Chỉ 2 câu nói hay dùng, cha mẹ có thể phá hủy tương lai học tập của con
GĐXH - Một câu nói vô tình, một lời mắng tưởng chừng "khích lệ" của cha mẹ có thể trở thành vết hằn tâm lý, khiến con mất động lực học tập và điểm số tụt dốc không phanh.
Cha mẹ đôi khi không nhận ra, sức mạnh (hay sự tàn phá) của lời nói còn lớn hơn cả roi vọt.
Câu chuyện từ một chung cư
Cách đây không lâu, cư dân một chung cư ở Trung Quốc bất ngờ thấy thông báo trong thang máy: "Ngưng làm phiền hàng xóm". Lý do? Một bà mẹ thường xuyên la hét, mắng mỏ con trong lúc kèm học bài. Dù đã nhiều lần nhắc nhở, phụ huynh này vẫn tiếp tục dạy con theo kiểu… khiến cả tòa nhà mất bình yên.
Những ai từng kèm con học đều hiểu, có những lúc căng thẳng tới mức "vò đầu bứt tóc", "tự trói tay" hay thậm chí "chui đầu vào tủ lạnh" để kiềm chế.
Trên các diễn đàn, chủ đề "cha mẹ kèm con học" luôn rôm rả với hàng loạt tình huống dở khóc dở cười. Dù tự nhủ phải bình tĩnh, hít thở sâu, nhưng khi con mãi không hiểu bài hoặc mất tập trung, nhiều cha mẹ lại "bật chế độ sư tử".

Những đứa trẻ thường xuyên bị bạo lực bằng lời nói sẽ thu nhỏ vùng đồi thị – khu vực chịu trách nhiệm về trí nhớ và tốc độ phản ứng. Ảnh minh hoạ
Lời mắng: Vết hằn khó xóa trong não trẻ
Không một đứa trẻ nào muốn học kém, cũng như không cha mẹ nào muốn con thất bại. Nhưng khi con khó tiếp thu hay bị điểm thấp, phản ứng mắng mỏ, chì chiết có thể khiến mọi thứ tệ hơn.
Nghiên cứu của Đại học Harvard đã chứng minh: Những đứa trẻ thường xuyên bị bạo lực bằng lời nói sẽ thu nhỏ vùng đồi thị – khu vực chịu trách nhiệm về trí nhớ và tốc độ phản ứng. Điều đó đồng nghĩa với việc trẻ học kém hơn, tiếp thu chậm hơn và dễ mất tự tin.
Khoa học não bộ cũng chỉ ra, khi bị la mắng trong thời gian dài, hạch hạnh nhân – trung tâm xử lý cảm xúc sợ hãi và giận dữ – liên tục bị kích thích. Hệ quả là trẻ luôn ở trạng thái hoảng sợ, khó tập trung học, điểm số càng đi xuống.
Hai câu nói "độc" cha mẹ cần bỏ ngay
1. "Những người như con sau này chỉ có thể quét rác"
Ban đầu, trẻ có thể phản ứng: "Con sẽ không quét đường!". Nhưng nếu nghe lặp đi lặp lại, trẻ dần chấp nhận điều đó như một sự thật và tự hạ thấp giá trị bản thân.
Cha mẹ nghĩ rằng đây là "lời khích lệ ngược" để con cố gắng, nhưng thực tế, nó phá hủy lòng tự trọng vốn đang hình thành ở tuổi tiểu học.
Khi bị gán mác "chỉ đáng làm việc thấp kém", trẻ sẽ khó tin rằng mình có thể làm được điều lớn lao.
Thay vì mắng, cha mẹ hãy tìm nguyên nhân khiến con học chưa tốt, xây dựng kế hoạch học tập cá nhân hóa và khích lệ từng tiến bộ nhỏ. Một lời khen đúng lúc hiệu quả hơn hàng trăm lời mắng.
2. "Nếu lần sau con làm bài kiểm tra thế này thì đừng về nhà"
Nghe tưởng chỉ là câu nói lúc nóng giận, nhưng với trẻ, nó mang thông điệp: "Cha mẹ chỉ yêu khi con học giỏi. Nếu không, con vô dụng và không xứng đáng được chăm sóc."
Hậu quả là trẻ mất cảm giác an toàn, xa cách cha mẹ, thậm chí bỏ bê học tập vì nghĩ rằng mình không thể đáp ứng kỳ vọng.
Động lực học ở tuổi tiểu học vốn không khó khơi dậy, nhưng khi bị áp lực điểm số và sợ hãi, trẻ sẽ càng mất phương hướng. Lời mắng này không chỉ làm hỏng kết quả học tập mà còn làm rạn nứt mối quan hệ cha mẹ – con cái.

Khi bị gán mác "chỉ đáng làm việc thấp kém", trẻ sẽ khó tin rằng mình có thể làm được điều lớn lao. Ảnh minh hoạ
Cha mẹ nên làm gì để con tiến bộ?
Kiểm soát cảm xúc trước khi nói: Hít sâu, đếm tới 10, tránh buông lời khi đang tức giận.
Dùng ngôn ngữ tích cực: Thay "Con dở quá" bằng "Mẹ tin con sẽ làm tốt hơn nếu thử cách khác".
Phân tích nguyên nhân: Do chưa hiểu bài, thiếu phương pháp hay áp lực tâm lý?
Xây dựng kế hoạch cá nhân: Học theo từng bước nhỏ, dễ đạt mục tiêu.
Khen ngợi kịp thời: Mỗi nỗ lực của con, dù nhỏ, đều xứng đáng được ghi nhận.
Thay đổi cách giao tiếp, cha mẹ có thể giúp con tiến bộ
Cha mẹ chính là "người thầy đầu tiên" của con. Lời nói có thể là chiếc cầu nâng bước con tiến lên, cũng có thể là hòn đá níu chân con lại.
Chỉ cần thay đổi cách giao tiếp, kiên nhẫn hơn một chút, cha mẹ không chỉ giúp con học tốt hơn mà còn nuôi dưỡng một tâm hồn khỏe mạnh, tự tin và hạnh phúc.

Con cái lớn lên 'thụt lùi', không suôn sẻ như kỳ vọng: 80% cha mẹ đã bỏ qua điều này
Nuôi dạy con - 1 ngày trướcGĐXH - Trên thực tế, nhiều bậc cha mẹ lại thấy con cái lớn lên không suôn sẻ như mình kỳ vọng, thậm chí dần xa cách mình.

Dạy con đúng cách theo Harvard: Không tốn tiền, con vẫn phát triển trí tuệ vượt bậc
Nuôi dạy con - 1 ngày trướcGĐXH - Theo nghiên cứu tâm lý học hành vi tại Đại học Harvard, ngoài yếu tố di truyền, môi trường sống và cách dạy con hằng ngày đóng vai trò quyết định trong việc hình thành trí tuệ và nhân cách.

Bố hay mẹ - ai sẽ là người nuôi con thông minh nhất: Sự thật gây bất ngờ, 90% mọi người đều đã lầm!
Nuôi dạy con - 1 ngày trướcGĐXH - Người bố mà bạn nghĩ là "hậu đậu", "không biết dỗ con", thực ra lại có cách độc đáo để kích thích tiềm năng, bồi dưỡng cả trí thông minh và trí tuệ cảm xúc (IQ và EQ) của con.

Dạy trẻ 'đánh chừa': Thói quen gieo mầm tính đổ lỗi
Nuôi dạy con - 1 ngày trướcGĐXH - Cách ứng xử tưởng chừng vô hại này lại tiềm ẩn nguy cơ ảnh hưởng lâu dài đến tính cách và kỹ năng sống của trẻ.

Vì sao nói 'không ai giàu quá 3 đời': Lý do không chỉ là tiền bạc mà là thứ nhiều người dễ bỏ qua nhất
Nuôi dạy con - 4 ngày trướcGĐXH - Ngoài tiền bạc, chúng ta còn có thể để lại gì cho con cái? Khi chúng ta nói về việc "gia truyền", hãy nghĩ ít hơn về "tôi phải để lại bao nhiêu tiền" mà hãy nghĩ nhiều hơn về "tôi muốn để lại một người như thế nào".

Khi nghe người mẹ nói với con ở quán ăn, tôi bỗng hiểu ra: Vì sao có những người cả đời không thể giàu lên được
Nuôi dạy con - 5 ngày trướcGĐXH - Kiểu giáo dục "kể khổ" này, tưởng để con sớm hiểu hoàn cảnh kinh tế gia đình mà phấn đấu, đâu ngờ mang lại gánh nặng tâm lý nặng nề cho con.

4 kiểu cha mẹ nuôi dạy con cực kỳ thông minh, cư dân mạng phải thốt lên: 'Đỉnh của chóp!'
Nuôi dạy con - 1 tuần trướcGĐXH - Cách xử lý trong nuôi dạy con của các bậc cha mẹ này khiến ai cũng thán phục và phải thốt lên đây là "Đỉnh cao của việc nuôi dạy con!".

Khi cha mẹ và con cái 'quay lưng': Tất cả đều liên quan đến 'tài khoản' này - chỉ có 'rút' mà không có 'gửi'
Nuôi dạy con - 1 tuần trướcGĐXH - Tại sao rất nhiều gia đình, đến cuối cùng con cái không yêu thương cha mẹ, và cha mẹ cũng không còn yêu thương con cái nữa? Theo các nhà tâm lý học thì câu chuyện này liên quan đến vấn đề được gọi là "tài khoản cảm xúc".

Cha mẹ có 3 đặc điểm này, con cái sẽ càng xuất sắc hơn
Nuôi dạy con - 1 tuần trướcGĐXH - Ai cũng mong muốn con mình đủ xuất sắc, nhưng một đứa trẻ xuất sắc chưa bao giờ được nuôi dưỡng một cách ngẫu nhiên.

Ngoại hình của con được 'định hình' ở tuổi nào?: Muốn con 'càng lớn càng đẹp', đừng bỏ qua 2 việc này
Nuôi dạy con - 1 tuần trướcGĐXH - Chúng ta không thể quyết định con sinh ra trông như thế nào, nhưng chúng ta có thể giúp con đẹp cả về nhan sắc và nội tâm. Hãy làm những việc này để giúp con đẹp cả về ngoại hình và khí chất.

Khi nghe người mẹ nói với con ở quán ăn, tôi bỗng hiểu ra: Vì sao có những người cả đời không thể giàu lên được
Nuôi dạy conGĐXH - Kiểu giáo dục "kể khổ" này, tưởng để con sớm hiểu hoàn cảnh kinh tế gia đình mà phấn đấu, đâu ngờ mang lại gánh nặng tâm lý nặng nề cho con.