Già hóa dân số ở Việt Nam: Tốc độ “phi mã”
GiadinhNet - Dân số Việt Nam đang già hóa với một tốc độ chưa từng có trong lịch sử.
 |
|
Việt Nam cần có những chính sách can thiệp, tạo tác động tích cực đến cuộc sống, sức khỏe của nhóm dân số cao tuổi. (Ảnh: Vũ Hồng Quang). |
“Già hóa không phải là gánh nặng mà là một tiến trình tất yếu, là một thành tựu. Điều quan trọng là những thành tựu đó phải được phát huy. Phát huy người cao tuổi là vấn đề số 1 rồi mới đến vấn đề số 2 là chăm sóc. Vấn đề già hóa dân số đã được coi là một trong những vấn đề ưu tiên trong Chiến lược Dân số và Sức khỏe sinh sản giai đoạn 2011-2020”. |
Theo đánh giá của UNFPA, Việt Nam đang già hóa với một tốc độ chưa từng có trong lịch sử do tuổi thọ bình quân ngày càng tăng lên trong khi tỉ suất sinh và tỉ suất chết giảm.
TS Dương Quốc Trọng, Tổng cục trưởng Tổng cục DS-KHHGĐ cho biết, theo Tổng Điều tra Dân số và Nhà ở ngày 1/4/2009, số người cao tuổi từ 60 tuổi trở lên là 9% thì đến năm 2010, con số này là 9,4% (tăng 0,4%). Theo TS Trọng, thời điểm này, Việt Nam đã chính thức bước vào giai đoạn "già hóa dân số". Ông cũng dự báo, trong tương lai, tốc độ già hóa sẽ không phải 0,4% nữa mà sẽ là 0,5% - 0,6% và đến năm 2025, Việt Nam sẽ bước vào thời kỳ dân số "già".
Già hóa dân số là xu hướng tất yếu khi kinh tế, xã hội mỗi quốc gia ngày một phát triển, đời sống vật chất của người dân được nâng cao. Khuynh hướng nhân khẩu học này cho thấy Việt Nam đã đạt được những thành tựu to lớn trong việc cải thiện đáng kể về y tế, dinh dưỡng và phát triển kinh tế - xã hội. Tuy nhiên, theo UNFPA, già hóa dân số nhanh chóng cũng sẽ tạo ra những thách thức to lớn đối với Việt Nam.
Thách thức
Cùng với xu hướng này, thế giới đã và đang phải đối mặt với nhiều thách thức do cơ cấu dân số đất nước ngày càng già hơn. Nhiều nước trong khu vực như: Trung Quốc, Nhật Bản, Singapore, Malaysia... đã phải tìm kiếm các biện pháp để giảm thiểu những ảnh hưởng tiêu cực của vấn đề này. Còn tại Việt Nam, vấn đề già hóa dân số mới chỉ thực sự được quan tâm trong một vài năm trở lại đây.
Hiện tại, NCT nước ta vẫn sống nương tựa vào con cháu. Tuy nhiên, tỉ lệ này đang giảm do cách sống đã thay đổi nhanh chóng từ gia đình nhiều thế hệ sang gia đình hạt nhân. Ngày càng có nhiều người già sống cô đơn, nhiều cặp vợ chồng cao tuổi hơn và nhiều gia đình khuyết thế hệ hơn. Tuổi thọ trung bình của người dân cao nhưng số năm khỏe mạnh thấp cũng đang khiến người cao tuổi đang phải chịu gánh nặng về bệnh tật. Trong khi đó, chi phí chăm sóc y tế cho 1 NCT gấp 8 lần cho một đứa trẻ.
Theo TS Long, trợ cấp hưu trí và trợ cấp xã hội hàng tháng được coi là nguồn thu nhập chính của NCT nhưng mức độ bao phủ của các chương trình này còn thấp. Trong tương lai của xã hội dân số già, cơ cấu nghề nghiệp sẽ thay đổi, gánh nặng kinh tế cho người lao động trẻ cũng cao hơn... Tất cả những khó khăn đó sẽ là một thách thức to lớn nếu chúng ta không có một chính sách, chiến lược thích ứng.
"Đây là một hiện tượng toàn cầu ảnh hưởng đến tất cả mọi người, từ nam giới tới phụ nữ và trẻ em. Đối với mỗi quốc gia, sự gia tăng nhanh chóng cả về số lượng cũng như tỉ lệ của nhóm dân số cao tuổi so với nhóm dân số trong độ tuổi lao động sẽ có những ảnh hưởng trực tiếp đến tính công bằng và sự kết nối trong một thế hệ và giữa các thế hệ".
Bà Nobuko Horibe, Giám đốc khu vực châu Á và Thái Bình Dương của UNFPA
"Chúng ta đang ở thời khắc duy nhất trong lịch sử. Các bài học kinh nghiệm dựa trên các nghiên cứu chính sách được xây dựng một cách cẩn trọng từ các quốc gia khác sẽ gợi ý cho chúng ta một số chính sách và can thiệp giúp tạo ra tác động tích cực và sâu rộng tới cuộc sống, sức khỏe của nhóm dân số cao tuổi đang ngày càng gia tăng ở Việt Nam".
Ông Bruce Cambell,
Trưởng đại diện UNFPA tại Việt Nam
“Chúng ta cần làm chậm quá trình "già" theo cách già hóa dân số chủ động: Khuyến khích NCT tiếp tục tham gia hoạt động xã hội, làm kinh tế và tự chăm sóc sức khỏe cho mình tốt hơn. Điều quan trọng nhất chính là giáo dục ý thức mỗi cá nhân về việc "lo cho tuổi già từ khi còn trẻ". Bởi lo cho mình cũng chính là cho gia đình, cộng đồng và các thế hệ tương lai”.
TS Giang Thanh Long, Phó Viện trưởng Viện Chính sách công và quản lý, ĐHKTQD |
Lan tỏa tinh thần sẻ chia cho trẻ em nghèo hiếu học với giải marathon 'Mỗi bước chân - một ước mơ'
Đời sống - 1 giờ trướcGĐXH – Hơn 1500 vận động viên đã tham gia giải Marathon thiện nguyện với chủ đề 'Mỗi bước chân – Một ước mơ" quyên góp vào Quỹ Khuyến học "Vì trẻ em nghèo vùng cao nguyên hiếu học".
Điềm tĩnh mới có phúc: 4 con giáp càng sống an nhiên càng giàu sang
Đời sống - 3 giờ trướcGĐXH - 4 con giáp nổi tiếng điềm tĩnh, không tranh đoạt với đời, luôn sống an nhiên nhưng lại gặt hái phúc khí và trở thành chỗ dựa đáng tin cậy cho mọi người.
Hàng nghìn khối đất đá từ đồi núi đổ xuống đường, ầm ầm như thác ở Đắk Lắk
Thời sự - 3 giờ trướcMột vụ sạt lở lớn trên tuyến đường Trường Sơn Đông khiến hàng nghìn m³ đất đá đổ ầm ầm xuống đường như thác khiến người dân hoảng loạn bỏ chạy.
Ngày mai, Hoa hậu Thuỳ Tiên, Quang Linh Vlogs, Hằng Du Mục hầu tòa
Pháp luật - 4 giờ trướcTAND TP.HCM xét xử Thùy Tiên, Quang Linh Vlogs, Hằng Du Mục và đồng phạm trong vụ bán kẹo “giả chất xơ” Kera, dựng quảng cáo sai sự thật và lừa dối khách hàng.
Ninh Bình: Đề nghị truy tố Nguyễn Văn Nam về tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản
Pháp luật - 4 giờ trướcGĐXH - Chiều ngày 18/11, Công an tỉnh Ninh Bình cho biết, Cơ quan Cảnh sát điều tra đã chuyển hồ sơ, đề nghị truy tố bị can lừa đảo, chiếm đoạt tài sản của người dân.
Chuyện về người bác sĩ hơn hai thập kỷ chạy đua với 'tử thần' giữ lại từng sinh mạng bệnh nhân HIV
Đời sống - 5 giờ trướcGĐXH - Hai mươi năm trước, bác sĩ Lương Minh Tuấn bước vào cuộc chiến chống HIV/AIDS với nỗi sợ hãi và sự dè chừng, phải ngồi cách bệnh nhân hai mét, mặc đồ bảo hộ kín mít. Hai mươi năm sau, anh vẫn ở đó, giữa phòng khám nhỏ sáng đèn mỗi sớm, lặng lẽ chữa bệnh, trao niềm tin và khơi dậy khát vọng sống cho những con người từng bị xem là “án tử”.
Hà Nội: Đối tượng truy nã bị bắt giữ tại sân bay quốc tế Nội Bài
Pháp luật - 5 giờ trướcGĐXH - Đội Cảnh sát phản ứng nhanh – CATP Hà Nội đã khẩn trương triển khai lực lượng, phối hợp cùng Công an tỉnh Thanh Hóa bắt giữ thành công đối tượng truy nã tại sân bay quốc tế Nội Bài (TP Hà Nội).
Truy nã đối tượng thuê ô tô tự lái rồi bỏ trốn
Pháp luật - 5 giờ trướcGĐXH - Đối tượng Ngũ Trọng Hiền bị Cơ quan Công an tỉnh An Giang truy nã về tội “Lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản”.
Thời tiết Hà Nội 3 ngày tới: Không khí lạnh mạnh bao trùm, người dân Hà Nội có phải chịu “rét cắt da cắt thịt”?
Thời sự - 7 giờ trướcGĐXH - Theo dự báo thời tiết Hà Nội của cơ quan khí tượng, do ảnh hưởng của không khí lạnh mạnh, thời tiết Hà Nội trời rét kèm mưa. Sau đó, thời tiết Hà Nội thay đổi không mưa, trời có nắng mức nhiệt tăng dần.
Bảo vệ trẻ em trên không gian mạng: 87% trẻ em online hằng ngày nhưng chỉ 36% biết tự bảo vệ
Đời sống - 8 giờ trướcGĐXH - Trước thực trạng trẻ em Việt Nam truy cập internet hằng ngày và hàng loạt rủi ro mới như lừa đảo, "bắt cóc online" đang gia tăng, Cục Báo chí (Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch) đã tổ chức buổi tập huấn cho phóng viên, biên tập viên nhằm tăng cường hiệu quả tuyên truyền bảo vệ trẻ em trong kỷ nguyên số.
Bạo lực học đường: Khi những va chạm nhỏ trở thành bi kịch
Giáo dụcGĐXH - Những vụ việc đau lòng, hành vi bạo lực, lệch chuẩn trong học sinh liên tục xuất hiện thời gian gần đây phản ánh rõ những rạn nứt về nhân cách, sự khủng hoảng tâm lý và khoảng trống đáng báo động trong giáo dục đạo đức, kỹ năng ứng xử học đường.
