Hà Nội
23°C / 22-25°C

Chiến sỹ áo trắng chống hủ tục

Thứ sáu, 05:08 05/06/2009 | Y tế

Giadinh.net - Một ngày lên vùng cao Bắc Kạn, chúng tôi gặp bác sĩ Nông Văn Vân, Giám đốc Trung tâm Y tế Dự phòng tỉnh Bắc Kạn, người dân tộc Tày, Chiến sĩ thi đua toàn quốc duy nhất của tỉnh Bắc Kạn năm 2007.

Vóc người nhỏ nhắn, bác sĩ Vân đã in dấu chân của mình trên khắp những con đường mòn ở tỉnh miền núi Bắc Kạn, giúp bà con chống lại những dịch bệnh nguy hiểm: sốt rét, lao, tuyên truyền cho bà con biết sinh đẻ ít, khi sinh đến trạm y tế để được chăm sóc cho “mẹ tròn con vuông”…
 

BS Nông Văn Vân (Ảnh: PV).

Bị sốt rét vì… đi chống dịch sốt rét

Sinh năm 1950 ở Chợ Đồn, Bắc Kạn,nhưng BS Vân sớm mồ côi bố. May mắn bác sỹ có người anh họ là đại biểu quốc hội khóa 2 nên Vân cứ theo tấm gương đó mà học tập, rèn luyện. Người anh họ dặn Vân phấn đấu vào ngành y tế để sau này phục vụ gia đình và bà con trong bản. Học cấp 1, cấp 2, rồi học cấp 3 ở trường cách nhà 12 cây số, hàng ngày cậu bé Vân cuốc bộ đi học. Bác sĩ Vân nhớ lại: “Phải rất quyết tâm tôi mới theo học được ngành y, vì bố mất sớm, một mình mẹ nuôi 5 anh em. Tôi là con thứ tư trong gia đình, có thời gian phục vụ trong quân đội. Năm 1975, với chủ trương cần đào tạo cán bộ y tế ngành sốt rét, tôi được phân học ngành sốt rét”. Bác sỹ Vân kể, thời gian đầu bác sĩ không thích ngành học này. Hồi nhỏ, xem phim “Con chim vành khuyên” có hình ảnh một nhà côn trùng học mê thích sưu tầm các loại bướm, cậu bé Vân đã mơ ước  trở thành nhà côn trùng học. Vì thế, khi có ngành côn trùng, Vân xin vào luôn. Sau về học sốt rét, không được trọn vẹn theo đuổi niềm say mê, nhưng chàng trai họ Nông vẫn được tạo điều kiện đi bắt côn trùng nên cũng đỡ nhớ.
 
Thời gian đầu, bác sĩ Vân làm công tác phòng chống sốt rét ở Bắc Thái. Lúc đó, điều trị sốt rét bằng delaghin, phát không cho bà con uống 1 viên, 1 viên cầm về nhà  uống sau. Một lần đi phát thuốc ở huyện Bạch Thông, buổi sáng phát thuốc cho bà con, buổi trưa đã nhìn thấy thuốc ở đường mòn trong bản. Thì ra, bà con thấy thuốc đắng, không muốn uống nên vứt đi. Rút kinh nghiệm, Bác sĩ Vân quyết định không chỉ phát thuốc mà phải giám sát chặt chẽ. Lần sau phát thuốc buổi sáng để bà con uống 1 viên, buổi chiều lại gọi bà con lên uống liều thứ 2. Nhờ có cách giám sát chặt chẽ, số bệnh nhân sốt rét ở Bạch Thông giảm đáng kể.

Cuối năm 1977, đến xã Dương Quang, giờ thuộc thị xã Bắc Kạn, bác sĩ Vân giật mình khi vén tấm màn của một sản phụ trẻ. Chị này có con nhỏ, mắc màn đàng hoàng nhưng khi vào bắt muỗi thì thấy trong màn đầy muỗi, con nào cũng no căng. Thì ra, mặc dù mắc màn nhưng người mẹ không dém màn, tạo điều kiện cho muỗi vào “đánh chén”.

Năm 1989, trong một chuyến công tác chống dịch sốt rét ở vùng sâu,  xe hỏng phải ngủ lại nơi đang có dịch, bác sĩ Vân bị muỗi đốt. Về nhà lên cơn sốt rét. Bác sĩ đi chống sốt rét bị bệnh sốt rét. Kỷ niệm đó đến bây giờ bác sĩ Vân  không thể nào quên.
 

Phụ nữ vùng cao đã được học cách chăm sóc sức khỏe gia đình (Ảnh: Ngọc Phan).

Chiến đấu với hủ tục

Người Tày là dân tộc chiếm đa số ở Bắc Kạn. Cũng là người Tày, nên khi đi tuyên truyền, bác sĩ Vân dễ được bà con ủng hộ, bởi bác sỹ biết cách tuyên truyền phù hợp, dễ hiểu. Bà bầu sắp đẻ, chỉ cần bác sĩ Vân đến nói bằng tiếng Tày: “Sắp tới ngày tới tháng, phải đến trạm y tế nhé, không được đẻ ở nhà như trước nữa đâu”, là mọi người nghe theo. Bác sỹ Vân đã nhẹ nhàng phân tích cho bà con hiểu những lợi ích khi đến trạm y tế xã cũng như những nguy cơ khi tự sinh con ở nhà; Bà con hiểu, tự nguyện đến trạm và tuyên truyền để người khác cũng đến trạm y tế sinh con.

Năm 1999, Trung tâm Y tế dự phòng tỉnh Bắc Kạn được thành lập, với chỉ 3-4 bác sĩ vừa làm chuyên môn vừa xây dựng cơ quan, vừa lo đào tạo. Thời gian đầu khó khăn, đi lại nhiều, ngân sách ít ỏi, anh em bảo nhau cùng vượt khó.

Người Tày là dân tộc chiếm đa số ở Bắc Kạn. Cũng là người Tày, nên khi đi tuyên truyền, bác sĩ Vân dễ được bà con ủng hộ, bởi bác sỹ biết cách tuyên truyền phù hợp, dễ hiểu. Bà bầu sắp đẻ, chỉ cần bác sĩ Vân đến nói bằng tiếng Tày: “Sắp tới ngày tới tháng, phải đến trạm y tế nhé, không được đẻ ở nhà như trước nữa đâu”, là mọi người nghe theo. Bác sỹ Vân phân tích cho bà con hiểu những lợi ích khi đến trạm y tế xã cũng như những nguy cơ khi tự sinh con ở nhà, bà con hiểu, tự nguyện đến trạm và tuyên truyền để người khác cũng đến trạm y tế sinh con.

Không chỉ chiến đấu “chống lại” dịch bệnh, bác sĩ Vân còn “chiến đấu” chống lại những hủ tục lạc hậu. Trước kia, do sợ “ma” nên khi chưa đủ 40 ngày, cháu bé không được ra khỏi buồng, cũng không có người lạ nào được vào buồng em bé. Vì thế, nếu cháu bé có bệnh cũng không được phát hiện sớm. Nhiều em bé sau sinh bị bệnh vàng da hoặc viêm đường hô hấp nhưng do hủ tục đó nên không ai phát hiện ra, đến lúc đưa đi viện thì bệnh đã nặng. Sản phụ trước kia không được ăn thịt, cá, trứng, không ăn nước mắm, chỉ được ăn cơm rau. Do đó, dẫn đến tình trạng thiếu dinh dưỡng.

Bây giờ, nhờ truyền thông tốt, nhận thức của bà con được nâng lên, chế độ dinh dưỡng cho sản phụ đã tốt hơn, những em bé sơ sinh được đưa ra ngoài tắm nắng nhiều hơn.

Năm 2007, nhờ những thành tích trong công tác y tế dự phòng trên địa bàn tỉnh, bác sĩ Nông Văn Vân được trao tặng danh hiệu chiến sĩ thi đua toàn quốc. Bác sĩ Vân chia sẻ: “Đây không chỉ là vinh dự cho cá nhân tôi mà là niềm hạnh phúc của toàn tập thể, là công sức của tập thể xây đắp. Năm 2008, nhiều nơi xuất hiện dịch tiêu chảy cấp, dịch sởi… nhưng ở Bắc Kạn không có. Đóng góp vào thành công đó, một phần là công sức của các cán bộ Trung tâm Y tế Dự phòng tỉnh. Năm 2008 vừa qua, trung tâm Y tế Dự phòng tỉnh Bắc Kạn đạt danh hiệu tập thể xuất sắc toàn tỉnh. Nhận được danh hiệu này, cũng như danh hiệu chiến sĩ thi đua toàn quốc, tôi thấy mình cần cố gắng nhiều hơn để xứng đáng với danh hiệu cao quý đó…”.             

H.Quỳnh

thuhuyen
Bình luận
Xem thêm bình luận
Ý kiến của bạn
Người đàn ông ngừng tuần hoàn trên bãi biển Nha Trang may mắn được cứu sống nhờ việc này

Người đàn ông ngừng tuần hoàn trên bãi biển Nha Trang may mắn được cứu sống nhờ việc này

Y tế - 2 giờ trước

GĐXH - Người đàn ông sau khi tắm biển lên bờ có biểu hiện khó thở, tím tái rồi bất tỉnh may mắn được cứu sống nhờ sơ cứu kịp thời.

Ra mắt ứng dụng trí tuệ nhân tạo hỗ trợ nhân viên y tế trong khám chữa bệnh

Ra mắt ứng dụng trí tuệ nhân tạo hỗ trợ nhân viên y tế trong khám chữa bệnh

Y tế - 1 ngày trước

GĐXH - Cùng với sự phát triển của khoa học công nghệ, ứng dụng AI trong y tế thì 20 năm tới, chỉ bằng kết quả xét nghiệm, chiếu chụp, các bác sĩ sẽ có thể chẩn đoán chính xác hơn, nhanh hơn trong quá trình khám chữa bệnh.

Vụ lật tàu trên Vịnh Hạ Long: Sức khoẻ các nạn nhân giờ ra sao?

Vụ lật tàu trên Vịnh Hạ Long: Sức khoẻ các nạn nhân giờ ra sao?

Y tế - 1 ngày trước

Liên quan đến vụ tàu du lịch bị lật trên Vịnh Hạ Long, hiện sức khỏe 10 người may mắn được cứu sống đang điểu trị tại bệnh viện Đa khoa tỉnh Quảng Ninh và Bệnh viện Bãi Cháy đã cơ bản ổn định.

Vietnam Medipharm Expo 2025 góp phần thúc đẩy phát triển y dược Việt Nam

Vietnam Medipharm Expo 2025 góp phần thúc đẩy phát triển y dược Việt Nam

Y tế - 2 ngày trước

GĐXH - Triển lãm quốc tế chuyên ngành Y Dược Việt Nam - Vietnam Medipharm Expo 2025 sẽ diễn ra từ 31/7 đến 02/08/2025 với sự tham gia của hơn 400 doanh nghiệp đến từ 20 quốc gia và vùng lãnh thổ, trưng bày các sản phẩm – dịch vụ chuyên ngành y dược tại 450 gian hàng.

Lời nói của nữ bác sĩ khiến bé gái đứng trên nóc nhà BV Bạch Mai từ bỏ ý định tự tử

Lời nói của nữ bác sĩ khiến bé gái đứng trên nóc nhà BV Bạch Mai từ bỏ ý định tự tử

Y tế - 3 ngày trước

Sau khi nghe những lời động viên chân thành, ấm áp của bác sĩ Trà, bé gái bám chặt vào tay của bà rồi rời khỏi sân thượng tòa nhà Bệnh viện Bạch Mai.

Thông tin mới nhất về sức khỏe của 2 bệnh nhi trong vụ ô tô gây tai nạn liên hoàn ở Hà Nội

Thông tin mới nhất về sức khỏe của 2 bệnh nhi trong vụ ô tô gây tai nạn liên hoàn ở Hà Nội

Y tế - 3 ngày trước

GĐXH - Hiện tại, sức khỏe của 2 bệnh nhi vẫn đang được theo dõi và kiểm soát chặt chẽ với sự hỗ trợ thuốc vận mạch để duy trì tuần hoàn và thở máy hỗ trợ hô hấp.

Người đàn ông 62 tuổi không còn khả năng điều trị do thói quen nhiều người hay gặp khi bị chó cắn

Người đàn ông 62 tuổi không còn khả năng điều trị do thói quen nhiều người hay gặp khi bị chó cắn

Y tế - 5 ngày trước

GĐXH - Tại bệnh viện, bệnh nhân đã bước sang giai đoạn toàn phát của bệnh dại – giai đoạn cực kỳ nguy hiểm, tiên lượng rất xấu và hầu như không còn khả năng điều trị khỏi.

Ngồi trong xe ô tô đang di chuyển, 2 bé ở Ninh Bình bất ngờ co giật, mất ý thức

Ngồi trong xe ô tô đang di chuyển, 2 bé ở Ninh Bình bất ngờ co giật, mất ý thức

Y tế - 5 ngày trước

GĐXH - Sau khoảng 1 giờ di chuyển bằng ô tô, cả hai anh em đều có dấu hiệu bất thường nên lập tức được đưa đi cấp cứu.

Hà Nội 'kích hoạt' cao điểm chống dịch phục vụ kỷ niệm 80 năm Cách mạng Tháng Tám và Quốc khánh 2/9

Hà Nội 'kích hoạt' cao điểm chống dịch phục vụ kỷ niệm 80 năm Cách mạng Tháng Tám và Quốc khánh 2/9

Y tế - 6 ngày trước

GĐXH - UBND TP Hà Nội mới ban hành Kế hoạch về phòng, chống dịch bệnh đợt cao điểm phục vụ các hoạt động kỷ niệm 80 Cách mạng tháng Tám thành công, Quốc khánh nước CHXHCN Việt Nam và nhiệm vụ trọng tâm 6 tháng cuối năm 2025 trên địa bàn.

Em bé 3 ngày tuổi nhập viện gấp do người lớn tự cắt rốn bằng kéo, cứa dao lam khắp người để 'giải bệnh'

Em bé 3 ngày tuổi nhập viện gấp do người lớn tự cắt rốn bằng kéo, cứa dao lam khắp người để 'giải bệnh'

Y tế - 6 ngày trước

GĐXH - Tại bệnh viện, trẻ suy hô hấp, nguy cơ cao nhiễm trùng huyết, uốn ván rốn, vàng da bệnh lý và sang chấn da nghiêm trọng.

Top