Dù giảm giá, người dân vẫn thờ ơ với hàng điện tử

Siêu thị Việt Long luôn có các chương trình quảng cáo khuyến mãi để thu hút khách hàng.

Khác với sự mong chờ của người dân sau thời điểm Việt Nam mở cửa thị trường bán lẻ, ảnh hưởng của sự suy giảm kinh tế đã khiến sức mua tất cả các mặt hàng bị giảm mạnh. Tâm lý chờ đến giờ G mua hàng của nhiều người đành phải gác bỏ để thắt chặt chi tiêu. Thời khủng hoảng nên các doanh nghiệp, tập đoàn lớn của nước ngoài chưa xuất hiện ở Việt Nam.

Bởi vậy mà thị trường hàng điện máy - mặt hàng đã được đánh giá là có thay đổi lớn sau ngày 1/1/2009 cũng vẫn im lìm, đóng băng. Hàng loạt chiêu thức khuyến mãi, quảng cáo mà các doanh nghiệp kinh doanh điện tử đưa ra thời gian này là minh chứng cho điều đó.

Chỉ cần đi qua con phố Hai Bà Trưng, Hà Nội, ai cũng thấy ấn tượng bởi cách trang trí cửa hàng điện máy Media Mart rất đặc biệt. Vị trí trước cửa hàng thường có một chiếc ôtô mui trần màu sắc, những băng rôn, khẩu hiệu đỏ rực, những dòng chữ cực kỳ ấn tượng: "Tháng bán hàng không lợi nhuận", "Kích cầu giảm đến 49%", Giá cực sốc"...

Trên trang web hoặc tờ rơi, quảng cáo của siêu thị điện máy này luôn có hai dòng giá khác nhau, một dòng giá cao đã được gạch ngang, còn bên dưới là giá khuyến mãi, giá rẻ cho từng sản phẩm. Màn hình tivi LCD giá cũ 8.490.000 đồng hiện chỉ còn 6.490.000 đồng, máy tính xách tay Sony 15.990.000 đồng được hạ xuống 12.990.000 đồng...

Không chỉ Hà Nội mà ở tất cả các thành phố lớn như TP Hồ Chí Minh, các doanh nghiệp kinh doanh hàng điện tử cũng đều tung ra từng đợt khuyến mãi nhằm cạnh tranh thị trường và tạo sức hút khách hàng, đặc biệt là tại siêu thị điện máy Chợ Lớn.

Trên trang quảng cáo các báo, hay tại trang web riêng của các trung tâm, siêu thị điện máy cũng đều đưa ra các thông tin khuyến mãi, kích cầu. Tuy vậy, người tiêu dùng có vẻ dè dặt, thiếu mặn mà với các loại sản phẩm điện máy tại thời điểm này.

Hàng ngoại chưa xuất hiện

Sự chờ đợi của người tiêu dùng sau ngày 1/1/2009 chưa được đáp ứng bởi thị trường điện tử vẫn chưa có gì thay đổi so với thực tại. Đến nay các nhà bán lẻ lớn nước ngoài vẫn chưa đầu tư vào Việt Nam.

Theo Tiến sĩ Trần Quang Hùng, Tổng Thư ký Hiệp hội Doanh nghiệp điện tử Việt Nam thì có 4 lý do khiến các nhà đầu tư nước ngoài chưa xuất hiện ở thị trường Việt Nam là: ngại chính sách thuế của Việt Nam thay đổi; chỉ được đầu tư 1 cơ sở, nếu mở cơ sở thứ 2 thì phải xin phép; địa điểm đắc địa ở Hà Nội và TP Hồ Chí Minh còn rất ít; một số doanh nghiệp của Việt Nam làm ăn có hiệu quả như Nguyễn Kim, Tico, Việt Anh… Theo nhận định của ông Hùng, có lẽ phải hết khủng hoảng kinh tế thì các nhà bán lẻ mới đầu tư vào thị trường Việt Nam.

Trong khi ấy, các doanh nghiệp sản xuất điện tử ở Việt Nam đang phải đối mặt với mức dư thừa mặt hàng điện tử khi cung lớn hơn cầu, cộng với việc người dân “thắt lưng buộc bụng” do khủng hoảng kinh tế.

Ông Hùng nói: "Trong khi nhiều mặt hàng khác vẫn tăng giá thì hàng điện tử liên tục giảm giá, cộng với khuyến mãi đủ đường nhưng vẫn bán rất chậm. Sản xuất thì cầm chừng, chưa bao giờ thị trường điện tử ở Việt Nam lại rơi vào tình trạng xấu như hiện nay, nó giống như "buổi sáng ảm đạm"".

Cách đây hơn chục năm, cả nước có hơn 100 doanh nghiệp lắp ráp tivi, nhưng giờ còn hơn 10 doanh nghiệp (cả liên doanh lẫn trong nước). Ngay cả những doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài cũng đang trong tình trạng lao đao. Đơn hàng xuất khẩu của hàng điện tử năm 2009 giảm 30% so với năm 2008.

Một số doanh nghiệp điện tử có ý định chuyển sang sản xuất ngành công nghiệp hỗ trợ. Nhưng ngành này của Việt Nam hiện còn rất yếu kém, ngay cả phía Nhật Bản đã gợi ý và sẽ hỗ trợ cho doanh nghiệp Việt Nam nếu họ nhảy vào sân chơi mới.

Tuy nhiên, một số doanh nghiệp chỉ dừng lại ở giai đoạn nghiên cứu, tìm hiểu bởi sản xuất linh kiện điện tử tuy số lượng ít nhưng chất lượng phải tốt, chủng loại phải nhiều, như vậy là liên quan trực tiếp đến công nghệ và tài chính. Đây là điểm yếu mà doanh nghiệp Việt Nam còn đang cân nhắc, do dự. Do vậy, lối thoát cho cơn khủng hoảng ngành điện tử trong nước vẫn chỉ giậm chân tại chỗ.

Điều đáng mừng là đến thời điểm này chưa có doanh nghiệp sản xuất điện tử nào thông báo đóng cửa, nhưng có cắt giảm nhân công. Ông Hùng dự báo, xu hướng khách hàng trong thời gian tới là hướng đến những mặt hàng thuộc dạng phân khúc thị trường. Riêng mặt hàng trung lưu và bình dân có tích hợp nhiều tính năng, thiết bị không dây, kỹ thuật số nhỏ gọn sẽ được tiêu thụ mạnh.