Hà Nội
23°C / 22-25°C

Chiến sỹ áo trắng chống hủ tục

Thứ sáu, 05:08 05/06/2009 | Y tế

Giadinh.net - Một ngày lên vùng cao Bắc Kạn, chúng tôi gặp bác sĩ Nông Văn Vân, Giám đốc Trung tâm Y tế Dự phòng tỉnh Bắc Kạn, người dân tộc Tày, Chiến sĩ thi đua toàn quốc duy nhất của tỉnh Bắc Kạn năm 2007.

Vóc người nhỏ nhắn, bác sĩ Vân đã in dấu chân của mình trên khắp những con đường mòn ở tỉnh miền núi Bắc Kạn, giúp bà con chống lại những dịch bệnh nguy hiểm: sốt rét, lao, tuyên truyền cho bà con biết sinh đẻ ít, khi sinh đến trạm y tế để được chăm sóc cho “mẹ tròn con vuông”…
 

BS Nông Văn Vân (Ảnh: PV).

Bị sốt rét vì… đi chống dịch sốt rét

Sinh năm 1950 ở Chợ Đồn, Bắc Kạn,nhưng BS Vân sớm mồ côi bố. May mắn bác sỹ có người anh họ là đại biểu quốc hội khóa 2 nên Vân cứ theo tấm gương đó mà học tập, rèn luyện. Người anh họ dặn Vân phấn đấu vào ngành y tế để sau này phục vụ gia đình và bà con trong bản. Học cấp 1, cấp 2, rồi học cấp 3 ở trường cách nhà 12 cây số, hàng ngày cậu bé Vân cuốc bộ đi học. Bác sĩ Vân nhớ lại: “Phải rất quyết tâm tôi mới theo học được ngành y, vì bố mất sớm, một mình mẹ nuôi 5 anh em. Tôi là con thứ tư trong gia đình, có thời gian phục vụ trong quân đội. Năm 1975, với chủ trương cần đào tạo cán bộ y tế ngành sốt rét, tôi được phân học ngành sốt rét”. Bác sỹ Vân kể, thời gian đầu bác sĩ không thích ngành học này. Hồi nhỏ, xem phim “Con chim vành khuyên” có hình ảnh một nhà côn trùng học mê thích sưu tầm các loại bướm, cậu bé Vân đã mơ ước  trở thành nhà côn trùng học. Vì thế, khi có ngành côn trùng, Vân xin vào luôn. Sau về học sốt rét, không được trọn vẹn theo đuổi niềm say mê, nhưng chàng trai họ Nông vẫn được tạo điều kiện đi bắt côn trùng nên cũng đỡ nhớ.
 
Thời gian đầu, bác sĩ Vân làm công tác phòng chống sốt rét ở Bắc Thái. Lúc đó, điều trị sốt rét bằng delaghin, phát không cho bà con uống 1 viên, 1 viên cầm về nhà  uống sau. Một lần đi phát thuốc ở huyện Bạch Thông, buổi sáng phát thuốc cho bà con, buổi trưa đã nhìn thấy thuốc ở đường mòn trong bản. Thì ra, bà con thấy thuốc đắng, không muốn uống nên vứt đi. Rút kinh nghiệm, Bác sĩ Vân quyết định không chỉ phát thuốc mà phải giám sát chặt chẽ. Lần sau phát thuốc buổi sáng để bà con uống 1 viên, buổi chiều lại gọi bà con lên uống liều thứ 2. Nhờ có cách giám sát chặt chẽ, số bệnh nhân sốt rét ở Bạch Thông giảm đáng kể.

Cuối năm 1977, đến xã Dương Quang, giờ thuộc thị xã Bắc Kạn, bác sĩ Vân giật mình khi vén tấm màn của một sản phụ trẻ. Chị này có con nhỏ, mắc màn đàng hoàng nhưng khi vào bắt muỗi thì thấy trong màn đầy muỗi, con nào cũng no căng. Thì ra, mặc dù mắc màn nhưng người mẹ không dém màn, tạo điều kiện cho muỗi vào “đánh chén”.

Năm 1989, trong một chuyến công tác chống dịch sốt rét ở vùng sâu,  xe hỏng phải ngủ lại nơi đang có dịch, bác sĩ Vân bị muỗi đốt. Về nhà lên cơn sốt rét. Bác sĩ đi chống sốt rét bị bệnh sốt rét. Kỷ niệm đó đến bây giờ bác sĩ Vân  không thể nào quên.
 

Phụ nữ vùng cao đã được học cách chăm sóc sức khỏe gia đình (Ảnh: Ngọc Phan).

Chiến đấu với hủ tục

Người Tày là dân tộc chiếm đa số ở Bắc Kạn. Cũng là người Tày, nên khi đi tuyên truyền, bác sĩ Vân dễ được bà con ủng hộ, bởi bác sỹ biết cách tuyên truyền phù hợp, dễ hiểu. Bà bầu sắp đẻ, chỉ cần bác sĩ Vân đến nói bằng tiếng Tày: “Sắp tới ngày tới tháng, phải đến trạm y tế nhé, không được đẻ ở nhà như trước nữa đâu”, là mọi người nghe theo. Bác sỹ Vân đã nhẹ nhàng phân tích cho bà con hiểu những lợi ích khi đến trạm y tế xã cũng như những nguy cơ khi tự sinh con ở nhà; Bà con hiểu, tự nguyện đến trạm và tuyên truyền để người khác cũng đến trạm y tế sinh con.

Năm 1999, Trung tâm Y tế dự phòng tỉnh Bắc Kạn được thành lập, với chỉ 3-4 bác sĩ vừa làm chuyên môn vừa xây dựng cơ quan, vừa lo đào tạo. Thời gian đầu khó khăn, đi lại nhiều, ngân sách ít ỏi, anh em bảo nhau cùng vượt khó.

Người Tày là dân tộc chiếm đa số ở Bắc Kạn. Cũng là người Tày, nên khi đi tuyên truyền, bác sĩ Vân dễ được bà con ủng hộ, bởi bác sỹ biết cách tuyên truyền phù hợp, dễ hiểu. Bà bầu sắp đẻ, chỉ cần bác sĩ Vân đến nói bằng tiếng Tày: “Sắp tới ngày tới tháng, phải đến trạm y tế nhé, không được đẻ ở nhà như trước nữa đâu”, là mọi người nghe theo. Bác sỹ Vân phân tích cho bà con hiểu những lợi ích khi đến trạm y tế xã cũng như những nguy cơ khi tự sinh con ở nhà, bà con hiểu, tự nguyện đến trạm và tuyên truyền để người khác cũng đến trạm y tế sinh con.

Không chỉ chiến đấu “chống lại” dịch bệnh, bác sĩ Vân còn “chiến đấu” chống lại những hủ tục lạc hậu. Trước kia, do sợ “ma” nên khi chưa đủ 40 ngày, cháu bé không được ra khỏi buồng, cũng không có người lạ nào được vào buồng em bé. Vì thế, nếu cháu bé có bệnh cũng không được phát hiện sớm. Nhiều em bé sau sinh bị bệnh vàng da hoặc viêm đường hô hấp nhưng do hủ tục đó nên không ai phát hiện ra, đến lúc đưa đi viện thì bệnh đã nặng. Sản phụ trước kia không được ăn thịt, cá, trứng, không ăn nước mắm, chỉ được ăn cơm rau. Do đó, dẫn đến tình trạng thiếu dinh dưỡng.

Bây giờ, nhờ truyền thông tốt, nhận thức của bà con được nâng lên, chế độ dinh dưỡng cho sản phụ đã tốt hơn, những em bé sơ sinh được đưa ra ngoài tắm nắng nhiều hơn.

Năm 2007, nhờ những thành tích trong công tác y tế dự phòng trên địa bàn tỉnh, bác sĩ Nông Văn Vân được trao tặng danh hiệu chiến sĩ thi đua toàn quốc. Bác sĩ Vân chia sẻ: “Đây không chỉ là vinh dự cho cá nhân tôi mà là niềm hạnh phúc của toàn tập thể, là công sức của tập thể xây đắp. Năm 2008, nhiều nơi xuất hiện dịch tiêu chảy cấp, dịch sởi… nhưng ở Bắc Kạn không có. Đóng góp vào thành công đó, một phần là công sức của các cán bộ Trung tâm Y tế Dự phòng tỉnh. Năm 2008 vừa qua, trung tâm Y tế Dự phòng tỉnh Bắc Kạn đạt danh hiệu tập thể xuất sắc toàn tỉnh. Nhận được danh hiệu này, cũng như danh hiệu chiến sĩ thi đua toàn quốc, tôi thấy mình cần cố gắng nhiều hơn để xứng đáng với danh hiệu cao quý đó…”.             

H.Quỳnh

thuhuyen
Bình luận
Xem thêm bình luận
Ý kiến của bạn
Thái Bình: 1 người tử vong, nhiều người phải nhập viện sau khi ăn tiết canh dê

Thái Bình: 1 người tử vong, nhiều người phải nhập viện sau khi ăn tiết canh dê

Y tế - 11 giờ trước

Một người tử vong, hàng chục người phải nhập viện sau khi ăn bữa cỗ có món tiết dê tại TP Thái Bình, nghi do ngộ độc thực phẩm.

2 học sinh ở TPHCM nhập viện sau khi ăn mì Ý sốt cà ở trường

2 học sinh ở TPHCM nhập viện sau khi ăn mì Ý sốt cà ở trường

Y tế - 11 giờ trước

Sau khi ăn món mì Ý sốt cà tại trường, 2 học sinh có dấu hiệu bất thường về sức khỏe, phải nhập viện vì nghi ngờ ngộ độc thực phẩm. Tuy nhiên, kết quả xét nghiệm lại không phát hiện tác nhân gây bệnh.

Vụ hơn 500 người ngộ độc bánh mì ở Đồng Nai: Chuyển bé 5 tuổi nguy kịch lên Bệnh viện Nhi đồng 1

Vụ hơn 500 người ngộ độc bánh mì ở Đồng Nai: Chuyển bé 5 tuổi nguy kịch lên Bệnh viện Nhi đồng 1

Y tế - 3 ngày trước

Thêm bệnh nhi rất nặng liên quan vụ hơn 500 người ngộ độc bánh mì ở tỉnh Đồng Nai được chuyển lên Bệnh viện Nhi đồng 1 TPHCM.

PGS.TS Nguyễn Lân Hiếu tiếp tục được bổ nhiệm làm Giám đốc Bệnh viện Đại học Y Hà Nội

PGS.TS Nguyễn Lân Hiếu tiếp tục được bổ nhiệm làm Giám đốc Bệnh viện Đại học Y Hà Nội

Y tế - 3 ngày trước

Hôm nay, 4/5 tại Hà Nội, Chủ tịch Hội đồng trường Đại học Y Hà Nội Tạ Thành Văn đã công bố Nghị quyết của Hội đồng trường và trao Quyết định bổ nhiệm lại Giám đốc Bệnh viện Đại học Y Hà Nội đối với PGS.TS Nguyễn Lân Hiếu.

Cô gái 17 tuổi bị thủy đậu biến chứng nặng, suýt tử vong do điều trị sai cách

Cô gái 17 tuổi bị thủy đậu biến chứng nặng, suýt tử vong do điều trị sai cách

Y tế - 4 ngày trước

GĐXH – Bệnh nhân được đưa vào viện trong tình trạng rất nặng, sốt cao 41 độ, mụn nước và nhiều mụn mủ toàn thân, loét miệng họng, ý thức chậm…

Tự đắp lá vào vết thương, nam bệnh nhân 17 tuổi suýt bị hoại tử cánh tay

Tự đắp lá vào vết thương, nam bệnh nhân 17 tuổi suýt bị hoại tử cánh tay

Y tế - 4 ngày trước

GĐXH - Sau khi bị thương, người bệnh đã được người nhà nhai lá cây và tự ý đắp vào tổn thương theo kinh nghiệm dân gian khiến cho vết thương tiềm ẩn nguy cơ nhiễm trùng, hoại tử gây nguy hiểm cho người bệnh.

Đau đầu kéo dài nhiều tuần, bé gái 9 tuổi được phát hiện bị u màng não

Đau đầu kéo dài nhiều tuần, bé gái 9 tuổi được phát hiện bị u màng não

Y tế - 4 ngày trước

GĐXH – Khi thấy con có biểu hiện đau đầu kéo dài, tăng dần cả cường độ và tần suất trong thời gian dài, gia đình quyết định đưa con đi khám và phát hiện bệnh.

Thông tin mới nhất vụ 328 người bị ngộ độc nghi ăn bánh mì ở Đồng Nai: 2 bệnh nhi trở nặng, phải lọc máu

Thông tin mới nhất vụ 328 người bị ngộ độc nghi ăn bánh mì ở Đồng Nai: 2 bệnh nhi trở nặng, phải lọc máu

Y tế - 4 ngày trước

GĐXH - Cả hai cháu nhập viện trong tình trạng bị suy hô hấp, sốc nhiễm trùng đường tiêu hóa. Trong đó, 1 cháu có thời điểm bị ngưng tim, ngưng thở nhưng đã được các bác sĩ tiến hành hồi sức và tim cháu đã đập trở lại.

328 người nhập viện sau khi ăn bánh mì: 2 trẻ sốc nặng thở máy, mở thêm đơn vị cấp cứu

328 người nhập viện sau khi ăn bánh mì: 2 trẻ sốc nặng thở máy, mở thêm đơn vị cấp cứu

Y tế - 5 ngày trước

Theo UBND TP Long Khánh, tỉnh Đồng Nai, tính đến chiều 2-5, đã có 328 người nhập viện cấp cứu sau khi ăn bánh mì tại tiệm Băng ở phường Xuân Bình

Uống nhầm vitamin D của người lớn, trẻ 6 tháng tuổi nhập viện cấp cứu

Uống nhầm vitamin D của người lớn, trẻ 6 tháng tuổi nhập viện cấp cứu

Y tế - 5 ngày trước

GĐXH - Khi được bác sĩ thông báo trẻ bị ngộ độc vitamin D và đối chiếu với lọ thuốc trẻ uống, gia đình mới phát hiện ra sự nhầm lẫn.

Top