Tags:
Thâm cung bí sử (86 - 9): Một người làm quan, cả làng được nhờ
GiadinhNet - Dòng họ Đặng ở làng tôi là một dòng tộc khoa bảng. Ông Đặng Văn Thụy, đỗ Hoàng Giáp năm 1904, đời vua Thành Thái. Ông làm quan Tế Tửu trường Quốc Tử Giám rồi xin cáo quan về quê vì không muốn hợp tác với người Pháp.
Khi ông Đặng Văn Thụy viết tấu xin từ quan được vua chuẩn tấu, ông vui mừng viết ngay bài thơ “Biệt đình quan” gửi người bạn tri kỷ đang bị tù đày là chí sĩ Huỳnh Thúc Kháng:
Quốc ân vị mẫu văn chương báo
Gia kế nan ngôn bổng hướng tân
Tự tiếu quy lai vô sự thận
Vị vong thả tác bất vong nhân
Dịch là:
Ân nước không lấy văn chương báo đáp được
Nghèo khó bổng lộc đâu để mà đãi khách
Nay về nhà tự cười rằng rồi sẽ chẳng có việc làm
Nhưng ai không quên ta thì ta cũng không quên người.
Ông Đặng Văn Thụy cáo quan về hưu không phải chẳng có việc làm mà ông làm không hết việc. Ông đã đào tạo nên một lớp Nho sinh sĩ tử ở làng tôi. Hai con trai của ông là Đặng Văn Oánh và Đặng Văn Hướng đều đỗ Phó Bảng năm 1919. Ông Đặng Văn Oánh làm Giáo thụ ở Bình Định. Ông Đặng Văn Hướng làm Giáo thụ Diễn Châu rồi sau làm Tổng đốc Nghệ An. Trong khi làm quan, ông Đặng Văn Hướng đã cùng Hoàng thân Xuphanuvong thiết kế và xây dựng đập nước Xuân Dương rất hiện đại và cần thiết. Làng tôi nhờ có đập nước này mà đời đời no đủ. Làng tôi không bao giờ bị hạn hán hoặc úng ngập. Nếu hạn hán thì lấy nước từ đập Xuân Dương về tưới lúa. Nếu úng ngập thì tháo nước qua kênh nhà Lê. Làm nông nghiệp mà hạn không thiếu nước, lụt không úng ngập thì trăm mùa trúng cả trăm. Cho đến bây giờ, làng tôi vẫn lấy nước từ đập Xuân Dương để cày cấy. Không chỉ xây đập Xuân Dương, ông Đặng Văn Hướng và Hoàng thân Xuphanuvong còn thiết kế cho làng tôi cả một hệ thống mương nước hiện đại để đưa nước ngọt tới từng chân ruộng.
Ông Đặng Văn Oánh tuy làm quan ở Bình Định nhưng đã dùng tiền riêng, xây cho làng tôi một cây cầu bê tông cốt thép vững chắc, bắc qua kênh nhà Lê. Tôi lớn lên đã thấy ôtô chạy thẳng một mạch từ đường 1 về làng. Tuổi học trò, tôi thường đạp xe qua cây cầu ông Oánh bắc để ra phố huyện. Ông Đặng Văn Thụy có công mở mang dân trí cho làng tôi. Ông Đặng Văn Hướng có công mở mang hệ thống thủy lợi cho làng tôi để cả làng luôn được no đủ. Ông Đặng Văn Oánh có công mở mang đường sá, cầu cống cho làng tôi.
Làng tôi nhờ thế mà phát triển về mọi mặt. Có câu “một người làm quan cả họ được nhờ”. Còn họ Đặng làm quan thì cả làng tôi được nhờ.
Khánh Hoàng/Báo Gia đình & Xã hội
Bình luận
Ý kiến của bạn
Tin liên quan
Khám phá cung hoàng đạo hành động theo cảm xúc: Sống tự do theo trái tim mách bảo
Gia đình - 1 giờ trướcGĐXH - Trong 12 cung hoàng đạo, có những chòm sao sinh ra đã mang tính cách bộc trực, sống theo cảm xúc và sẵn sàng làm ngay điều mình muốn mà không suy tính quá nhiều.
Gặp nhau ở A50, nên duyên nhờ A80: Cặp đôi xúc động nghe thủ trưởng nói 1 câu
Gia đình - 3 giờ trướcNghi kể, hôm đó sau khi hoàn thành buổi tập, thủ trưởng của cô bất ngờ dắt tay Quyến đến để cặp đôi gặp nhau vài phút.
Lấy vợ già, chàng trai gen Z cật lực nuôi 4 đứa con, 4 đứa cháu của vợ
Chuyện vợ chồng - 15 giờ trướcChàng trai 27 tuổi làm việc chăm chỉ để nuôi gia đình 11 người, trong đó có 3 người con riêng và cô con dâu tương lai của vợ, cùng 4 đứa cháu nội, cháu ngoại của cô.
Khi tình yêu chỉ là những chuyến phiêu lưu ngắn hạn: 5 cung hoàng đạo khó giữ trái tim chung thủy
Gia đình - 1 ngày trướcGĐXH - Trong vòng tròn 12 cung hoàng đạo, có những cái tên được ví như loài bướm rực rỡ, rong chơi hết từ đóa hoa này sang đóa hoa khác.
4 nguyên tắc giúp tôi nghỉ hưu an nhàn, thoải mái dù chồng mất, con lập gia đình, lương hưu ít ỏi
Gia đình - 1 ngày trướcGĐXH - Nhiều người cho rằng nghỉ hưu đồng nghĩa với tuổi già cô đơn, cuộc sống eo hẹp và nhiều nỗi lo. Nhưng thực tế không hẳn vậy.
Cô giáo Nhật về Hà Tĩnh làm dâu, bất ngờ với món nóng hổi trên mâm cỗ cưới
Chuyện vợ chồng - 1 ngày trướcLần đầu tiên đi ăn cỗ ở quê chồng tại Hà Tĩnh, cô gái Nhật Bản thốt lên: “Việt Nam thật quá thú vị”.
Cô dâu quỳ lạy xin cắt đứt quan hệ với mẹ ruột vì 2 tỷ đồng sính lễ
Gia đình - 1 ngày trướcDù xã hội đã bình đẳng hơn, song vẫn còn những gia đình mang nặng tư tưởng “trọng nam khinh nữ”, để rồi gây bi kịch ngay trong ngày trọng đại của con gái.
Cung hoàng đạo trẻ lâu: Ai giữ mãi thanh xuân bất chấp thời gian?
Gia đình - 1 ngày trướcGĐXH - Trong 12 cung hoàng đạo, có những người dường như sở hữu "bí kíp" riêng để giữ mãi nét xuân thì, khiến ai gặp cũng phải ngạc nhiên.
Không chồng con, ai cũng nghĩ tôi đáng thương khi nghỉ hưu một mình, nhưng tôi lại thấy may mắn
Gia đình - 1 ngày trướcGĐXH - Nhiều người nghĩ rằng, một phụ nữ 59 tuổi, sống một mình, không chồng con thì hẳn là buồn tủi. Nhưng sự thật, cuộc sống nghỉ hưu của tôi lại rất thoải mái, nhẹ nhõm và đầy niềm vui.
Nàng dâu Nam Bộ lần đầu ăn cỗ cưới ở miền Bắc, bất ngờ thấy món lạ trên mâm
Gia đình - 2 ngày trướcNàng dâu Nam Bộ lần đầu đi ăn cỗ cưới ở miền Bắc, bất ngờ vì thấy trứng vịt lộn trên mâm, lại ngỡ ngàng với món cuốn hành.
Cả đời theo đuổi danh vọng, lúc nghỉ hưu nhìn cuộc sống của 2 đồng nghiệp từng 'tệ nhất' tôi mới biết mình đã sống sai cách
Gia đìnhGĐXH - Tôi từng nghĩ, cuộc sống sau nghỉ hưu sẽ là những ngày tháng an nhàn bên con cháu. Nhưng những năm tháng tuổi trẻ đã khiến tôi đánh mất quá nhiều thứ, để rồi lúc nhìn lại, hối hận không còn kịp nữa.
