Tags:
Thâm cung bí sử (86 - 9): Một người làm quan, cả làng được nhờ
Sự kiện:
THÂM CUNG BÍ SỬ
GiadinhNet - Dòng họ Đặng ở làng tôi là một dòng tộc khoa bảng. Ông Đặng Văn Thụy, đỗ Hoàng Giáp năm 1904, đời vua Thành Thái. Ông làm quan Tế Tửu trường Quốc Tử Giám rồi xin cáo quan về quê vì không muốn hợp tác với người Pháp.
Khi ông Đặng Văn Thụy viết tấu xin từ quan được vua chuẩn tấu, ông vui mừng viết ngay bài thơ “Biệt đình quan” gửi người bạn tri kỷ đang bị tù đày là chí sĩ Huỳnh Thúc Kháng:
Quốc ân vị mẫu văn chương báo
Gia kế nan ngôn bổng hướng tân
Tự tiếu quy lai vô sự thận
Vị vong thả tác bất vong nhân
Dịch là:
Ân nước không lấy văn chương báo đáp được
Nghèo khó bổng lộc đâu để mà đãi khách
Nay về nhà tự cười rằng rồi sẽ chẳng có việc làm
Nhưng ai không quên ta thì ta cũng không quên người.
Ông Đặng Văn Thụy cáo quan về hưu không phải chẳng có việc làm mà ông làm không hết việc. Ông đã đào tạo nên một lớp Nho sinh sĩ tử ở làng tôi. Hai con trai của ông là Đặng Văn Oánh và Đặng Văn Hướng đều đỗ Phó Bảng năm 1919. Ông Đặng Văn Oánh làm Giáo thụ ở Bình Định. Ông Đặng Văn Hướng làm Giáo thụ Diễn Châu rồi sau làm Tổng đốc Nghệ An. Trong khi làm quan, ông Đặng Văn Hướng đã cùng Hoàng thân Xuphanuvong thiết kế và xây dựng đập nước Xuân Dương rất hiện đại và cần thiết. Làng tôi nhờ có đập nước này mà đời đời no đủ. Làng tôi không bao giờ bị hạn hán hoặc úng ngập. Nếu hạn hán thì lấy nước từ đập Xuân Dương về tưới lúa. Nếu úng ngập thì tháo nước qua kênh nhà Lê. Làm nông nghiệp mà hạn không thiếu nước, lụt không úng ngập thì trăm mùa trúng cả trăm. Cho đến bây giờ, làng tôi vẫn lấy nước từ đập Xuân Dương để cày cấy. Không chỉ xây đập Xuân Dương, ông Đặng Văn Hướng và Hoàng thân Xuphanuvong còn thiết kế cho làng tôi cả một hệ thống mương nước hiện đại để đưa nước ngọt tới từng chân ruộng.
Ông Đặng Văn Oánh tuy làm quan ở Bình Định nhưng đã dùng tiền riêng, xây cho làng tôi một cây cầu bê tông cốt thép vững chắc, bắc qua kênh nhà Lê. Tôi lớn lên đã thấy ôtô chạy thẳng một mạch từ đường 1 về làng. Tuổi học trò, tôi thường đạp xe qua cây cầu ông Oánh bắc để ra phố huyện. Ông Đặng Văn Thụy có công mở mang dân trí cho làng tôi. Ông Đặng Văn Hướng có công mở mang hệ thống thủy lợi cho làng tôi để cả làng luôn được no đủ. Ông Đặng Văn Oánh có công mở mang đường sá, cầu cống cho làng tôi.
Làng tôi nhờ thế mà phát triển về mọi mặt. Có câu “một người làm quan cả họ được nhờ”. Còn họ Đặng làm quan thì cả làng tôi được nhờ.
Khánh Hoàng/Báo Gia đình & Xã hội
Bình luận (0)
Ý kiến của bạn
Tin liên quan
4 kiểu cha mẹ dù tài sản kếch xù, về già vẫn khiến con cái sợ hãi khi sống chung
Gia đình - 29 phút trướcGĐXH - Trong suy nghĩ của nhiều người, tiền bạc là “tấm bảo hiểm” cho tuổi già. Có của ăn của để, có nhà cửa, có tài sản, cha mẹ sẽ không lo thiếu thốn và con cái cũng chẳng phải áp lực. Nhưng thực tế lại cho thấy một nghịch lý cay đắng: Không ít gia đình giàu có, thậm chí rất giàu, nhưng khi cha mẹ về già, chính con cái lại sợ sống chung, né tránh ở gần, chỉ dám thăm nom cho tròn bổn phận.
Cho bố mẹ vay tiền mua nhà cho em trai, tôi nhận bài học cay đắng: Hóa ra tiền con gái đưa là nghĩa vụ
Gia đình - 16 giờ trướcGĐXH - Cú sốc tinh thần lớn khiến cô nhận ra, trong mắt bố mẹ, sự hy sinh của con gái đôi khi chỉ được xem là điều đương nhiên.
Xinh đẹp, tự chủ tài chính ở tuổi 35, tôi chọn cô đơn vì ám ảnh về sự phản bội
Gia đình - 16 giờ trướcBố mẹ chia tay khi tôi mới 5 tuổi, lúc mẹ đang mang thai em trai 5 tháng. Một cuộc hôn nhân tan vỡ vì phản bội đã ám ảnh tôi, để rồi giờ đây khi có tất cả nhưng tôi chưa dám bước vào tình yêu
Tranh chấp thừa kế 11 tỷ đồng của cụ ông: Người bán hoa quả thắng kiện, người thân cúi đầu im lặng
Gia đình - 1 ngày trướcGĐXH - Cụ ông để lại tài sản hơn 10 tỷ đồng cho "người dưng" thừa kế, khiến người thân tố lừa đảo và kéo nhau ra tòa. Phán quyết cuối cùng lại khiến dư luận ngỡ ngàng.
Khi bạo lực gia đình 'dạy' trẻ cách yêu: Yêu là tổn thương hay là an toàn?
Gia đình - 1 ngày trướcGĐXH - Trẻ em học yêu thương từ chính ngôi nhà mình lớn lên. Với những đứa trẻ chứng kiến bạo lực gia đình, tình yêu có thể bị mã hóa thành nỗi đau, sự kiểm soát và bất an để rồi lặp lại vòng xoáy ấy khi trưởng thành, dẫn tới những hệ lụy.
Bi kịch gia đình bắt đầu từ một lời thất hứa với con tưởng chừng rất nhỏ
Nuôi dạy con - 1 ngày trướcGĐXH - Hành động mất kiểm soát của cô con gái không chỉ khiến người đi đường bàng hoàng mà còn làm dấy lên nhiều tranh luận về việc cha mẹ thất hứa với con cái.
Cung hoàng đạo nam dễ ngoại tình nhất: Lạc lối nhưng không muốn ly hôn
Gia đình - 1 ngày trướcGĐXH - Một số cung hoàng đạo nam dễ ngoại tình hơn những người khác, không hẳn vì họ không yêu vợ, mà bởi khao khát cảm giác mới lạ, được thấu hiểu và được sống lại những rung động ban đầu.
Già đi không đáng sợ như bạn nghĩ: Tôi bắt đầu sống hạnh phúc nhất từ tuổi 50
Gia đình - 1 ngày trướcGĐXH - Nghe có vẻ vô lý, nhưng ở tuổi 63, tôi có thể nói rằng tôi có một quãng đời đen tối ở độ tuổi 30 - 40, và một cuộc đời hạnh phúc, huy hoàng bắt đầu từ khi tôi bước sang tuổi 50.
Bạn gái mới quen 2 tháng có bầu, mẹ phản đối kịch liệt vì nghĩ tôi bị gài bẫy
Gia đình - 1 ngày trướcQuen bạn gái mới chỉ hai tháng, chưa kịp hiểu hết con người và gia cảnh của nhau thì cô ấy báo có bầu. Mẹ tôi phản đối gay gắt, cho rằng tôi bị “gài”, hai bên không môn đăng hộ đối...
Cha mẹ có thật sự nợ con cái một căn nhà? Câu chuyện của cụ ông khiến nhiều người rơi nước mắt
Gia đình - 2 ngày trướcGĐXH - Làm cha mẹ, ai cũng mong dành cho con những điều tốt đẹp nhất. Nhưng không phải đứa con nào cũng đủ thấu hiểu và trân trọng tấm lòng ấy.
Muốn gia đình bình yên, đừng bỏ qua điều quan trọng này
Gia đìnhGĐXH - Gia đình chỉ thực sự là nơi để trở về khi mỗi người được tôn trọng và có không gian riêng. Thế nhưng, không ít mâu thuẫn lại bắt nguồn từ sự quan tâm quá mức. Vậy làm thế nào để giữ gìn sự bình yên trong gia đình mà không làm tổn thương nhau?
