Hà Nội
23°C / 22-25°C

8 câu cha mẹ khôn ngoan không bao giờ nói với trẻ vị thành niên

Thứ bảy, 19:00 29/06/2024 | Nuôi dạy con

GĐXH - Hầu hết các bậc cha mẹ đều hiểu rõ việc trò chuyện với con là cần thiết. Nhưng có nhiều trường hợp, cha mẹ nhận phải “tác dụng ngược” vì những câu nói chưa khéo léo.

Cha mẹ là thầy giáo tốt nhất của con, những lời cha mẹ nói thường sẽ ảnh hưởng đến con cả đời. Thế nhưng những lời đau lòng nhất trên đời thường lại là lời bố mẹ nói với con. Nếu không muốn con bị tổn thương, đừng nói câu nói này đừng nói với con nữa!

1. "Tất cả những gì bố mẹ làm là vì tốt cho con"

Đầu tiên "Bố mẹ làm tất cả vì muốn tốt cho con" chỉ là lời nói tự mình làm mình cảm động, tự mình đề cao sự hy sinh tự thân. Thoạt nhìn đây là một câu nói đầy tình thương nhưng thực tế lại kiểm soát và bó buộc con, phá hủy con dưới danh nghĩa tình yêu.

Có một cậu bé từ nhỏ đến lớn luôn sống dưới sự kiểm soát của cha mẹ, từ những việc nhỏ như mặc loại quần áo nào, kết bạn với ai, thậm chí chọn trường nào, chuyên ngành gì, mẹ đều muốn can thiệp. Tình yêu mẹ lớn lao khiến cậu bé không thể chống cự, chỉ có thể chấp nhận, dần dần không có khả năng sống tự lập, cũng không có kỹ năng giao tiếp, sống như một đứa trẻ to xác..

Bị kìm kẹp lâu ngày, không có tự do, cuối cùng khiến cậu mệt mỏi về cả thể xác và tinh thần, mắc bệnh trầm cảm.

Khi người khác hỏi, mẹ cậu chỉ biết khóc trong hối hận: "Tôi làm tất cả đều vì tốt cho thằng bé, ai biết được…".

8 câu cha mẹ khôn ngoan không bao giờ nói với trẻ vị thành niên- Ảnh 1.

Khi giáo dục con cái, tránh nói nhưng câu mang tính áp đặt nhưng lại khó hiểu. Ảnh minh hoạ

2. "Con là niềm hy vọng duy nhất của gia đình"

Đừng đặt ý nghĩa cuộc sống của người lớn vào việc "bắt trẻ phải hứa". Mặc dù kết quả học tập là quan trọng nhưng đó không phải là điều kiện duy nhất để có được cuộc sống thành công. Một ý chí kiên cường, thái độ lạc quan và tấm lòng nhân hậu, biết đồng cảm là tất cả những điều trẻ không thể thiếu trong tương lai.

Không ít cha mẹ đang đặt nhiều kỳ vọng vào con khiến cuộc sống của chúng bị nhấn chìm trong trong những tham vọng, sự cầu toàn của người lớn. Vì tham vọng này, cha mẹ đã chẳng hề quan tâm xem con mình thích gì, khả năng thực lực đến đâu. Và khi không thể đáp ứng được kỳ vọng đó, một số em đã tìm đến ý nghĩ tiêu cực, khiến cha mẹ hối hận.

Thay vào đó, có thể nói: "Bố mẹ tin con sẽ làm được, bố mẹ hiểu con mà".

3. "Nếu không làm việc chăm chỉ, con sẽ hối hận cả đời"

Trong cuốn "Cách trò chuyện với trẻ em để xây dựng động lực, giải quyết áp lực và ngôi nhà hạnh phúc", hai nhà giáo dục, tâm lý học William Stixrud và Ned Johnson khẳng định khơi dậy nỗi sợ hãi là một trong những cách kém hiệu quả nhất để kích thích động lực bên trong của con trẻ. Thậm chí, nó còn gây áp lực bất lợi cho con. Các con sẽ cảm thấy căng thẳng, dần dẫn đến né tránh những lời khuyên từ cha mẹ.

Ngoài ra, người lớn đang đưa ra một viễn cảnh khá xa nằm ngoài tầm hiểu biết của các con. Vì vậy, câu nói này được hai vị chuyên gia đánh giá là vô nghĩa, dễ phản tác dụng. Thay vào đó, cha mẹ khôn ngoan nên khuyến khích con. Các tác giả đưa ví dụ: "Con chưa làm phép tính nhân ba chữ số được nhưng con sẽ học được nhanh thôi. Nhìn này, con đã biết nhân hai chữ số thành thạo rồi cơ đấy".

Chúng ta cũng có thể cho trẻ thấy việc đang làm không dễ dàng nhưng nếu tiếp tục tập luyện, con sẽ chinh phục được và tự tin đối mặt với các thử thách tương lai. "Cha tin con sẽ làm tốt" - đây là lời gợi ý mà chuyên gia đưa ra.

4. "Nhìn con nhà người ta xem"

Bạn ghét bị đối xử như thế nào, đừng làm như thế với người khác. Nếu con bạn nói: "Nhìn mẹ của người ta xinh đẹp thế nào", "Nhìn xem bố của người ta tốt thế nào," "Nhìn xem con nhà người ta học trường xịn ra sao", "Nhìn xem gia đình người ta giàu có thế nào", là phụ huynh, bạn có thể chấp nhận những lời này không? Bạn không thể chấp nhận thì tại sao lại nói với con như lời tương tự?

Chấp nhận sự tầm thường của con cái, giống như cách con cái chưa bao giờ yêu cầu cha mẹ phải xuất sắc như thế nào!

8 câu cha mẹ khôn ngoan không bao giờ nói với trẻ vị thành niên- Ảnh 2.

Bị so sánh với những đứa trẻ khác khiến con vừa đau khổ vừa dần hình thành trong chúng niềm tin luôn thua kém. Ảnh minh hoạ

5. Bố mẹ xấu hổ vì con

Nếu trẻ mắc lỗi và đã biết là sai, không cần phải tiếp tục đay nghiến và nhấn mạnh lại các lỗi của trẻ. Bố mẹ cần giúp trẻ giải quyết vấn đề chứ không phải để trút bỏ những cảm xúc tiêu cực của chính mình.

Nhiều cha mẹ luôn nghĩ con mãi là những em bé chưa lớn, không coi con như những người bạn để cùng lắng nghe con tâm sự, luôn áp chế con, ép buộc con phải làm theo ý mình. Nếu không như ý, sẽ khiến con phải nghe lời càm ràm, lời nặng nề hay sự đe dọa. Thay vì làm như thế, cha mẹ cần bình tĩnh, chọn cách ngồi bên con, nói và giải thích cho con hiểu. Sự việc nào cũng sẽ được tháo gỡ. To tiếng chính là sợi dây nhiều nút thắt chặt lại rắc rối nhiều vòng hơn.

6. "Đừng lo, có cha/mẹ đây rồi"

Càng lớn, trẻ càng muốn vẫy vùng tự do. Phụ huynh không thể luôn ở bên con mọi lúc hay theo dõi nhất cử nhất động của trẻ. Nếu con luôn nghĩ cha mẹ sẽ giải quyết thay mọi việc, chúng sẽ có xu hướng cư xử liều lĩnh hơn, thậm chí thiếu trách nhiệm với hành động đang, sẽ làm.

Phụ huynh cũng nên để trẻ được phép mắc sai lầm. Bởi chúng ta không thể bảo vệ con mãi trong lồng kính, hãy để trẻ khám phá thế giới xung quanh, học cách đứng dậy sau vấp ngã. Vai trò của cha mẹ là định hướng, phân tích đúng sai, đưa cách giải quyết hợp lý thay vì trấn an mọi việc đã có phụ huynh lo.

Đặc biệt ở tuổi mới lớn, các con sẽ tò mò về thế giới, nếu càng cấm đoán, con sẽ càng tìm cách "vượt rào". Nhưng điều này cũng không có nghĩa bạn nên im lặng hoặc mặc kệ để trẻ tự hành xử. Chúng ta cũng cần có những lúc cứng rắn nói không, đặc biệt phân tích về rủi ro, trách nhiệm có thể xuất hiện.

7. "Sao con ngốc thế?"

"Con ngốc thế thì sau này chỉ có đi nhặt rác", một vài phụ huynh thường mắng con thế này mà không biết rằng IQ của con có liên quan đến gen di truyền của cha mẹ.

Yếu tố di truyền này chiếm 70%, vì vậy đừng nói trẻ ngốc, điều này tương đương với việc bạn đang chê bai chính bản thân bạn. 30% còn lại có thể thông qua nỗ lực để trở nên thông minh hơn, nhưng đã bị bậc làm cha làm mẹ như bạn đánh bại. Làm cha mẹ mà không biết cách khích lệ con, chỉ biết chỉ trích và châm biếm, điều này sẽ làm tổn thương tâm hồn non nớt của trẻ!

8. Bố mẹ không thể dạy nổi con nữa, phải không?

Đối với trẻ vị thành niên, những thay đổi về cách hành xử, những hành động bột phát có thể khiến cha mẹ khó hiểu và gây ra những mâu thuẫn giữa hai thế hệ. Khi cha mẹ muốn chỉ ra những hành vi sai của con thì nên nói chuyện với trẻ như những người bạn, hãy giải thích về những lo lắng của mình thay vì mắng mỏ hay nói lời cay nghiệt.

Chưa kể, cha mẹ càng nói câu này, trẻ càng thích chống lại. Trong trường hợp này, bố mẹ và con cái trở thành hai đối thủ trong một cuộc chiến. Bố mẹ càng muốn nhấn mạnh uy quyền của mình, trẻ càng muốn phá bỏ ranh giới này và chứng tỏ giá trị của chúng.

Trẻ em ở các quốc gia phát triển phải học 2 câu nói quan trọng này từ rất sớmTrẻ em ở các quốc gia phát triển phải học 2 câu nói quan trọng này từ rất sớm

GĐXH - Phương pháp giáo dục khoa học mà các bậc cha mẹ ở các quốc gia này đã áp dụng trong quá trình nuôi dạy con, cha mẹ Việt có thể tham khảo.

5 biểu hiện đáng lo ở con buộc bố mẹ phải xem lại mình5 biểu hiện đáng lo ở con buộc bố mẹ phải xem lại mình

GĐXH - Những quyết định của bố mẹ có thể ảnh hưởng sâu sắc đến sự phát triển của trẻ nhỏ.

Tường Vy (t/h)
Bình luận (0)
Xem thêm bình luận
Ý kiến của bạn
Khoảng cách giàu nghèo bắt nguồn từ giáo dục: Những quan điểm mà cha mẹ giàu tránh xa

Khoảng cách giàu nghèo bắt nguồn từ giáo dục: Những quan điểm mà cha mẹ giàu tránh xa

Nuôi dạy con - 3 ngày trước

GĐXH - Khoảng cách giàu nghèo không chỉ được tạo nên bởi tiền bạc hay xuất phát điểm, mà ngày càng bị nới rộng bởi tư duy giáo dục trong mỗi gia đình.

Những đứa trẻ thường xuyên bị la mắng có những thay đổi đáng kinh ngạc về chỉ số thông minh

Những đứa trẻ thường xuyên bị la mắng có những thay đổi đáng kinh ngạc về chỉ số thông minh

Nuôi dạy con - 1 tuần trước

GĐXH - Các nhà khoa học đã quét não của hai nhóm trẻ có độ tuổi, giới tính và hoàn cảnh gia đình tương tự. Kết quả cho thấy, bộ não của những trẻ thường xuyên bị la mắng có dung tích nhỏ hơn rõ rệt so với trẻ ít bị mắng, và trí thông minh cũng bị ảnh hưởng.

Người Do Thái dặn con: Có 3 kiểu bạn bè càng thân càng nghèo, càng chơi càng thụt lùi

Người Do Thái dặn con: Có 3 kiểu bạn bè càng thân càng nghèo, càng chơi càng thụt lùi

Nuôi dạy con - 1 tuần trước

GĐXH - Với người Do Thái, thành công và giàu có không chỉ đến từ năng lực cá nhân mà còn từ môi trường sống, đặc biệt là từ những người ta chọn để đồng hành.

Ông bà chăm cháu: 3 thời điểm 'vàng' để rút lui, gia đình êm ấm, phúc khí vẹn toàn

Ông bà chăm cháu: 3 thời điểm 'vàng' để rút lui, gia đình êm ấm, phúc khí vẹn toàn

Nuôi dạy con - 1 tuần trước

GĐXH - Việc trông nom cháu nội, cháu ngoại vốn là niềm vui ấm áp của các bậc ông bà, nhưng chăm sóc lâu ngày, không ít người lớn tuổi cũng bắt đầu băn khoăn: Khi nào thì nên buông tay, khi nào thì nên lùi lại một bước?

[PODCAST LÀM BẠN CÙNG CON] Thế hệ kiệt sức – Khi người trẻ ám ảnh với hai tiếng 'chữa lành'

[PODCAST LÀM BẠN CÙNG CON] Thế hệ kiệt sức – Khi người trẻ ám ảnh với hai tiếng 'chữa lành'

Nuôi dạy con - 1 tuần trước

Trong bối cảnh xã hội hiện đại, áp lực và thách thức luôn tồn tại, xu hướng “chữa lành” đang là một phần không thể thiếu đối với nhiều người, đặc biệt là giới trẻ. Chúng ta không thể phủ nhận sự cần thiết của việc “chữa lành”, nhưng cũng cần nhìn nhận rằng giới trẻ cần được trang bị kỹ năng đối phó với áp lực từ sớm, để không phải đối mặt với những vấn đề tâm lý nghiêm trọng khi trưởng thành. Sẽ thế nào nếu những người trẻ luôn ám ảnh với việc “chữa lành” dù thực tế không gây trầy xước đến thế?

Con gái bị bắt nạt suốt 1 năm nhưng câu nói của mẹ mới là 'nhát dao' khiến con sụp đổ

Con gái bị bắt nạt suốt 1 năm nhưng câu nói của mẹ mới là 'nhát dao' khiến con sụp đổ

Nuôi dạy con - 2 tuần trước

GĐXH - Ai cũng nói cha mẹ là điểm tựa lớn nhất của con. Tôi từng tin điều đó cho đến ngày nhận ra chính mình đã làm tổn thương con sâu nhất.

4 tính cách của mẹ khiến gia đình ngột ngạt, con mất tương lai

4 tính cách của mẹ khiến gia đình ngột ngạt, con mất tương lai

Nuôi dạy con - 2 tuần trước

GĐXH - Trong gia đình, người mẹ không chỉ là người sinh thành mà còn là người ảnh hưởng trực tiếp đến tính cách, tư duy và tương lai của con cái.

Những đứa trẻ không được mẹ chăm sóc chu đáo dễ mắc 3 vấn đề này khi lớn lên

Những đứa trẻ không được mẹ chăm sóc chu đáo dễ mắc 3 vấn đề này khi lớn lên

Nuôi dạy con - 2 tuần trước

GĐXH - Những người may mắn dùng tuổi thơ để chữa lành cả cuộc đời, trong khi những người kém may mắn dùng cả cuộc đời để chữa lành tuổi thơ.

Cấm trẻ em sử dụng mạng xã hội: Câu chuyện 'nóng' của nhiều quốc gia

Cấm trẻ em sử dụng mạng xã hội: Câu chuyện 'nóng' của nhiều quốc gia

Nuôi dạy con - 2 tuần trước

Australia cấm trẻ em dưới 16 tuổi sử dụng mạng xã hội, gợi mở cho nhiều quốc gia khác xem xét ban hành lệnh hạn chế tương tự.

4 câu cha mẹ thông minh và trí tuệ sẽ nói khi con mắc lỗi

4 câu cha mẹ thông minh và trí tuệ sẽ nói khi con mắc lỗi

Nuôi dạy con - 3 tuần trước

GĐXH - Cha mẹ luôn nghĩ rằng giáo dục con cái phải nghiêm khắc. Thực ra, cách giáo dục tốt nhất là để con cảm nhận được tình yêu ngay cả khi bị phê bình.

Top