Đam mê sáng chế của “kỹ sư chế tạo máy bay” mới học hết cấp 2

Chiếc trực thăng do anh Thắng chế tạo ngày đưa ra thử bay.

Đam mê sáng chế

Vào giữa tháng 12/2013, Hà Nội xôn xao với hình ảnh một chiếc trực thăng do “kỹ sư” Nguyễn Văn Thắng chế tạo đang chuẩn bị “cất cánh” ở một khu đất tại quận Long Biên. Mặc dù thử nghiệm bay cho chiếc trực thăng đó không thành công như mong đợi, nhưng chủ nhân cũng nhận được rất nhiều lời khen ngợi.

Chiếc trực thăng là sản phẩm của 20 năm làm nghề cơ khí, “độ” xe cho người khuyết tật và thương binh của anh Thắng. Nó bắt đầu từ niềm đam mê tìm tòi, học hỏi của chàng trai chỉ sở hữu trong tay tấm bằng tốt nghiệp cấp 2. Đến thời điểm này, khi chúng tôi viết bài về anh, thì những điều mà anh có thể nói về bằng cấp của mình chỉ là những tập tài liệu dày cộp, hoặc những bản vẽ phác thảo bằng tay của mình trên những tờ giấy đã phủ bụi trong cái xưởng nhỏ bé của anh ở phố Gia Quất, phường Thượng Thanh, quận Long Biên.

Nói về ý tưởng táo bạo thiết kế, chế tạo chiếc trực thăng “nổi đình, nổi đám” năm 2013, anh Thắng kể, mọi thứ bắt đầu khi anh đọc được bài báo viết về một số người mặc dù không học nhưng vẫn làm được các loại máy móc rất phức tạp. Trong đó, có một người nông dân ở Tây Ninh với ý định chế tạo trực thăng để… làm nông nghiệp. “Với kinh nghiệm 20 năm làm cơ khí, tôi nghĩ, họ làm được mình cũng làm được. Cái gì cũng bắt đầu từ số 0 cả, nếu có đam mê, chắc chắn sẽ thành công”, anh Thắng nhớ lại.

Bỏ qua những lời đàm tiếu, anh lấy giấy, bút phác họa chiếc máy bay trực thăng mà mình sẽ chế tạo. Sau đó, anh lên mạng tìm tòi các tài liệu về chi tiết cấu tạo của một chiếc máy bay, nguyên lý hoạt động của từng bộ phận… trên chiếc trực thăng. Tài liệu tiếng Việt quá ít, anh Thắng còn lấy các nguồn tài liệu của nước ngoài rồi nhờ một người bạn giỏi tiếng Anh dịch ra để tìm hiểu thêm.

Sau khi đã có vốn kiến thức kha khá, anh bắt đầu tìm mua các vật liệu cho phù hợp với công việc chế tạo của mình. Đầu tiên, anh tìm mua loại thép có độ đàn hồi cao, chịu lực tốt về làm khung, còn cánh quạt của máy bay, anh tìm mua loại thép dẻo làm “xương sống” sau đó bọc lớp inox để tạo thẩm mỹ và chống hoen rỉ. Tiếp đến, anh tìm mua động cơ 38KW của một chiếc ôtô cũ (vòng tua 4.500 - 5.000 vòng/phút) rồi “độ” xuống còn 700 vòng phút.

Theo anh Thắng, điểm khác biệt lớn nhất ở chiếc trực thăng chính là bộ phận “đĩa chao”. Đây  bộ phận giúp máy bay giữ cân bằng khi rời mặt đất và bay lượn trên không.“Bộ phận này tôi đã phải thử nghiệm hơn 10 lần mới thành công. Những lần đầu khi thí nghiệm, máy chạy không mượt, khi bay mất thăng bằng. Nhưng sau nhiều lần điều chỉnh thì máy chạy mượt và có thể dễ dàng làm chủ máy bay”, anh Thắng kể.

Kể về những khó khăn trong quá trình chế tạo trực thăng, anh Thắng nhớ lại: “Đối với mình, kiến thức không phải là vấn đề nhưng kỹ thuật tiện lại khiến mình gặp rắc rối nhất. Điều kiện kinh tế không cho phép mình đầu tư máy móc nên mọi thứ đều phải làm bằng thủ công. Ngoài ra, các dụng cụ hỗ trợ trong kỹ thuật cũng đơn giản, không tự động nên mình phải vất vả mới được như ý”.

Theo anh Thắng, từ khi có ý tưởng cho đến khi hoàn thiện, anh mất 3 tháng miệt mài, cộng với số tiền 200 triệu đồng chi phí cho việc mua nguyên liệu. “Với tôi, việc thử nghiệm thành công hay không không quan trọng, mà cái quan trọng là có dám làm để thỏa mãn niềm đam mê hay không. Khi thử nghiệm, máy bay cất cánh lên không gian được 50 cm so với mặt đất, tôi đã vui mừng thốt lên thành công rồi”, anh Thắng tâm sự.

Đằng sau niềm đam mê của “kỹ sư chân đất”

Chiếc ô tô anh Thắng đang chế tạo vẫn trong thời gian hoàn thiện.

Là một “kỹ sư” không chuyên, nhưng trong hơn 20 năm làm cơ khí, anh Thắng luôn ấp ủ những “công trình” mang tính sáng tạo của mình. Nói về việc một số ban, ngành cấm anh chế tạo và “cất cánh” chiếc trực thăng, giọng anh đượm buồn: “Giờ tôi đã dừng lại mọi hoạt động liên quan đến việc chế tạo máy bay. Tuy nhiên, bản thân tôi vô cùng hụt hẫng. Tôi cũng mong rằng, Nhà nước có một cơ chế để những người đam mê sáng tạo như tôi có thể phát huy thế mạnh của mình”, anh Thắng nói.

Nhìn lên chiếc trực thăng được treo lơ lửng ở một góc xưởng cơ khí, anh Thắng chỉ cho tôi chiếc ô tô mà anh đang làm dở. Theo anh Thắng đây cũng là sản phẩm mà anh đã ấp ủ từ lâu tạo ra một chiếc ô tô theo sở thích. Nó được anh gia công lại toàn bộ phần vỏ và thay đổi, thiết kế lại toàn bộ phần động cơ cũng như các chi tiết kỹ thuật khác. Tuy nhiên, anh Thắng không tiết lộ hết cấu tạo của chiếc ô tô này. “Tôi không muốn người ta lại cấm đoán việc sáng tạo của tôi”, anh Thắng cho biết.

Đứng bên cạnh chồng trong cái xưởng cơ khí đầy rẫy những sắt thép, máy móc, chị Nguyễn Thị Phượng, vợ anh tâm sự: “Tính anh Thắng đã quyết gì là làm nên trong gia đình không bao giờ có ai cản anh ấy. Mọi công việc nghiên cứu, chế tạo hoặc sáng tạo bất cứ thứ gì tôi luôn động viên. Như lần anh ấy chế tạo chiếc trực thăng, khoản tiền 200 triệu đồng như gia đình chúng tôi đây là rất lớn, nhưng vì đam mê của chồng, tôi vẫn luôn ủng hộ anh ấy. Chỉ buồn là khi mọi thứ đang đi vào hoàn thiện thì phải dừng lại”.

Với anh Thắng, cứ sáng sớm 6 giờ, bất kể mùa đông hay mùa hè, anh lại dậy, tất bật với công việc “độ” xe của mình. Căn nhà anh Thắng ở bên một con ngõ nhỏ, khoảng sân trước rộng chừng 20m được anh biến thành xưởng cơ khí để làm việc hàng ngày. Đây chính là nơi anh đã cho ra đời hàng nghìn chiếc xe máy đủ nhãn hiện được “độ” và thay đổi kết cấu cho phù hợp với người tàn tật và thương binh.

Xuất thân từ gia đình công nhân, có bố là thương binh nên anh cũng thấu hiểu phần nào nỗi khổ của những người không thể đi lại được bằng đôi chân của mình, nên anh Thắng đã quyết tâm chế tạo ra các sản phẩm xe 3 bánh phục vụ cho người khuyết tật. Đây cũng chính là nguồn thu nhập chính của gia đình anh. Tuy nhiên theo anh đó vừa là khó khăn nhưng đó cũng là động lực để anh gắn bó với nghề hơn.

Nói về cơ duyên đến với nghề, anh tâm sự: “Nhìn bố, tôi mới nghĩ ra ý tưởng biến những chiếc xe bình thường thành những chiếc xe mà người khuyết tật có thể đi lại được. Có rất nhiều người tuy khuyết tật, hay thương binh nhưng họ cũng có điều kiện và muốn sở hữu những chiếc xe thời trang đó. Chính từ đây nên tôi mới theo đuổi cái nghề này hàng chục năm như thế”.

Với quy mô của một xưởng sản xuất nhỏ nhưng bằng tâm huyết và đam mê, trên hơn nữa là phải tạo ra những sản phẩm có giá trị, sự hoàn mỹ nên từ xe máy, đến ô tô và gần đây là chiếc trực thăng, anh Thắng đều thiết kế rất đẹp. Toàn bộ sản phẩm của anh đã cung cấp trên toàn quốc và được rất nhiều người từ nơi khác gọi điện đến đặt hàng “Nếu được đào tạo bài bản thì tôi nghĩ công việc sẽ thuận tiện hơn. Nhưng cái quan trọng là anh cũng phải đam mê, làm thực tế và có nghiên cứu. Đó là điều mà bằng cấp không bao giờ với tới được”, anh Thắng tâm sự.

Tuy chỉ mới tốt nghiệp hết cấp 2, chưa được đào tạo qua một trường lớp nào liên quan đến nghề cơ khí nhưng các sản phẩm chế tạo của anh đưa ra được người dùng đánh giá là khá tốt, hình thức đẹp, anh Thắng cho biết

Vượt qua mọi khó khăn về kinh tế cũng như kiến thức, anh Thắng đến với nghề cơ khí vì một niềm đam mê, mong muốn của anh là giúp những người khuyết tật có thể di chuyển bằng xe máy như người bình thường.

Trong cuộc trò chuyện, chúng tôi biết thông tin anh Thắng đang âm thầm hoàn thiện chiếc ô tô “madein Việt Nam”, nhưng khi hỏi, anh nói chưa muốn tiết lộ thông tin về việc này. Mong cho sản phẩm của anh sớm “trình làng” và thành công…

P.Bình – T.Đông/Báo Gia đình & Xã hội