Tết từ hôm nay

Hà Nội tắc đường khủng khiếp những ngày áp Tết. Ảnh: Internet

Đó là những dấu hiệu “đặc hữu” về quan niệm Tết đối với người Việt. Mà tính từ hôm nay có khi còn muộn. Quý vị có thấy là nhà hàng, quán ăn chả tấp nập khách từ cả tuần trước rồi không? Người ta đi ăn tất niên, đi tổng kết hoạt động, mời đối tác, tri ân khách hàng, tụ tập anh em… bất kể giờ hành chính hay giờ nghỉ.

Theo các lý thuyết kinh tế, việc “ăn” Tết sớm như thế cũng có cái lợi. Trong “rổ” hàng hóa để tính CPI thì hàng ăn và dịch vụ ăn uống (bao gồm lương thực, thực phẩm) kiểu gì chả là nhóm có quyền số tăng vọt. Vậy nên, quý vị hãy tự hào bởi mỗi trận nhậu tới bến của dân mình trước Tết và sau Tết không những không hề vô nghĩa mà còn kích thích một quyền số trong CPI. Và suy cho cùng, người này mất tiền mua thì người kia được tiền bán, chả đi đâu mà thiệt nếu nhìn thuần túy ở phép cộng trừ cho bài toán vĩ mô.

Nhưng vĩ mô không chỉ có phép cộng trừ nhân chia. Vĩ mô không chỉ là kinh tế. Vĩ mô đôi khi là những thứ không đo đếm được. Và đôi khi là cả văn hóa.

Mấy ngày gần Tết, ai “lết” được đến chỗ làm cũng mất nửa buổi sáng vì tắc đường. Trong đó, những chiếc xe biển xanh của các cơ quan, biển trắng của doanh nghiệp đỗ đầy đường… là một phạm trù còn lớn hơn cả vấn đề giao thông. Nhưng rồi cũng chẳng sao. Không mấy ai bị trừ lương vì liên tục đi muộn, chả có ai lý giải được tại sao cứ đến gần Tết là lắm xe thế.

Làm cho người ta không nghĩ đến chuyện lấy giờ làm việc để đi ăn nhậu, vì ngay cả hôm nay cũng đã được nghỉ Tết đâu rất khó. Ấy là chưa kể chuyện tranh thủ bớt chút giờ làm đi mua sắm, đi ngắm đào quất. Chưa kể những người vẫn kiên nhẫn ngồi tại công sở nhưng không có một chút hứng thú nào với công việc.

Những thứ đó là văn hóa, nhưng lại gắn chặt với những vấn đề vĩ mô cho sự phát triển của một đất nước. Chúng ta đều nhìn thấy được nhưng không thể tự vận động thay đổi được. Chúng ta đều biết làm ăn, vui chơi như vậy thì đừng có mơ thưởng Tết hàng trăm triệu, tiền tỷ như doanh nghiệp FDI, nhưng chúng ta không dễ từ bỏ những cái “sướng” mà 23 Tết, mùng 10 Tết đem lại.

Chúc mừng ngày Táo chầu Trời!

Việt Nguyễn/Báo Gia đình & Xã hội