Bài phát biểu của Tổng cục trưởng Dương Quốc Trọng tại Lễ kỷ niệm Ngày Dân số Việt Nam 26/12/2012

Thưa toàn thể các Quý vị đại biểu!

Hôm nay, trong không khí vui tươi, phấn khởi của Lễ kỷ niệm Ngày Dân số Việt Nam 26/12, cho phép tôi được thay mặt toàn thể đội ngũ cán bộ làm công tác DS-KHHGĐ trong cả nước xin nhiệt liệt chào mừng sự hiện diện của các vị khách quý, các quý vị đại biểu; Xin được chân thành cám ơn và kính chúc sức khỏe các đồng chí cùng và toàn thể quý vị đại biểu đã tới dự buổi lễ trọng thể này ngày hôm nay, Ngày Dân số Việt Nam 26/12/2012.

Kính thưa các vị khách quý, thưa toàn thể quý vị đại biểu!

Thứ nhất, về truyền thông, vận động chuyển đổi hành vi: Ngay từ đầu năm, ngành DS đã chủ động tăng cường truyền thông trên các phương tiện thông tin đại chúng và trực tiếp tại cộng đồng; Xây dựng, ký kết và triển khai Chương trình phối hợp truyên truyền về công tác DS-KHHGĐ giai đoạn 2012 - 2015 với 10 Bộ, ngành, đoàn thể và 3 cơ quan truyền thông đại chúng ở Trung ương. 

Tại địa phương cũng ký kết chương trình phối hợp với các ban, ngành đoàn thể thực hiện các hoạt động truyền thông, vận động rộng khắp tại mọi địa bàn, hướng đến mọi đối tượng. Các cơ quan thông tin đại chúng thường xuyên cập nhật tin tức về công tác DS-KHHGĐ trong cả nước.

Trong năm qua, ngành Dân số đã tổ chức một sự kiện mang ý nghĩa truyền thông và có tính chất lan tỏa lớn đó là Liên hoan Tuyên truyền viên DS cơ sở toàn quốc. Đã có 647/697 huyện, quận, thị xã tổ chức Liên hoan cấp huyện (đạt 93% số huyện), với sự tham gia của gần 9 ngàn/11.121 các xã, phường, thị trấn và 70 ngàn cán bộ dân số cấp xã, đã thu hút sự cổ vũ của hàng trăm ngàn khán giả; 63 tỉnh, thành phố tổ chức Liên hoan cấp tỉnh. 

Liên hoan cấp khu vực được tổ chức tại Bạc Liêu, Phú Yên và Yên Bái với sự tham gia của 63 Đội Tuyên truyền viên đạt giải cao tại Liên hoan cấp tỉnh. Cấp toàn quốc được tổ chức tại Thủ đô Hà Nội, từ ngày 9 - 12/12 vừa qua. Liên hoan TTVDS cơ sở toàn quốc đã thực sự tạo được sự cộng hưởng lớn trong cộng đồng trên toàn quốc và đây là một trong những hoạt động tiêu biểu của Ngành DS trong năm qua.

Thứ hai là về cung cấp dịch vụ KHHGĐ: Đã tổ chức cung cấp đầy đủ, kịp thời, chất lượng các dịch vụ KHHGĐ cho người dân thông qua các hoạt động thường xuyên và Chiến dịch Tăng cường truyền thông, vận động, lồng ghép dịch vụ đối với vùng sâu, vùng xa, vùng có mức sinh cao. Chiến dịch đã cung cấp dịch vụ KHHGĐ/SKSS cho gần 4 triệu lượt đối tượng tại các địa bàn Chiến dịch; cung cấp các loại phương tiện tránh thai miễn phí và TTXH đối với các tỉnh, thành phố, các bộ, ban ngành, đoàn thể TW;

Thứ ba về nâng cao chất lượng dân số: Tiếp tục thực hiện các mô hình, đề án góp phần nâng cao chất lượng dân số, chất lượng giống nòi như Đề án Sàng lọc và chẩn đoán trước sinh, sàng lọc và chẩn đoán sơ sinh để phát hiện sớm các dị tật, bệnh bẩm sinh tại 51 tỉnh/TP; Đề án Can thiệp làm giảm tỷ lệ mắc bệnh Thalassemia tại cộng đồng tại 144 xã của Hòa Bình, nơi có tỷ lệ mắc bệnh cao; Can thiệp giảm tỷ lệ tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống tại 160 xã của 16 tỉnh miền núi, biên giới; Đề án nâng cao chất lượng dân số của dân tộc ít người tại 7 tỉnh; Mô hình Tư vấn và khám sức khỏe tiền hôn nhân tại 55 tỉnh, thành phố; Đề án kiểm soát dân số vùng biển, đảo và ven biển tại 151 quận/huyện thuộc 28 tỉnh/thành phố; Đề án Tư vấn và chăm sóc người cao tuổi dựa vào cộng đồng tại 23 tỉnh, thành phố.

Thứ tư về giảm thiểu MCBGTKS: Đây thực sự là một vấn đề nóng của Ngành DS trong thời điểm hiện nay. Tham mưu, xây dựng và trình Thủ tướng Chính phủ Đề án kiểm soát MCBGTKS giai đoạn 2013-2020. Tham mưu với Bộ trưởng tổ chức các đoàn công tác do Lãnh đạo Bộ làm trưởng đoàn làm việc với tỉnh ủy, thành ủy, HĐND và UBND 10 tỉnh/TP có TSGTKS cao nhất toàn quốc để bàn các giải pháp, huy động hệ thống chính trị vào cuộc; Tổ chức Hội thảo quốc gia về MCBGTKS do Phó Thủ tướng Nguyễn Thiện Nhân chủ trì, với sự tham gia của các Bộ, ngành, các tổ chức quốc tế, chuyên gia quốc tế và lãnh đạo UBND, Sở Y tế, Chi cục 63 tỉnh, thành phố. 

Đặc biệt, tại Hội thảo, Phó Thủ tướng Nguyễn Thiện Nhân đã có ý kiến chỉ đạo Bộ Y tế báo cáo kết quả Hội thảo với TTg, với Ban Bí thư và kiến nghị với Ban Bí thư ban hành Chỉ thị về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với việc giải quyết tình trạng MCBGTKS ở Việt Nam. Bộ Y tế đã báo cáo Thủ tướng, Ban cán sự Đảng Bộ Y tế đã kiến nghị với Ban Bí thư ban hành Chỉ thị và nếu được Ban Bí thư đồng ý, Bộ Y tế sẽ phối hợp với Ban Tuyên giáo Trung ương xây dựng dự thảo trình Ban Bí thư xem xét ban hành trong thời gian sớm nhất.

Thứ năm về nâng cao năng lực cán bộ cơ sở: Tổng cục đã hướng dẫn địa phương triển khai chương trình bồi dưỡng đạt chuẩn viên chức dân số. Hoàn thiện, phổ biến các chương trình và tài liệu đào tạo bồi dưỡng nghiệp vụ DS-KHHGĐ đạt chuẩn viên chức dân số; chương trình sơ cấp và trung cấp Dân số-Y tế.

Thứ sáu về tin học hóa, hiện đại hóa: Kết nối kho dữ liệu điện tử DS-KHHGĐ của 63 tỉnh/TP với kho T.Ư qua hệ thống MIS, quản lý hậu cần các PTTT trên toàn quốc qua hệ thống LMIS, quản lý dân số vùng biển, đảo và ven biển qua hệ thống Atlas biển, đảo…Triển khai phần mềm Quản lý cán bộ công chức ngành Dân số-KHHGĐ tại 2 miền Bắc - Nam.

Thứ bảy về hợp tác quốc tế: Nhiều hoạt động HTQT song phương, đa phương trong lĩnh vực DS-KHHGĐ đã được diễn ra trong năm 2012 như: Phối hợp với UNFPA xây dựng kế hoạch hợp tác giai đoạn 2012-2016; Tiếp và làm việc với nhiều đoàn chuyên gia quốc tế sang trao đổi kinh nghiệm như: LHQ, EU, Đức, Thụy Điển, Trung Quốc, Ấn Độ, Hàn Quốc, Indonesia... 

LHQ cũng đã chọn Việt Nam là một trong số ít các quốc gia trên thế giới tham gia xây dựng Báo cáo đánh giá 20 năm thực hiện chương trình hành động ICPD và xây dựng Kế hoạch hoạch ICPD sau 2014 và Mục tiêu phát triển Thiên niên kỷ của LHQ sau 2015….

Thưa Quý vị đại biểu!

Với các giải pháp đồng bộ, quyết liệt nói trên, ngành Dân số đã đạt được các chỉ tiêu kế hoạch năm 2012: Ước tính mức giảm sinh đạt 0,1‰; lần đầu tiên tốc độ gia tăng TSGTKS được khống chế ở mức 0,4 điểm phần trăm/năm thay vì 1,15 điểm phần trăm/năm trong giai đoạn trước đó. Số bà mẹ được sàng lọc trước sinh và số trẻ được sàng lọc sơ sinh đều vượt chỉ tiêu kế hoạch được giao. Các mô hình, đề án nâng cao chất lượng dân số được triển khai có hiệu quả. 

Kết quả đó là sự phấn đấu không mệt mỏi của những người làm DS trên cả nước trong năm qua, đề nghị chúng ta nhiệt liệt chào mừng những nỗ lực, cố gắng và những thành tích đã đạt được.

Bước sang năm 2013, chúng ta phải đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức hơn nữa, đặc biệt khống chế cho được sự gia tăng TSGTKS, tập trung nâng cao chất lượng dân số, thích ứng với những thay đổi của cơ cấu DS, có giải pháp phù hợp để điều chỉnh mức sinh còn rất khác giữa các vùng, miền...  

Để thực hiện thắng lợi các chỉ tiêu kế hoạch năm 2013, Tổng cục DS-KHHGĐ kêu gọi toàn thể đội ngũ cán bộ làm công tác DS-KHHGĐ cả nước tiếp tục đoàn kết, tích cực, chủ động, sáng tạo trong việc tham mưu với các cấp uỷ Đảng, chính quyền; phối hợp với các ban, ngành, đoàn thể và động viên mọi tầng lớp nhân dân thực hiện chính sách dân số của Đảng, Nhà nước.

Nhân dịp này, thay mặt Lãnh đạo Tổng cục DS-KHHGĐ, tôi xin được bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc tới các đồng chí Lãnh đạo Đảng, Nhà nước, Lãnh đạo các Bộ, ban, ngành, đoàn thể ở Trung ương và địa phương, các tổ chức quốc tế đã quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo, hỗ trợ, giúp đỡ cho công tác DS-KHHGĐ trong năm qua.