Người dân muốn trả sổ hộ khẩu... về quá khứ
GiadinhNet - Việc Bộ Công an tổ chức khảo sát lấy ý kiến người dân về việc thay thế sổ hộ khẩu cũ bằng việc quản lý theo mã số định danh cá nhân đang nhận được sự quan tâm của người dân. Không ít người dân cho rằng sổ hộ khẩu đang bộc lộ không ít bất cập, vì vậy hãy mạnh dạn thay đổi...

Thay thế sổ hộ khẩu bằng mã số định danh sẽ đơn giản hóa được các thủ tục hành chính có lợi cho cả người dân lẫn cơ quan quản lý. Ảnh: N.Hiếu
Khổ vì sổ hộ khẩu
Trong dự thảo báo cáo đánh giá tác động của chính sách trong dự án Luật Cư trú sửa đổi để lấy ý kiến đóng góp, Bộ Công an đưa ra hai phương án là giữ nguyên hình thức quản lý hộ khẩu như hiện nay hoặc bãi bỏ hình thức quản lý dân cư bằng sổ hộ khẩu, sổ tạm trú giấy để thay thế bằng hình thức quản lý theo mã số định danh cá nhân cập nhật từ cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư.
Về hệ lụy của sổ hộ khẩu đối với đời sống, anh Nguyễn Hoàng Thanh (ở quận Nam Từ Liêm, Hà Nội) không giấu nổi sự thất vọng khi kể lại câu chuyện của mình liên quan đến sổ hộ khẩu. Anh Thanh là người từ địa phương khác tới Hà Nội lập nghiệp. Sau nhiều năm ki cóp, vợ chồng anh mua được mảnh đất 50m2 ở Thủ đô. Kể từ đây, vợ chồng anh phải đối diện với hàng loạt thủ tục hành chính và bắt buộc phải có sổ hộ khẩu. Mảnh đất của gia đình anh Thanh mua với giá khá mềm là đất nông nghiệp, muốn sử dụng để làm đất ở, anh phải qua nhiều bước để chuyển đổi mục đích sử dụng. Chuyển đổi xong thì mới được cấp sổ đỏ và sau đó mới có tài sản hợp pháp để thế chấp vay tiền ngân hàng. Thế nhưng, ngay từ bước đầu tiên, anh đã vướng phải việc không có hộ khẩu ở thành phố khiến công việc ì trệ cả năm trời.
“Luật Cư trú năm 2013 có điều khoản phải đăng kí tạm trú liên tục trong 3 năm với cơ quan công an địa phương sở tại thì mới đủ điều kiện để nhập khẩu vào Hà Nội. Vì chuyển nơi trọ nên tôi phải chờ gần 1 năm để đủ điều kiện 3 năm theo quy định thì mới xin được nhập khẩu về Hà Nội. Thế nhưng, ngay cả khi đã cầm cuốn sổ hộ khẩu trên tay, việc đi làm sổ đỏ cho chính mảnh đất của mình vẫn tiếp tục “gặp khó”. Chính quyền sở tại liên tục yêu cầu bổ sung rất nhiều thứ giấy tờ khác, hầu hết liên quan đến vấn đề cư trú. Tất tả ngược xuôi thêm 6 tháng nữa tôi mới có thể xong xuôi được cái sổ hộ khẩu và tấm sổ đỏ cho chính mình. Tổng thời gian lo việc này mất gần 2 năm”, anh Thanh nói.
Việc không có hộ khẩu ở Hà Nội cũng gây ra nhiều khó khăn lớn cho các gia đình có con nhỏ đến tuổi đi học. Gia đình chị Nguyễn Thị Hương Liễu (ở quận Cầu Giấy, Hà Nội) chưa có điều kiện mua được nhà nên phải đi thuê trọ và chỉ có thể đăng kí hộ khẩu theo diện KT3. Chị chia sẻ: “Năm ngoái con gái lớn đến tuổi vào lớp 1, tôi muốn xin cho cháu nhập học tại trường gần nhà trọ để tiện đưa đón. Tuy nhiên, nhà trường yêu cầu phải có hộ khẩu thường trú trên địa bàn mới cho cháu nhập học. Và vì không có sổ hộ khẩu thường trú nên gia đình tôi phải đứng trước hai lựa chọn: Một là gửi con về quê để học; hai là xin cho con ra ngoại thành nhập học. Cuối cùng, tôi đành chọn phương án hai, cho con học xa”.
Các luật sư nói gì?
Về các phương án mà Bộ Công an đưa ra, trao đổi với PV Báo gia đình & Xã hội, luật sư Hồ Diên Trung (Công ty TNHH luật Khoa Tín, Đoàn luật sư TP Hà Nội) cho rằng: “Việc giữ nguyên sổ hộ khẩu như hiện nay sẽ không phù hợp với sự phát triển của xã hội. Người dân sẽ mất thời gian, công sức và chi phí liên quan đến sổ hộ khẩu khi tham gia các giao dịch hoặc thực hiện các thủ tục hành chính. Việc thực hiện quản lý dân cư bằng sổ hộ khẩu không đáp ứng yêu cầu của công cuộc cải cách hành chính. Trong khi có nhiều chính sách thúc đẩy sự phát triển cuộc cách mạng công nghiệp 4.0, việc sử dụng sổ hộ khẩu là lỗi thời, thậm chí còn hạn chế cơ hội của một số cá nhân”.
Đồng quan điểm trên, theo PGS.TS Nguyễn Thị Hồi (giảng viên ĐH Luật Hà Nội), việc quản lý dân cư theo mã số định danh cá nhân, bãi bỏ hình thức quản lý theo sổ hộ khẩu cũ là chủ trương hoàn toàn đúng đắn. Đáng lẽ việc này phải được thực hiện sớm hơn. PGS.TS Nguyễn Thị Hồi cho rằng, mã số định danh cá nhân được cơ quan có thẩm quyền cấp đã có đầy đủ các thông tin về nhân thân. Với mã số này, người dân có thể thực hiện các giao dịch cũng như các hoạt động khác liên quan một cách thuận lợi, dễ dàng hơn, đồng thời giảm bớt được nhiều chi phí. Khi cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư được hoàn thành, công dân không cần mang theo nhiều loại giấy tờ như trước, không phải công chứng, chứng thực mà chỉ mang theo thẻ căn cước hoặc chỉ cần cung cấp mã số định danh cá nhân cho cơ quan chức năng.
Vẫn theo PGS.TS Nguyễn Thị Hồi, bỏ sổ hộ khẩu, nhà nước tiết kiệm được một khoản ngân sách không hề nhỏ là 1.600 tỷ đồng/mỗi năm như công bố của Bộ Công an và xa hơn là tiến tới đơn giản hóa thủ tục hành chính, ứng dụng công nghệ thông tin vào hoạt động quản lý nhà nước. Việc thu gọn đầu mối quản lý dân cư về mã số định danh là thuận lợi lớn cho cơ quan quản lý nhà nước khi có sự kiện pháp lý liên quan phát sinh.
Nhiều người dân khi được hỏi về vấn đề này thì phần lớn đều cho rằng, đây là giải pháp đáp ứng được xu thế, hướng tới Chính phủ điện tử... Việc này góp phần đơn giản hóa thủ tục hành chính, giấy tờ công dân liên quan đến quản lý dân cư, giảm chi phí khi thực hiện thủ tục đăng ký cư trú.
Luật sư Hồ Diên Trung nói: “Việc Bộ Công an đang tổ chức khảo sát lấy ý kiến người dân về việc thay thế sổ hộ khẩu cũ bằng mã số định danh cá nhân - nghĩa là bỏ tờ giấy, bỏ thủ tục thủ công mà thay vào đó là quản lý bằng công nghệ, hướng tới một chính phủ điện tử là một bước đột phá tạo nên bước tiến quan trọng trong việc áp dụng công nghệ vào đời sống người dân hiện nay”.
Nguyễn Hiếu

Nguyên nhân ban đầu vụ tai nạn trên cao tốc Vĩnh Hảo - Phan Thiết, 3 người tử vong
Thời sự - 4 phút trướcGĐXH - Đại diện Đội Cảnh sát giao thông đường bộ cao tốc số 6 (Cục Cảnh sát giao thông - Bộ Công an) cho biết, nguyên nhân vụ tai nạn xe khách trên cao tốc Vĩnh Hảo - Phan Thiết đang được Cơ quan cảnh sát điều tra Công an tỉnh Lâm Đồng thụ lý.

Điều tra vụ bé gái 4 tuổi nghi bị cô giáo bạo hành ở Hà Nội
Giáo dục - 54 phút trướcTheo phản ánh từ gia đình, dữ liệu camera giám sát cho thấy cô V – giáo viên chủ nhiệm lớp – có hành vi bạo hành học sinh: đánh, kéo lê, ném bé gái vào tường, cả trong lớp học lẫn ngoài hành lang.

Vụ ô tô tông hàng loạt xe máy trên phố Trần Đại Nghĩa: 1 nạn nhân tử vong
Đời sống - 1 giờ trướcGĐXH - Một nạn nhân khoảng 40 tuổi trong vụ tai nạn giao thông liên hoàn trên phố Trần Đại Nghĩa - Đại La (TP Hà Nội) nhập viện trong tình trạng đa chấn thương. Do vết thương quá nặng, người này đã tử vong.

Nhiều phương tiện vẫn đi 'nhầm' làn ở đường Võ Chí Công, lực lượng CSGT vất vả điều tiết
Thời sự - 1 giờ trướcGĐXH - Nhiều phương tiện vẫn di chuyển sai, gây nên tình trạng lộn xộn tại một số nút giao trên đường Võ Chí Công sau phân làn, lực lượng chức năng liên tục nhắc nhở, phân luồng để đảm bảo trật tự, an toàn giao thông trong giờ cao điểm.

Nam sinh đưa em đến điểm thi nhờ người trông hộ đã trúng tuyển lớp 10 trường top
Giáo dục - 2 giờ trướcNam sinh Nguyễn Mạnh Đức (lớp 9A3 Trường THCS Dịch Vọng Hậu) - từng được biết đến với việc đưa em gái đến trường thi, nhờ các tình nguyện viên trông hộ để thi vào lớp 10 - đã trúng tuyển vào trường THPT top đầu Hà Nội.

Đường dây giết mổ, tiêu thụ lợn bệnh quy mô lớn giữa lòng Thủ đô: Khởi tố 3 vụ án hình sự 'Vi phạm quy định về an toàn thực phẩm'
Pháp luật - 2 giờ trướcGĐXH - Ngày 9/7, Cơ quan Cảnh sát điều tra – Công an thành phố Hà Nội cho biết, cơ quan này đã ra Quyết định khởi tố 03 vụ án hình sự về tội "Vi phạm quy định về an toàn thực phẩm" theo quy định tại Điều 317 Bộ luật Hình sự vào ngày 8/7/2025.

Hà Nội: Khoảnh khắc xe ô tô con mất lái, tông hàng loạt phương tiện trên phố Trần Đại Nghĩa
Đời sống - 2 giờ trướcGĐXH - Chiếc xe ô tô con trong lúc di chuyển qua nút giao phố Trần Đại Nghĩa - Đại La (TP Hà Nội) đã bất ngờ mất lái, tông hàng loạt phương tiện trước khi đâm vào gốc cây bên đường.

Hai học sinh tiểu học tử vong thương tâm do đuối nước ở Nghệ An
Thời sự - 4 giờ trướcGĐXH - Một nhóm học sinh rủ nhau ra đập nước trên địa bàn xã Phúc Lộc (Nghệ An) để chơi. Trong lúc nô đùa, hai em không may bị sảy chân xuống vùng nước sâu, đuối nước.

Hé lộ 4 số cuối ngày sinh Âm lịch quyết định tài lộc cả đời một con người
Đời sống - 4 giờ trướcGĐXH - Người sinh vào những ngày Âm lịch kết thúc bằng con số này thường được cho là sẽ có một cuộc đời đầy tài lộc, may mắn.

Tử vi tháng 6 âm lịch 2025, con giáp tuổi Tý đón nhận những điều không ngờ từ sau ngày Rằm
Đời sống - 5 giờ trướcGĐXH – Theo chuyên gia phong thủy Nguyễn Song Hà xem tử vi tháng 6 âm lịch dự báo, tuổi Tỵ có một tháng tràn đầy năng lượng, nhất là từ sau Rằm tháng 6 âm lịch sẽ đón nhận điều đầy bất ngờ.

Hà Nội: Xe ô tô 'điên' tông liên hoàn 10 xe máy trên phố Trần Đại Nghĩa
Đời sốngGĐXH - Chiếc xe ô tô con màu trắng trong lúc di chuyển qua khu vực ngã tư Trần Đại Nghĩa - Đại La (TP Hà Nội) đã bất ngờ mất lái, tông liên hoàn khoảng 10 phương tiện đang đi trên đường.