Hà Nội
23°C / 22-25°C

Bảo vật quốc gia ở chùa Phổ Quang hư hại như thế nào sau vụ cháy lớn

Thứ sáu, 06:40 25/10/2024 | Đời sống

Bảo vật quốc gia Bàn thờ Phật bằng đá xanh ở chùa Phổ Quang (xã Xuân Lũng, huyện Lâm Thao, Phú Thọ) được đánh giá là cổ vật đặc biệt quý hiếm mà cổ nhân để lại cho hậu thế, đã bị vỡ hỏng một số chi tiết và có dấu hiệu biến dạng sau vụ hỏa hoạn ngày 23/10.

Thông tin vụ cháy chùa Phổ Quang được giới chuyên môn và các cơ quan quản lý đặc biệt quan tâm bởi đây là nơi lưu giữ cổ vật Bàn thờ Phật bằng đá xanh hơn 700 năm tuổi mang nhiều giá trị lịch sử, mỹ thuật và triết lý sâu sắc. Ngay sau khi ngọn lửa được dập tắt trưa ngày 23/10, các cơ quan chuyên môn đã tiến hành xem xét hư hại của Bảo vật Quốc gia này.

Bảo vật quốc gia ở chùa Phổ Quang hư hại như thế nào sau vụ cháy lớn - Ảnh 1.

Bàn thờ Phật bằng đá trước vụ hỏa hoạn ngày 23/10.

Theo ghi nhận ban đầu, cổ vật Bàn thờ Phật bằng đá bị vỡ hỏng hai chi tiết cánh sen ở phía trên cùng bên phải. Nhiều vị trí về mặt của cổ vật xám đen nhưng cần xem xét kỹ lưỡng hơn để biết được chính xác lửa đã gây ra những biến đổi gì.

Đáng chú ý nhất là Bàn thờ Phật này được các cổ nhân chế tác, lắp ghép từ 71 phiến đá xanh. Sau khi bị "nung nóng" suốt 2 giờ hỏa hoạn, giới chuyên môn lo lắng kết cấu, hình dạng của cổ vật có thể bị ảnh hưởng nên cần có những đánh giá chuyên sâu hơn.

Với tính chất quan trọng của Bảo vật Quốc gia này, ngay trong chiều 23/10, Cục Di sản văn hóa (Bộ VHTT&DL) đã phát văn bản chỉ đạo Sở VHTT&DL Phú Thọ phối hợp với các cơ quan chức năng địa phương có biện pháp khẩn cấp bảo vệ cổ vật. Tại chùa Phổ Quang, sau khi ngọn lửa được dập tắt, nhiều cán bộ chuyên môn cùng lực lượng công an đã căng bạt quây kín gian chính điện - nơi đặt Bàn thờ Phật bằng đá. Đồng thời, hiện trường được phong tỏa, nhiều cán bộ công an được phân công trực bảo vệ.

Bảo vật quốc gia ở chùa Phổ Quang hư hại như thế nào sau vụ cháy lớn - Ảnh 2.

Chi tiết cánh sen của cổ vật Bàn thờ Phật bằng đá bị gãy vỡ sau hỏa hoạn.

Theo nghiên cứu trước đây của cán bộ chuyên môn thuộc Bảo tàng Hùng Vương (Phú Thọ), Bàn thờ Phật bằng đá, hay còn được gọi là Bàn thờ Phật hoa sen, được các cổ nhân chế tác vào năm 1387, thuộc triều đại vua Trần Phế Đế. Các nghệ nhân xưa đã khéo léo ghép 71 phiến đá xanh để tạo nên một bàn thờ bề thế, vững chãi hình chữ nhật cao và rộng hơn 1 m, dài 3,3 m.

Về tổng thể, Bàn thờ Phật hoa sen được chia thành 5 tầng. Ở mỗi tầng, các nghệ nhân xưa chạm khắc hoa văn, họa tiết mang những ý nghĩa khác nhau. Nổi bật trên tầng trên cùng, các phiến đá được tạc hình đóa sen đang nở tạo thành bệ đỡ tượng Phật bề thế. Chi tiết này phù hợp với văn hóa quen thuộc trong đạo Phật luôn gắn liền hiện thân Đức Phật xuất hiện trên đài sen nguy nga.

Ở tầng giữa, bề mặt đá được chạm khắc hai con rồng, ở giữa là họa tiết vừa giống lá đề, vừa giống tia mặt trời. Đáng chú ý, hai con rồng ở tầng giữa này được chạm khắc đúng hình tượng rồng Việt giống như con hình tượng con rồng thường thấy trên các lộc bình Việt cổ. Tổng thể tạo hình tầng giữa mang hàm ý "lưỡng long chầu nhật" - một ý niệm phổ biến của các bậc tiền nhân về sức mạnh và quy phong của dân tộc.

Bảo vật quốc gia ở chùa Phổ Quang hư hại như thế nào sau vụ cháy lớn - Ảnh 3.

Bàn thờ Phật bằng đá sau hỏa hoạn.

Các nghiên cứu chuyên môn trước đây đã xác định trên Bàn thờ Phật hoa sen đánh dấu lần đầu tiên xuất hiện hình tượng “sư tử hí cầu” và “cá hóa rồng”. Cho đến nay, đây vẫn là hiện vật duy nhất ở niên đại này có hình tượng mỹ thuật cổ kể trên.

Là một cổ vật được chế tác tại vùng đất xung quanh núi Nghĩa Lĩnh - nơi phát tích cội nguồn của dân tộc, Bàn thờ Phật hoa sen có các họa tiết hoa hải đường. Đây là loài hoa đặc trưng của vùng trung du Tây Bắc.

Ra đời từ chiều đại vua Trần Phế Đế, cổ vật Bàn thờ Phật hoa sen được đặt tại chùa Phổ Quang ở làng Dòng (xã Xuân Lũng), chưa một lần dịch chuyển. Người dân làng Dòng bảo vệ cổ vật qua 7 thế kỷ như một báu vật, gần như nguyên vẹn cho đến ngày xảy ra vụ hỏa hoạn.

Bình luận
Xem thêm bình luận
Ý kiến của bạn
TPHCM chi gần 19.400 tỷ đồng mở tuyến đường rộng 60m nối Long An

TPHCM chi gần 19.400 tỷ đồng mở tuyến đường rộng 60m nối Long An

Đời sống - 8 giờ trước

Dài gần 15km, quy mô mặt cắt ngang 60m, vận tốc thiết kế 80km/h cho làn xe cơ giới và 60km/h cho làn xe hỗn hợp... là những thông số nổi bật của dự án xây dựng tuyến đường Võ Văn Kiệt nối dài từ quốc lộ 1 đến địa phận tỉnh Long An, dự kiến sẽ được TPHCM triển khai trong giai đoạn 2026 - 2030.

Hà Nội phê duyệt phương án hộ đê, bảo vệ điểm xung yếu trước mùa mưa bão

Hà Nội phê duyệt phương án hộ đê, bảo vệ điểm xung yếu trước mùa mưa bão

Đời sống - 9 giờ trước

Qua kiểm tra, đánh giá cũng như thực tế xử lý sự cố đê điều trong các mùa lũ, Hà Nội xác định còn 5 trọng điểm xung yếu cấp thành phố trong công tác phòng chống lụt bão năm 2025.

'Đẳng cấp thời 4.0': Thêm một công cụ biến ảnh tĩnh thành video sinh động chỉ trong vài giây

'Đẳng cấp thời 4.0': Thêm một công cụ biến ảnh tĩnh thành video sinh động chỉ trong vài giây

Đời sống - 9 giờ trước

GĐXH - TikTok ra mắt AI Alive công cụ trí tuệ nhân tạo giúp người dùng biến ảnh tĩnh thành video có chuyển động và âm thanh. Không cần kỹ năng dựng phim, bạn vẫn có thể tạo nội dung Story sống động và thu hút.

Hàng triệu người cần lưu ý điều này nếu không muốn bị phạt lên đến hàng tỷ đồng

Hàng triệu người cần lưu ý điều này nếu không muốn bị phạt lên đến hàng tỷ đồng

Đời sống - 11 giờ trước

GĐXH - Một bản dự thảo đang thu hút sự chú ý khi đề xuất tăng gấp đôi hình phạt đối với hành vi trốn đóng bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế và bảo hiểm thất nghiệp. Nếu được thông qua, pháp nhân vi phạm có thể bị phạt tới 6 tỷ đồng - mức xử lý cao nhất từ trước đến nay trong lĩnh vực bảo hiểm xã hội tại Việt Nam.

Giải cứu cô gái bị kẹt trong thang máy lúc rạng sáng

Giải cứu cô gái bị kẹt trong thang máy lúc rạng sáng

Đời sống - 12 giờ trước

Cô gái 19 tuổi kẹt trong thang máy, hoảng hốt cầu cứu. Tổ cứu nạn cứu hộ đặc biệt tinh nhuệ đã tiếp cận hiện trường trấn an và giải cứu cô gái thành công…

Người đàn ông hiếm muộn phát hiện bé trai bị bọc kín trong túi bóng bên đường

Người đàn ông hiếm muộn phát hiện bé trai bị bọc kín trong túi bóng bên đường

Đời sống - 15 giờ trước

Một bé trai còn nguyên dây rốn, bọc trong túi bóng màu đen, bị người thân vứt bỏ bên vệ đường. Lực lượng chức năng ở xã Hà Linh (Hương Khê, Hà Tĩnh) đã đưa bé về trạm y tế để kiểm tra sức khỏe.

Hoảng hồn cảnh xe container mất lái, gây tai nạn liên hoàn trên Quốc lộ 28

Hoảng hồn cảnh xe container mất lái, gây tai nạn liên hoàn trên Quốc lộ 28

Đời sống - 17 giờ trước

GĐXH - Chiếc xe container trong lúc di chuyển trên Quốc lộ 28, đoạn qua huyện Đắk Glong (tỉnh Đắk Nông) đã bất ngờ mất lái, lao sang làn đường ngược chiều, tông trúng 1 xe máy và 1 ô tô con. Hậu quả, vụ tai nạn khiến người điều khiển xe máy và lái xe container tử vong tại chỗ.

Miền Bắc, miền Trung có mưa lớn, những nơi nào sẽ đón trận 'mưa khủng'?

Miền Bắc, miền Trung có mưa lớn, những nơi nào sẽ đón trận 'mưa khủng'?

Đời sống - 19 giờ trước

GĐXH - Theo dự báo, nhiều nơi trên phạm vi cả nước có mưa rào và dông, cục bộ có nơi mưa to. Trong mưa dông có nguy cơ xảy ra lốc, sét, mưa đá, gió giật mạnh.

Hàng triệu người nên biết quy định mới nhất về mức hưởng bảo hiểm y tế theo nhóm đối tượng năm 2025

Hàng triệu người nên biết quy định mới nhất về mức hưởng bảo hiểm y tế theo nhóm đối tượng năm 2025

Đời sống - 20 giờ trước

GĐXH - Tham gia bảo hiểm y tế (BHYT) người dân sẽ được Quỹ BHYT hỗ trợ chi trả một phần hoặc toàn bộ chi phí điều trị. Vậy năm 2025, các mức hưởng BHYT theo nhóm đối tượng được quy định thế nào?

Nghẹt thở giải cứu hai bố con bất tỉnh, thiếu oxy khi rơi xuống giếng sâu

Nghẹt thở giải cứu hai bố con bất tỉnh, thiếu oxy khi rơi xuống giếng sâu

Đời sống - 21 giờ trước

Thấy con gái bị rơi xuống giếng, anh D liền trèo xuống để cứu nhưng không may bị thiếu oxy và bất tỉnh.

Top