Mẹ “nghiện” siêu âm, thai chậm phát triển

Dễ bị dị tật? 

Bà bầu chỉ nên siêu âm từ 3-5 lần trong cả quá trình mang thai (Ảnh minh họa).

Chị Hà, phố Lãn Ông (Hà Nội), cho biết ngay sau khi nghi ngờ có thai, chị đã đi siêu âm luôn nhưng do chưa nhìn rõ nên bác sĩ lại hẹn vào tuần thứ 6 quay lại. Nhưng thời điểm đó siêu âm chưa có tim thai nên chị lại được hẹn siêu âm vào tuần thứ 8 và sau đó là tuần thứ 12. Như vậy, chỉ trong 3 tháng đầu mang thai, chị Hà đã có tới 4 lần siêu âm và cho đến nay, khi đang mang bầu tháng thứ 8, số lần siêu âm của chị đã tới 9 lần.

Việc siêu âm thai quá nhiều không chỉ gây tốn kém cho thai phụ mà theo GS-TS Vy, nó còn có thể ảnh hưởng đến sự phát triển của thai nhi. Thai nhi được siêu âm bừa bãi, không hạn chế số lần, trọng lượng sau khi sinh ra thấp hơn hẳn những trường hợp siêu âm theo đúng quy định. Ngoài ra, đã có những nghiên cứu nêu ảnh hưởng lâu dài của siêu âm như nghe kém... song cũng có những nghiên cứu ngược lại cho thấy siêu âm không có hại cho bé và mẹ vì cường độ sóng âm rất thấp.

Tuy nhiên, có một thực tế rất đáng quan tâm là tỉ lệ dị tật ở thai nhi đang tăng lên trong những năm gần đây. Ngoài yếu tố môi trường, di truyền thì việc lạm dụng siêu âm có thể cũng là những yếu tố nguy cơ làm gia tăng tỉ lệ dị tật cho thai nhi. GS Vy cho biết hiện nay, tác hại lâu dài của siêu âm trong tiền sản đối với thai nhi chưa được chứng minh, nhưng không ai dám khẳng định rằng siêu âm là hoàn toàn vô hại đối với thai nhi. “Nhất là đối với những thai dưới 8 tuần tuổi - thời điểm mà các tổ chức thai đang được sắp xếp thì không ai dám chắc chắn rằng bất kỳ loại tia nào (trong đó có tia siêu âm) không ảnh hưởng đến sự hình thành của thai”, GS Vy nhấn mạnh.

Coi chừng siêu âm đa chiều

TS Lê Anh Tuấn, Phó Giám đốc Bệnh viện Phụ sản T.Ư, cho biết siêu âm thai là một phương pháp thăm dò thai và chẩn đoán trước sinh rất hữu ích. Trong 9 tháng 10 ngày mang thai, nếu không có gì bất thường, thai phụ chỉ cần siêu âm 3 lần là đủ để biết bé có khỏe hay có dị tật gì không. Trường hợp đủ ngày sinh nhưng thai phụ vẫn không có dấu hiệu chuyển dạ, có thể siêu âm thêm lần thứ 4, thứ 5 để đánh giá quá trình chuyển dạ, khối lượng nước ối...

Ngoài kỹ thuật siêu âm 2 chiều, lâu nay, nhiều phòng khám tư nhân thường quảng bá về kỹ thuật 3 chiều, 4 chiều hiện đại giúp nhìn rõ hình ảnh thai nhi. Tuy nhiên, GS Vy khuyên không nên tin rằng 3 chiều tốt hơn 2 chiều.