Sai lầm người cao tuổi hay gặp khi điều trị phổi tắc nghẽn mãn tính
GiadinhNet - Bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính là một trong những bệnh lý hô hấp thường gặp ở người cao tuổi (NCT). Bệnh không chỉ ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe mà còn khiến NCT suy sụp về tinh thần vì phải điều trị suốt đời. Tại Việt Nam, dân số già hóa đang khiến bệnh có xu hướng gia tăng và trở thành gánh nặng cho nền kinh tế của đất nước.

Bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính là một trong những bệnh hô hấp hay gặp ở NCT. Ảnh minh họa
Tỷ lệ mắc bệnh có xu hướng tăng
Theo Tổ chức Y tế thế giới (WHO), mỗi năm toàn cầu có hơn 300 triệu người được phát hiện mắc bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính. Trước đây, căn bệnh này là nguyên nhân gây tử vong đứng hàng thứ 4 trên thế giới, gây ra hơn 3 triệu người chết trong năm 2012. Tuy nhiên, theo dự đoán đến năm 2020, bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính sẽ nhanh chóng vượt qua ung thư để đứng ở vị trí số 3.
Tại Việt Nam, hiện nay khoảng 4,2% dân số bị phổi tắc nghẽn mãn tính và bệnh đang có xu hướng tiếp tục tăng cao do tình trạng hút thuốc lá, thuốc lào và ô nhiễm môi trường gia tăng. Thống kê cho thấy, bệnh nhân mắc phổi tắc nghẽn mãn tính chiếm 25% số giường trong các khoa hô hấp. Căn bệnh đang làm giảm chất lượng cuộc sống hàng ngày của người bệnh, gây ra tàn phế, tử vong và các gánh nặng kinh tế cho gia đình.
Theo các bác sĩ, bất cứ đối tượng nào cũng có nguy cơ mắc bệnh kể cả trẻ em hay người lớn, tuy nhiên, bệnh đặc biệt hay gặp ở nam giới trên 40 tuổi. Những nguyên nhân tiềm ẩn gây phổi tắc nghẽn mãn tính có thể kể đến như: Hút thuốc lá, thuốc lào, hít phải khói thuốc lâu dài (80-90% nguyên nhân gây bệnh); ô nhiễm môi trường ngoài trời; ô nhiễm môi trường không khí trong nhà như hít phải khí đốt nhiên liệu; bụi nghề nghiệp, hóa chất hoặc nhiễm trùng đường hô hấp thường xuyên như bệnh viêm phổi, viêm phế quản...
Người mắc bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính thường có triệu chứng ho khạc đờm. Ban đầu đờm ít và loãng, sau nhiều, đặc hơn, giai đoạn cuối có thể đổi màu và có mủ. Người bệnh cũng thấy khó thở, người mệt mỏi. Những dấu hiệu này thường bị nhầm lẫn với một số bệnh như: Viêm họng mãn, viêm phổi... nên nhiều người bệnh chủ quan và không đi khám. Tuy nhiên, nếu không được điều trị kịp thời, bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính có thể gây ra các biến chứng như suy hô hấp, suy tim, ung thư phổi, thậm chí dẫn tới tử vong.
Sai lầm hay mắc khi điều trị
Bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính là bệnh lý không thể chữa khỏi hoàn toàn nhưng có nhiều phương pháp để điều trị, phòng ngừa bệnh, từ đó làm giảm các triệu chứng của bệnh, đẩy lùi, làm chậm sự phát triển bệnh, kiểm soát được bệnh ở giai đoạn ổn định, ngăn ngừa biến chứng. Tuy nhiên, trên thực tế, do là bệnh phải điều trị kéo dài suốt đời nên việc điều trị gặp không ít khó khăn, nhất là đối với những NCT - nhóm tuổi thường hay "nhớ nhớ quên quên" và hay nhầm giữa các loại thuốc.
Chẳng hạn, việc không tuân thủ điều trị; sử dụng thuốc không đúng cách; chế độ dinh dưỡng chưa hợp lý; chưa chú ý đến phục hồi chức năng hô hấp và nhất là vẫn tiếp xúc với các yếu tố nguy cơ gây bệnh (thuốc lá, thuốc lào, không khí ô nhiễm…) là những sai lầm thường thấy ở nhóm NCT khiến bệnh khó cải thiện dứt điểm, thậm chí trầm trọng hơn.
Từng chia sẻ về vấn đề này, PGS.TS Chu Thị Hạnh, Phó Giám đốc Trung tâm Hô hấp (Bệnh viện Bạch Mai) cho biết, dù là bệnh mãn tính và phải điều trị kéo dài nhưng rất nhiều bệnh nhân mắc phổi tắc nghẽn mãn tính chỉ điều trị trong vòng một tháng và ngưng ngay khi đỡ bệnh, không đi tái khám theo lịch hẹn của bác sĩ rồi tự dùng thuốc theo đơn cũ hoặc dùng thuốc của người thân, người quen cũng bị bệnh, trong khi việc dùng thuốc không đúng dẫn đến hậu quả chữa trị bệnh kém.
Mặt khác, biểu hiện của bệnh nhân mắc phổi tắc nghẽn mãn tính trước khi nhập viện đều là ho, khó thở, đau ngực... tuy nhiên do được phát hiện bệnh muộn, dinh dưỡng và dùng thuốc không hợp lý khiến tình trạng bệnh nặng thêm. Ngoài ra, những người mắc bệnh này đều có tiền sử hút thuốc lá, thuốc lào từ khi còn trẻ nhưng họ lại không nhận thức được tác hại của thói quen này. Họ chỉ cho rằng, hút thuốc chỉ liên quan đến ung thư phổi chứ không biết đây cũng là căn nguyên dẫn đến phổi tắc nghẽn mãn tính. Do đó, NCT nên đi khám ngay nếu thấy ho kéo dài, có đờm và khó thở khi lao động nặng để tránh trường hợp xấu có thể xảy ra.
Để phòng ngừa bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính, các chuyên gia khuyến cáo, nam giới không nên hút thuốc lá, thuốc lào hoặc tránh tiếp xúc với các nguy cơ gây bệnh. Với những NCT đã mắc bệnh, để phòng ngừa bệnh tái phát, nên hạn chế đến mức thấp nhất việc tiếp xúc với khói thuốc, các hóa chất, khói bụi độc hại. Nên tập thể dục đều đặn hàng ngày, nhất là hít thở không khí trong lành trước và sau khi ngủ dậy.
Điều quan trọng nhất, NCT nên tuân thủ việc uống thuốc theo đúng sự chỉ dẫn của bác sĩ. Với những NCT mắc nhiều bệnh cùng một lúc, cần chủ động hoặc nhờ con cháu sắp xếp tủ thuốc riêng của mình và nên ghi lại từng loại thuốc và giờ uống để tránh nhầm lẫn giữa các loại thuốc. Bên cạnh đó, NCT cần chú ý đến chế độ ăn. Nhiều nghiên cứu cho thấy, trên 25% số người mắc bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính bị suy dinh dưỡng vì khi ăn họ dễ cảm thấy mệt (do lồng ngực bị căng lên làm thể tích khoang bụng giảm) và khó thở nên chán ăn và ăn ít, dẫn tới suy dinh dưỡng. Do vậy chế độ ăn của NCT cần chia ra nhiều bữa nhỏ trong ngày, nên ăn chậm, nhai kĩ, tránh dùng đồ ăn thức uống có gas hoặc gây đầy hơi.
Nguyễn Mai

5 loại thực phẩm giúp lão hóa khỏe mạnh và minh mẫn hơn
Dân số và phát triển - 1 ngày trướcCó một tuổi già khỏe mạnh và trí óc còn minh mẫn là ước muốn của mọi người. Lối sống và dinh dưỡng là yếu tố góp phần quan trọng giúp chúng ta đạt được điều đó. Các nhà khoa học đã phát hiện ra một số loại thực phẩm có lợi cho quá trình lão hóa khỏe mạnh ở con người.

4 dấu hiệu cảnh báo ung thư vú phụ nữ không nên bỏ qua
Dân số và phát triển - 3 ngày trướcMặc dù không phải tất cả những bất thường ở vú đều là ung thư nhưng việc nhận biết sớm các dấu hiệu nghi ngờ là rất quan trọng, điều này góp phần vào khả năng điều trị thành công và cải thiện chất lượng cuộc sống cho người bệnh.

Chung tay phòng bệnh Thalassemia, nâng cao chất lượng giống nòi cho đất nước
Dân số và phát triển - 4 ngày trướcGĐXH – Theo các chuyên gia, bệnh Thalassemia (tan máu bẩm sinh) đã và đang gây ra những hệ lụy nghiêm trọng ảnh hưởng đến chất lượng giống nòi và cuộc sống của người bệnh. Vì vậy, chủ động phòng ngừa nguy cơ trẻ sinh ra mắc bệnh là việc làm vô cùng cấp thiết hiện nay.

Không chủ quan với viêm âm đạo do vi khuẩn
Dân số và phát triển - 5 ngày trướcViêm âm đạo do vi khuẩn không chỉ đơn thuần là một sự mất cân bằng vi sinh vật. Các bằng chứng ngày càng tăng cho thấy sự liên quan của lây truyền qua đường tình dục trong sự phát triển và tái phát của viêm âm đạo do vi khuẩn.

Huế triển khai nhiều hoạt động hưởng ứng Ngày Thalassemia thế giới 8/5
Dân số và phát triển - 6 ngày trướcGĐXH - Ngành Y tế TP Huế triển khai nhiều hoạt động tuyên truyền hưởng ứng Ngày Thalassemia thế giới 8/5 nhằm nâng cao nhận thức cộng đồng về căn bệnh tan máu bẩm sinh.

3 lợi ích của tập luyện trong thời kỳ mãn kinh
Dân số và phát triển - 1 tuần trướcTập thể dục có rất nhiều tác động tích cực đối với mọi người ở mọi lứa tuổi. Nhưng đối với phụ nữ đang trong thời kỳ mãn kinh, tập thể dục đặc biệt có tác dụng mạnh mẽ.

Cụ bà lớn tuổi nhất thế giới nói 'không tranh cãi' là bí quyết để sống thọ
Dân số và phát triển - 1 tuần trướcCụ Ethel Caterham, người vừa được công nhận là lớn tuổi nhất thế giới, nói bí quyết sống đến tuổi 115 là nhờ không to tiếng với ai và làm điều mình thích.

Massage tuyến tiền liệt có thể mang lại 4 lợi ích
Dân số và phát triển - 1 tuần trướcTuy không có nhiều nghiên cứu về lợi ích của việc massage tuyến tiền liệt nhưng một số bằng chứng cho thấy massage tuyến tiền liệt có thể cải thiện các vấn đề như viêm tuyến tiền liệt, phì đại tuyến tiền liệt, tiểu khó hoặc rối loạn cương dương.

Biến chứng nguy hiểm của sốt siêu vi ở trẻ em
Dân số và phát triển - 1 tuần trướcSốt siêu vi (còn gọi là sốt virus) là phản ứng sốt ở trẻ khi nhiễm một loại virus nào đó. Bệnh sẽ trở nên nguy hiểm khi xảy ra các biến chứng trên nhiều cơ quan của cơ thể nếu không được phát hiện kịp thời và chăm sóc đúng cách như: viêm phổi nặng do RSV, phù não, viêm cơ tim, sốc do sốt xuất huyết...

Giao mùa, cảnh giác với virus hợp bào hô hấp ở trẻ nhỏ
Dân số và phát triển - 1 tuần trướcVirus hợp bào hô hấp (RSV) là một trong những nguyên nhân gây bệnh đường hô hấp thường gặp ở trẻ nhỏ. Bệnh thường xuất hiện vào thời điểm giao mùa.

Giao lưu trực tuyến: Chăm sóc sức khỏe sinh sản vị thành niên, thanh niên và tầm quan trọng của tư vấn khám sức khỏe trước khi kết hôn
Dân số và phát triểnGĐXH - Theo các chuyên gia, sức khỏe sinh sản của vị thành niên, thanh niên được coi là một trong những yếu tố quan trọng có ý nghĩa quyết định đến chất lượng dân số, chất lượng nguồn nhân lực và tương lai của giống nòi.