Dậy thì từ thuở lên ba

Thứ tư, 14:53 27/04/2011 | Gia đình

Bình thường ở trẻ gái (10 – 13 tuổi) và trẻ trai (11 – 14 tuổi), cơ thể có sự thay đổi để chuyển sang giai đoạn dậy thì. Nhưng, một bé gái chỉ mới hai, ba tuổi đã có những phát triển bất thường như ngực to, xuất hiện kinh nguyệt, lông vùng mu, vùng nách thì rõ ràng là dấu hiệu đáng lo.

Hầu hết người cha, người mẹ nào khi nhận thấy những thay đổi đột ngột ở cơ thể con mình cũng đều lo lắng, chạy khắp nơi tìm cách chữa trị. Có nhiều trường hợp đưa đến bệnh viện trong tình trạng muộn vì không thể chẩn đoán đúng bệnh cho trẻ.

Thời còn làm nội trú ở Pháp, tôi đã gặp trường hợp một bé gái sáu tuổi nhập viện vì bụng to. Ban đầu các bác sĩ cho rằng bé mang khối u trong bụng. Nhưng sau khi siêu âm, bác sĩ và gia đình bé thật sự bất ngờ khi phát hiện bé đang mang thai. Sự thật, đứa bé trên đã bị dậy thì trước tuổi thông thường, và bé đã bị lạm dụng tình dục nhưng không hề hay biết hay nhận thức về những chuyện đã xảy ra với mình.

Mới đây, Bệnh viện Nhi đồng 2 cũng đã tiếp nhận khám cho một bệnh nhi năm tuổi, ở quận 8. Cha mẹ bé cho biết, từ lúc hai tuổi, bé đã có dấu hiệu dậy thì sớm, ngực to như người trưởng thành. Bốn tuổi, bé bắt đầu xuất hiện kinh nguyệt. Khi nhập viện, các bác sĩ đã thăm khám để tìm nguyên nhân. Tuy nhiên, chụp CT não không thấy khối u, siêu âm bụng kết quả bình thường. Kích thích hệ thống hormone thì nhận thấy lượng hormone tăng cao, chứng tỏ bệnh nhi bị tổn thương vùng trung ương nhưng không tìm được nguyên nhân.

Vì đâu trẻ dậy thì sớm?

Tuy có sự phát triển sớm về thể chất, nhưng trẻ chưa đủ lý trí để nhận biết và ý thức được những hành động quấy rối, nên có thể bị lạm dụng tình dục. Trẻ gái có nguy cơ mang thai mà cha mẹ, người lớn không hề hay biết.

Bệnh dậy thì sớm có rất nhiều nguyên nhân. Nguyên nhân có thể được gọi là ngoại biên như khối u buồng trứng, u tinh hoàn, u hoặc tăng sinh tuyến thượng thận. Nguyên nhân trung ương có thể là u não, hoặc do quá trình xạ trị, phẫu thuật trước đó gây nên, hoặc sau nhiễm trùng hệ thần kinh. Ngoài ra, còn có dậy thì sớm chưa xác định được nguyên nhân, còn gọi là vô căn, cũng được xếp trong nhóm do nguyên nhân trung ương.

Gần đây, một số báo chí đã đăng tải cảnh báo của nước ngoài về vai trò của các loại sữa, sản phẩm từ bò, heo, gà bị nhiễm estrogen cao có thể gây nguy cơ dậy thì sớm. Do trong quá trình chăn nuôi, nhiều người đã lạm dụng chất hormone tăng trưởng thúc đẩy nhanh quá trình phát triển của gia súc. Trong các hormone này có chứa estrogen (hormone sinh dục nữ). Chất này khi vào cơ thể trẻ sẽ kích hoạt vùng dưới đồi và tuyến yên ở não, tiết ra các hormone hướng dục, đánh thức buồng trứng làm việc và làm xuất hiện các triệu chứng dậy thì sớm.

Ngoài ra, cũng đã có những cảnh báo về các sản phẩm bình nhựa đựng sữa, núm vú nhựa, bao bì thức ăn, đồ chơi trẻ em... nếu chứa dẫn chất phtalat (gồm nhiều chất hữu cơ như monobutyl phtalat (MBP), dibutyl phtalat (DBP), benzylbutyl phtalat (BZBP), diethylhexyl phtalat (DEHP)…) cũng có thể gây dậy thì sớm ở trẻ. Khi dùng các sản phẩm trên, những chất này sẽ qua đường tiêu hoá và làm xáo trộn nội tiết, khiến trẻ bị dậy thì sớm.

Biến chứng cũng không ít

Thông thường, trẻ được xem là dậy thì sớm khi xuất hiện các dấu hiệu dậy thì trước tám tuổi (bé gái) và trước chín tuổi (bé trai). Bệnh cần được chẩn đoán sớm và điều trị kịp thời, do các sụn tăng trưởng tăng hoạt động, trẻ sẽ phát triển rất nhanh nhưng sẽ sớm ngừng tăng trưởng. Đây cũng là lý do làm cho trẻ bị lùn sau này.

Bên cạnh những biến chứng nặng do nguyên nhân gây ra như trong bệnh cảnh khối u ở não, u buồng trứng, u tuyến thượng thận…, trẻ còn có thể bị ức chế tâm lý do các bất thường xảy ra ở lứa tuổi mà trẻ cùng lứa không có như ngực to, có kinh sớm, xuất hiện lông ở mu, nách, giọng nói bị vỡ (trẻ trai)… Trẻ có thể lo lắng, rụt rè do bị tách biệt, cô lập bởi bạn bè. Tuy có sự phát triển sớm về thể chất, nhưng trẻ chưa đủ lý trí để nhận biết và ý thức được những hành động quấy rối, nên có thể bị lạm dụng tình dục. Trẻ gái có nguy cơ mang thai mà cha mẹ, người lớn không hề hay biết.

Điều trị nguyên nhân là chủ yếu

Chữa trị cho một đứa trẻ bị dậy thì sớm phụ thuộc vào nguyên nhân gây nên. Các bác sĩ sẽ tiến hành làm xét nghiệm để chẩn đoán nguyên nhân, từ đó đưa ra cách điều trị. Cần xem xét từng trường hợp một.

Đặc biệt, đối với những trường hợp do nguyên nhân trung ương, thì có thể dùng thuốc LH – RHa làm chậm quá trình dậy thì của trẻ. Thuốc LH-RHa cần có chỉ định của các bác sĩ chuyên khoa. Không nên lạm dụng thuốc khi không theo đúng chỉ định, do các biến chứng có thể xảy ra sau này. Việc xác định bệnh, cũng như quyết định điều trị cần được cân nhắc kỹ lưỡng.

Theo TS.BS Trần Thị Mộng Hiệp

Sài Gòn Tiếp Thị

lehuong

Chia sẻ facebook

Bình luận

Xem thêm bình luận

Ý kiến của bạn

Cùng chuyên mục

6 đặc điểm cần có của người cha lý tưởng trong mắt các con

Nuôi dạy con - 5 giờ trước

GĐXH - Để trở thành một người cha tốt, họ cần hội đủ những đặc điểm dưới đây.

Ở nhà con trai suốt 8 năm, cuối cùng tôi đã hiểu ra: Đâu mới là điểm tựa để năm cuối đời ung dung, hạnh phúc nhất

Gia đình - 5 giờ trước

Sau tất cả những gì đã trải qua, cụ ông này chiêm nghiệm ra được cuộc sống tuổi già nên dựa vào ai.

28 tuổi, xinh đẹp thành đạt, nhà to ô tô sang nhưng vẫn bị người yêu 'đá': Tưởng đau khổ hóa ra là may mắn

Chuyện vợ chồng - 17 giờ trước

Tôi không muốn mình sống như những cô vợ khác, bố mẹ mình không được chăm phải chăm bố mẹ chồng.

Về thăm quê, bố mẹ chồng đòi phụng dưỡng 3,5 triệu đồng/tháng, nghe xong tôi lập tức quay về thành phố: 10 năm sau, nhận được 1 mảnh giấy mà xấu hổ

Chuyện vợ chồng - 20 giờ trước

Sau khi cưới 1 năm, bố mẹ chồng yêu cầu vợ chồng con trai gửi tiền hàng tháng để trang trải chi phí sinh hoạt. Con dâu vô cùng khó chịu trước đề nghị này.

5 nàng giáp có bao nhiêu tiêu hết bấy nhiêu, khó có thể trở thành 'tay hòm chìa khóa' trong gia đình

Gia đình - 22 giờ trước

GĐXH - Đây là những con giáp nữ sẵn sàng tiêu cạn tháng lương chỉ để thỏa mãn thú vui mua sắm.

Tiết học của giáo sư tại Đại học Harvard thay đổi cuộc đời của hàng nghìn sinh viên: Hạnh phúc không khó tìm nếu biết nạp cho mình 3 'chất dinh dưỡng'

Gia đình - 23 giờ trước

"Những người hạnh phúc nhất là biết tận hưởng cuộc sống của họ. Họ cảm thấy hài lòng với các hoạt động của mình và họ cảm thấy ý nghĩa về lý do tại sao họ đang sống. Đây là protein, carbohydrate và chất béo của hạnh phúc", vị giáo sư chia sẻ.

Đừng hy vọng 5 cung hoàng đạo nam này đặt tình yêu lên trên hết bởi họ là những người coi trọng sự nghiệp hơn chuyện tình cảm

Gia đình - 1 ngày trước

GĐXH - Với 5 cung hoàng đạo nam này, họ có thể từ bỏ tình yêu của mình vì công danh sự nghiệp.

Tiến sĩ tâm lý đại học Michigan: Khi cha mẹ la mắng con, nỗi đau tinh thần trẻ phải chịu đựng không kém gì nỗi đau thể xác

Nuôi dạy con - 1 ngày trước

GĐXH - Tiến sĩ Ethan Cross (nhà tâm lý học đến từ đại học Michigan, Mỹ) chỉ ra nỗi đau tinh thần và thể xác có ảnh hưởng đến não bộ rất giống nhau.