Cô gái kéo xác máy bay Mỹ

Bức "Sự trừng phạt đích đáng" lừng danh.

Người con gái kéo xác máy bay trong bức ảnh đen trắng năm xưa là nữ dân quân Hà Thị Nhiên. Khi quê hương đã lắng mùi khói súng, người nữ dân quân này lập gia đình và sống cuộc sống bình dị, tảo tần.

Những năm 1966 - 1968, thời điểm ác liệt nhất giặc Mỹ leo thang đánh phá miền Bắc. Chúng liên tục oanh tạc, bắn phá TP Nam Định và Hải Thịnh, bởi đây là hai trọng điểm chiến lược về kinh tế và giao thông. Thường thì máy bay địch sau khi vào oanh tạc Nam Định xong quay xuống Hải Thịnh và lúc đó còn bao nhiêu bom chúng đều trút hết xuống vùng đất này.

Cô dân quân kéo xác máy bay Mỹ ngày nào giờ cùng chồng tần tảo với cuộc sống thường nhật (Ảnh: Trần Việt Đức).

Bình dị giữa đời thường

Đầu năm 1975, mối tình giữa cô dân quân Hà Thị Nhiên với chàng pháo thủ tiểu đoàn pháo bờ biển 66, Quân khu 3, Phạm Quang Tiến “đơm hoa kết trái”. Cũng vào năm đó, ông Tiến được xuất ngũ, bà Nhiên theo chồng về sinh sống tại TP Nam Định nhưng không xin được việc làm. Cuộc sống với bao lo toan vất vả, nuôi con ăn học chỉ biết trông chờ vào đồng lương mất sức của chồng và gánh sữa đậu nành, đậu hoa của bà mỗi sáng.

Sau khi đoạt giải Quốc tế năm 1970, bức ảnh "Sự trừng phạt đích đáng" đã được nhiều khán giả trong nước và quốc tế sưu tầm (Ảnh: Trần Việt Đức).

Dưới cái nắng oi khi thời gian dần trở về trưa, ông Tiến vẫn ngồi bán nước cho khách, còn bà Nhiên lục tục về nhà thổi cơm. Hơn 30 năm nay, bất kể mùa hè hay mùa đông giá rét, hình ảnh người phụ nữ có gương mặt đôn hậu bên gánh sữa đậu nành, đậu hoa ở góc phố Lê Hồng Phong đã trở nên quen thuộc với nhiều người dân. Người ta thường gọi bà với cái tên gắn liền với nghề của bà: “Bác Nhiên sữa đậu”. Tuy đã bước qua tuổi 62, một bên tai bị nghễnh ngãng do chịu sức ép của bom, nhưng một ngày với bà Nhiên vẫn bắt đầu từ 3h sáng, bán hàng đến tận trưa, gặp hôm ế, đến tận chiều. Tuy khuya sớm vất vả nhưng bà không giấu được niềm hạnh phúc khoe chuyện con cái: “Cả 3 cháu đều đã khôn lớn và xây dựng gia đình, vợ chồng tôi đang sống cùng con trai út”.