Danh tính của tỷ phú công nghệ mới từng là 'thần đồng toán học' ở vùng quê nghèo
Từng là một cái tên vô danh đến từ ngôi làng hẻo lánh, Lương Văn Phong trở thành niềm tự hào quốc gia - đứng sau thành công của startup trí tuệ nhân tạo DeepSeek, đưa Trung Quốc tiến bước dài trong cuộc cạnh tranh công nghệ với Mỹ.
Ngôi làng bỗng nhiên nổi tiếng vì một người
Cách đây không lâu, ít ai biết đến Mililing - một làng quê yên ả thuộc thị trấn Tầm Ba, thành phố Ngô Xuyên, tỉnh Quảng Đông (Trung Quốc). Nhưng từ đầu năm nay, ngôi làng ấy bỗng trở thành điểm đến của hàng trăm lượt khách mỗi ngày. Họ tới đây để tận mắt nhìn thấy nơi chôn nhau cắt rốn của người đàn ông 40 tuổi - nhà sáng lập DeepSeek, nhân vật được xem như biểu tượng mới của trí tuệ nhân tạo Trung Quốc.
Người dân trong làng - phần lớn mang họ Lương - đã mở các quầy hàng gần nhà cũ của ông để bán loại nước mía mang tên “Trạng nguyên”, như một cách vinh danh tinh thần hiếu học và trí tuệ xuất chúng của Lương Văn Phong - chàng học trò chăm chỉ đã vươn lên từ vùng quê nghèo như các trạng nguyên thời xưa.

Một quán bán nước mía cho du khách tới thăm quê hương của Lương Văn Phong - làng Mililing ở Quảng Đông (Trung Quốc). Ảnh:
Từ "thần đồng toán học" đến "ông trùm" AI
Theo SCMP, sinh năm 1985, thời điểm Trung Quốc vẫn chưa thoát khỏi cái bóng của nền kinh tế bao cấp, Lương Văn Phong là con trai của một giáo viên tiểu học.
Năm 2002, ở tuổi 17, Lương Văn Phong đạt điểm cao nhất trong kỳ thi đại học quốc gia khu vực Trạm Giang - một kỳ tích trong hệ thống giáo dục vốn rất khắt khe, đặc biệt ở các môn Toán và Vật lý. Chính thành tích ấy đã giúp ông được nhận vào Đại học Chiết Giang - nơi từng đào tạo nhiều tỷ phú công nghệ Trung Quốc.
Năm 2007, Lương Văn Phong học cao học ngành Thị giác máy tính, và đến 2010, ông hoàn thành luận văn về thuật toán theo dõi đối tượng bằng camera, đặt nền móng đầu tiên cho hành trình nghiên cứu AI.
Khởi nghiệp và bước ngoặt DeepSeek
Bỏ qua những cơ hội làm việc lương cao ở các công ty lớn sau khi tốt nghiệp đại học, Lương Văn Phong chọn con đường riêng. Ông cùng người bạn học Từ Cận (Xu Jin) sáng lập công ty đầu tư định lượng High-Flyer vào năm 2015, chuyên dùng thuật toán để giao dịch chứng khoán. High-Flyer nhanh chóng trở thành một trong bốn quỹ đầu tư hàng đầu Trung Quốc, quản lý hơn 100 tỷ nhân dân tệ.
Năm 2019, ông lập phòng thí nghiệm AI. Chỉ vài tháng sau khi OpenAI ra mắt ChatGPT, Lương Văn Phong quyết định tách phòng lab này thành công ty độc lập, DeepSeek, với sứ mệnh phát triển các mô hình ngôn ngữ lớn (LLM) cho Trung Quốc.

Từ cậu học trò ở làng quê nghèo, Lương Văn Phong đã trở thành "người hùng" trong giới trí tuệ nhân tạo tại Trung Quốc. Ảnh:
DeepSeek không chỉ thành công mà còn khiến cả Thung lũng Silicon lẫn Phố Wall (Mỹ) phải dè chừng. Với mô hình nền tảng V3 phát hành vào tháng 12/2024 và mô hình suy luận R1 ra mắt tháng 1/2025, DeepSeek đã vươn lên trở thành một trong những đơn vị dẫn đầu lĩnh vực AI tại Trung Quốc.
Thậm chí, các ông lớn như Alibaba, Tencent đang xếp hàng để tích hợp công nghệ của DeepSeek vào sản phẩm của mình. Một số startup khác tuyên bố dừng nghiên cứu mô hình riêng để chuyển sang sử dụng công nghệ của DeepSeek.
Không như nhiều lãnh đạo công nghệ khác, Lương Văn Phong chọn cách sống kín tiếng. Ông hầu như không có mặt trên mạng xã hội, hiếm khi xuất hiện trước công chúng, và từ chối mọi lời mời diễn thuyết quốc tế - kể cả tại Hội nghị Thượng đỉnh AI ở Paris. Lần hiếm hoi ông xuất hiện là khi bắt tay Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình tại một hội nghị cấp cao hồi tháng 2 vừa qua.
Dù vẫn còn phải chờ xem liệu DeepSeek có thể tiếp tục đổi mới hay không, nhưng Lương Văn Phong - người hoàn toàn được đào tạo trong nước - đã trở thành nguồn cảm hứng cho thế hệ trẻ Trung Quốc.
Câu chuyện của Lương Văn Phong xuất hiện trên một tấm poster tại ngôi trường tiểu học nơi ông từng học, với dòng giới thiệu rằng ông đã bắt đầu học toán trình độ đại học ngay từ thời trung học. Tại Trường Trung học số 1 Ngô Xuyên, nơi Lương Văn Phong theo học suốt 6 năm, học sinh sẽ lựa chọn theo khối tự nhiên hoặc xã hội từ lớp 10. Trong đó, có tới 20/28 lớp ở khối 11 tập trung vào các môn khoa học như Toán, Lý, Hóa.
Các giáo viên ở đây thường xuyên nhắc đến Lương Văn Phong như một tấm gương để khích lệ những học sinh chăm chỉ. Với học sinh, mỗi khi làm bài thi Ngữ văn, trong đó có phần viết nghị luận, nhiều em cho biết chắc chắn sẽ lấy nhà sáng lập DeepSeek làm ví dụ điển hình để minh họa cho các chủ đề về nghị lực, sự kiên trì và vượt lên nghịch cảnh.

Ông Hoàng Nam Tiến và chuyện dạy con, từng quyết định cho con rời trường chuyên
Giáo dục - 17 giờ trướcÔng Hoàng Nam Tiến, Phó Chủ tịch Hội đồng Trường ĐH FPT từng nổi tiếng với những bài nói chuyện truyền cảm hứng cho cộng đồng, đặc biệt là giới trẻ. Với con, ông cũng không áp đặt việc học và từng quyết định cho con rời trường chuyên.

Những ngành sẽ có điểm chuẩn xét tuyển cao nhất ở Trường ĐH Luật TPHCM năm 2025
Giáo dục - 1 ngày trướcCác ngành Luật thương mại quốc tế, Quản trị - Luật và ngành Luật dự kiến sẽ có điểm chuẩn xét tuyển cao nhất Trường Đại học Luật TPHCM năm 2025 theo nhận định của đại diện trường này.

Nhiều trường đại học lớn 'nói không' với quy đổi độ lệch điểm giữa các tổ hợp
Giáo dục - 1 ngày trướcĐại học Kinh tế Quốc dân, Y Dược TP.HCM, Thương mại... không thực hiện quy đổi điểm giữa các tổ hợp xét tuyển theo phương thức thi tốt nghiệp THPT 2025.

Tuyển sinh đại học 2025: Chọn trường thuộc khối Kinh tế, có thí sinh phải nộp hơn 360 triệu đồng tiền học phí mỗi khóa
Giáo dục - 2 ngày trướcGĐXH - Nhiều trường đào tạo các ngành Kinh tế đã công bố mức học phí cho chương trình chuẩn, áp dụng với khóa tuyển năm 2025. Có trường mức học phí lên đến 360 triệu đồng/khóa.

Nam sinh Việt điều hành startup công nghệ, được quỹ lớn của Mỹ rót 13 tỷ đồng
Giáo dục - 2 ngày trướcNguyễn Hoàng Nam, sinh viên Đại học California tại Los Angeles (Mỹ), vừa gọi vốn thành công 500.000 USD (khoảng 13 tỷ đồng) từ Y Combinator, quỹ đầu tư từng “chống lưng” cho nhiều công ty “kỳ lân” như Airbnb, Dropbox, OpenAI...

Tin học dự kiến thành môn bắt buộc trong chương trình dự bị đại học
Giáo dục - 3 ngày trướcDự kiến sẽ bổ sung môn Tin học thành môn bắt buộc trong chương trình bồi dưỡng kiến thức văn hóa, tăng cường thực hành, ứng dụng công nghệ trí tuệ nhân tạo AI.

Hơn 310.000 thí sinh không đăng ký xét tuyển đại học và cao đẳng năm 2025
Giáo dục - 3 ngày trướcTheo thống kê sơ bộ của Bộ GD-ĐT về công tác đăng ký xét tuyển năm 2025, số thí sinh đăng ký xét tuyển đại học và cao đẳng năm 2025 là 849.544 trên tổng số 1.160.033 thí sinh dự thi tốt nghiệp THPT.

Nam sinh lớp 11 Hà Nội giành Huy chương Vàng Olympic Sinh học quốc tế năm 2025
Giáo dục - 4 ngày trướcNam sinh lớp 11 Nguyễn Lương Thái Duy (Trường THPT Chuyên Hà Nội - Amsterdam) vừa giành được Huy chương Vàng ở kỳ thi Olympic Sinh học quốc tế năm 2025.

Hôm nay, hạn cuối thí sinh đăng ký nguyện vọng xét tuyển đại học 2025
Giáo dục - 4 ngày trướcHôm nay (28/7) là hạn cuối để thí sinh hoàn thành đăng ký, điều chỉnh nguyện vọng xét tuyển đại học 2025, sau 17h hệ thống tuyển sinh chung của Bộ GD&ĐT sẽ đóng.

Trước giờ G chốt nguyện vọng: Cẩn trọng với điểm quy đổi, đừng quên nút 'lưu'
Giáo dục - 4 ngày trước“Đừng để mất cơ hội chỉ vì sai sót kỹ thuật nhỏ” – các chuyên gia tuyển sinh nhấn mạnh trước thời điểm thí sinh cả nước hoàn tất đăng ký nguyện vọng đại học trên hệ thống của Bộ Giáo dục và Đào tạo.

Tuyển sinh đại học 2025: Chọn trường thuộc khối Kinh tế, có thí sinh phải nộp hơn 360 triệu đồng tiền học phí mỗi khóa
Giáo dụcGĐXH - Nhiều trường đào tạo các ngành Kinh tế đã công bố mức học phí cho chương trình chuẩn, áp dụng với khóa tuyển năm 2025. Có trường mức học phí lên đến 360 triệu đồng/khóa.