Lời thề kỳ lạ khiến lương y 30 năm cứu hàng nghìn bệnh nhân gãy xương vẫn vui vẻ sống kiếp nghèo

Ngôi nhà đơn sơ của vị thầy thuốc người Dao nổi tiếng. Ảnh TG

Muốn học nghệ phải lập lời thề

Vượt qua con đường đất gập ghềnh, chúng tôi tìm đến ngôi nhà của người thầy thuốc có biệt tài chữa gãy xương nổi tiếng ở huyện Bắc Quang, tỉnh Hà Giang. Vị lương y chúng tôi đang nhắc tới là ông Bàn Văn Sơn (SN 1952), truyền nhân đời thứ ba của dòng họ Bàn nổi tiếng nhờ tài chữa bệnh gãy xương nơi núi rừng Tây Bắc. Hơn thế kỷ qua, dòng họ này đã giúp người thoát khỏi nỗi đau bệnh tật trở về với cuộc sống thường ngày.

Trong câu chuyện với người viết, ông Sơn cho biết quê gốc vốn không phải là ở chốn này. Do thời thế thay đổi, tổ tiên ông đã bỏ xứ (xã Nam Sơn, huyện Hoàng Su Phì) để về đây an cư lạc nghiệp. “Thời buổi loạn lạc, thổ phỉ cầm dao đi cướp bóc khắp nơi nên tổ tiên tôi đã chuyển về đây sinh sống. Vì thế, nơi đây đã trở thành quê hương thứ hai của dòng họ tôi”. Nói về nguồn gốc bài thuốc, ông Sơn chia sẻ thêm, cũng kể từ thời di cư, cụ Bùi Chí Tân (cụ nội ông Sơn- PV) đã có duyên đến với nghề thuốc. Cụ Tân đã gặp được một người tên là Nông Quốc Báo - người gốc Hán, sống ở Cao Bằng. Người này không chỉ có bộ râu dài xồm xoàm mà còn rất giỏi võ công. Thậm chí, 5 trai tráng khoe mạnh trong bản cụ Tân cũng không đánh lại nổi. Vốn là một người thích phiêu lưu, nay đây mai đó nên người đàn ông tên Báo này cũng chỉ nán lại vùng đất Nam Sơn chừng nửa năm. Thời gian sống tại đây, ông Báo không ngại ngần truyền dạy võ cho người dân địa phương. Thấy Tân hiền lành chịu khó học hỏi, ông Báo đã truyền dạy cho chàng trai phương thuốc bí truyền của gia tộc mình. Sau này, cụ Tân tiếp tục nghiên cứu y thuật và hoàn thiện bài thuốc được truyền thụ.

Sau này, bài thuốc bí truyền được lưu lại qua đời ông nội rồi cha ông Sơn. Khi tuổi cao sức yếu, cha ông Sơn mới ngỏ ý truyền dạy cho con trai bài thuốc chữa gãy xương thần hiệu. Thế nhưng trước khi truyền dạy, cha đã ép ông Sơn phải thề độc trước bàn thờ sư phụ và tổ tiên. Ông nhớ lại: “Cha dặn tôi nếu chấp nhận theo nghiệp bốc thuốc cứu người, tôi phải chấp nhận lựa chọn một trong ba lời thề kỳ lạ. Một là nghèo cả đời. Thứ hai là không sinh con. Điều cuối cùng là sống độc thân”.

Giữ lời thề suốt đời làm thuốc

Ông Bàn Văn Sơn. Ảnh TG

Lại nhắc chuyện ông Sơn, để có thể theo nghiệp cha trở thành thầy lang nức tiếng miền Tây Bắc, ông đã lập lời thế độc thứ nhất. Ông Sơn chia sẻ: “Thực ra, lời thề độc của dòng họ tôi là bất di bất dịch. Thế hệ nào cũng phải lập lời thề nhưng có một nguyên tắc là sẽ phải giấu người ngoài. Giờ đã gần đất xa trời, tôi mới tiết lộ với nhà báo. Thực sự, tôi cũng chẳng hiểu lời thề độc đó có hiệu nghiệm thật không? Có lẽ, nó giống như một sự ràng buộc tinh thần nhiều hơn. Với ông: “Quan trọng nhất là người thầy thuốc chữa bệnh phải bằng cái tâm. Lời thề độc thứ nhất, có lẽ là cách tổ tiên răn dạy con cháu nối nghiệp không đặt tiền bạc lên trên tính mạng bệnh nhân. Sau này ngẫm nghĩ sâu xa, tôi mới hiểu người làm nghề thuốc mà không lấy y đức làm trọng, không xả thân vì tính mạng bệnh nhân thì nguy hại vô cùng. Lời thề ấy, với tôi, giờ lại trở thành bài học cuộc đời”.

Theo ông Sơn, bài thuốc gia truyền ông nắm giữ chủ yếu bao gồm những loại cây sống ở thượng nguồn sông suối. Mỗi lần chữa cho bệnh nhân, ông thường phải đi vào rừng sâu vài ngày liên tục mới có thể lấy được thuốc. Để minh chứng cho khả năng chữa bệnh của ông Sơn, chúng tôi đã tìm đến nhà anh Vũ Văn Công (SN 1980, người dân huyện Bắc Quang). Anh Công cho biết: “Ngày trước cũng vì mong lên rừng hái dây Na bán kiếm vài đồng tiêu, tôi bị ngã khuỵu rồi lăn xuống một cái hẻm sâu chừng 6 mét. Thấy chân đau ê ẩm, đứng dậy không nổi, tôi mới biết bị gãy xương đùi. Cũng may lúc đó, tôi cầm theo điện thoại nên mới gọi nhờ anh em cõng tôi về. Dịp ấy, nghe tiếng ông Sơn chữa gãy xương giỏi, mọi người đã đưa tôi đến nhờ cứu giúp. Nếu như không có ông Sơn thì chắc giờ này, tôi đã không đi lại bình thường được nữa.”.

Đức Họ