Mừng khi con mập mạp, cha mẹ không thể ngờ là đang hại con

Tưởng tẩm bổ hóa ra hại con

Với tâm lý cho con ăn nhiều sẽ có đề kháng, sức khỏe tốt, chị Nguyễn Thị Vui (Hà Nội) ra sức nhồi nhét cho con. Lúc nào chị cũng có tâm lý sợ con còi cọc nên tìm hết thực phẩm chức năng, các loại vitamin của nước ngoài, rồi tới cả thuốc kích thích ăn uống, tẩm bổ cho con… 

Cô con gái 7 tuổi của chị mập mạp, tay chân và ngực bé lớn hơn các bạn cùng tuổi. Chị cảm thấy rất tự hào vì con mình khỏe mạnh, phát triển hơn các bạn cùng trang lứa. Người nào gặp cô bé cũng khen khiến chị càng hãnh diện. Cho đến một hôm thấy con xuất hiện kinh nguyệt, chị lo sợ đưa con đi khám thì hay con dậy thì sớm.

Mới đây, trên mạng xã hội cũng chia sẻ rầm rộ về hình ảnh cô bé 2 tuổi với bộ ngực lớn bất thường. Cô bé này nhập viện tại BV Nhân dân Số 1 (Trung Quốc), các bác sỹ đã bất ngờ khi kết quả siêu âm cho thấy ngực của bé phát triển tương đương với một bé gái 10 tuổi, tuổi xương tương đương trẻ 4 tuổi lớn hơn so với tuổi thật. Trước đó, mẹ của bé khi tắm cho con đã thấy lạ khi ngực bé lớn bất thường nên mới đưa đến bệnh viện.

Trẻ dậy thì sớm đối mặt với nhiều mối nguy với sức khỏe. Ản minh họa từ Internet

Theo BS Trần Thu Thủy (BV Nhi TW), dậy thì được coi là sớm nếu khởi phát trước 8 tuổi ở bé gái và trước 9 tuổi ở bé trai. Dấu hiệu dễ nhận thấy nhất là bé gái phát triển ngực và bé trai phát triển tinh hoàn. Đa phần các trường hợp trẻ dậy thì sớm đơn thuần là sự trưởng thành trước thời hạn, nhưng một số bệnh lý có thể là nguyên nhân tiềm ẩn gây ra biến đổi này như u nang buồng trứng, u não, các bệnh tuyến giáp. Một nguyên nhân khác là gia tăng lượng estrogen đưa vào cơ thể từ bên ngoài qua thức ăn, đồ nhựa…

PGS.TS Lê Bạch Mai – Nguyên Phó Giám đốc Viện dinh dưỡng quốc gia cho rằng, với môi trường sống và thói quen ăn uống ngày nay, những trường hợp trẻ dậy thì sớm đang ngày càng nhiều. Tâm lý của đa phần các ông bố bà mẹ đều thích con mập mạp nên tầm bổ con đủ mọi cách. Họ cho rằng, thừa cân, béo phì của trẻ em không đáng lo, chăm con béo là tốt, là đầy đủ chất dinh dưỡng. Nhưng trẻ phải đối mặt với hàng loạt bệnh như tăng nguy cơ đột quỵ, bệnh tim mạch, tăng huyết áp, rối loạn chuyển hóa lipid máu…

Béo phì cũng là yếu tố hàng đầu thúc đẩy dậy thì sớm. Trẻ thừa dinh dưỡng, làm tăng lượng hormon trong cơ thể khiến trẻ bị dậy thì sớm, từ đó làm hạn chế sự phát triển chiều cao của trẻ. 

Những nguy hiểm khi trẻ dậy thì sớm

Khi trẻ dậy thì sớm sẽ đối mặt với nhiều mối nguy hiểm như khả năng mắc ung thư vú, các bệnh tim mạch, trầm cảm, đái tháo đường... Trẻ sẽ thấp hơn so với chiều cao chuẩn khi ở tuổi trưởng thành do hormone sinh dục kích thích các đầu xương bị cốt hóa sớm khiến chiều cao không phát triển. 

Đã có nghiên cứu cho thấy, việc phát triển ngực ở trẻ em từ 10 tuổi hoặc trẻ hơn làm tăng nguy cơ ung thư vú đến 20%. Ở bé trai còn là căn nguyên gây bệnh vô sinh.

Để không làm hại con, các bậc cha mẹ chú ý xây dựng chế độ ăn uống khoa học, hợp lý để trẻ phát triển khỏe mạnh, cân đối. Với trẻ phát triển bình thường, cha mẹ không tự ý dùng các sản phẩm bổ dưỡng trong thời gian dài vì có thể gây rối loạn nội tiết. Cha mẹ cũng cần thường xuyên kiểm tra, theo dõi sự phát triển của con để phát hiện sớm tình trạng dậy thì để có phương pháp chữa trị kịp thời.

Xác định trẻ có dậy thì sớm hay không như thế nào?

Việc xác định trẻ dậy thì sớm hay không cần phải có đánh giá lâm sàng bằng các kỹ thuật như xét nghiệm máu và nước tiểu giúp phát hiện hàm lượng hormone bất thường; chụp cắt lớp, cộng hưởng từ và siêu âm giúp phát hiện các khối u có thể là nguyên nhân gây dậy thì sớm; chụp X-quang cổ tay giúp xác định tốc độ trưởng thành của xương…

Các chuyên gia khuyến cáo, tình trạng thấy con dậy thì sớm không ít gia đình tự đưa con đi tiêm hormon để kìm hãm dậy thì sớm với mong muốn con phát triển đúng tuổi rất nguy hiểm. Việc dùng hormone ức chế dậy không đúng chỉ định sẽ khiến trẻ không có được quá trình dậy thì bình thường, ảnh hưởng đến sự phát triển tâm sinh lý của đứa trẻ.

Phương Thuận