Núi lửa nuốt nhau: Cận cảnh nơi khủng khiếp nhất hệ Mặt Trời
Kính thiên văn Large Binocular trên núi Graham ở Arizona (Mỹ) đã giúp nhân loại có cái nhìn rõ ràng nhất về "mặt trăng núi lửa" Io.
Dù mang tên nữ thần Io xinh đẹp trong thần thoại Hy Lạp, mặt trăng Io của Sao Mộc lại là "hỏa ngục" khủng khiếp nhất trong hệ Mặt Trời với hàng trăm ngọn núi lửa liên tục phun trào.
Những hình ảnh mới từ Large Binocular cho thấy thế giới này thậm chí còn đáng sợ hơn tưởng tượng, khi ghi lại cận cảnh một sự kiện tái tạo bề mặt lớn xung quanh Pele, một trong những ngọn núi lửa nổi bật nhất của mặt trăng.

"Mặt trăng núi lửa" Io của Sao Mộc - Ảnh: LARGE BINOCULAR TELESCOPE OBSERVATORY
Theo Sci-News, Io lớn hơn một chút so với Mặt Trăng - vệ tinh tự nhiên duy nhất của Trái Đất.
Nó là vệ tinh trong cùng trong nhóm "mặt trăng Galilean" của Sao Mộc - ngoài Io còn có Europa, Ganymede và Callisto - do nhà bác học Galileo Galilei phát hiện đầu thế kỷ XVII
Mặt trăng này bị quá nhiều tương tác hấp dẫn giằng co: Từ Sao Mộc, Europa cho đến mặt trăng Ganymede lớn hơn cả Sao Thủy.
Vì vậy, Io liên tục bị nén dẫn đến sự tích tụ nhiệt do ma sát bên trong nó, được cho là nguyên nhân khiến núi lửa hoạt động liên tục và lan rộng.
Những hình ảnh mà thiết bị SHARK-VIS từ Large Binocular chụp được cho thấy sự kiện tái tạo bề mặt lớn trong đó lớp trầm tích xung quanh núi lửa Pele đang bị bao phủ bởi các trầm tích phun trào từ Pillan Patera, một ngọn núi lửa lân cận.
Trong đó, 2 siêu núi lửa trông như cố nuốt chửng lấy nhau khi trầm tích dung nham sẫm màu và các lớp trầm tích sulfur dioxide màu trắng của Pillan Patera bao phủ một phần lớp trầm tích màu đỏ, giàu lưu huỳnh của Pele.
GS Imke de Pater từ Đại học California ở Berkeley (Mỹ) cho biết sự kiện gây ra ánh sáng khả kiến đáng kinh ngạc.
Không chỉ Pillan Patera đang cố bao bọc lấy Pele bằng dung nham, mà Pele cũng phun trào liên tục, phóng ra những luồng khí núi lửa cao tới 300 km.
Chỉ cần Pillan Patera tạm ngừng phun trào, trầm tích từ nó sẽ nhanh chóng bị trầm tích đỏ của Pele bao trùm ngược lại.
Bằng cách theo dõi các vụ phun trào trên bề mặt Io, các nhà khoa học hành tinh hy vọng sẽ hiểu rõ hơn về chuyển động do nhiệt của vật chất bên dưới bề mặt mặt trăng, cấu trúc bên trong của nó và cuối cùng là cơ chế làm nóng thủy triều gây ra hoạt động núi lửa dữ dội.
Theo TS Al Conrad từ Đài quan sát Kính viễn vọng Large Binocular, điều này có thể giúp hiểu thêm về những hoạt động núi lửa mạnh mẽ đã giúp hình thành bề mặt của Trái Đất và Mặt Trăng thuở sơ khai. Bởi lẽ, cả địa cầu và vệ tinh của nó từng khởi đầu như những quả cầu lửa, hoạt động núi lửa liên tục, trước khi dần nguội đi.
Vật thể bị nghi là tàu vũ trụ là "hạt giống" hành tinh mới?
Tiêu điểm - 23 phút trướcMột vật thể tương tự 3I/ATLAS có thể chính là "công tắc" khởi động quá trình hình thành Trái Đất vài tỉ năm trước.
Cuộc sống hiện tại gây bất ngờ của cô bé 16 tuổi vẫn phải đút cơm, tiêu 170 triệu đồng/ngày, sẵn sàng đi 500km để cắt tóc
Tiêu điểm - 22 giờ trướcGĐXH - Từng chịu chỉ trích nặng nề từ mạng xã hội Trung Quốc vì 16 tuổi vẫn cần bảo mẫu đút cơm, Lưu Tử Kỳ hiện có bước đột phá trong sự nghiệp, cuộc sống.
Bí ẩn “lỗ thủng” rộng 1.930 km trên Mặt Trăng
Tiêu điểm - 1 ngày trướcMột đáp án mới cho tính chất "hai mặt" của Mặt Trăng vừa được tiết lộ thông qua hố trũng South Pole - Aitken.
Người đàn ông câu được con cá "khổng lồ", giá hơn 50 tỷ đồng
Tiêu điểm - 1 ngày trướcMột cần thủ cùng với bạn bè đã câu được một con cá ngừ vây xanh khổng lồ nặng 400kg dài 2,72 mét trên biển, khi biết giá ai cũng bất ngờ.
Vật thể bí ẩn lao qua bầu trời Trái Đất, bay thấp hơn cả vệ tinh
Tiêu điểm - 3 ngày trướcVật thể 2025 TF đã khiến các nhà thiên văn học giật mình vì không hề nhận thấy nó cho đến vài giờ sau đó.
Tàu Trung Quốc đem về bằng chứng Mặt Trăng là 2 thế giới ghép lại
Tiêu điểm - 5 ngày trướcMặt Trăng của Trái Đất có thể không đơn giản là bị chia làm 2 nửa khi phát triển, mà là một thiên thể "Frankenstein".
Con người càng lớn tuổi càng có xu hướng chọn sự ngu dốt có chủ đích
Tiêu điểm - 6 ngày trướcHiện tượng này, được gọi là "Hiệu ứng Đà điểu" (Ostrich Effect), không chỉ phổ biến ở người trưởng thành mà hóa ra còn bắt đầu từ rất sớm, ngay từ khi chúng ta mới 7 tuổi.
Cảnh sống khó tin của ngôi nhà cấp 4 nằm giữa khu biệt thự tiền tỷ vì từ chối nhận bồi thường 37 tỷ đồng
Tiêu điểm - 6 ngày trướcGĐXH - Sau hơn mười năm “giữ nhà”, cuộc sống của vợ chồng ông Trang rơi vào cảnh cô lập hoàn toàn: không hàng xóm, không tiện ích, không an ninh.
Hệ Mặt trời có hành tinh mới?
Tiêu điểm - 1 tuần trướcSự hồi sinh của giả thuyết hành tinh thứ 9 đang nóng hơn bao giờ hết.
Cái kết sau 14 năm “đấu trí” của gia đình đòi bồi thường tới 6 căn hộ tương đương 370 tỷ đồng mới đồng ý di dời
Tiêu điểm - 1 tuần trướcGĐXH - Nhìn lại quãng thời gian 14 năm kiên trì, kết quả mà ông Trương nhận được không hề khác so với phương án bồi thường ban đầu.
Cái kết sau 14 năm “đấu trí” của gia đình đòi bồi thường tới 6 căn hộ tương đương 370 tỷ đồng mới đồng ý di dời
Tiêu điểmGĐXH - Nhìn lại quãng thời gian 14 năm kiên trì, kết quả mà ông Trương nhận được không hề khác so với phương án bồi thường ban đầu.