Con vật vờ kỳ lạ ở sông Hồng, sống vài giờ nhưng lưu danh đặc sản, giá tới cả triệu đồng
GiadinhNet – Một số làng chài ven sông Hồng vừa có lại lộc trời ban là loài côn trùng có tên vật vờ, làm sống lại một loạt món đặc sản từng khiến bao người tiếc nuối, giá cả triệu đồng trở về.
Đặc sản vật vờ muốn ăn không có mà mua
Nhóm các nhà báo tình thương – tên gọi vui của chuyến đi của chúng tôi – xuống bến phà Liên Hà (Đan Phượng, Hà Nội) bỗng thấy một số người dân bì bõm dưới bờ sông, hoặc đứng trên bờ dùng cây vợt dài quơ đi quơ lại, hoặc vớt những con gì đó lên. Hỏi ra mới biết họ hớt con vật vờ (có nơi gọi là con vờ).
Nghe cái tên lạ, "các nhà" xúm vào hỏi thăm, mới biết Liên Hà hơn 20 năm trước được trời ban cho con vật vờ, chế biến thành nhiều món ăn đặc sản trứ danh, ăn một lần nhớ mãi. Chị Quý – tài xế lái phà cho biết, con vật vờ sống ở đáy sông, khi trở trời các ấu trùng nở ra to gần bằng con châu chấu, thân trắng đục, cánh trắng mỏng tang, bay vật vờ trên mặt nước mà thành tên.
Một bác dân chài lớn tuổi kể lại, hơn 20 năm trước đi hớt vật vờ là tuổi thơ vui tươi của nhiều người - nhất là trẻ em sống ven sông theo người lớn đi hớt vật vờ về vừa làm món ăn, vừa có tiền. Xưa vật vờ nhiều lắm, chỉ cần đứng trên bờ dùng vợt dài quơ qua liệng lại một buổi sớm cũng được cả yến.
Vậy mà đột nhiên vật vờ biến mất cùng với những món đặc sản ăn một lần nhớ mãi đó, để lại tiếc nuối cho bao người.
Khoảng 3 năm nay lộc trời vật vờ bỗng nhiên trở về ở khúc sông Hồng xã Ninh Sở (huyện Thường Tín, Hà Nội), và xã Liên Hà (Đan Phượng, Hà Nội). Số lượng vật vờ không nhiều như xưa, nhưng đủ làm làng chài sớm nào có vật vờ ngoi lên là tíu tít kéo nhau đi hớt, vừa vui, vừa có tiền, vừa làm sống lại những món ăn đặc sản.
Theo nhiều người dân Liên Hà, con vật vờ sống ở đáy sông, khoảng tháng 2 đến tháng 4 âm lịch chúng ngoi lên mặt nước vài giờ để lột xác vào sáng sớm. Cả tháng vật vờ lên lột xác vài ngày, đẻ trứng rồi chết. Trứng nở thành ấu trùng lại trở về đáy sông chờ ngày được ngoi lên mặt nước lột xác.
Để hớt được con vật vờ, dân chài phải canh thời tiết, con nước sao cho đúng vào ngày vật vờ lên lột xác thì hớt. Nhiều người bảo những ngày trở trời là vật vờ dễ xuất hiện, dân chài phải "canh" để nhanh tay hớt vật vờ về ăn và bán.
Muốn ăn "phải lăn" từ 3 giờ sáng
Con vật vờ cho người dân Liên Hà hưởng lộc trời, nhưng muốn ăn dân chài "phải lăn" ra sông từ 3 giờ sáng. Hớt vật vờ rất dễ, tầm 4-6 giờ sáng vật vờ ngoi lên bay đi tìm chỗ đậu để lột xác, lúc đó nó rất yếu nên chỉ bay là là mặt nước, hay mặt đất.
Không phải chỗ nào cũng có vật vờ, mà chỉ có ở ngã ba sông nơi nhiều đất thịt để chúng làm tổ mới có. Chúng ngoi khỏi mặt nước là bay thành đàn, thành mảng. Người không có thuyền đi ven sông chăm chú vợt cũng hớt được cả cân côn trùng màu trắng đục gom vào vợt. Nhà thuyền chài thì dùng vợt gắn lưới bơi ra xa bờ vớt xác vật vờ nổi đầy mặt sông. Vì trời chưa sáng nên có nhà thuyền chài còn đốt bó đuốc to cho vật vờ thấy sáng thì tụ lại, rồi cầm vợt chao qua liệng lại tới nặng tay thì đổ ra cả rổ vật vờ.
Những ngày vật vờ nổi lên mặt nước từ sớm tinh mơ tiếng nói cười đã râm ran khắp khúc sông. Khoảng 6 giờ thì mọi người thu vợt, vớt lưới người thì đem vật vờ bán lại cho tiểu thương, người đóng thùng xốp thuê ship chuyển về thành phố cho người đặt hàng giá cao, người mang về chuẩn bị nấu bữa đặc sản dân dã.
Vật vờ chỉ sống vài giờ, nhưng lưu danh nhiều món đặc sản trứ danh ven sông Hồng. Vật vờ ra tới chợ bán tới 4-5 trăm ngàn đ/kg, vào nhà hàng thành món ăn giá tới 1 triệu đ/kg. Ăn rồi hôm sau muốn ăn thêm thì dù có đặt trước cũng không có mà mua. Còn ở bến phà Liên Hà giá vật vờ khi đắt (lúc ít vật vờ) là 150 ngàn đ/kg, khi rẻ (lúc nhiều vật vờ) là 100 ngàn đ/kg, có nhà mua cả tải về cất vào tủ đông ăn dần.
Những người thích ăn vật vờ mà đến muộn, hoặc không vợt được thì đi dọc bờ sông đón thuyền mua, nhưng việc này cũng không dễ bởi sản vật này lên bờ mẻ nào là có người đợi sẵn và mua hết.
Con vật vờ (còn gọi là con vờ) thuộc bộ Cánh phù du, một bộ thuộc một nhóm Palaeoptera, cùng với bộ Chuồn chuồn, tên khoa học là Ephemeroptera.
Vật vờ là loại trùng thoát xác hai lần. Sau lần thứ hai chúng có một cặp cánh và chỉ sống được vài giờ.
Tuổi thọ dài nhất của vật vờ cũng không quá 1 tuần. Ấu trùng của nó sống trong nước, sau thành trùng thì thân mềm nhũn, phát ra ánh sáng, hai cái râu ở trên đầu giống con dao găm, cuối phần bụng mọc ra 3 cái lông đuôi.
Buổi tối những con vật vờ tụ tập, bay lượn trên mặt nước để tiến hành giao phối. Sau đó vật vờ cái đẻ trứng xuống nước, rồi đa số chết đi.
Theo sách "10 vạn câu hỏi vì sao"
Phần thịt lợn 'quý như nhân sâm' nhưng có rất ít, nếu gặp được nên mua ngay
Ăn - 26 phút trướcThịt lợn từ lâu đã trở thành nguyên liệu quen thuộc trong các bữa ăn của người Việt, nhưng không phải ai cũng biết tới phần thịt ngon, có số lượng rất ít này.
Cách bạn chọn món bánh yêu thích sẽ tiết lộ bạn là người sợ thị phi hay không
Ẩm thực 360 - 4 giờ trướcGĐXH - Món bánh yêu thích cho biết bạn là người sợ 'búa rìu dư luận', sống vì cộng đồng, hay là kẻ 'mặc kệ thị phi', sống theo chủ nghĩa cá nhân.
Bỏ túi công thức làm 5 món nộm ngon, ăn hoài không chán
Ăn - 5 giờ trướcNếu đã chán với món luộc hay xào, tại sao bạn không thử học cách làm 5 món nộm dưới đây để đổi gió cho bữa cơm gia đình.
Món ăn quen thuộc ở Việt Nam mà nhiều khách nước ngoài mang xô, chậu tới mua mang về
Ẩm thực 360 - 20 giờ trướcGĐXH - Không chỉ đam mê món ăn Việt, chàng trai châu Phi Lindo còn khiến nhiều người phải 'mắt chữ A, mồm chữ O' vì bán hai món ăn Việt 'siêu chạy', nhiều vị khách còn mang cả xô, chậu tới mua mang về.
Trắc nghiệm loại đồ uống bạn lựa chọn ăn kèm bánh kem dưới đây sẽ dự đoán khó khăn sắp tới
Ăn - 21 giờ trướcGĐXH - Đồ uống đi kèm dự đoán những khó khăn, trở ngại bạn sẽ gặp phải trong giai đoạn tới.
Bí quyết làm nước lẩu ngọt không cần hầm xương, ngon như ngoài hàng của MC Diệp Chi
Ăn - 1 ngày trướcGĐXH – Mùa thu đông là ‘mùa lẩu’ đã đến. MC VTV Diệp Chi đã chia sẻ cách chế biến nước lẩu không cần dùng xương nhưng vẫn đảm bảo vị ngọt thanh mát, thơm ngon khiến nhiều người thích thú và tò mò.
Nấu xong có nên tráng rửa xoong nồi ngay?
Ăn - 1 ngày trướcTráng rửa xoong nồi ngay sau khi nấu là thói quen của nhiều người làm nội trợ với mong muốn làm đến đâu dọn gọn gàng đến đó; liệu đây có phải là cách làm đúng?
Trắc nghiệm chọn làm bánh vị nào dưới đây sẽ tiết lộ việc bạn nên theo đuổi thời gian tới
Ăn - 1 ngày trướcGĐXH - Hương vị của chiếc bánh đại diện cho những dự định bạn nên cân nhắc, tập trung theo đuổi thời gian tới.
Trời lạnh mà làm một nồi thịt bò hầm nấm thế này mới là 'đỉnh cao ẩm thực' vừa ngon miệng lại ấm lòng cả nhà
Ăn - 1 ngày trướcMón hầm làm đơn giản, nhanh gọn này chắc chắn sẽ được cả nhà yêu thích bởi hương vị thơm ngon, hấp dẫn.
Một loại quả được mệnh danh là "thần dược" cho người bị tiểu đường, người Nhật đặc biệt ưa chuộng
Ăn - 2 ngày trướcĐây là nguyên liệu dễ chế biến, có thể làm thành nhiều món ăn phù hợp với khẩu vị người Việt.
Loại rau được xếp vào top 100 món xào ngon nhất Châu Á, chế biến đơn giản được đủ món ngon, ấm bụng ngày lạnh
ĂnGĐXH – Không chỉ quả mà ngọn của chúng đều rất tốt cho sức khỏe, ít bị phun thuốc. Món ngon chế biến từ loại rau này được xếp vào danh sách 100 món xào ngon nhất châu Á. Bạn có thể tham khảo cách chế biến dưới đây.