“Bắt hình dong” bằng văn hoá dân gian
GiadinhNet - Trong kho tàng ca dao, tục ngữ của người Việt Nam, có lẽ việc đúc kết về tướng mạo con người là một trong những nội dung chiếm số lượng phong phú nhất, trong đó dung nhan càng được chú ý.
GS Hoạch cho biết, hầu hết những câu ca dao, tục ngữ nói về khuôn mặt của một con người mang tính chất là những đánh giá tính cách tương ứng thì đều khá đúng với thực tế. Theo ông, những đánh giá tương tự về nhân tướng đã xuất hiện từ thời Đông Chu liệt quốc bên Trung Quốc. Thời đại này đã có những đúc kết thông qua hàng ngàn, hàng vạn người khác nhau. Đây hoàn toàn là những kiến thức đã được tổng hợp qua kinh nghiệm của nhiều thế hệ chứ không phải là những câu từ vô tình được tạo ra. Để đúc kết được những kiến thức như thế, chắc chắn nhiều lớp người đi trước đã trải qua, thậm chí nhiều người phải trả giá bằng thực tiễn. Việc này cũng không nằm trong phạm trù tướng số mê tín dị đoan mà đã được khoa học hiện đại chứng minh.
Dân gian phòng kẻ xấu
|
Thần khí của một con người đều tập trung vào khuôn mặt, thế nên dân gian có câu: “Những người mặt nặng như mo/ Chân đi bậm bịch, có cho chẳng màng”. Hay: “Mặt đỏ như lửa, thấy bụng chửa cũng sợ” ý nói những kẻ hèn nhát.... Ngoài ra, có nhiều câu thể hiện những đúc kết về tổng thể một gương mặt khác như: “Những người mặt nạc đóm dầy/ Mo nang trôi sấp, biết ngày nào khôn”, hoặc “Mặt khó đăm đăm, tát nước đầm không cạn”...
Trên gương mặt, đôi mắt được chú ý nhiều hơn cả. Vì thế, những câu có tính chất đánh giá con người qua đôi mắt cũng có số lượng chiếm ưu thế. Ít ai không biết đến cách ví von giữa con mắt và “cửa sổ tâm hồn”. Trong ca dao, tục ngữ cũng vậy, chỉ cần nhìn vào con mắt, nhiều người có thể biết được những điều ẩn chứa sau đó. Về đôi mắt, có rất ít câu ca ngợi những đôi mắt đẹp, những đôi mắt của người có đạo đức như “Những người con mắt lá răm/Lông mày lá liễu đáng trăm quan tiền”. Đa phần phản ánh về những kiểu mắt nhiều khiếm khuyết như: “Mắt trắng, môi thâm, da thiết bì/ Người nhiều lông bụng, vô nghì chớ thân”; “Mắt tròn dưới mí láng sưng /Là tên tửu bác, không ngừng chơi đêm”, “Con lợn mắt trắng thì nuôi/Những người mắt trắng đánh rồi đuổi đi”, “Lờ đờ như người say rượu/ Mắt đỏ hoe, phải liệu mà chơi”, “Mi nhỏ như sợi chỉ mành/ Tình trong chưa thắm, ngoại tình đã giao”...
Sau đôi mắt, cái miệng cũng được chú ý nhiều trong “nhân tướng học” dân gian. Nếu như con mắt là “cửa sổ của tâm hồn” thì cái miệng giống như cửa chính của một ngôi nhà. Thế nên, với mỗi cái miệng khác nhau lại tương ứng với một “ngôi nhà”. Nếu “Hai môi không giữ kín răng” thì sẽ “Là người yểu tướng, nói năng hỗn hào”. Còn “Hàm rộng, miệng cọp: anh hùng/Hàm rắn, miệng chuột: bất trung vô nghì”…
Ngoài đôi mắt, cái miệng thì tất cả các chi tiết trên gương mặt một con người, từ hàm răng, mũi, tai, trán đến cả nhân trung hay cái tóc mai... cũng đều được xuất hiện trong “Nhân tướng học” văn hoá dân gian như: “Lỗ mũi mà hỉnh ngửa lên/Bạc tiền chồng chất một bên chẳng còn”, “Răng thưa, da trắng: gái hay/ Răng thưa, mặt sẫm: đổi thay chuyện tình”... “Mụt ruồi màng tang cả làng ăn thép/Mụt ruồi bên mép, ăn thép cả làng”, “Trên rừng thì hổ lang dưới làng thì mặt rỗ”...
Đa phần các câu ca dao, tục ngữ đánh giá con người qua dung mạo đều đúng trên tổng thể nhưng không phải 100% số phận, tính cách của con người được thể hiện qua bề ngoài. Ví như có những người tuy mang bộ râu rậm rạp, hàm én... cùng với một gương mặt rất khả ái nhưng lại là một tên kẻ cướp hay lừa đảo, hay một người tướng mạo xấu xí nhưng lại có tấm lòng nhân ái...
Nhân cách một con người phần nhiều do môi trường giáo dục tạo ra. Vì thế, những kinh nghiệm dân gian gian và cả nhân tướng học cũng chỉ là một kênh để tham khảo. Quan trọng là mỗi người phải biết sống sao cho hợp đạo lý để những người từng gặp đều nhớ đến mình với “cái mặt chơi được”.
Dân gian mâu thuẫn
“Dù sao, bất cứ một kinh nghiệm nào cũng không thể đúng hoàn toàn với mọi đối tượng. Trong văn hoá dân gian đôi khi một lời ca dao hay câu tục ngữ cũng có những dị bản mang ý nghĩa trái ngược lại với nhau. Ví như câu “Má bánh bầu xem lâu muốn chửi/ Mặt chữ điền tiền rưỡi muốn mua” nhưng lại có một dị bản khác là “Má miếng bầu coi lâu càng thắm/ Mặt chữ điền xấu lắm ai ơi”. Như vậy, bản thân trong kho tàng ca dao, tục ngữ cũng có những điểm chưa thống nhất. Với những câu có nhiều dị bản khác nhau thì việc đánh giá sẽ không thực sự chuẩn xác. Lúc này phải phụ thuộc vào hoàn cảnh và thực tiễn để đánh giá”. GS Kiều Thu Hoạch |
Sau 7 tháng thi công, cầu vượt sông Đáy ở Nam Định đang dần lộ diện
Đời sống - 26 phút trướcGĐXH - Sau khi hoàn thiện cầu vượt sông Đáy nối Nam Định và Ninh Bình có tổng mức đầu tư 1.450 tỷ đồng sẽ rút ngắn thời gian cũng như quãng đường di chuyển từ khu vực phía Nam 3 tỉnh Ninh Bình, Nam Định, Thái Bình đi Hải Phòng, giúp phát triển kinh tế địa phương.
Hàng triệu phụ huynh Hà Nội cần nắm rõ các khoản thu và mức thu dịch vụ hỗ trợ hoạt động giáo dục
Giáo dục - 1 giờ trướcGĐXH - Hà Nội quy định rõ danh mục các khoản thu và mức thu, cơ chế quản lý thu chi đối với các dịch vụ hỗ trợ hoạt động giáo dục. Vậy các khoản thu và mức thu được quy định thế nào?
Hà Nội sẽ có cả 'rừng trúc' xung quanh hồ Trúc Bạch
Đời sống - 1 giờ trướcGĐXH - Vườn hoa Trúc Bạch (Ba Đình, Hà Nội) sẽ được trồng thêm nhiều rặng trúc, kết hợp chỉnh trang đô thị, mở rộng không gian đi bộ, phục vụ các hoạt động quảng bá văn hóa, giới thiệu ẩm thực.
Khối không khí lạnh tràn về có gây mưa rét ở Hà Nội và miền Bắc?
Đời sống - 3 giờ trướcGĐXH - Theo dự báo thời tiết, không khí lạnh yếu kết hợp với vùng hội tụ gió trên cao sẽ gây mưa ra một đợt mưa dông diện rộng ở các tỉnh miền Bắc và Bắc Trung Bộ. Thời tiết nhiều nơi mát mẻ.
Tuyên dương 5 học sinh trả lại đồ cho người đánh rơi
Giáo dục - 4 giờ trướcSau khi nhặt được đồ, 5 học sinh Trường THCS Nguyễn Trãi (huyện Vĩnh Linh, Quảng Trị) thông báo cho cơ quan chức năng để trả lại người đánh rơi.
Điện Biên Phủ rực rỡ cờ hoa trước ngày diễu binh, diễu hành
Đời sống - 4 giờ trướcNhững ngày này, các tuyến đường phố, địa điểm công cộng, quảng trường... ở thành phố Điện Biên Phủ (tỉnh Điện Biên) được trang hoàng rực rỡ với biểu ngữ, cờ, hoa... trước thềm Lễ kỷ niệm 70 năm Chiến thắng Điện Biên Phủ (7/5/1954 - 7/5/2024).
Đầu tháng 5/2024, đã có 200 trường công bố xét tuyển đại học bằng học bạ THPT năm 2024
Giáo dục - 4 giờ trướcGĐXH – Tính đến đầu tháng 5/2024, đã có khoảng 200 trường công bố xét tuyển đại học bằng học bạ năm 2024. Dưới đây là danh sách chi tiết và mới nhất.
Kết quả xổ số - KQXS hôm nay thứ Hai, ngày 6/5/2024
Đời sống - 4 giờ trướcGĐXH - Kết quả xổ số hôm nay - KQXS thứ Hai ngày 6/5/2024: Xổ số miền Nam - XSMN, xổ số miền Trung - XSMT, xổ số miền Bắc - XSMB như thế nào? Mời độc giả cập nhật kết quả ngay dưới đây.
5 lưu ý mà mọi sinh viên năm cuối cần phải nắm được nếu muốn trúng tuyển vào các doanh nghiệp lớn
Đời sống - 5 giờ trướcGĐXH - Cơ hội làm việc tại các công ty, doanh nghiệp lớn ngay sau khi tốt nghiệp là mục tiêu mà hầu hết sinh viên đều mong muốn.
Chi tiết 12 nhóm người được hưởng ưu đãi người có công với cách mạng, thân nhân và người có công nắm rõ để hưởng các quyền lợi
Đời sống - 5 giờ trướcGĐXH - Tùy vào từng đối tượng, người có công với cách mạng và thân nhân người có công với cách mạng có thể được hưởng các chế độ ưu theo quy định. Dưới đây là danh sách 12 nhóm người được hưởng chế độ ưu đãi người có công với cách mạng.
Tin sáng 6/5: Trần tình của người phụ nữ đạp cư dân ở chung cư tại Hà Nội; 'Lật Mặt' thu hơn 1.000 tỷ đồng, vợ chồng Lý Hải - Minh Hà bỏ túi bao nhiêu?
Thời sựGĐXH - Người phụ nữ đạp cư dân ở chung cư tại Hà Nội gây xôn xao thời gian qua là con gái của ông Đặng Hồng Minh – Phó Ban quản trị tòa nhà Đồng Phát - Park View Tower; trên thực tế, nhà rạp, nhà phát hành lấy khoảng 60% doanh thu bộ phim chiếu rạp. Và với bảy phần phim Lật Mặt, Lý Hải thực nhận khoảng 240 tỷ đồng, chưa kể đến thuế TNCN, chi phí tài chính và lãi vay... (nếu có).