9 bài học để đời cho con của cố thủ tướng Lý Quang Diệu

Dưới đây là những bài học về cách dạy con thành công rút ra từ những điều mà thủ tướng Lý Hiển Long và các em Lý Vỹ Linh và Lý Hiển Dương từng kể về cha mình - cựu thủ tướng Singapore Lý Quang Diệu - trong những bài phỏng vấn với báo chí:

Dạy con giá trị của sự tiết kiệm

Tiết kiệm giúp bạn có thể xoay sở trong những tình huống phát sinh và giữ gìn những khoản dành dụm. Nó cũng dạy cho con bạn biết trân trọng mọi thứ mình có trong đời: Một mái nhà ấm áp để ở, những thứ thiết yếu như quần áo, thức ăn, nước uống và một gia đình luôn yêu thương chúng.

Mặc dù có điều kiện để sống thoải mái, vợ chồng ông vẫn làm gương cho các con về tầm quan trọng của việc tiết kiệm từ khi còn nhỏ. "Chúng tôi phải tắt vòi nước hoàn toàn. Nếu bố mẹ tôi phát hiện nước vẫn nhỏ giọt, chúng tôi sẽ bị trách mắng. Khi rời khỏi phòng, chúng tôi phải tắt hết đèn và điều hòa", con gái Lý Vỹ Linh từng chia sẻ với The Straits Times.

Thông qua việc đặt ra các nguyên tắc cơ bản này cho con cái khi ở nhà, bạn có thể giúp trẻ hình thành thái độ biết ơn với những gì mình có khi dạy chúng về giá trị của đồng tiền.

Vợ chồng ông Lý Quang Diệu cùng các con cháu. Ảnh: Probeexclusive.

Đối xử với mọi người bằng sự tôn trọng

Một trong những giá trị quan trọng nhất cần dạy con bạn là mọi người - không phân biệt tình trạng hay đẳng cấp gia đình - đều xứng đáng được đối xử công bằng và tôn trọng.

Thực tế, theo con gái cố thủ tướng, bà Lý Vỹ Linh, đó chính là cách bố mẹ bà dạy dỗ con cái khi họ nói với các con rằng không nên "cư xử như con của thủ tướng" và mong đợi được mọi người ưu ái.

"Kết quả là, chúng tôi đối xử với mọi người - bạn bè, người lao động chân tay, quản lý phòng ban - tôn trọng như nhau. Những người lính cảnh vệ của cha tôi cũng trở thành những người bạn của gia đình tôi", bà nói.

Tận hưởng những niềm vui giản dị trong cuộc sống

Bạn không cần tiêu xài lãng phí vì con với những loại đồ chơi mới nhất hay các kỳ nghỉ tốn kém để thể hiện tình yêu của mình với chúng. Thực tế, gắn liền với những điều đơn giản trong cuộc sống như đi chơi công viên có thể là điều bạn cần để mang lại nụ cười cho gương mặt trẻ thơ - và trẻ chắc chắn sẽ nhớ mãi những khoảnh khắc đặc biệt như vậy khi năm tháng qua đi.

Những ký ức thơ ấu đáng nhớ nhất của thủ tướng Lý Hiển Long bao gồm các kỳ nghỉ ngắn và những hoạt động giải trí ông tận hưởng cùng gia đình. Ông nhớ lại khi lên 5 hay 6 tuổi gì đó, cha ông từng đưa các con đến Tanglin Halt (Singapore) vào buổi tối để ngắm xe lửa chạy qua. "Đó là một cuộc đi chơi và cảm giác vui sướng đặc biệt với chúng tôi", ông Lý Hiển Long nói.

Đừng đặt áp lực không cần thiết lên con cái

Khi làm cha mẹ, bạn thường đặt nhiều kỳ vọng về sự phát triển cũng như những thành quả của con cái. Mặc dầu ý định này tạo động lực tốt cho con cái của bạn để nhận ra những tiềm năng của trẻ, điều quan trọng cần nhớ là trẻ cần được tận hưởng thời thơ ấu - trước khi phải đối mặt với những quyết định phức tạp trong đời như người lớn.

Trong một cuộc phỏng vấn gần đây, ông Lý Hiển Dương, con trai út cố thủ tướng Lý Quang Diệu nói rằng: "Tôi nghĩ bố mẹ có tài là hướng dẫn con cái làm theo ý mình mà không làm chúng cảm thấy bị ép buộc".

Tương tự, thủ tướng Lý Hiển Long và em gái Lý Vỹ Linh chia sẻ rằng mặc dù cha là thủ tướng khi họ ở độ tuổi đang lớn, họ chưa bao giờ bị áp lực phải thật nổi trội khi đi học. "Tôi không nằm trong danh sách những sinh viên hàng đầu ở lớp, trường. Nhưng miễn là tôi làm hết khả năng của mình và quản lý cuộc sống tốt, bố mẹ tôi thấy thế là ổn", ông Long chia sẻ.

Luôn tin tưởng vào hoài bão của con

Bao nhiêu lần đứa con 5 tuổi của bạn đứng lên để nói với bạn về ước mơ được làm bác sĩ hay phi hành gia vào một ngày nào đó? Khi đó, bạn đã phản ứng thế nào với con?

Nếu có một điều tất cả chúng ta đều có thể học được từ ông Lý Quang Diệu thì đó là: Khi con bạn thể hiện sự quan tâm đến điều gì đó, hãy làm tất cả những gì có thể để giúp trẻ theo đuổi nó.

Thủ tướng Lý Hiển Long dẫn chứng chính trường hợp của mình. Ông quyết định học âm nhạc sau khi thấy một chiếc máy thu âm mà bố mẹ mua cho em và được gia đình ủng hộ bằng cách sắp xếp để ông tham dự các lớp học nhạc. Trong lúc học, ông quyết định chơi kèn clarinet trong một ban nhạc rồi sau đó bộc lộ niềm đam mê đặc biệt với kèn tuba.

Bạn có thể làm điều tương tự với các con mình. Luôn nhìn nhận ước mơ của con một cách nghiêm túc - cho dù nó có thay đổi thường xuyên thế nào. Ai biết, điều này có thể là khởi đầu cho một con đường nghề nghiệp thành công trong tương lai.

Luôn tôn trọng những người cao tuổi hơn

Một trong những giá trị dạy trẻ quan trọng nhất đang bị mai một dần trong nhiều gia đình ngày nay là nhu cầu thể hiện sự kính trọng với người già và các thành viên khác trong gia đình.

Theo thủ tướng Lý Hiển Long, mặc dầu ông và các em lớn lên trong một gia đình khá thoải mái, cả ba anh em đều được yêu cầu phải cư xử tử tế và nói năng đúng mực khi giao tiếp với những thành viên còn lại trong gia đình. "Tôi nghĩ đó là những điều mà bố mẹ mình nghiêm khắc hơn so với nhiều bậc phụ huynh ngày nay", ông nói.

Thực vậy, thể hiện sự tôn trọng là một nguyên tắc giá trị cần đặt ra để trẻ em có những hành vi phù hợp, đặc biệt khi đối xử với những người lớn tuổi hơn. Bạn cũng có thể dạy con điều này tại nhà bằng cách nêu gương qua cách cư xử với bố mẹ đẻ hay bố mẹ vợ/chồng. Hơn hết, trẻ sẽ học hỏi bằng cách tiếp thu những điều hay ý tốt từ những người chúng tin tưởng và yêu thương, như bố mẹ và người chăm sóc.

Luôn có mặt khi con cần

Kể về cha mình, ông Lý Hiển Long cho biết, mặc dù cố thủ tướng phải dành phần lớn việc chăm sóc gia đình cho vợ vì quá bận rộn chính sự nhưng khi các con cần, ông luôn ở bên. "Thực tế, bố là người quan trọng nhất trong gia đình", ông nói.

Ông Long cũng chia sẻ cách cha mình giữ sự gắn kết chặt chẽ với con cái, ngay cả khi ông ở xa nhà. "Cha viết thư cho chúng tôi mỗi tuần. Những lá thư của cha sẽ được kiểm tra lại, đánh máy... và in ra hai hay ba bản. Sau đó ông xem lại và sửa bản đánh máy rồi thêm một số thứ hay viết tay thêm một hay hai đoạn rồi gửi cho tôi. Tôi vẫn giữ tất cả những lá thư đó".

Vì vậy, hãy dành vài phút ngồi lại và trò chuyện với con bạn để tìm hiểu xem một ngày của con thế nào. Điều này cũng là một cơ hội tuyệt vời để bạn gần gũi với con và dành cho con những lời khuyên hữu ích, giúp con đối mặt với những thử thách phải đương đầu.

Truyền cảm hứng cho con bằng sự chăm chỉ làm việc

Bằng cách quan sát cha mình khi làm việc, thủ tướng Lý Hiển Long đã được truyền cảm hứng từ cha. "Chỉ cần nhìn cha và cách ông tìm tòi, làm việc, vật lộn với tất cả các vấn đề và thách thức... đã truyền cho tôi một sức mạnh và nguồn cảm hứng tuyệt vời để phấn đấu", ông Long chia sẻ.

Một ví dụ điển hình ông dẫn ra là, khi cha mình chăm chỉ học tiếng Mandarin (tiếng Trung Quốc phổ thông) bằng cách nghe băng đĩa, thực hành với giáo viên và nghe lại băng trong khi làm bài tập, ngay cả suốt những ngày cuối tuần. Theo thủ tướng Lý Hiển Long, cha ông đã giữ thói quen này tới khi tuổi già.

Bạn có thể dạy con làm việc chăm chỉ bằng cách làm gương. Cả gia đình hãy cùng tham gia các hoạt động, dự án với nhau. Chẳng hạn, cùng học âm nhạc - thực hành chơi nhạc cụ cho tới khi tất cả đều làm đúng và trở nên thành thục.  Hoàn thành nhiệm vụ này cùng nhau mang tới sự hài lòng lớn hơn và qua thời gian con cái bạn sẽ nhận ra rằng làm việc chăm chỉ mang lại những phần thưởng phong phú.

Đừng day dứt về quá khứ

Cuộc sống là không hoàn hảo và có những lúc mọi thứ không diễn ra đúng như chúng ta dự tính. Dù vậy, điều quan trọng là dạy con luôn tích cực và nhìn về phía trước hơn là day dứt về quá khứ.

Ông Lý Hiển Long từng nói rằng ông ngưỡng mộ sự cần mẫn và hết mình ở cha vì lợi ích của đất nước. Và từ những hành động của mình, cha ông gián tiếp dạy các con rằng: Hãy làm mọi thứ tốt nhất có thể, không hối tiếc về những thứ đã qua.

Theo Vương Linh/VnExpress