Hà Nội
23°C / 22-25°C

Tiêu chảy do bất dung nạp lactose ở trẻ em

Thứ ba, 09:15 24/08/2010 | Gia đình

GiadinhNet - Tiêu chảy là bệnh phổ biến ở trẻ em nhỏ dưới 2 tuổi. Tiêu chảy thường xuyên, đặc biệt là tiêu chảy kéo dài bị trầm trọng thêm bởi tình trạng “tiêu chảy do bất dung nạp lactose”, hay còn gọi là tiêu chảy do cơ thể không dung nạp với đường lactose.

Tại sao tiêu chảy bất dung nạp đường lactose xảy ra và hậu quả như thế nào cho trẻ?

Khi trẻ bị tiêu chảy, các tác nhân gây bệnh hoặc độc tố của chúng gây nên sự tổn thương niêm mạc thành ruột, khiến men tiêu hoá đường lactose bị mất đi, và hậu quả là đường lactose không tiêu hoá được tích luỹ trong lòng ruột, tiếp tục gây nên tiêu chảy, làm tình hình càng tồi tệ hơn.
 
 
Thống kê cho thấy 50% -70%  trẻ tiêu chảy nặng  nhập viện có biểu hiện bất dung nạp lactose. Lactose là đường chủ yếu có trong sữa mẹ và các sữa công thức. Lactose là nguồn cung cấp đường glucose cho sự hoạt động của não và cơ thể, làm phân mềm, tạo sự vượt trội của các Bifidus và Lactobacillus là những vi khuẩn có lợi giúp cho sự phát triển hệ miễn dịch và tiêu hoá trong cơ thể trẻ. Men lactase ở màng ruột là men tiêu hoá biến đường lactose trở thành đường glucose. Khi trẻ bị tiêu chảy cấp màng ruột bị tổn thương bởi vi khuẩn, virút hoặc độc tố của chúng làm thiếu men lactase. Do thiếu men lactasa làm đường lactose không tiêu hoá được trong ruột gây bất dung nạp lactose. Đường lactose không được tiêu hoá sẽ ứ đọng lại trong ruột, hút nước làm tiêu chảy tăng thêm và kéo dài. Trường hợp này gọi là thiếu lactase thứ phát khác với thiếu men lactase tiên phát thường xuất hiện ngay sau khi trẻ sinh và rất hiếm gặp (chỉ 1 trong số 1000 trẻ).
 
Bất dung nạp lactose thứ phát thường kéo dài trong 1-2 tuần nhất là ở trẻ tiêu chảy kéo dài. Hậu quả là trẻ bị suy dinh dưỡng nặng, kém ăn cộng thêm tập quán kiêng ăn làm chậm hồi phục niêm mạc ruột. Bất dung nạp lactose có thể gặp trong những trường hợp tiêu chảy nhiễm vi khuẩn, virút đặc biệt tiêu chảy do Rota virút, dị ứng sữa bò… là những bệnh l‎ý rất thường xảy ra ở trẻ nhỏ dưới 3 tuổi.

Nhận biết việc trẻ bị bất dung nạp lactose thế nào?

Các bà mẹ có thể nhận biết được bất dung nạp lactose ở trẻ tiêu chảy khi cho trẻ ăn sữa công thức bình thường trẻ bị nôn, đầy hơi, không muốn ăn, quấy khóc, tiêu chảy tăng lên, phân lỏng toàn nước chua hoặc có bọt, hậu môn đỏ. Khi cho trẻ ăn sữa không có lactose, các triệu chứng trên giảm rõ rệt, tiêu chảy cầm, phân đặc và giảm độ chua, trẻ chịu ăn và mau chóng khỏi tiêu chảy.

Nuôi trẻ như thế nào khi trẻ bị bất dung nạp lactose?

Vì những hậu quả của tiêu chảy do không dung nạp đường lactose, các bà mẹ cần biết phải nuôi trẻ như thế nào khi trẻ bị tiêu chảy.

Đối với trẻ bú mẹ, vẫn phải tiếp tục cho trẻ bú, không được kiêng ăn cho trẻ. Tập quán kiêng ăn, giảm ăn là nguy cơ gây kéo dài tiêu chảy và suy dinh dưỡng cho trẻ. Sữa mẹ là thức ăn thích hợp sau khi điều trị bằng ORS cho trẻ bị bất dung nạp lactose do tiêu chẩy, lactose trong sữa mẹ vẫn được tiếu hoá hấp thu khi thiếu men lactasa ruột. Sữa mẹ có đầy đủ các dưỡng chất giúp trẻ nhanh phục hồi trong tiêu chảy. Các yếu tố miễn dịch phong phú trong sữa mẹ giúp tăng cường bảo vệ miễn dịch, bao gồm cả miễn dịch niêm mạc ruột. Các nucleotides có trong sữa mẹ cũng có tác dụng giúp tái tạo niêm mạc ruột tổn thương trong nhiễm trùng. Các bằng chứng từ lâm sàng cho thấy trẻ bú mẹ khi bị tiêu chảy có số lần đi ngoài giảm hơn so với các trẻ tiếp tục bú sữa bò thông thường. Trẻ ăn bổ xung vẫn tiếp tuc chế độ thức ăn bổ xung bình thường với các thành phần dễ tiêu hoá như cháo gạo, bột gạo, thịt nạc, sữa chua…

Nếu trẻ đang bú sữa công thức thông thường, hoặc trong trường hợp trẻ nhỏ dưới 3 tháng, bị tiêu chảy kéo dài, hoặc trẻ có biểu hiện suy dinh dưỡng, có thể dùng các loại sữa không có  đường lactose. Thành phần đường có thể là maltodextrin hoặc hỗn hợp đường đa có áp lực thẩm thấu thấp. Các thành phần đường này đã được chứng minh trên lâm sàng giúp trẻ  tăng cân tốt hơn và  phục hồi đường ruột nhanh hơn.

Cuối cùng, các bà mẹ cần nhớ khi trẻ bị tiêu chảy cần phải đưa trẻ tới cơ sở khám bệnh để được điều trị và tư vấn kịp thời của bác sỹ. Nhập viện muộn là một l‎ý do kiến trẻ hay bị bất dung nạp lactose thứ phát. Do vậy, phòng ngừa là rất quan trọng . Tuy nhiên, khi trẻ đã bị hiện tượng bất dung nạp đường lactose, giải pháp dinh dưỡng tối ưu với lựa chọn sữa hợp lý sẽ giúp trẻ nhanh chóng hồi phục.
 
PGS. TS. Nguyễn Gia Khánh
Nguyên Trưởng khoa Tiêu hóa Bệnh viện Nhi Trung Ương
 
lehuong
Bình luận
Xem thêm bình luận
Ý kiến của bạn
Tôi quá sốc khi biết mặt nhân tình của chồng

Tôi quá sốc khi biết mặt nhân tình của chồng

Chuyện vợ chồng - 9 giờ trước

Tạm thời tôi chưa biết phải làm sao cho tròn vẹn, để tất cả chúng tôi cùng được thoải mái, bình yên. Tôi thấy mệt mỏi khi suy nghĩ hiện tại trong lòng chỉ toàn là tiêu cực.

Cha mẹ sốc khi xem ảnh chụp não đứa trẻ 3 tuổi hay bị la mắng, tiến sĩ Harvard chỉ ra hệ lụy tiêu cực khi kỷ luật trẻ bằng lời nói

Cha mẹ sốc khi xem ảnh chụp não đứa trẻ 3 tuổi hay bị la mắng, tiến sĩ Harvard chỉ ra hệ lụy tiêu cực khi kỷ luật trẻ bằng lời nói

Nuôi dạy con - 10 giờ trước

GĐXH - Cha mẹ luôn nghĩ rằng, việc la mắng con cái là cách để giáo dục một đứa trẻ trở nên ngoan ngoãn hơn. Thế nhưng, họ không ngờ rằng, hành động này có thể gây ra những tác động tiêu cực lâu dài tới một đứa trẻ.

Lời cảnh cáo của bố vợ khiến con rể xúc động

Lời cảnh cáo của bố vợ khiến con rể xúc động

Chuyện vợ chồng - 14 giờ trước

GĐXH - Ông cho con rể biết, mình đã rất cực nhọc mới có được cô con gái tuyệt vời trao để cho anh, bởi thế 'con đừng có lộn xộn'.

Chồng bí mật lắp camera để chứng minh tôi là người vợ 'ăn hại'

Chồng bí mật lắp camera để chứng minh tôi là người vợ 'ăn hại'

Chuyện vợ chồng - 15 giờ trước

Tôi từng muốn ly hôn sau khi biết chồng đã bí mật lắp camera để theo dõi mình. Anh muốn chứng minh tôi là người vợ lười biếng và "không thể cãi vào đâu".

Vận đào hoa sẽ quấn lấy 6 con giáp này trong năm 2024

Vận đào hoa sẽ quấn lấy 6 con giáp này trong năm 2024

Gia đình - 18 giờ trước

GĐXH - Trong số 12 con giáp, có một số tuổi may mắn, dường như họ luôn tìm được tình yêu đích thực mà không cần nỗ lực nhiều.

Vì câu nói này, tôi tuyên bố hủy hôn ngay trong buổi gặp mặt thông gia

Vì câu nói này, tôi tuyên bố hủy hôn ngay trong buổi gặp mặt thông gia

Chuyện vợ chồng - 21 giờ trước

Suốt buổi gặp bàn chuyện cưới xin, tôi luôn nhịn khi mẹ Long khoe mẽ, tỏ ra "hơn người". Nhưng có câu nói này của mẹ anh khiến tôi không thể chấp nhận được.

Các con gái đều lấy chồng xa, bố ngày nào cũng lặp đi lặp lại một hành động đã lấy đi nước mắt của nhiều người

Các con gái đều lấy chồng xa, bố ngày nào cũng lặp đi lặp lại một hành động đã lấy đi nước mắt của nhiều người

Gia đình - 21 giờ trước

GĐXH - 4 con gái đều lấy chồng xa nên rất ít khi về nhà. Đến ngày lễ, Tết, nhìn thấy con cái của người khác về sum họp, cụ ông lại buồn rầu.

Tôi quyết định tái hôn vì con gái 16 tuổi ngày nào cũng hỏi câu này

Tôi quyết định tái hôn vì con gái 16 tuổi ngày nào cũng hỏi câu này

Chuyện vợ chồng - 1 ngày trước

Tôi trở thành mẹ đơn thân khi con gái vừa tròn 5 tuổi. Chồng tôi qua đêm với "gái bán hoa" không chỉ một lần. Điều tôi có thể làm sau khi phát hiện ra là biến anh ta trở thành chồng cũ.

5 con giáp có tính cách đặc biệt giúp cuộc đời rẽ sang hướng khác khiến bạn đời cảm thấy được dựa dẫm

5 con giáp có tính cách đặc biệt giúp cuộc đời rẽ sang hướng khác khiến bạn đời cảm thấy được dựa dẫm

Gia đình - 1 ngày trước

GĐXH - Những tính cách đặc biệt ấy giúp 5 con giáp dưới đây có cuộc sống gia đình ngày càng phát triển và tươi sáng hơn.

Bố vợ dạy con rể bài học nhớ đời khi biết con gái bị bạo hành

Bố vợ dạy con rể bài học nhớ đời khi biết con gái bị bạo hành

Chuyện vợ chồng - 1 ngày trước

GĐXH - Vì thương con gái, ông đã nổi cơn thịnh nộ, kéo con rể ra dạy dỗ.

Top