Có thể xuất hiện virus cúm gia cầm chủng mới

>> Có thể bùng phát dịch cúm gia cầm vào tháng 11

Tại buổi họp Ban Chỉ đạo Phòng chống dịch cúm gia cầm ngày 9/10 tại Hà Nội, Bộ trưởng Bộ NN&PTNT Cao Đức Phát cho biết, theo thường lệ, tháng 11 là thời điểm dịch cúm gia cầm bắt đầu bùng nổ. Điều khiến nhiều người lo ngại là virus cúm đã có dấu hiệu biến đổi, mặc dù điều này đã được ông Hoàng Văn Năm (Phó Cục trưởng Cục Thú y) trấn an là “cho đến nay, vấn đề này vẫn chưa đến mức nguy hiểm”.

Virus cúm có thể biến đổi bất thường

Nhưng các nhà khoa học lại không lạc quan như vậy. TS Nguyễn Tiến Dũng, Trưởng bộ môn Siêu vi trùng, Viện Thú y Quốc gia cho biết, mới đây, các nhà khoa học Nhật Bản đã lấy mẫu của người bệnh H5N1 tại Việt Nam mùa hè vừa qua, mang về Mỹ xét nghiệm và đã thấy một số dấu hiệu không bình thường.

Đó là một nghi ngờ hoàn toàn có cơ sở. Việc virus cúm nói riêng và các loại virus gây bệnh nói chung biến đổi là hết sức bình thường. Trong khi con người miệt mài nghiên cứu vaccine để chế ngự chúng, thì virus cũng luôn luôn tìm cách đối phó lại, bằng cách “thoát xác” và biến thành một loại khác hoàn thiện hơn, có khả năng kháng lại vaccine hoặc sinh ra một chủng hoàn toàn mới.

Vaccine hiện tại có đủ hiệu lực?

TS Dũng cho biết, vào đầu năm nay, Trung Quốc đã phải thay đổi vaccine tiêm phòng cho gia cầm bởi ở nước này xuất hiện một chủng H5N1 hoàn toàn mới. Việt Nam cũng sẽ không là ngoại lệ, do đó, các nhà khoa học Việt Nam phải luôn luôn quan tâm theo dõi sự biến đổi của virus để có phương án đối phó tốt nhất.

Điều đó lý giải vì sao, sau khi bày tỏ sự lo ngại về việc biến thể của virus gia cầm, Bộ trưởng Bộ NN&PTNT Cao Đức Phát đã nhận định, những ngày này là thời điểm chuẩn bị quan trọng nhất để đón chờ mùa dịch mới với những phức tạp mới. “Cần chủ động để đối phó phù hợp với các tình huống cụ thể, triển khai quyết liệt hơn mới thực hiện thành công đợt tiêm phòng mới” – ông khẳng định.

Ngoài ra, mức độ miễn dịch của vaccine đối với gia cầm còn phụ thuộc vào rất nhiều yếu tố khác nhau như cách tiêm, thời gian tiêm, bản thân con vật có đáp ứng miễn dịch được không... và quan trong nữa là vaccine có đủ đáp ứng miễn dịch với virus gây bệnh hay không.

Tuy vậy, hiện tại, ông Hoàng Văn Năm, Phó Cục trưởng Cục Thú y vẫn đưa ra các thông tin khá lạc quan, rằng vấn đề biến đổi virus cúm gia cầm vẫn chưa đến mức quá nguy hiểm, và H5N1 chưa có khả năng lây trực tiếp sang người hoặc lây từ người sang người. Dù đã có một số biến đổi về kháng nguyên, biến thể virus, nhưng loại vaccine hiện đang dùng tại Việt Nam vẫn phù hợp với các chủng virus này.

Như vậy, trong lúc chúng ta đang tạm yên tâm với việc chưa có cơ sở để khẳng định H5N1 có thể lây từ người sang người, thì những phát hiện mới đây của các nhà khoa học Nhật Bản được coi là một lời cảnh báo sớm. Nếu không có những biện pháp chế ngự cần thiết và hợp lý, có thể chúng ta sẽ phải trả một cái giá đắt, khi phải “chạy sau” để chế ngự và khắc phục hậu quả của loại virus nguy hiểm này.

Tú Anh - Lương Mỹ