Mất ngủ vì người dưng

Không nhớ ra tên cụ, nhưng nhớ cái cách cụ xào rau: Cho mỡ sôi già, thả muối vào cho nổ tung tóe, rồi mới cho rau. Nhớ giọng người Tày nói tiếng Kinh hơi lớ: Cháu khưất (vứt) cái rác bẩn này nhé. Nhớ những vò măng muối he ơi là he mà bà tận dụng từ những măng “tay” tre gày nhẳng. Nhớ căn bếp lụp xụp chỉ có duy nhất 1 cái chảo là lành lặn, mình thường ngồi trên một cái ghế gỗ xem bà cụ nhặt rau, sao chè, nấu cám lợn, quay kén tằm (và thèm thuồng chờ được cho 1 con nhộng thật béo). Nhớ những bữa cơm ăn trực của bà lão nghèo khó, chỉ có gạo đã lên mùi hôi mốc, chan với nước canh măng muối nấu xuông sao ngon thế.

Bà lão mà mình không thể nhớ ra tên, nhưng nhớ rõ khóe môi trên có vết sẹo nhỏ làm nụ cười của bà luôn buồn. Nhớ đến phát khóc cái chăn bông chua chua mùi của người già, ủ ấm mình những buổi chiều mùa đông mưa rét khi bà thấy con bé 5 tuổi ở nhà một mình co ro ôm lũ chó con trong ổ lá mía. Sao mình không thể nhớ ra tên bà cụ nhỉ, trong khi từng gốc bưởi, cái chuồng gà, vườn rau, cây ổi ở góc ao, những cái bánh trứng kiến bà cụ làm... mình đều thấy rõ mồn một, tươi nguyên như thể mình mới gặp hôm qua.

Vì sao nhỉ, vào 3h sáng của năm 2010 này, ngoài 30 tuổi mình mới nhận ra đó là người bà duy nhất của tuổi thơ mình, đương nhiên nếu kể cho hết thì vẫn còn 1 bà ngoại vô cùng nhạt nhòa và hờ hững và 1 bà nội mà mình chưa hề biết mặt.

Bà cụ “của mình” bây giờ nằm ở đâu, mình cũng không biết nữa. Mình chỉ biết chắc một điều đau đớn: chẳng còn có ai hương khói cho linh hồn cô quạnh của cụ. Mỗi rằm tháng Bảy, cúng vong nhân mẹ vẫn để mâm lễ nhỏ ở góc sân. Nếu có nhớ nhà cũ mà ghé về, bà lão đỡ tủi...  

 

M.B.T