Con vật vờ kỳ lạ ở sông Hồng, sống vài giờ nhưng lưu danh đặc sản, giá tới cả triệu đồng
GiadinhNet – Một số làng chài ven sông Hồng vừa có lại lộc trời ban là loài côn trùng có tên vật vờ, làm sống lại một loạt món đặc sản từng khiến bao người tiếc nuối, giá cả triệu đồng trở về.
Đặc sản vật vờ muốn ăn không có mà mua
Nhóm các nhà báo tình thương – tên gọi vui của chuyến đi của chúng tôi – xuống bến phà Liên Hà (Đan Phượng, Hà Nội) bỗng thấy một số người dân bì bõm dưới bờ sông, hoặc đứng trên bờ dùng cây vợt dài quơ đi quơ lại, hoặc vớt những con gì đó lên. Hỏi ra mới biết họ hớt con vật vờ (có nơi gọi là con vờ).

Con vật vờ - đặc sản của dân chài ven sông Hồng. Ảnh: Uyển Hương
Nghe cái tên lạ, "các nhà" xúm vào hỏi thăm, mới biết Liên Hà hơn 20 năm trước được trời ban cho con vật vờ, chế biến thành nhiều món ăn đặc sản trứ danh, ăn một lần nhớ mãi. Chị Quý – tài xế lái phà cho biết, con vật vờ sống ở đáy sông, khi trở trời các ấu trùng nở ra to gần bằng con châu chấu, thân trắng đục, cánh trắng mỏng tang, bay vật vờ trên mặt nước mà thành tên.
Một bác dân chài lớn tuổi kể lại, hơn 20 năm trước đi hớt vật vờ là tuổi thơ vui tươi của nhiều người - nhất là trẻ em sống ven sông theo người lớn đi hớt vật vờ về vừa làm món ăn, vừa có tiền. Xưa vật vờ nhiều lắm, chỉ cần đứng trên bờ dùng vợt dài quơ qua liệng lại một buổi sớm cũng được cả yến.
Vậy mà đột nhiên vật vờ biến mất cùng với những món đặc sản ăn một lần nhớ mãi đó, để lại tiếc nuối cho bao người.
Khoảng 3 năm nay lộc trời vật vờ bỗng nhiên trở về ở khúc sông Hồng xã Ninh Sở (huyện Thường Tín, Hà Nội), và xã Liên Hà (Đan Phượng, Hà Nội). Số lượng vật vờ không nhiều như xưa, nhưng đủ làm làng chài sớm nào có vật vờ ngoi lên là tíu tít kéo nhau đi hớt, vừa vui, vừa có tiền, vừa làm sống lại những món ăn đặc sản.

Một sớm đi hớt vật vờ của một phụ nữ làng chài. Ảnh: Uyển Hương
Theo nhiều người dân Liên Hà, con vật vờ sống ở đáy sông, khoảng tháng 2 đến tháng 4 âm lịch chúng ngoi lên mặt nước vài giờ để lột xác vào sáng sớm. Cả tháng vật vờ lên lột xác vài ngày, đẻ trứng rồi chết. Trứng nở thành ấu trùng lại trở về đáy sông chờ ngày được ngoi lên mặt nước lột xác.
Để hớt được con vật vờ, dân chài phải canh thời tiết, con nước sao cho đúng vào ngày vật vờ lên lột xác thì hớt. Nhiều người bảo những ngày trở trời là vật vờ dễ xuất hiện, dân chài phải "canh" để nhanh tay hớt vật vờ về ăn và bán.

Vật vờ ngoi lên đẻ trứng, lột xác đầy mặt sông, bám đầy thành thuyền, phà. Ảnh Uyển Hương
Muốn ăn "phải lăn" từ 3 giờ sáng
Con vật vờ cho người dân Liên Hà hưởng lộc trời, nhưng muốn ăn dân chài "phải lăn" ra sông từ 3 giờ sáng. Hớt vật vờ rất dễ, tầm 4-6 giờ sáng vật vờ ngoi lên bay đi tìm chỗ đậu để lột xác, lúc đó nó rất yếu nên chỉ bay là là mặt nước, hay mặt đất.
Không phải chỗ nào cũng có vật vờ, mà chỉ có ở ngã ba sông nơi nhiều đất thịt để chúng làm tổ mới có. Chúng ngoi khỏi mặt nước là bay thành đàn, thành mảng. Người không có thuyền đi ven sông chăm chú vợt cũng hớt được cả cân côn trùng màu trắng đục gom vào vợt. Nhà thuyền chài thì dùng vợt gắn lưới bơi ra xa bờ vớt xác vật vờ nổi đầy mặt sông. Vì trời chưa sáng nên có nhà thuyền chài còn đốt bó đuốc to cho vật vờ thấy sáng thì tụ lại, rồi cầm vợt chao qua liệng lại tới nặng tay thì đổ ra cả rổ vật vờ.
Những ngày vật vờ nổi lên mặt nước từ sớm tinh mơ tiếng nói cười đã râm ran khắp khúc sông. Khoảng 6 giờ thì mọi người thu vợt, vớt lưới người thì đem vật vờ bán lại cho tiểu thương, người đóng thùng xốp thuê ship chuyển về thành phố cho người đặt hàng giá cao, người mang về chuẩn bị nấu bữa đặc sản dân dã.
Vật vờ chỉ sống vài giờ, nhưng lưu danh nhiều món đặc sản trứ danh ven sông Hồng. Vật vờ ra tới chợ bán tới 4-5 trăm ngàn đ/kg, vào nhà hàng thành món ăn giá tới 1 triệu đ/kg. Ăn rồi hôm sau muốn ăn thêm thì dù có đặt trước cũng không có mà mua. Còn ở bến phà Liên Hà giá vật vờ khi đắt (lúc ít vật vờ) là 150 ngàn đ/kg, khi rẻ (lúc nhiều vật vờ) là 100 ngàn đ/kg, có nhà mua cả tải về cất vào tủ đông ăn dần.
Những người thích ăn vật vờ mà đến muộn, hoặc không vợt được thì đi dọc bờ sông đón thuyền mua, nhưng việc này cũng không dễ bởi sản vật này lên bờ mẻ nào là có người đợi sẵn và mua hết.
Con vật vờ (còn gọi là con vờ) thuộc bộ Cánh phù du, một bộ thuộc một nhóm Palaeoptera, cùng với bộ Chuồn chuồn, tên khoa học là Ephemeroptera.
Vật vờ là loại trùng thoát xác hai lần. Sau lần thứ hai chúng có một cặp cánh và chỉ sống được vài giờ.
Tuổi thọ dài nhất của vật vờ cũng không quá 1 tuần. Ấu trùng của nó sống trong nước, sau thành trùng thì thân mềm nhũn, phát ra ánh sáng, hai cái râu ở trên đầu giống con dao găm, cuối phần bụng mọc ra 3 cái lông đuôi.
Buổi tối những con vật vờ tụ tập, bay lượn trên mặt nước để tiến hành giao phối. Sau đó vật vờ cái đẻ trứng xuống nước, rồi đa số chết đi.
Theo sách "10 vạn câu hỏi vì sao"
Loại rau ‘siêu thực phẩm’ mùa đông tốt cho xương khớp bán nhiều ở chợ Việt, dễ làm hỏng món ăn khi chọn nhầm lá tròn hay lá nhọn
Ăn - 1 giờ trướcGĐXH – Loại rau được xem là siêu thực phẩm vào mùa đông vì nhiều dưỡng chất, tốt cho xương khớp. Trên thị trường thường có 2 loại lá tròn và lá nhọn, nếu chọn không đúng loại phù hợp với cách chế biến, món ăn rất dễ bị giảm vị ngon.
Uống 4,5kg sữa đậu nành không bằng 1 bát này: Phụ nữ trung niên và cao tuổi ăn thường xuyên thì tỳ vị dễ chịu, khí huyết càng tốt
Ăn - 6 giờ trướcMón ăn này vừa ngon, lại bổ dưỡng, ấm bụng, tốt cho sức khỏe, mà công thức cực kỳ đơn giản. Món ăn này đặc biệt tốt cho phụ nữ trung niên và cao tuổi giúp bổ khí huyết và tỳ vị.
Đây mới là cách nấu thịt kho với măng đậm đà cực ngon, hao cơm
Ăn - 9 giờ trướcGĐXH - Thịt kho măng tươi và thịt kho măng luôn là một trong những món ăn được ưa chuộng trong những bữa cơm gia đình, bởi mùi vị thơm ngon, rất đưa cơm. Đọc bài viết sau và thử làm món cực ngon này.
Salad của người giàu: Công thức giảm cân đang gây bão, kết hợp măng tây cùng "kho báu đen" đắt đỏ, ăn hoài không chán!
Ăn - 13 giờ trướcMón ăn không chỉ giảm cân hiệu quả nhờ lượng calo thấp mà còn có hương vị quyến rũ, thơm lừng không khác gì món ăn nhà hàng 5 sao. Bấm vào để biết cách chế biến món salad "đắt giá" này!
Hoa hậu Đỗ Hà bị Lương Thùy Linh và Hoàng Thùy 'bắt đền' khi tiệc cưới thiếu 2 món quan trọng
Ăn - 1 ngày trướcGĐXH - Giữa không gian sang trọng của đám cưới Hoa hậu Đỗ Hà, 2 cô nàng Hoàng Thùy và Lương Thùy Linh lại khiến dân mạng bật cười khi "bắt đền" cô dâu vì thiếu 2 món ăn đặc biệt mà chính Đỗ Hà từng nhắc tới.
Vì sao làm pate phải ngâm gan với sữa?
Ăn - 1 ngày trướcNgâm gan với sữa gần như là khâu bắt buộc trong quy trình làm pate, là bí quyết cho món pate thơm ngon, vì sao phải làm như vậy, và sữa đóng vai trò gì?
Loại củ được ví như 'sâm trong nước' xưa mọc dại không ai lấy nay là đặc sản: 10+ món ngon cho mâm cơm gia đình
Ăn - 1 ngày trướcGĐXH - Loại củ này đem xào hay kho đều cực kỳ ngon, ai ăn cũng thích mê.
Loại rau củ quả ăn vừa no lâu, vừa cung cấp nhiều vitamin, khoáng chất trong mùa đông
Ăn - 1 ngày trướcGĐXH - Thực phẩm theo mùa không chỉ tươi ngon mà còn chứa hàm lượng dinh dưỡng cao, giúp tăng cường sức khỏe. Đặc biệt vào mùa đông, khi thời tiết lạnh giá dễ gây suy giảm sức đề kháng.
Khám phá "nước thần" của giới văn phòng: Vừa giảm cân lại thăng hạng nhan sác, dễ làm đến mức người lười cũng mê!
Ăn - 1 ngày trướcĐây chính là "nước thần" đang gây sốt trong giới văn phòng, được ví von là thức uống thay thế hoàn hảo cho các loại nước ngọt, trà sữa. Nguyên liệu toàn là đồ quý, nhưng cách làm thì dễ đến mức người lười nhất cũng phải làm được. Hãy click để biết công thức "thần thánh" này là gì!
Loại rau vào mùa đông càng ngon, giúp ổn định đường huyết, thêm mẹo này khi chế biến ăn là ‘nghiền”
Ăn - 2 ngày trướcGĐXH – Đậu cô ve tốt cho sức khỏe xương khớp, thị lực, người bị tiểu đường. Mùa đông chính vụ, rau càng có độ ngon hơn. Để giữ trọn độ giòn và hương vị đặc trưng, người nội trợ khi chế biến nên biết vài mẹo này.
10 món dân dã 'hao cơm' nhà Tăng Thanh Hà khiến chị em vừa thích thú, vừa nể phục
Mẹo nấu nướngGĐXH - Tăng Thanh Hà chuộng làm các món dân dã như tép rang khế, cá nục kho, ba rọi cháy cạnh... vừa đưa cơm, vừa không tốn quá nhiều thời gian sơ chế, nấu nướng.
