Tháng 5 âm có 9 ngày gọi là cửu độc nóng nhất năm, ai cũng nên ăn 'siêu thực phẩm' này để giải độc, giải nhiệt và các món ngon từ nó
GĐXH – Tiết Hạ chí nắng nóng nhất trong năm rất cần ăn các món có vị đắng - đứng đầu là quả mướp đắng thanh mát, giải nhiệt, bổ dưỡng... giúp cơ thể ứng phó tốt với những ngày cửu độc, suốt tiết Hạ chí và 3 tháng hè. Sau đây là một số món ăn thanh mát nhà hàng, quán ăn hay có ngày nắng nóng.
Lý do nên ăn mướp đắng những ngày cửu độc và cả 3 tháng hè
Theo lịch tiết khí, tháng 5 âm lịch được cho là nắng nóng nhất năm, khiến cơ thể chuyển hóa mạnh, dễ đổ mồ hôi, hao khí thương tân… nhất là những ngày cửu độc. Khi đó lục phủ ngũ tạng của con người (thận, dạ dày, gan, đại tràng…) cũng xuất hiện các độc tố. Vì vậy, người xưa khuyên nên ăn những món có vị đắng đáp ứng nhu cầu thanh mát bổ, tăng cường sức khỏe, giải thử (chống nóng), viêm nhiệt, giúp tăng thèm ăn... - và quả mướp đắng đứng đầu lựa chọn, ngày nay được chế biến thành nhiều món ngon lạ miệng.

Quả mướp đắng (còn gọi là khổ qua, cẩm lệ chi, lương qua) đáp ứng vị đắng, lại rất giàu dưỡng chất tự nhiên, có tác dụng chống nóng, giải nhiệt... và nhiều lợi ích tốt khác nữa. Trong ẩm thực, mướp đắng ngày nay trong các nhà hàng, quán ăn được chế biến thành những món ăn lạ miệng, ngon bổ, dễ làm. Các bà nội trợ không lo tốn nhiều công sức mà vẫn có những món ăn thanh mát, giải nhiệt, hỗ trợ phòng ngừa bệnh tật cả tiết Hạ chí và 3 tháng hè.
Mướp đắng đặc biệt giàu chất xơ, calo, vitamin C, A – những vi chất, khoáng chất quan trọng giúp tăng cường hệ miễn dịch, giúp tăng cường sức khỏe của da và thị lực. Trong mướp đắng có folate, lượng nhỏ kali, kẽm và sắt rất cần cho sự tăng trưởng và phát triển cơ thể. Còn có các hợp chất thực vật tốt cho hệ tiêu hóa, đường ruột. Vì vậy, mướp đắng được xếp vào danh sách rau có nhiều công dụng nhất cho sức khỏe.
Theo Đông y, mướp đắng vị đắng, tính lạnh; vào tỳ, vị, tâm, can. Công dụng chính là thanh giải thử nhiệt, giải độc. Hay dùng khi nhiệt bệnh, sốt nóng, mất nước, viêm/sỏi đường tiết niệu, mụn nhọt, viêm kết mạc mắt cấp tính (đau mắt đỏ), bệnh đái tháo đường... Mướp đăng còn là món ăn bài thuốc hỗ trợ trị sốt nóng mất nước, hội chứng lị, viêm đường tiết niệu, sỏi đường tiết niệu, đau mắt đỏ, mụn nhọt, rôm sảy...
Ngoài ra, mướp đắng còn được sử dụng làm nước uống thay trà để giải nhiệt, mát gan rất tốt. Theo đó, quả mướp đắng sơ chế sạch, thái lát, dùng tươi (hay phơi khô) hãm với nước đun sôi để uống. Hoặc dùng quả mướp đắng tươi, bỏ ruột, ướp với đường, Khi ngấm cho vào máy ép nước uống cũng rất tốt.

Mướp đắng là món ăn đầu bảng cho những ngày cửu độc tiết Hạ chí. Ảnh internet.
Mướp đắng xào đậu phụ
Sau đây là các món ăn mới lạ chế biến từ quả mướp đắng rất đơn giản mà các nhà hàng, quán ăn hay làm.
Mướp đắng 2 quả, đậu phụ 2 bìa nhỏ.
Sơ chế sạch mướp đắng, bỏ ruột, thái lát mỏng.
Đậu phụ xắt miếng nhỏ, rán vàng.
Phi thơm hành khô, cho mướp đắng vào xào chín. Nêm nếm gia vị một chút cho ngấm.
Cho tiếp đậu phụ và gia vị vào đảo đều, nêm nếm vừ vị rồi trút ra đĩa, ăn nóng với cơm.

Mướp đắng nấu cá quả thanh mát ngày cửu độc trong tiết Hạ chí. Ảnh internet.
Canh mướp đắng nấu cá quả
Mướp đắng rửa sạch, nạo bỏ ruột, cắt khúc vừa ăn.
Cá quả làm sạch, cắt khúc.
Đun sôi lượng nước vừa đủ canh ăn, nêm gia vị và đun tiếp cho cá chín mềm.
Thả mướp đắng vào nấu cùng, tới khi mướp đắng chín mềm thì rắc hành, mùi (ngò rí), rồi mức ra bát ăn nóng với cơm.
Ngày nắng nóng bên cạnh mướp đắng thanh mát, thịt cá quả (hoặc cá khác) có nhiều chất dinh dưỡng nên món canh này rất cần thiết cho cơ thể.
Canh mướp đắng nấu tôm
Mướp đắng 3 quả. Tôm tươi 200g. Giò sống 100g.
Gia vị, hành lá, rau mùi, hạt tiêu…
Mướp đắng sơ chế, bỏ ruột cắt khúc.
Tôm bóc vỏ, rút chỉ sống lưng rồi xay hoặc băm nhỏ.
Trộn giò sống với tôm, ướp gia vị, nhồi vào khúc mướp đắng.
Đun lượng nước sôi vừa ăn, thả mướp đắng đã nhồi tôm (hoặc để nguyên con tôm) vào đun tiếp, Thịt tôm rất nhanh chín, nên nhanh nêm gia vị, rắc hành, mùi, hạt tiêu vào rồi bắc xuống, múc ra bát là xong món canh ngon thơm mát, bổ dưỡng.

Canh mướp đắng nấu tôm mát mẻ, giải nhiệt ngày cửu độc. Ảnh internet.
Gỏi mướp đắng ướp đá kèm ruốc
Mướp đắng 2 quả. Ruốc lợn (chà bông) 250gr.
Đá viên, màng bọc thực phẩm ( hoặc túi nilong bọc).
Nước lọc 4 muỗng. Đường 1 muỗng cà phê. Nước mắm 2 muỗng.
Ớt 1 quả. Tỏi 2 tép.
Sơ chế mướp đắng sạch, bỏ ruột, xắt miếng mỏng, ngâm nước muối loãng 5 phút, vớt ra, để ráo.
2 cách ướp mướp đắng với đá viên
1. Cho mướp đắng vào đĩa, bọc màng thực phẩm đặt vào ngăn đá tủ lạnh 10 – 15 phút hãy lấy ra.
2. Ướp mướp đắng với đá viên bằng cách đập nhỏ cho vào tô. Bọc màng thực phẩm, đặt mướp đắng thái lát lên trên màng bọc, ướp 30 - 40 phút là đủ mát.

Món mướp đắng ướp đá kèm ruốc rất mát ngày cửu độc. Ảnh internet.
Cách pha nước chấm cho món gỏi mướp đắng
- Lấy 4 muỗng nước chín, 1 muỗng càphê đường, 2 muỗng cà phê nước mắm. Vắt nước cốt chanh vào hỗn hợp trên là có chén nước trộn như ý.
- Lót đá viên vào đĩa, có thể bọc màng bọc thực phẩm rồi để mướp đắng lên trên để món ăn mát lạnh mà không bị ngấm nước đá.
Sau khi đổ mướp đắng lên đĩa nước đá thì rắc tiếp ruốc lên trên.
Khi sắp ăn mới rưới nước trộn đã pha lên trên cùng và thưởng thức món mướp đắng ướp đá kèm ruốc. Thành phẩm gỏi mướp đắng này ăn giòn, mát, ngon miệng mà không hề đắng.
Để ăn mướp đắng hiệu quả nhất
Chọn quả mướp đắng to vừa, màu non xanh mơn mởn, gai căng đều và còn xanh.
Tránh quả già, héo vì ăn sẽ xơ, không ngon.
Lưu ý:
- Mướp đắng có tính lạnh nên người bị lạnh không nên ăn.
- Không ăn mướp đắng khi bụng đói. Không lạm dụng ăn quá nhiều mướp đắng, cũng không thường xuyên ăn mướp đắng.
- Tránh uống trà ngay sau khi ăn mướp đắng kẻo ảnh hưởng dạ dày.
- Không kết hợp mướp đắng với sườn heo chiên hoặc măng cụt.
- Không nên ăn mướp đắng cùng các loại hải sản, vì vitamin C trong mướp đắng kết hợp với Asen có trong hải sản sẽ phản ứng làm cơ thể khó chịu, có thể gây ngộ độc.
- Không uống trà xanh sau khi ăn mướp đắng vì dễ bị kích ứng dạ dày. Nếu muốn uống trà xanh thì 1 - 2 giờ sau hãy dùng.
- Nếu đang dùng thuốc thì nên hỏi bác sĩ xem món ăn có chống chỉ định với thuốc không rồi hãy dùng.

Mách bạn cách nấu 10 món ngon và giàu dinh dưỡng từ khoai tây
Ăn - 3 giờ trướcDù là nấu ăn tại gia hay tụ bạn bè, những công thức nấu ăn sử dụng nguyên liệu khoai tây đều mang lại cho bạn cảm giác hạnh phúc và thỏa mãn vị giác

Hồ Quỳnh Hương chia sẻ bí quyết: Chỉ cần 20 phút nấu bữa cơm chay thanh lành, đầy đủ dưỡng chất
Ăn - 17 giờ trướcGĐXH - Với các nguyên liệu đơn giản, ca sĩ Hồ Quỳnh Hương chia sẻ bí quyết nấu bữa cơm thuần chay dưỡng sinh đơn giản, đầy đủ chất trong 20 phút.

Nữ tiếp viên trưởng 'gây sốt' với bộ sưu tập mâm cơm gia đình khiến ai nhìn cũng muốn về nhà ăn cơm
Ẩm thực 360 - 19 giờ trướcGĐXH - Giữa nhịp sống hiện đại, chị Phạm Thị Thu Huyền vẫn giữ trọn hương vị mâm cơm nhà – nơi câu hỏi “hôm nay ăn gì” trở thành hành trình của yêu thương.

Lạ miệng với món khấu đuôi nhồi hành lá thơm ngon, béo ngậy
Ăn - 23 giờ trướcGĐXH - Bận bịu công việc kinh doanh nhưng chị Thùy Linh (30 tuổi, Hà Nội) rất chăm chỉ vào bếp mỗi ngày.

Một vết nám, một hơi thở ngắn... cũng báo hiệu cơ thể nghẽn độc tố ở đâu và cách thải độc qua ăn uống
Ăn - 1 ngày trướcGĐXH – Một vết nám không chỉ là vấn đề da, một giấc ngủ trằn trọc, một hơi thở ngắn... đều là tiếng kêu cứu của một hành trong cơ thể. Khi năng lượng ngũ hành thông suốt, cơ thể vui khỏe, tràn đầy sinh lực. Nhưng chỉ một hành bị nghẽn độc tố cơ thể sẽ phát bệnh - và có thể tránh bằng ăn uống đúng cách.

Thường xuyên ăn 3 món có vị chua này vào mùa thu sẽ giúp dưỡng phổi và bảo vệ gan đồng thời đẹp da, đen tóc
Ăn - 1 ngày trướcNếu bạn muốn ăn đồ chua và ăn uống lành mạnh vào mùa thu, thì không cần phải nghĩ đến những món ăn cầu kỳ, phức tạp. Dưới đây là 3 món có vị chua rất dễ để tự làm.

Loại thịt là thuốc bổ tự nhiên giúp bổ thận, chống già hiệu quả, đem làm ngay hai món siêu dễ làm này
Ăn - 1 ngày trướcGĐXH - Không chỉ là món ngon quen thuộc trong bữa cơm Việt, loại thịt này còn được xem là thuốc bổ tự nhiên, dưỡng thận và làm chậm quá trình lão hóa nếu ăn đều đặn mỗi tuần.

Sườn chua ngọt ăn mãi cũng chán, làm món này đánh bay cả nồi cơm
Ăn - 1 ngày trướcGĐXH - Cách làm sườn rim nước dừa rất đơn giản, không tốn nhiều thời gian nhưng hương vị cực kỳ hấp dẫn.

Mua hồng giòn về, không muốn ăn bị chát đắng thì cứ theo 4 mẹo này đảm bảo chín đều, ăn lại ngọt đậm đà
Ăn - 2 ngày trướcĐây là một vài mẹo làm chín hồng. Cách nhanh nhất sẽ giúp hồng chín trong một ngày. Hồng giòn, ngọt và thơm ngon, thật tuyệt vời.

Phần ngon nhất của con lợn, làm theo cách này đảm bảo ngon xuất sắc
Ăn - 2 ngày trướcGĐXH - Có nhiều cách chế biến món ngon với thịt má đào. Nhưng món thịt má đào nướng riềng sả được chị Thùy Linh (một mẹ đảm ở Hà Nội) chia sẻ khiến nhiều người thích thú.

3 món ngon từ thịt lợn làm đơn giản, giàu dinh dưỡng và để được lâu trong ngày mưa bão
ĂnGĐXH – Những ngày mưa bão, việc đi chợ hay nấu nướng cầu kỳ trở nên khó khăn hơn. Bạn có thể tham khảo 3 món ngon từ thịt lợn làm đơn giản, giàu dinh dưỡng và để được lâu trong ngày mưa bão cho cả nhà.