Tìm lại loài cá ‘ma’ khổng lồ trên sông Mekong

"Cá chép hồi khổng lồ giống như một biểu tượng của khu vực sông Mekong”, Chheana Chhut, một nhà nghiên cứu tại Viện Nghiên cứu và Phát triển Nghề cá nội địa ở Campuchia cho biết.

Loài cá săn mồi này có thể dài tới 1,2m, với một mảng màu vàng nổi bật bao quanh đôi mắt to của nó.

Gần đây nhất mà các nhà khoa học nhìn thấy loài cá này là vào năm 2005.

"Loài cá này dường như đã biến mất khỏi lưu vực sông Mekong trong nhiều thập kỷ", Chheana cho biết. Ông là đồng tác giả của nghiên cứu được đăng trên tạp chí Bảo tồn Sinh học đầu tuần này.

Kể từ năm 2017, giới nghiên cứu sinh vật đã theo dõi các loài cá di cư ở Campuchia và liên hệ chặt chẽ với cộng đồng ngư dân địa phương để được họ cung cấp thông tin nếu phát hiện bất kỳ điều gì khác thường.

Nhờ phương pháp này, 3 con cá chép hồi được tìm thấy ở sông Mekong và một nhánh sông ở Campuchia từ năm 2020 – 2023, thu hút sự quan tâm lớn của các nhà nghiên cứu. "Tôi thực sự ngạc nhiên và phấn khích khi lần đầu tiên nhìn thấy loài cá này ngoài đời", Bunyeth Chan, đồng tác giả nghiên cứu và nhà nghiên cứu tại Đại học Svay Rieng ở Campuchia, chia sẻ.

Các nhà nghiên cứu cho biết, điều này mang lại hy vọng mới về số phận của loài được mệnh danh là " cá ma ".

Zeb Hogan, nhà nghiên cứu về cá tại Đại học Nevada (Mỹ), cho biết số phận cá chép hồi cho thấy những mối nguy hiểm mà tất cả các loài di cư ở sông Mekong phải đối mặt, nơi đang xảy ra tình trạng ô nhiễm công nghiệp và đánh bắt quá mức.

Brian Eyler, giám đốc Chương trình Đông Nam Á tại Trung tâm Stimson ở Washington, cho biết đã có hơn 700 con đập được xây dựng dọc theo sông Mekong và các nhánh, để lại rất ít đường di chuyển cho các loài cá.

Giới nghiên cứu sinh vật học hy vọng việc hợp tác với cộng đồng địa phương ở Thái Lan và Lào sẽ giúp họ xác nhận liệu cá chép hồi còn sống ở những đoạn khác của sông Mekong hay không.