Trọng tâm truyền thông trong thực hiện các mục tiêu của chiến lược dân số
GiadinhNet - Để đạt các mục tiêu của Chiến lược Dân số Việt Nam đến năm 2030 về quy mô, chất lượng, cơ cấu dân số hay những vấn đề mới phát sinh thì công tác tuyên truyền luôn phải đi trước một bước và có trọng tâm trong từng thời điểm.
Công tác truyền thông nhằm thay đổi nhận thức và hành vi của các nhóm đối tượng, góp phần thực hiện các mục tiêu đề ra.
Theo Tổng cục trưởng Dân số - Kế hoạch hóa gia đình (DS - KHHGĐ) Nguyễn Doãn Tú, đối tượng truyền thông rất đa dạng, từ các nhà lãnh đạo hoạch định chính sách, cơ quan quản lý đến những người cần chuyển đổi hành vi (phụ nữ, nam giới và các cặp vợ chồng trong độ tuổi sinh đẻ; bà mẹ mang thai; vị thành niên và thanh niên; người cao tuổi; người cung cấp dịch vụ y tế...).
Đối tượng huy động cộng đồng là các tổ chức chính trị - xã hội, những người có uy tín trong cộng đồng, dòng họ, gia đình, trưởng tộc, già làng, trưởng bản, chức sắc tôn giáo; các tổ chức phi chính phủ… Chính vì vậy, việc xây dựng nội dung, hình thức tuyên truyền, vận động cũng khác nhau, vừa phù hợp với thực trạng DS-KHHGĐ của từng vùng, miền, địa phương vừa cần lồng ghép phát triển dân số vào kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội.

Cán bộ Chi cục Dân số - Kế hoạch hóa gia đình tỉnh Bắc Giang tuyên truyền, tư vấn chăm sóc sức khỏe sinh sản cho thanh niên, học sinh Trường THCS Ngô Sĩ Liên. Ảnh: T.L
Trong năm 2021, Tổng cục DS-KHHGĐ xác định các hoạt động truyền thông trọng tâm là tuyên truyền về quy mô, cơ cấu, phân bố và chất lượng dân số trong mối quan hệ hữu cơ với phát triển kinh tế - xã hội; duy trì mức sinh thay thế, giảm mất cân bằng giới tính khi sinh, tận dụng cơ cấu dân số vàng, thích ứng với già hóa dân số, phân bố dân số hợp lý và nâng cao chất lượng dân số.
Về quy mô dân số thì các nội dung, hình thức tuyên truyền phù hợp với thực trạng mức sinh của từng địa phương. Với các tỉnh chưa đạt mức sinh thay thế thì cần tiếp tục tuyên truyền các nội dung, thông điệp để giảm sinh nhằm đạt mức sinh thay thế bình quân; lợi ích của KHHGĐ, quy mô gia đình ít con. Còn đối với những địa phương đã đạt mức sinh thay thế hoặc dưới mức sinh thay thế thì lại cần truyền thông mỗi cặp vợ chồng sinh đủ hai con, duy trì khoảng cách giữa các lần sinh, ổn định mức sinh...
Về cơ cấu dân số cần truyền thông mạnh mẽ nhằm từng bước giảm mất cân bằng giới tính khi sinh (phê phán các hành vi lựa chọn giới tính thai nhi, thực hiện nghiêm các quy định của pháp luật về hôn nhân gia đình, bạo lực gia đình, bình đẳng giới). Mặt khác tăng cường các giải pháp phát huy lợi thế của cơ cấu dân số vàng trong việc phát triển kinh tế - xã hội.
Việt Nam đã bước vào thời kỳ già hóa dân số, do vậy việc tuyên truyền thích ứng với già hóa dân số và đẩy mạnh chăm sóc sức khỏe người cao tuổi cần được duy trì trong nhiều năm tiếp theo. Trong đó trọng tâm là truyền thông nâng cao nhận thức của người dân để thấy rõ già hóa dân số vừa là kết quả của phát triển kinh tế - xã hội trong thời gian qua đồng thời cũng là thách thức trong thời gian tới. Do vậy cần có những chính sách cụ thể về bảo vệ, chăm sóc và phát huy vai trò người cao tuổi trong phát triển kinh tế - xã hội của địa phương.
Mặc dù đã đạt những thành quả quan trọng, nhưng chất lượng dân số ở nước ta vẫn chưa cao. Do vậy, công tác truyền thông cần tập trung tuyên truyền về việc thực hiện các dịch vụ nâng cao chất lượng dân số như: tư vấn, khám sức khỏe tiền hôn nhân; hiệu quả của tầm soát, chẩn đoán, điều trị một số bệnh, tật trước sinh và sơ sinh; tác hại, hệ lụy của tảo hôn, hôn nhân cận huyết thống ở vùng sâu, vùng xa, vùng có đông đồng bào dân tộc thiểu số...
Mặt khác khuyến khích mọi người dân thường xuyên luyện tập thể dục, thể thao nâng cao sức khỏe cũng như có lối sống lành mạnh và chế độ dinh dưỡng hợp lý. Ông Nguyễn Doãn Tú nhấn mạnh, tùy tình hình thực tế công tác dân số tại các địa phương để có các hoạt động truyền thông tăng cường phù hợp. Theo đó, tại các địa bàn có mức sinh cao (chủ yếu là ở các tỉnh miền núi phía bắc hay các tỉnh khu vực Tây Nguyên) thì đó là tiếp tục duy trì cuộc vận động "Mỗi cặp vợ chồng dừng ở hai con để nuôi dạy cho tốt" để nâng cao nhận thức về mức sinh cao tác động tiêu cực đến phát triển kinh tế, an sinh xã hội, lao động việc làm, giáo dục, chăm sóc sức khỏe...
Tiếp tục tổ chức có hiệu quả chiến dịch truyền thông lồng ghép với cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe sinh sản/kế hoạch hóa gia đình ở những địa bàn trọng điểm, vùng sâu, vùng xa, vùng khó khăn. Trong khi đó, tại các địa bàn có mức sinh thấp (chủ yếu các tỉnh khu vực Đông Nam Bộ) thì lại ưu tiên tuyên truyền, vận động để nam, nữ thanh niên không kết hôn muộn, không đẻ muộn…; mức sinh thấp, kéo dài sẽ có những hệ lụy đến ổn định quy mô dân số, nguồn lao động, già hóa dân số và nguy cơ đối với sự phát triển bền vững của đất nước. Kinh nghiệm tại nhiều nước có mức sinh thấp duy trì trong nhiều năm thì đang tìm giải pháp tăng sinh nhưng chưa đạt kết quả như mong muốn.
Đối với các tỉnh có đông người dân tộc thiểu số thì công tác truyền thông hướng mạnh vào việc tư vấn để nâng cao hiểu biết, thay đổi hành vi về tảo hôn, hôn nhân cận huyết thống; thúc đẩy sử dụng các dịch vụ chăm sóc sức khỏe sinh sản/kế hoạch hóa gia đình trong mỗi gia đình và cả cộng đồng. Để thành công trong nhóm đối tượng này cần có sự tham gia của các già làng, trưởng bản, người có uy tín trong cộng đồng hay các chức sắc tôn giáo. Đồng thời khuyến khích thành lập các mô hình truyền thông về tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống tại các địa bàn trọng điểm.
Thanh Mai

Rùng mình trước tác hại của dung dịch vệ sinh phụ nữ không đạt chuẩn: BS 30 năm kinh nghiệm lên tiếng cảnh báo!
Dân số và phát triển - 7 giờ trướcKhông chỉ gây mất cân bằng hệ vi sinh vùng kín, tạo điều kiện cho vi khuẩn, nấm tấn công, dung dịch vệ sinh phụ nữ không đạt chuẩn còn đáng sợ cỡ này...

14 năm sống như con gái, đi khám sản phụ khoa mới biết là con trai
Dân số và phát triển - 19 giờ trước14 năm để tóc dài, vui chơi cùng các bạn nữ, Ngọc Linh không ngờ bản thân lại là "nam nhi". Sự thật khiến em sốc, không dễ chấp nhận.

Bộ Y tế khuyến cáo người dân đeo khẩu trang nơi công cộng để phòng chống dịch COVID-19
Dân số và phát triển - 1 ngày trướcGĐXH - Những ngày gần đây, thông tin số ca COVID-19 gia tăng tại Thái Lan khiến nhiều người lo ngại về đợt dịch bùng phát mới và có nguy cơ lây lan sang các nước trong khu vực, trong đó có Việt Nam.

Bắc Giang: Đa dạng hình thức truyền thông chăm sóc sức khỏe sinh sản, nâng cao chất lượng dân số
Dân số và phát triển - 1 ngày trướcGĐXH - Với phương châm “đi từng ngõ, gõ từng nhà”, chiến dịch truyền thông lồng ghép cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe sinh sản, kế hoạch hóa gia đình được cơ quan chuyên môn của tỉnh, các địa phương tại Bắc Giang thực hiện đồng bộ, hiệu quả.

Trẻ dễ mắc các vấn đề sức khỏe tâm thần trong mùa thi, phòng ngừa như thế nào?
Dân số và phát triển - 2 ngày trướcCứ mỗi mùa thi đến, số trẻ gặp các vấn đề về sức khỏe tâm thần lại gia tăng. Vậy đâu là nguyên nhân dẫn đến tình trạng này? Cách phòng tránh các vấn đề sức khỏe tâm thần trong mùa thi như thế nào?

Trẻ có nguy cơ tăng huyết áp nếu mẹ bị béo phì, đái tháo đường và tăng huyết áp khi mang thai
Dân số và phát triển - 2 ngày trướcNgày càng có nhiều bằng chứng cho thấy tình trạng sức khỏe của bà mẹ khi mang thai có ảnh hưởng rất lớn đến sức khỏe sau này của trẻ. Các nhà nghiên cứu đã phát hiện ra rằng, nếu mẹ bị béo phì, đái tháo đường và tăng huyết áp khi mang thai thì em bé cũng có thể bị tăng huyết áp.

Nhận diện các triệu chứng viêm âm đạo thường gặp
Dân số và phát triển - 3 ngày trướcViêm âm đạo là vấn đề sức khỏe quen thuộc ảnh hưởng đến nhiều phụ nữ, đặc biệt chị em trong độ tuổi sinh sản. Việc trang bị kiến thức để nhận diện sớm các tín hiệu bất thường và chủ động áp dụng các biện pháp phòng ngừa giúp bảo vệ sức khỏe phụ khoa.

Ra máu âm đạo bất thường có phải là dấu hiệu mắc ung thư cổ tử cung?
Dân số và phát triển - 5 ngày trướcRa máu âm đạo bất thường là tình trạng chảy máu xảy ra ngoài chu kỳ kinh nguyệt bình thường của phụ nữ. Đây là một trong những dấu hiệu phổ biến nhất cho thấy có thể có nguy cơ mắc ung thư cổ tử cung.

5 loại thực phẩm giúp lão hóa khỏe mạnh và minh mẫn hơn
Dân số và phát triển - 6 ngày trướcCó một tuổi già khỏe mạnh và trí óc còn minh mẫn là ước muốn của mọi người. Lối sống và dinh dưỡng là yếu tố góp phần quan trọng giúp chúng ta đạt được điều đó. Các nhà khoa học đã phát hiện ra một số loại thực phẩm có lợi cho quá trình lão hóa khỏe mạnh ở con người.

4 dấu hiệu cảnh báo ung thư vú phụ nữ không nên bỏ qua
Dân số và phát triển - 1 tuần trướcMặc dù không phải tất cả những bất thường ở vú đều là ung thư nhưng việc nhận biết sớm các dấu hiệu nghi ngờ là rất quan trọng, điều này góp phần vào khả năng điều trị thành công và cải thiện chất lượng cuộc sống cho người bệnh.

Giao lưu trực tuyến: Chăm sóc sức khỏe sinh sản vị thành niên, thanh niên và tầm quan trọng của tư vấn khám sức khỏe trước khi kết hôn
Dân số và phát triểnGĐXH - Theo các chuyên gia, sức khỏe sinh sản của vị thành niên, thanh niên được coi là một trong những yếu tố quan trọng có ý nghĩa quyết định đến chất lượng dân số, chất lượng nguồn nhân lực và tương lai của giống nòi.