Lào Cai: Tọa đàm về công tác Dân số - KHHGĐ

Chương trình có sự tham gia của các khách mời: Bà Hà Thị Nga – Phó Chủ tịch UBND tỉnh Lào Cai, Trưởng Ban Chỉ đạo công tác DS-KHHGĐ tỉnh; ông Đỗ Sỹ Hùng - Chi cục trưởng Chi cục DS-KHHGĐ; gia đình ông Lý Seo Tống và bà Sùng Thị Pà (dân tộc Mông, thôn Nậm Tông, xã Nậm Lúc, huyện Bắc Hà) - là gia đình tiêu biểu thực hiện tốt chính sách DS-KHHGĐ ở địa phương.

 

Tại cuộc giao lưu, ông Đỗ Sỹ Hùng cho biết: 10 năm qua, theo thống kê, tỷ lệ tăng dân số tự nhiên của tỉnh giảm từ 18,26%o (2003) xuống còn 14,58%o (2012), số con trung bình/bà mẹ giảm tương ứng từ 2,8 xuống còn 2,4 con/bà mẹ. Sau nhiều năm kiên trì, bền bỉ tuyên truyền vận động đến nay đa số người dân trong tỉnh đã chấp nhận mô hình gia đình ít con; tỷ lệ áp dụng các biện pháp tránh thai hiện đại luôn duy trì trên 70%; tỷ lệ tăng dân số tự nhiên tại Thành phố Lào Cai, các huyện vùng thấp như Bảo Thắng, Bảo Yên, Văn Bàn đã đạt và tiệm cận với mức sinh thay thế (2,1 con).

 

Các mô hình, đề án nâng cao chất lượng dân số đáp ứng tình hình nhiệm vụ mới đã được triển khai như Mô hình tảo hôn và kết hôn cận huyết thống triển khai từ năm 2011 đến 9 tháng đầu năm 2013: 10 xã của 5 huyện (Văn Bàn; Bát Xát; Sa Pa; Bắc Hà; Si Ma Cai); duy trì 104 câu lạc bộ mất cân bằng giới tính khi sinh các huyện, thành phố; tiếp thị xã hội triển khai thành phố Lào Cai và Bát Xát, Bảo Thắng được 39.000 chiếc bao cao su nhãn hiệu NightHappy.

 

Năm 2013, triển khai đề án sàng lọc trước sinh và sơ sinh tại Thành phố Lào Cai; huyện Bát Xát; Bảo Yên; Bảo Thắng. Tính đến tháng 10/2013, đã sàng lọc sơ sinh được 133 ca/580 đạt 23%. Trong 1 tháng (từ tháng 9-10/2013), Lào Cai đã sàng lọc trước sinh cho 12/290 ca đạt 4,14 %.

Anh Ly Seo Tống năm nay 33 tuổi, còn vợ anh – chị Thào Thị Pà 31 tuổi. Vợ chồng anh chị đã có 2 con, con lớn năm nay 11 tuổi; con thứ hai 6 tuổi. Do không muốn có nhiều con nên vợ chồng anh đã đi đình sản. Anh Ly Seo Tống cho hay: Nhờ cán bộ dân số tới tận nhà tư vấn nên vợ chồng anh đã đi đình sản vì nó có tác dụng tránh thai cao, hàng ngày không phải lo, hàng tháng không phải đi lấy thuốc nữa.

 

“Sau khi được tuyên truyền, vợ chồng tôi đến Trạm Y tế xã đăng ký đình sản. Chúng tôi được cán bộ dân số xã, huyện đưa xuống tận Bệnh viện huyện để đình sản. Sau khi tôi đi đình sản về sức khoẻ bình thường, vẫn làm nương, làm rẫy khỏe lắm và không lo bị có thai nữa” – chị Sùng Thị Pà cho biết.

 

Trả lời cho câu hỏi, làm thế nào để nhiều người Mông ở thôn bản mình áp dụng các biện pháp tránh thai, anh Ly Seo Tống thật thà:

“Tôi mong bà con mình, gia đình nào đã có 2 con rồi thì đi thực hiện các biện pháp tránh thai, đẻ nhiều con không nuôi dạy chúng nó tốt thì khổ lắm còn ảnh hưởng đến sức khỏe nữa”.

 

Cũng tại buổi tọa đàm, ông Đỗ Sỹ Hùng đã chia sẻ những khó khăn và thách thức mà công tác dân số-KHHGĐ tỉnh Lào Cai phải đối mặt, đó là:

Do nhận thức của người dân còn nhiều hủ tục lạc hậu, tư tưởng “trọng nam hơn nữ”; thích nhiều con, nhiều cháu..., đặc biệt vùng sâu, vùng xa, vùng dân tộc thiểu số còn rất nặng nề; tỷ lệ sinh con thứ 3 còn rất cao. Thống kê 9 tháng đầu năm 2013, có 130 xã có người sinh con thứ 3 trở lên, 44 xã có tỷ lệ trên 20%. Đặc biệt còn có 2 xã trên 40% như Quan Thần Sán (Si Ma Cai); Lao Chải (Sa Pa).

 

Bên cạnh đó, việc tổ chức cung cấp dịch vụ KHHGĐ còn rất khó khăn vì địa bàn rộng đi lại khó khăn, nhiều dân tộc sinh sống, có những quan niệm cổ hủ không được sử dụng các biện pháp tránh thai nên việc tổ chức truyền thông, cung cấp dịch vụ gặp nhiều khó khăn.

 

Tình trạng tảo hôn còn phổ biến tại các xã vùng cao, theo số liệu báo cáo tại 10 xã của 5 huyện, tỷ lệ tảo hôn chiếm 33%. Toàn tỉnh hiện có dấu hiệu mất cân bằng giới tính khi sinh với tỷ số là 114 trẻ trai/100 trẻ gái.

 

Vì vậy, trong thời gian tới, ông Đỗ Sỹ Hùng cho rằng, Lào Cai cần giảm tỷ lệ sinh ở những xã vùng sâu, vùng xa, đông đồng bào dân tộc thiểu số; Quản lý thai sản: Giảm tử vong mẹ và sơ sinh và tăng khả năng tiếp cận; Duy trì các hoạt động Mô hình, đề án nâng cao chất lượng dân số (Mô hình tảo hôn và kết hôn cận huyết; đề án mất cân bằng giới tính khi sinh; đề án chẩn đoán sàng lọc trước sinh và sơ sinh; đề án tiếp tục triển khai tiếp thị xã hội); Cung cấp dịch vụ có chất lượng, tăng tỷ lệ áp dụng các cặp vợ chồng áp dụng các BPTT trên 70%, đáp ứng đầy đủ nhu cầu KHHGĐ của người dân; đẩy mạnh tiếp thị xã hội các phương tiện tránh thai và dịch vụ KHHGĐ đối với khu vực thành phố, thị trấn đã có mức sinh thay thế; Kiểm soát tốc độ gia tăng tỷ số giới tính khi sinh.

Cũng tại buổi tọa đàm, bà Hà Thị Nga - Phó chủ tịch UBND tỉnh, Trưởng BCĐ công tác DS-KHHGĐ tỉnh Lào Cai đã chia sẻ những ý kiến chỉ đạo về công tác dân số-KHHGĐ trong thời gian tới tại tỉnh miền núi còn nhiều khó khăn này. Bà Hà Thị Nga cho rằng: Công tác dân số-KHHGĐ là nhiệm vụ chung của toàn hệ thống chính trị và của toàn dân, để làm tốt công tác dân số trong giai đoạn tới, cơ quan thường trực cần tham mưu xây dựng một Chỉ thị mới về công tác Dân số để phù hợp tính chất của công tác dân số trong thời kỳ này, thời kỳ có sự biến đổi mạnh về nhân khẩu học.

 

Cần tăng cường hơn nữa sự lãnh đạo, chỉ đạo của ủy đảng, chính quyền các cấp, giao trách nhiệm cho từng ngành, từng tổ chức tuy theo lĩnh vực hoạt động.

 

Nâng cao trách nhiệm và tăng cường sự phối hợp của các Ban, ngành, đoàn thể trong khâu tuyên truyền giáo dục, vận động nhân dân thực hiện pháp luật và thực hiện chính sách dân số.

 

Đảm bảo kinh phí cho hoạt động về công tác dân số; Ứng dụng và nâng cao công tác quản lý về quản lý dân số tại các cấp.