Già hóa dân số ở Việt Nam: Tốc độ “phi mã”
GiadinhNet - Dân số Việt Nam đang già hóa với một tốc độ chưa từng có trong lịch sử.
 |
|
Việt Nam cần có những chính sách can thiệp, tạo tác động tích cực đến cuộc sống, sức khỏe của nhóm dân số cao tuổi. (Ảnh: Vũ Hồng Quang). |
“Già hóa không phải là gánh nặng mà là một tiến trình tất yếu, là một thành tựu. Điều quan trọng là những thành tựu đó phải được phát huy. Phát huy người cao tuổi là vấn đề số 1 rồi mới đến vấn đề số 2 là chăm sóc. Vấn đề già hóa dân số đã được coi là một trong những vấn đề ưu tiên trong Chiến lược Dân số và Sức khỏe sinh sản giai đoạn 2011-2020”. |
Theo đánh giá của UNFPA, Việt Nam đang già hóa với một tốc độ chưa từng có trong lịch sử do tuổi thọ bình quân ngày càng tăng lên trong khi tỉ suất sinh và tỉ suất chết giảm.
TS Dương Quốc Trọng, Tổng cục trưởng Tổng cục DS-KHHGĐ cho biết, theo Tổng Điều tra Dân số và Nhà ở ngày 1/4/2009, số người cao tuổi từ 60 tuổi trở lên là 9% thì đến năm 2010, con số này là 9,4% (tăng 0,4%). Theo TS Trọng, thời điểm này, Việt Nam đã chính thức bước vào giai đoạn "già hóa dân số". Ông cũng dự báo, trong tương lai, tốc độ già hóa sẽ không phải 0,4% nữa mà sẽ là 0,5% - 0,6% và đến năm 2025, Việt Nam sẽ bước vào thời kỳ dân số "già".
Già hóa dân số là xu hướng tất yếu khi kinh tế, xã hội mỗi quốc gia ngày một phát triển, đời sống vật chất của người dân được nâng cao. Khuynh hướng nhân khẩu học này cho thấy Việt Nam đã đạt được những thành tựu to lớn trong việc cải thiện đáng kể về y tế, dinh dưỡng và phát triển kinh tế - xã hội. Tuy nhiên, theo UNFPA, già hóa dân số nhanh chóng cũng sẽ tạo ra những thách thức to lớn đối với Việt Nam.
Thách thức
Cùng với xu hướng này, thế giới đã và đang phải đối mặt với nhiều thách thức do cơ cấu dân số đất nước ngày càng già hơn. Nhiều nước trong khu vực như: Trung Quốc, Nhật Bản, Singapore, Malaysia... đã phải tìm kiếm các biện pháp để giảm thiểu những ảnh hưởng tiêu cực của vấn đề này. Còn tại Việt Nam, vấn đề già hóa dân số mới chỉ thực sự được quan tâm trong một vài năm trở lại đây.
Hiện tại, NCT nước ta vẫn sống nương tựa vào con cháu. Tuy nhiên, tỉ lệ này đang giảm do cách sống đã thay đổi nhanh chóng từ gia đình nhiều thế hệ sang gia đình hạt nhân. Ngày càng có nhiều người già sống cô đơn, nhiều cặp vợ chồng cao tuổi hơn và nhiều gia đình khuyết thế hệ hơn. Tuổi thọ trung bình của người dân cao nhưng số năm khỏe mạnh thấp cũng đang khiến người cao tuổi đang phải chịu gánh nặng về bệnh tật. Trong khi đó, chi phí chăm sóc y tế cho 1 NCT gấp 8 lần cho một đứa trẻ.
Theo TS Long, trợ cấp hưu trí và trợ cấp xã hội hàng tháng được coi là nguồn thu nhập chính của NCT nhưng mức độ bao phủ của các chương trình này còn thấp. Trong tương lai của xã hội dân số già, cơ cấu nghề nghiệp sẽ thay đổi, gánh nặng kinh tế cho người lao động trẻ cũng cao hơn... Tất cả những khó khăn đó sẽ là một thách thức to lớn nếu chúng ta không có một chính sách, chiến lược thích ứng.
"Đây là một hiện tượng toàn cầu ảnh hưởng đến tất cả mọi người, từ nam giới tới phụ nữ và trẻ em. Đối với mỗi quốc gia, sự gia tăng nhanh chóng cả về số lượng cũng như tỉ lệ của nhóm dân số cao tuổi so với nhóm dân số trong độ tuổi lao động sẽ có những ảnh hưởng trực tiếp đến tính công bằng và sự kết nối trong một thế hệ và giữa các thế hệ".
Bà Nobuko Horibe, Giám đốc khu vực châu Á và Thái Bình Dương của UNFPA
"Chúng ta đang ở thời khắc duy nhất trong lịch sử. Các bài học kinh nghiệm dựa trên các nghiên cứu chính sách được xây dựng một cách cẩn trọng từ các quốc gia khác sẽ gợi ý cho chúng ta một số chính sách và can thiệp giúp tạo ra tác động tích cực và sâu rộng tới cuộc sống, sức khỏe của nhóm dân số cao tuổi đang ngày càng gia tăng ở Việt Nam".
Ông Bruce Cambell,
Trưởng đại diện UNFPA tại Việt Nam
“Chúng ta cần làm chậm quá trình "già" theo cách già hóa dân số chủ động: Khuyến khích NCT tiếp tục tham gia hoạt động xã hội, làm kinh tế và tự chăm sóc sức khỏe cho mình tốt hơn. Điều quan trọng nhất chính là giáo dục ý thức mỗi cá nhân về việc "lo cho tuổi già từ khi còn trẻ". Bởi lo cho mình cũng chính là cho gia đình, cộng đồng và các thế hệ tương lai”.
TS Giang Thanh Long, Phó Viện trưởng Viện Chính sách công và quản lý, ĐHKTQD |
Những trường hợp nào được miễn thi ngoại ngữ khi thi công chức?
Đời sống - 4 phút trướcGĐXH - Theo Nghị định số 116/2024/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung một số quy định về tuyển dụng, sử dụng và quản lý công chức, từ ngày 17/9/2024, có 3 trường hợp được miễn thi ngoại ngữ khi thi công chức. Đó là những trường hợp nào?
Lan tỏa tinh thần vì cộng đồng trong Ngày Dinh dưỡng cộng đồng Việt Nam lần 3
Đời sống - 10 phút trướcĐúng 7h ngày 21/9, tại Quảng trường Đông Kinh Nghĩa Thục (Hoàn Kiếm, Hà Nội), Báo Sức khỏe và Đời sống tổ chức Ngày Dinh dưỡng cộng đồng Việt Nam lần 3. TTƯT.GS.TS Trần Văn Thuấn – Thứ trưởng Bộ Y tế tham dự chương trình và kêu gọi cộng đồng chung tay ủng hộ đồng bào miền Bắc khắc phục hậu quả của cơn bão số 3.
Tin sáng 21/9: Miền Bắc đón không khí lạnh kèm mưa; thực hư những bức ảnh 'ngày trở về' của bà Nguyễn Phương Hằng
Thời sự - 1 giờ trướcGĐXH - Dự báo thời tiết 10 ngày tới, miền Bắc mưa dông cục bộ kèm không khí lạnh yếu, sau chuyển nắng nhẹ; ngày bà Nguyễn Phương Hằng ra tù không được thông báo rộng rãi trước, cho nên không có cảnh hỗn loạn hay nhiều người đến trước cổng trại giam đón chờ bà Hằng như mạng xã hội đã chia sẻ.
Nhiều trường học Hà Nội chung tay ủng hộ học sinh vùng lũ
Giáo dục - 1 giờ trướcTrong tuần qua, nhiều trường học ở Hà Nội đã tổ chức các hoạt động quyên góp, ủng hộ đồng bào vùng lũ.
Giao xe cho người không đủ điều kiện tham gia giao thông bị xử lý thế nào?
Pháp luật - 9 giờ trướcGĐXH - Theo luật sư, việc giao xe hoặc cho phép người khác điều khiển xe của mình trong trường hợp người đó không đủ điều kiện là hành vi vi phạm pháp luật, bao gồm trường hợp người lái xe có bằng lái nhưng bằng hết hạn hoặc đang bị tước quyền sử dụng.
Thu gom người nghiện làm cốp pha để trả công bằng ma tuý
Pháp luật - 9 giờ trướcGĐXH - Thay vì trả tiền, một chủ thầu xây dựng lại trả công cho thợ bằng ma tuý.
Xót xa cảnh hàng nghìn quyển sách vở học sinh được các thầy cô rửa sạch bùn đất, đem phơi đầy đường sau trận lũ lịch sử
Đời sống - 10 giờ trướcHình ảnh hai bên đường gần như được phủ kín bởi sách vở bám đầy bùn đất, bị ướt sau trận lũ lịch sử khiến người xem không khỏi xót xa.
Cả dãy ngao trải dài hơn 1km dạt vào bờ, người dân đổ xô ra biển nhặt 'lộc trời' sau bão số 4
Xã hội - 10 giờ trướcGĐXH - Sau bão số 4, hàng tấn ngao đã dạt vào bờ biển xã Diễn Trung, huyện Diễn Châu (Nghệ An). Từ sáng sớm, người dân đã đổ xô ra biển để nhặt “lộc trời” mà sóng đã mang đến.
Đêm kinh hoàng của 'chiến sĩ' áo trắng dành giật sự sống cho người dân trong mưa lũ
Đời sống - 11 giờ trướcGĐXH - Cứu bệnh nhân ngưng tim trên xuồng giữa biển nước; phẫu thuật cấp cứu thành công ca viêm ruột thừa dọa vỡ... những ca bệnh được cấp cứu trong tình huống đặc biệt của mưa lũ do ảnh hưởng của hoàn lưu bão số 3 đã trở thành nỗi ám ảnh của các y bác sĩ tỉnh Yên Bái.
Bắt đối tượng truy nã dưới bỏ bọc hướng dẫn viên du lịch
Pháp luật - 11 giờ trướcGĐXH - Công an tỉnh Hà Giang vừa bắt giữ một đối tượng truy nã đặc biệt nguy hiển khi tên này lẩn trốn dưới vỏ bọc hướng dẫn viên du lịch.
4 con giáp ít nói nhưng mỗi khi cất tiếng đều khiến người khác phải lắng nghe
Đời sốngGĐXH - Vẻ ngoài trầm lặng, điềm tĩnh, ít nói song với khả năng quan sát sắc bén, óc hài hước và sự thông minh, mỗi khi hcác con giáp này cất lời thì đều khiến người khác phải chú ý.
