Hà Nội
23°C / 22-25°C

Chiến sỹ áo trắng chống hủ tục

Thứ sáu, 05:08 05/06/2009 | Y tế

Giadinh.net - Một ngày lên vùng cao Bắc Kạn, chúng tôi gặp bác sĩ Nông Văn Vân, Giám đốc Trung tâm Y tế Dự phòng tỉnh Bắc Kạn, người dân tộc Tày, Chiến sĩ thi đua toàn quốc duy nhất của tỉnh Bắc Kạn năm 2007.

Vóc người nhỏ nhắn, bác sĩ Vân đã in dấu chân của mình trên khắp những con đường mòn ở tỉnh miền núi Bắc Kạn, giúp bà con chống lại những dịch bệnh nguy hiểm: sốt rét, lao, tuyên truyền cho bà con biết sinh đẻ ít, khi sinh đến trạm y tế để được chăm sóc cho “mẹ tròn con vuông”…
 

BS Nông Văn Vân (Ảnh: PV).

Bị sốt rét vì… đi chống dịch sốt rét

Sinh năm 1950 ở Chợ Đồn, Bắc Kạn,nhưng BS Vân sớm mồ côi bố. May mắn bác sỹ có người anh họ là đại biểu quốc hội khóa 2 nên Vân cứ theo tấm gương đó mà học tập, rèn luyện. Người anh họ dặn Vân phấn đấu vào ngành y tế để sau này phục vụ gia đình và bà con trong bản. Học cấp 1, cấp 2, rồi học cấp 3 ở trường cách nhà 12 cây số, hàng ngày cậu bé Vân cuốc bộ đi học. Bác sĩ Vân nhớ lại: “Phải rất quyết tâm tôi mới theo học được ngành y, vì bố mất sớm, một mình mẹ nuôi 5 anh em. Tôi là con thứ tư trong gia đình, có thời gian phục vụ trong quân đội. Năm 1975, với chủ trương cần đào tạo cán bộ y tế ngành sốt rét, tôi được phân học ngành sốt rét”. Bác sỹ Vân kể, thời gian đầu bác sĩ không thích ngành học này. Hồi nhỏ, xem phim “Con chim vành khuyên” có hình ảnh một nhà côn trùng học mê thích sưu tầm các loại bướm, cậu bé Vân đã mơ ước  trở thành nhà côn trùng học. Vì thế, khi có ngành côn trùng, Vân xin vào luôn. Sau về học sốt rét, không được trọn vẹn theo đuổi niềm say mê, nhưng chàng trai họ Nông vẫn được tạo điều kiện đi bắt côn trùng nên cũng đỡ nhớ.
 
Thời gian đầu, bác sĩ Vân làm công tác phòng chống sốt rét ở Bắc Thái. Lúc đó, điều trị sốt rét bằng delaghin, phát không cho bà con uống 1 viên, 1 viên cầm về nhà  uống sau. Một lần đi phát thuốc ở huyện Bạch Thông, buổi sáng phát thuốc cho bà con, buổi trưa đã nhìn thấy thuốc ở đường mòn trong bản. Thì ra, bà con thấy thuốc đắng, không muốn uống nên vứt đi. Rút kinh nghiệm, Bác sĩ Vân quyết định không chỉ phát thuốc mà phải giám sát chặt chẽ. Lần sau phát thuốc buổi sáng để bà con uống 1 viên, buổi chiều lại gọi bà con lên uống liều thứ 2. Nhờ có cách giám sát chặt chẽ, số bệnh nhân sốt rét ở Bạch Thông giảm đáng kể.

Cuối năm 1977, đến xã Dương Quang, giờ thuộc thị xã Bắc Kạn, bác sĩ Vân giật mình khi vén tấm màn của một sản phụ trẻ. Chị này có con nhỏ, mắc màn đàng hoàng nhưng khi vào bắt muỗi thì thấy trong màn đầy muỗi, con nào cũng no căng. Thì ra, mặc dù mắc màn nhưng người mẹ không dém màn, tạo điều kiện cho muỗi vào “đánh chén”.

Năm 1989, trong một chuyến công tác chống dịch sốt rét ở vùng sâu,  xe hỏng phải ngủ lại nơi đang có dịch, bác sĩ Vân bị muỗi đốt. Về nhà lên cơn sốt rét. Bác sĩ đi chống sốt rét bị bệnh sốt rét. Kỷ niệm đó đến bây giờ bác sĩ Vân  không thể nào quên.
 

Phụ nữ vùng cao đã được học cách chăm sóc sức khỏe gia đình (Ảnh: Ngọc Phan).

Chiến đấu với hủ tục

Người Tày là dân tộc chiếm đa số ở Bắc Kạn. Cũng là người Tày, nên khi đi tuyên truyền, bác sĩ Vân dễ được bà con ủng hộ, bởi bác sỹ biết cách tuyên truyền phù hợp, dễ hiểu. Bà bầu sắp đẻ, chỉ cần bác sĩ Vân đến nói bằng tiếng Tày: “Sắp tới ngày tới tháng, phải đến trạm y tế nhé, không được đẻ ở nhà như trước nữa đâu”, là mọi người nghe theo. Bác sỹ Vân đã nhẹ nhàng phân tích cho bà con hiểu những lợi ích khi đến trạm y tế xã cũng như những nguy cơ khi tự sinh con ở nhà; Bà con hiểu, tự nguyện đến trạm và tuyên truyền để người khác cũng đến trạm y tế sinh con.

Năm 1999, Trung tâm Y tế dự phòng tỉnh Bắc Kạn được thành lập, với chỉ 3-4 bác sĩ vừa làm chuyên môn vừa xây dựng cơ quan, vừa lo đào tạo. Thời gian đầu khó khăn, đi lại nhiều, ngân sách ít ỏi, anh em bảo nhau cùng vượt khó.

Người Tày là dân tộc chiếm đa số ở Bắc Kạn. Cũng là người Tày, nên khi đi tuyên truyền, bác sĩ Vân dễ được bà con ủng hộ, bởi bác sỹ biết cách tuyên truyền phù hợp, dễ hiểu. Bà bầu sắp đẻ, chỉ cần bác sĩ Vân đến nói bằng tiếng Tày: “Sắp tới ngày tới tháng, phải đến trạm y tế nhé, không được đẻ ở nhà như trước nữa đâu”, là mọi người nghe theo. Bác sỹ Vân phân tích cho bà con hiểu những lợi ích khi đến trạm y tế xã cũng như những nguy cơ khi tự sinh con ở nhà, bà con hiểu, tự nguyện đến trạm và tuyên truyền để người khác cũng đến trạm y tế sinh con.

Không chỉ chiến đấu “chống lại” dịch bệnh, bác sĩ Vân còn “chiến đấu” chống lại những hủ tục lạc hậu. Trước kia, do sợ “ma” nên khi chưa đủ 40 ngày, cháu bé không được ra khỏi buồng, cũng không có người lạ nào được vào buồng em bé. Vì thế, nếu cháu bé có bệnh cũng không được phát hiện sớm. Nhiều em bé sau sinh bị bệnh vàng da hoặc viêm đường hô hấp nhưng do hủ tục đó nên không ai phát hiện ra, đến lúc đưa đi viện thì bệnh đã nặng. Sản phụ trước kia không được ăn thịt, cá, trứng, không ăn nước mắm, chỉ được ăn cơm rau. Do đó, dẫn đến tình trạng thiếu dinh dưỡng.

Bây giờ, nhờ truyền thông tốt, nhận thức của bà con được nâng lên, chế độ dinh dưỡng cho sản phụ đã tốt hơn, những em bé sơ sinh được đưa ra ngoài tắm nắng nhiều hơn.

Năm 2007, nhờ những thành tích trong công tác y tế dự phòng trên địa bàn tỉnh, bác sĩ Nông Văn Vân được trao tặng danh hiệu chiến sĩ thi đua toàn quốc. Bác sĩ Vân chia sẻ: “Đây không chỉ là vinh dự cho cá nhân tôi mà là niềm hạnh phúc của toàn tập thể, là công sức của tập thể xây đắp. Năm 2008, nhiều nơi xuất hiện dịch tiêu chảy cấp, dịch sởi… nhưng ở Bắc Kạn không có. Đóng góp vào thành công đó, một phần là công sức của các cán bộ Trung tâm Y tế Dự phòng tỉnh. Năm 2008 vừa qua, trung tâm Y tế Dự phòng tỉnh Bắc Kạn đạt danh hiệu tập thể xuất sắc toàn tỉnh. Nhận được danh hiệu này, cũng như danh hiệu chiến sĩ thi đua toàn quốc, tôi thấy mình cần cố gắng nhiều hơn để xứng đáng với danh hiệu cao quý đó…”.             

H.Quỳnh

thuhuyen
Bình luận
Xem thêm bình luận
Ý kiến của bạn
Bé gái sơ sinh bị bỏ trong túi bóng đặt trước cửa bệnh viện ở Hà Nội

Bé gái sơ sinh bị bỏ trong túi bóng đặt trước cửa bệnh viện ở Hà Nội

Y tế - 1 ngày trước

GĐXH – Trẻ bị bỏ vào túi bóng đặt tại cửa khoa cấp cứu của bệnh viện trong tình trạng tím tái toàn thân, không tự thở, tim mờ.

Mâu thuẫn với chồng, người phụ nữ 19 tuổi vào rừng hái lá ngón để ăn

Mâu thuẫn với chồng, người phụ nữ 19 tuổi vào rừng hái lá ngón để ăn

Y tế - 2 ngày trước

Do mâu thuẫn với chồng, người phụ nữ trẻ ở Quảng Nam đã vào rừng hái 6 lá ngón ăn để tự tử, rất may được cứu sống kịp thời.

Ăn thịt chó bị đánh bả, 8 người phải nhập viện

Ăn thịt chó bị đánh bả, 8 người phải nhập viện

Y tế - 3 ngày trước

Sau khi ăn thịt một con chó bị đánh bả, 8 người dân tại TP Buôn Ma Thuột (Đắk Lắk) có biểu hiện sốt, đau bụng, nôn mửa, tiêu chảy phải nhập viên cấp cứu.

Thanh niên 32 tuổi ở Vĩnh Phúc bị nhồi máu cơ tim vì làm điều này khi tập thể thao

Thanh niên 32 tuổi ở Vĩnh Phúc bị nhồi máu cơ tim vì làm điều này khi tập thể thao

Y tế - 3 ngày trước

GĐXH - Huấn luyện viên thể hình 32 tuổi nhập viện trong tình trạng đau tức ngực dữ dội, khó thở, vã mồ hôi… Ngay khi tiếp nhận người bệnh, các bác sĩ bệnh viện E nhận thấy ở người bệnh có những triệu chứng điển hình của nhồi máu cơ tim cấp.

Tai nạn bất ngờ trong vườn nhà khiến người đàn ông trẻ 'chạy không kịp'

Tai nạn bất ngờ trong vườn nhà khiến người đàn ông trẻ 'chạy không kịp'

Y tế - 4 ngày trước

Nam thanh niên 23 tuổi nhập viện cấp cứu trong tình trạng đau đớn, mất vận động đùi trái, xương đùi vỡ nát thành nhiều mảnh sau khi bị cây đổ đè trúng.

Loại thịt khiến anh tử vong, em gái nguy kịch sau khi ăn

Loại thịt khiến anh tử vong, em gái nguy kịch sau khi ăn

Y tế - 4 ngày trước

Trong lúc bố mẹ vắng nhà, 2 anh em ruột ở Đắk Lắk đã bắt cóc làm thịt. Sau khi ăn xong, cả hai đều bị ngộ độc, người anh tử vong còn em gái đang nguy kịch.

Sốt cao liên tục, người đàn ông 36 tuổi nguy kịch vì căn bệnh nguy hiểm này

Sốt cao liên tục, người đàn ông 36 tuổi nguy kịch vì căn bệnh nguy hiểm này

Y tế - 4 ngày trước

GĐXH - Bệnh nhân làm việc trong môi trường tiếp xúc trực tiếp với đất và nước ô nhiễm đã tạo điều kiện cho vi khuẩn gây bệnh Whitmore.

Vi phẫu tạo hình cho bé trai 11 tuổi bị pháo nổ làm vỡ hàm, mất môi và những ca tổn thương nặng vùng hàm mặt

Vi phẫu tạo hình cho bé trai 11 tuổi bị pháo nổ làm vỡ hàm, mất môi và những ca tổn thương nặng vùng hàm mặt

Y tế - 4 ngày trước

GĐXH - Đây là ca bệnh đặc biệt và nhỏ tuổi nhất được thăm khám tại chương trình Phẫu thuật vi phẫu quốc tế được tổ chức thực hiện tại Bệnh viện E.

Nam thanh niên 26 tuổi vào viện tâm thần 2 lần vì sở thích nguy hiểm

Nam thanh niên 26 tuổi vào viện tâm thần 2 lần vì sở thích nguy hiểm

Y tế - 4 ngày trước

Nam thanh niên 26 tuổi phải vào viện tâm thần 2 lần do thường xuyên hút thuốc lá điện tử pha với cần sa.

Người phụ nữ 41 tuổi ở Phú Thọ vỡ tử cung nguy kịch khi mang thai lần 2

Người phụ nữ 41 tuổi ở Phú Thọ vỡ tử cung nguy kịch khi mang thai lần 2

Y tế - 4 ngày trước

GĐXH – Tại bệnh viện, bệnh nhân có biểu hiện choáng, sắc mặt tái nhợt, tim thai giảm thấp, huyết áp không đo được.

Top