Hợp pháp hóa mại dâm để chấp nhận thực tế?

Lao động tình dục đối mặt nhiều rủi ro về thân thể và sức khỏe. Ảnh: ISDS

 

Các cô gái làm nghề bán dâm bây giờ đã không còn sợ cảnh phải “đi trại” như trước đây, khi bị phát hiện hành nghề. Đó là điểm thay đổi quan trọng của Luật Xử lý vi phạm hành chính được ban hành tháng 6/2012, hiệu lực từ tháng 7/2013. Cụ thể là, không áp dụng biện pháp xử lý hành chính đưa vào cơ sở chữa bệnh hoặc áp dụng biện pháp giáo dục tại xã, phường, thị trấn đối với người bán dâm. Dĩ nhiên, việc bán dâm vẫn phạm luật, nhưng họ chỉ có thể bị phạt hành chính với số tiền rất lớn nếu lặp lại nhiều lần.

Mới đây nhất, ngày 26/4, Thủ tướng Chính phủ ban hành quyết định về tín dụng đối với hộ gia đình và người nhiễm HIV, người sau cai nghiện ma túy, người điều trị nghiện các chất dạng thuốc phiện bằng thuốc thay thế, người bán dâm hoàn lương. Theo đó, một cô gái bán dâm rũ bỏ con đường “bán trôn nuôi miệng”, dĩ nhiên phải có xác nhận, sẽ được vay 20 triệu đồng để làm ăn.

Những chủ trương này phần nào cho thấy sự thay đổi rất lớn ở cả luật pháp lẫn nhận thức xã hội đối với người hành nghề bán dâm.

Là một chuyên gia nghiên cứu về tình dục, giới, HIV/AIDS, TS Khuất Thu Hồng (Viện Nghiên cứu Phát triển xã hội – ISDS) nhận định, đã đến lúc phải có cái nhìn thực tế hơn về “sex - workers”. Dẫn số liệu nghiên cứu, chuyên gia này cho biết: “Ở thời điểm hiện tại, mại dâm từ quy mô nhỏ, bí mật, bị lên án trong quá khứ đã trở thành một khu vực kinh tế công khai, có lợi nhuận lớn, được nhiều nước hợp pháp hóa và không bị phân biệt đối xử. Ví dụ, năm 2001, Hàn Quốc đã có 1 triệu phụ nữ mại dâm, dịch vụ này trị giá 4,4% GDP. Ở Hà Lan, “ngành công nghiệp” mại dâm cũng đem lại 5% GDP. Trong khi tại Trung Quốc, có từ 10-20 triệu phụ nữ mại dâm, ước tính bằng 8% giá trị nền kinh tế”.

Dĩ nhiên, công việc của các sex-workers không chỉ nặng nhọc mà còn tiềm ẩn nhiều rủi ro và hệ lụy nhất. Ở những nơi mại dâm chưa được luật hóa và quản lý chặt chẽ, sex-workers càng dễ bị bạo hành tình dục, lây nhiễm bệnh tật, không được chăm sóc y tế, bị quỵt tiền, luôn ở tâm thế bị kỳ thị và tự kỳ thị. “Vậy khi nào xóa bỏ được mại dâm? Đó là khi các cấu trúc xã hội sản sinh và duy trì mại dâm bị xóa bỏ. Khi không còn bất bình đẳng giới… Khi đó còn rất, rất xa. Và có lẽ, khi không còn con người, thì không còn mại dâm”, TS Khuất Thu Hồng thẳng thắn nhận định.

 

 

TS Khuất Thu Hồng. Ảnh: Việt Nguyễn

Khẳng định sự ủng hộ đối với việc hợp pháp hóa mại dâm, TS Khuất Thu Hồng cho biết: “Ngay từ năm 1992, tại hội thảo về giải pháp đối với mại dâm, do Bộ Công an tổ chức, tôi là người đầu tiên đưa ra đề xuất hợp pháp hóa mại dâm. Lúc đó đã có phê phán mạnh mẽ lắm, đến giờ thì đã thảo luận vấn đề này rất thoải mái. Tôi nghĩ việc hợp pháp hóa mại dâm lại là giải pháp giảm nhẹ tác hại do mại dâm gây ra. Tôi không cho rằng sẽ giải quyết được trọn vẹn mọi vấn đề, nhưng ít nhất sẽ giải quyết được một số vấn đề quan trọng”.

“Vấn đề là chúng ta phải chấp nhận sự thật. Không thể duy ý chí được. Cứ cho là mại dâm xấu xa đi, bị ghét bỏ đi, thì chúng ta có làm cho mại dâm biến mất được không? Rất tiếc là mại dâm lại càng ngày càng phát triển hơn”, nữ chuyên gia nhận định. Theo bà Hồng, trên thế giới, ngay từ thời Phục Hưng, nhiều quốc gia đã thừa nhận mại dâm để quản lý. Hay tại Việt Nam, thời kỳ thực dân Pháp xâm lược, “nghề” đặc biệt này cũng đã được hợp pháp hóa.

Việc mại dâm hoạt động nửa bí mật nửa công khai như hiện nay không chỉ tiềm ẩn nhiều bất ổn về trật tự, an toàn xã hội, nguy cơ lây lan dịch bệnh truyền nhiễm, mà còn làm mất một… nguồn thu lớn từ thuế thu nhập. “Ai cũng phải dùng một bộ phận nào đó để kiếm tiền. Tại sao lại có sự bất bình đẳng như hiện nay. Những người lao động trí óc, chân tay đều phải đóng thuế, tại sao lao động tình dục lại không, trong khi thu nhập của họ lớn hơn rất nhiều. Cho nên, cái cách mà chúng ta tưởng là kỳ thị, ghét bỏ, có khi lại tạo điều kiện cho chính các cô gái bán dâm có thêm động lực hành nghề”, bà Hồng nêu vấn đề. Theo nghiên cứu của ISDS, sex-workers thu nhập bấp bênh nhưng khá cao so với mặt bằng chung, từ 3 đến 45 triệu đồng/tháng.

 

ISDS cho biết: Tính tới 2012, luật về mại dâm trên thế giới chia làm 3 nhóm. Nhóm 1 công nhận mại dâm hợp pháp và đưa ra các quy định quản lý liên quan, có 20 nước và một số bang của Australia. Nhóm 2 không có luật cụ thể để cấm mại dâm, nên mại dâm không bất hợp pháp nhưng các hoạt động liên quan (mời gọi mua dâm nơi công cộng, nhà thổ…) lại là bất hợp pháp, có 41 nước và vùng lãnh thổ. Nhóm 3 gồm 160 nước và vùng lãnh thổ coi mại dâm là bất hợp pháp.