu KC- 135 đầu tiên được chuyển tới tay quân đội vào năm 1957. Lô sản phẩm cuối cùng ra lò vào năm 1965. Hồi đầu năm nay, Bộ Quốc phòng Mỹ từng thống kê cho biết độ tuổi hoạt động trung bình của các máy bay trong phi đoàn KC-135 là 45 - 48 năm. Những máy bay này thường xuyên được nâng cấp, tu bổ, bao gồm cả việc thay các động cơ mới, nhưng thời gian hoạt động quá lâu của chúng vẫn khiến giới chức Mỹ lo ngại.
Mẫu máy bay KC-X
Từ năm 1996, nhưng quan ngại liên quan tới “tuổi tác” của các mẫu KC-135 đã được đề cập tới tại Quốc hội Mỹ. Năm 2002, nhằm giảm bớt sự lo lắng, Quốc hội Mỹ đã thông qua một số đạo luật cho phép Không lực Mỹ thuê tới 100 máy bay Boeing 767, 4 chiếc Boeing 737 để biến đổi chúng trở thành các máy bay tiếp dầu. Thời gian thuê sẽ kéo dài khoảng 10 năm. Các máy bay thuê được sẽ thay thế cho những mẫu KC-135 cổ lỗ và có khả năng hoạt động kém nhất. Tuy nhiên việc thuê máy bay chỉ là giải pháp tạm thời.
KC-135, mẫu máy bay tiếp dầu “cổ lỗ” của quân đội Mỹ.
Năm 2006, chính phủ Mỹ đã có một đánh giá kỹ về phi đoàn KC-135 và thấy giải pháp thay thế toàn bộ những máy bay này là hướng đi hiệu quả, tiết kiệm nhất, thay vì tiếp tục sửa chữa, nâng cấp để chúng hoạt động.
Theo sau nghiên cứu trên, năm 2007, Không lực Hoa Kỳ đưa ra đề xuất chính thức về việc thay 179 chiếc KC-135 trong trang bị bằng mẫu KC-X mới. Boeing đã lập tức gửi cho Không lực Hoa Kỳ đề xuất mẫu KC-767, một máy bay chở dầu biến đổi từ máy bay thương mại Boeing 767-200. Trong khi đó liên minh EADS (Cơ quan mẹ của Airbus)- Northrop Grumman gửi đề xuất về mẫu KC-30 (sau gọi là KC- 45) dựa trên mẫu máy bay thương mại Airbus 330-200.
Ngày 29/1/2008, Không lực Hoa Kỳ chọn liên minh EADS - Northrop và lấy mẫu máy bay KC- 45 của họ làm cơ sở sản xuất phi đoàn máy bay tiếp dầu KC-X trong tương lai. Tháng 3 cùng năm, Boeing đệ đơn kiện lên Cơ quan Giải trình Chính phủ (GAO), phản đối việc EADS - Northrop chiến thắng trong hợp đồng KC- X. Tháng 6/2008, GAO chấp thuận đơn kiện của Boeing và đề nghị Không lực Hoa Kỳ mở lại các cuộc đàm phán với hai nhà thầu, định giá lại chương trình KC- X và tổ chức chọn lựa lại.
Tháng 7/2008, Bộ Quốc phòng Mỹ tuyên bố bổ nhiệm Thứ trưởng Bộ Quốc phòng là người thay Không lực Hoa Kỳ lựa chọn nhà thầu cho chương trình KC- X. Bộ Quốc phòng hy vọng sẽ thông qua một hợp đồng mới vào 12/2008. Song tới tháng 9 cùng năm, cơ quan này đã tuyên bố hủy một cuộc đấu thầu thứ 2 liên quan tới dự án KC- X do không có đủ thời gian chuẩn bị. Phải tới tận ngày 16/9 vừa qua, Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Robert Gates mới tuyên bố chính phủ đã bắt đầu tái khởi động chương trình KC-X.
Hình ảnh các mẫu KC-767 thử nghiệm của Boeing.
“Miếng bánh” 40 tỉ USD
Những đề xuất ban đầu của chương trình KC-X kiến nghị việc thay thế mẫu máy bay KC-135 theo 3 giai đoạn: Giai đoạn đầu gồm 179 chiếc của Không lực Hoa Kỳ. Hồi tháng 3/2009, GAO đã ra báo cáo cho biết hoạt động thay thế các máy bay trên có chi phí khoảng 35 tỉ USD, tức khoảng 195 triệu USD/chiếc máy bay. Nhưng trong tuyên bố tái khởi động chương trình KC-X, ông Gates đã nâng tổng số tiền lên 40 tỉ USD.
Hiện chưa rõ ai là bên nắm lợi thế trong cuộc cạnh tranh mới. Xét về mặt chính trị, Boeing có lợi thế hơn EADS và Airbus. Công ty có nhiều đại diện quyền lợi trong các “thành lũy của đảng Dân chủ”, nằm tại những bang như Illinois, Connecticut, Washington. Họ có thể dựa vào lực lượng này để vận động Quốc hội ngả về phía mình. Có thể thấy điều này trong lá thư của TNS Patty Murray, đại diện tiểu bang Washington, gửi tới Tổng thống Barack Obama: “Tôi khẩn thiết đề nghị ngài đưa ra những hành động mạnh nhất có thể để ngăn chặn những việc gây hại tới ngành công nghiệp hàng không Hoa Kỳ”.
Không ngồi yên chịu trận, những người ủng hộ Airbus ở các bang như Alabama cũng đang gây sức ép với chính quyền Obama. Họ nói rằng thông qua việc bỏ rơi EADS, nước Mỹ có thể phát động một cuộc chiến tranh thương mại với châu Âu. Trong lá thư gửi tới Đại diện Thương mại Mỹ Ron Kirk, TNS Richard Shelby của bang Alabama cảnh báo về “một sai lầm nghiêm trọng có thể gây hại tới nền kinh tế và quan hệ thương mại” nếu không ra quyết định chính xác trong hợp đồng KC- X.
Bản vẽ mẫu KC-30 của Airbus.
Chưa thấy hồi kết
Trong lúc các nhà vận động hành lang đang ra sức công kích đối thủ, giới phân tích cho rằng Không lực Mỹ sẽ chỉ chọn mẫu máy bay nào có nhiều ưu điểm nhất. Trước đây, người ta thích mẫu Airbus nhưng Boeing đang rất tích cực sửa đổi mẫu máy bay ban đầu của họ.
Các nhà phê bình gọi những sửa đổi này là chắp vá và đắt đỏ, đặt biệt danh cho chiếc máy bay của Boeing là “Frankentanker”. Boeing phản pháo lại bằng tuyên bố mẫu máy bay tiếp dầu cuối cùng của họ sẽ hoàn toàn mới mẻ và hoàn thiện hơn bất kỳ mẫu Airbus nào. “Chúng tôi không tạo nên những chiếc “Frankentanker”” - Rick Lemaster, Giám đốc chương trình sản xuất máy bay tiếp dầu của Boeing tuyên bố.
Dự kiến trong vài tuần tới, Không lực Hoa Kỳ sẽ gửi những yêu cầu cụ thể liên quan tới mẫu KC-X cho các nhà thầu. Nếu quân đội chỉ muốn một chiếc máy bay có thể mang được nhiều dầu nhất, giới nghiên cứu tin rằng Boeing sẽ chiến thắng. Hãng đã tuyên bố mẫu máy bay tiếp dầu dựa trên chiếc Boeing 777 có thể mang nhiều nhiên liệu hơn 25% so với mẫu Airbus A330 của EADS. Nhưng nếu người ta không chỉ muốn một chiếc máy bay tiếp dầu chỉ để... chở dầu, mà còn muốn nó làm nhiều nhiệm vụ khác, EADS/Northrop sẽ giành chiến thắng.
Đó là chưa kể tới việc nếu Bộ Quốc phòng Mỹ muốn chiếc máy bay tiếp dầu tương lai phải hoạt động trên đường băng ngắn (dài khoảng 2,1 km), mẫu Airbus chắc chắn sẽ hạ đối thủ. Nhưng nếu quân đội chỉ sử dụng đường băng thông thường (dài khoảng 3,6 km), chưa biết mèo nào sẽ cắn mỉu nào.
Một số nhà phân tích từng dự đoán rằng do những yếu tố chính trị nằm xung quanh dự án KC - X, cuối cùng Bộ Quốc phòng Mỹ sẽ phải chia đôi hợp đồng cho cả Airbus lẫn Boeing. Trong khi chính Gates và một số quan chức quân đội đã phản đối việc chia đôi hợp đồng do quá tốn kém, họ có thể sẽ nhận ra rằng đôi khi thỏa hiệp lại mang tới những kết quả tốt nhất.
Hương Giang
Ý kiến của bạn
2 người đàn ông mua 30kg vàng miếng, về nhà phát hiện trong hộp lại là 25kg đá: Cảnh sát ập vào một kho hàng, 2 đối tượng bị bắt giữ
Tiêu điểm - 9 giờ trướcNăm 2017, Cục Công an Khu tự trị Tây Tạng (Trung Quốc) nhận được tin trình báo về 2 người đàn ông mua vàng "hoá đá". Theo giá thị trường lúc đó, 25kg vàng bị mất trị giá 6,9 triệu NDT (24 tỷ đồng).
Đi tắm sông với bố, bé trai 6 tuổi bị cuốn chân vào hang động lạ: Cổ vật 2.500 năm được tìm thấy, chính quyền cấm túc cả gia đình
Chuyện đó đây - 17 giờ trướcBiết được ý định của bố mẹ bé trai, chính quyền lập tức vào cuộc, canh chừng ngôi nhà 24/24h, không cho phép ai ra vào.
Hàng trăm chú chim cánh cụt nhảy từ vách băng cao 15m, cảnh tượng chưa từng có được ghi lại khiến nhiều người đau lòng
Tiêu điểm - 22 giờ trướcTrên đỉnh của một khối băng tại Nam Cực, hàng trăm chú chim cánh cụt hoàng đế chen chúc và thay nhau nhảy xuống phía dưới.
Thấy ông cụ ăn mặc giản dị bước vào, nhân viên cửa hàng không thèm tiếp, lúc sau tiếc thì cũng đã muộn
Chuyện đó đây - 1 ngày trướcCâu nói "Đừng nhìn mặt mà bắt hình dong" quả là vô cùng chính xác trong trường hợp này.
Tắt nhầm động cơ, phi công lái máy bay đâm sầm xuống cầu cao tốc khiến 48 hành khách thiệt mạng tại chỗ
Chuyện đó đây - 1 ngày trướcSai lầm của phi công đã gây ra vụ tai nạn hàng không nghiêm trọng chỉ vài phút sau khi chiếc máy bay TransAsia Airways cất cánh vào ngày 04/02/2005.
Đào đất tại công trường, nông dân phát hiện bình gốm hình đầu người kỳ lạ, dài 30cm, đem về nhà khiến đàn lợn lăn ra chết: chuyên gia khẳng định là báu vật niên đại 5.000 năm
Chuyện đó đây - 1 ngày trướcMang chiếc bình kỳ lạ về nhà, vợ anh liền bảo đem vứt bỏ chiếc bình đi vì nó có thể mang sự đen đủi về nhà.
Mưa lớn làm lộ hàng loạt thỏi vàng bạc: 'Thợ săn' vào cuộc lần ra kho báu trị giá 100.000 tỷ thất lạc?
Chuyện đó đây - 1 ngày trướcNhờ cơn mưa lớn, kho báu toàn vàng bạc này cuối cùng cũng được tìm thấy?
Thấy vết bẩn trên trần nhà, người phụ nữ lên mạng hỏi rồi hốt hoảng trước đáp án
Chuyện đó đây - 2 ngày trướcTheo bạn, vết bẩn trên trần nhà này là gì?
Anh nông dân đào được 'vật thể lạ' màu vàng nặng hơn 20kg ở dưới ao rồi đem giấu: Vài ngày sau cảnh sát và chuyên gia tới nhà, suýt bị truy cứu vì phạm trọng tội
Chuyện đó đây - 2 ngày trước"Vật thể lạ" mà ông cụ Trung Quốc đào được thực chất là một bảo vật lịch sử có tuổi đời hơn 3000 năm.
Tối nào cũng thấy chó cưng canh cho chủ ngủ, biết lý do người đàn ông xúc động muốn khóc
Chuyện đó đây - 3 ngày trướcCâu chuyện này đã từng nổi đình nổi đám vào năm 2017 và nhận được sự đồng cảm và yêu thích của nhiều người yêu thú cưng.
Nước rút vì hạn hán, lòng sông xuất hiện vật thể nặng gần nửa tấn: Hơn 3.000 người sơ tán khẩn cấp
Chuyện đó đâyHạn hán đã để lộ nhiều bí mật đáng sợ dưới lòng sông.
