Hà Nội
23°C / 22-25°C

Tìm hiểu nguyên nhân tại sao bé thường bị nôn trớ?

Thứ ba, 15:03 01/09/2009 | Gia đình

Nôn ói là vấn đề thường gặp ở trẻ em, thường là nhẹ và xảy ra cấp tính. Hiếm khi bệnh có thể nặng và đe dọa tính mạng. Nôn ói thường do viêm dạ dày ruột và nguyên nhân thay đổi khi trẻ lớn.

Mặc dù hầu hết trẻ có thể tự hết nôn ói mà không cần điều trị, điều quan trọng là cần nhận biết dấu hiệu của bệnh lý nặng hơn để nhân viên y tế đánh giá trẻ kỹ hơn.

1. Nguyên nhân nôn ói

Khi nôn ói, cơ bụng và cơ thành ngực co lại, đẩy dịch trong dạ dày lên thực quản và trào ra miệng. Nôn ói xảy ra khi dây thần kinh trong não nhạy cảm với một số kích thích như: ngộ độc thức ăn, nhiễm trùng dạ dày - ruột, thuốc, chuyển động. Đôi khi buồn nôn xảy ra trước khi ói. Trẻ nhỏ có thể không biết mô tả buồn nôn, mặc dù trẻ có thể than đau bụng hoặc than phiền khác.

Nôn ói thường có lợi, bởi vì đây là cách cơ thể loại bỏ chất có hại. Tuy nhiên, hiện nay không nên sử dụng thuốc hoặc các biện pháp gây ói như dùng ngón tay móc trong miệng, ngay cả khi trẻ uống nhầm chất có hại.

Nôn ói có thể xảy ra do nhiều nguyên nhân khác nhau. Các nguyên nhân gây nôn ói thay đổi tùy thuộc theo tuổi trẻ.

Trẻ sơ sinh và nhũ nhi

Nôn vọt ở trẻ sơ sinh có thể là biểu hiện bệnh lý nặng và cần được đánh giá kỹ. Các nguyên nhân nôn ói ở trẻ sơ sinh và nhũ nhi bao gồm tắc dạ dày (hẹp môn vị) hoặc tắc ruột.

Trẻ cũng có thể nôn ói do nhiễm trùng đường ruột hoặc nhiễm trùng toàn thân. Bất cứ trẻ nhỏ nào sốt 38oC hoặc sốt cao hơn, kèm nôn ói, nên được khám tại cơ sở y tế.
 
Trẻ em

Nguyên nhân thường gặp nhất gây nôn ở trẻ em là viêm dạ dày - ruột, thường do siêu vi trùng. Viêm dạ dày ruột có thể xảy ra khi trẻ ăn thức ăn bị nhiễm khuẩn hoặc trẻ ngậm tay bị nhiễm bẩn. Siêu vi trùng gây viêm dạ dày ruột rất dễ lây lan và có số lượng nhiều trong phân trẻ bệnh. Rửa tay là yếu tố quan trọng giúp phòng ngừa lây lan. Ít gặp hơn, nôn ói do ăn thức ăn được chế biến, hoặc bảo quản không đúng cách gọi là ngộ độc thức ăn.

Nôn ói do viêm dạ dày - ruột thường bắt đầu đột ngột và hồi phục nhanh, thường trong vòng 24 giờ. Những dấu hiệu khác của viêm dạ dày - ruột bao gồm: tiêu chảy, sốt, hoặc đau bụng.

Những bệnh khác cũng có thể gây nôn ói ở trẻ em bao gồm trào ngược dạ dày - thực quản, viêm loét dạ dày, tắc ruột.

2. Chăm sóc trẻ nôn ói tại nhà

Một số khuyến cáo sau đây được đề nghị giúp chăm sóc trẻ nôn ói tại nhà.

Theo dõi mất nước

Mất nước có thể xảy ra ở trẻ nôn ói. Các dấu hiệu mất nước nhẹ bao gồm môi khô, trẻ khát nước.

Dấu hiệu mất nước trung bình hoặc nặng bao gồm tiểu ít (ít hơn 1 lần đi tiểu trong 6 giờ), khóc không có nước mắt, miệng khô, hoặc mắt trũng. Trẻ mất nước trung bình hoặc nặng cần được mang đến cơ sở y tế ngay để được bù nước.
 
Bù nước
 
Bù nước đường uống thì đơn giản, an toàn hơn truyền dịch. Dung dịch bù nước đường uống, Oral rehydration therapy (ORT) là dung dịch có chứa đường và điện giải (sodium, potassium, chloride) là những chất bị mất khi trẻ nôn ói.

ORS không điều trị nôn ói, nhưng giúp điều trị mất nước kèm nôn ói.

Chế độ ăn

Trẻ nôn ói nhưng không mất nước có thể tiếp tục ăn chế độ ăn hàng ngày khi trẻ dung nạp được. Trẻ mất nước cần uống thêm nhiều dịch.
 
Trẻ nhũ nhi - Nếu trẻ đang bú mẹ bị nôn ói, trẻ nên được tiếp tục bú mẹ, trừ khi có bệnh lý mà nhân viên y tế khuyên nhịn bú, bởi vì sữa mẹ dễ tiêu hóa. Nếu trẻ nôn ói lập tức ngay sau khi bú, bà mẹ có thể cố gắng cho trẻ bú nhiều lần, mỗi lần ít một. Ví dụ, bú mẹ mỗi 30 phút, mỗi lần bú 5 - 10 phút. Nếu nôn ói giảm bớt sau 2 - 3 giờ, cho trẻ bú lại như bình thường. Nếu nôn ói nặng hơn sau 24 giờ, cần mang trẻ đi khám.

Trẻ em: nên động viên trẻ uống thêm nước, tránh uống nước có quá nhiều đường. Tránh ăn thức ăn có nhiều mỡ sẽ khó hấp thu.

Thuốc: thuốc chống nôn cần được kê toa theo hướng dẫn của thầy thuốc trong một số trường hợp.

Phòng ngừa lây lan: cha mẹ trẻ bị nôn ói nên chú ý phòng ngừa lây nhiễm trong gia đình và người xung quanh. Rửa tay với nước và xà phòng sau khi thay tã cho trẻ, trước và sau khi chuẩn bị thức ăn, cho trẻ bệnh nghỉ học giúp hạn chế lây lan.
 
Theo ThS.BS. Cam Ngọc Phượng
Sức khỏe và Đời sống
lehuong
Bình luận
Xem thêm bình luận
Ý kiến của bạn
Bé gái học mẫu giáo bị bạn nam cùng lớp hôn môi, cô giáo xử trí khéo léo khiến phụ huynh hết mực yên tâm: Giáo dục giới tính cho trẻ cần nhớ điều này

Bé gái học mẫu giáo bị bạn nam cùng lớp hôn môi, cô giáo xử trí khéo léo khiến phụ huynh hết mực yên tâm: Giáo dục giới tính cho trẻ cần nhớ điều này

Nuôi dạy con - 11 giờ trước

Không quát nạt, cách làm của cô giáo khi thấy học sinh mẫu giáo có cử chỉ thân mật khiến phụ huynh hết lời khen ngợi.

Ức chế vì mẹ vợ thường xuyên đến chơi rồi cằn nhằn, soi mói, con rể làm 1 việc khiến bà khiếp đảm

Ức chế vì mẹ vợ thường xuyên đến chơi rồi cằn nhằn, soi mói, con rể làm 1 việc khiến bà khiếp đảm

Gia đình - 12 giờ trước

GĐXH - "Tôi không bao giờ được nghỉ ngơi khi mẹ vợ thường xuyên cằn nhằn, soi mói và không có được sự riêng tư cho mình".

Tuyệt chiêu khiến chồng không bao giờ tơ tưởng đến người thứ 3

Tuyệt chiêu khiến chồng không bao giờ tơ tưởng đến người thứ 3

Chuyện vợ chồng - 16 giờ trước

Bỏ túi 5 tuyệt chiêu này, các ông chồng không bao giờ có thể nghĩ về người thứ ba.

Lây nhiễm ngoại tình

Lây nhiễm ngoại tình

Chuyện vợ chồng - 20 giờ trước

GĐXH - Sự tiếp xúc với sự không chung thủy có thể thuyết phục não bộ một người bình thường hóa hành vi đó và khiến bạn ít coi trọng sự chung thủy, mong muốn có đối tác thay thế.

Cặp vợ chồng bạo lực trả thù nhau đáng sợ khiến cảnh sát vào cuộc điều tra

Cặp vợ chồng bạo lực trả thù nhau đáng sợ khiến cảnh sát vào cuộc điều tra

Chuyện vợ chồng - 23 giờ trước

Lý do cô vợ Trung Quốc dội nước sôi vào chồng được cho là để trả thù vì xin tiền mua nhà cho em trai không được, diễn biến phức tạp sau đó khiến cảnh sát vào cuộc.

Bị con dâu chê bai việc trông cháu, bố chồng quát lên: 'Tôi đã nhịn cô rất lâu rồi'

Bị con dâu chê bai việc trông cháu, bố chồng quát lên: 'Tôi đã nhịn cô rất lâu rồi'

Gia đình - 1 ngày trước

GĐXH - Cãi nhau với bố chồng về vấn đề chăm sóc trẻ nhỏ, cô con dâu tuyên bố: 'Bố trông con cũng chẳng yên tâm. Con của con, con sẽ tự mình chăm sóc'.

Bạn sẽ không biết được cảm xúc thật của 6 cung hoàng đạo nam này khi tiếp xúc

Bạn sẽ không biết được cảm xúc thật của 6 cung hoàng đạo nam này khi tiếp xúc

Gia đình - 1 ngày trước

GĐXH - Có những chàng trai bề ngoài luôn tỏ ra cực bình thản, vô sự nhưng lại giấu trong lòng những xúc cảm vô cùng "dậy sóng".

Trẻ em Việt được dùng điện thoại sớm 4 năm so với thế giới: Tỷ phú Bill Gates khẳng định đây mới là độ tuổi an toàn nhất để trẻ sử dụng smartphone

Trẻ em Việt được dùng điện thoại sớm 4 năm so với thế giới: Tỷ phú Bill Gates khẳng định đây mới là độ tuổi an toàn nhất để trẻ sử dụng smartphone

Nuôi dạy con - 1 ngày trước

Trung bình cứ 9 tuổi, trẻ em Việt Nam được sở hữu điện thoại di động, trong khi độ tuổi tương tự trên thế giới là 13.

7 việc làm của cha mẹ hôm nay sẽ khiến con có một tương lai thất bại

7 việc làm của cha mẹ hôm nay sẽ khiến con có một tương lai thất bại

Nuôi dạy con - 1 ngày trước

GĐXH - Cha mẹ đang dọn sẵn sự thất bại cho con nếu vẫn đang nuôi dạy con theo cách này.

Top