Ngắm những tác phẩm đặc sắc của làng nghề sơn mài Hổ Sơn qua các bàn tay nghệ nhân
GĐXH - Những nét văn hoá và các sản phẩm sơn mài làng nghề truyền thống Hổ Sơn, huyện Vụ Bản, Nam Định đến nay vẫn giữ được nét truyền thống. Các sản phẩm do bàn tay những "nghệ nhân” tạo ra gần như có mặt ở khắp mọi miền đất nước, đặc biệt ở những nơi như đền, chùa, đình.
Video: Những tác phẩm của làng nghề sơn mài truyền thống Hổ Sơn ở Nam Định

Theo tìm hiểu của phóng viên, làng nghề sơn mài truyền thống Hổ Sơn nằm trên địa bàn xã Liên Minh, huyện Vụ Bản, tỉnh Nam Định là một trong những nơi phát tích nghề sơn mài từ đầu thế kỷ XV. Sản phẩm sơn mài của làng nổi tiếng bởi người dân có kỹ nghệ làm sơn điêu luyện từ cây sơn mọc tự nhiên trên dãy núi Hổ.

Trải qua hàng trăm năm, đến nay nghề sơn mài truyền thống vẫn giữ nguyên “hồn”, các sản phẩm sơn mài trên chất liệu gỗ, phục vụ sinh hoạt tôn giáo.

Theo những người thợ nơi đây kể lại, thao tác chính của nghề sơn mài được hiểu là sơn và mài những lớp sơn đã phủ trên bề mặt sản phẩm khoảng 5 hoặc 7 lần, mỗi lần là một loại sơn khác nhau. Dụng cụ phết sơn, mài sơn cũng khác theo, khi thì dùng chổi tết bằng tóc, lúc lại dùng lá chuối khô, lá mít, đá cuội để mài trong nước,... sau cùng mới khảm, vẽ, thếp vàng, thếp bạc rồi dùng sơn cánh gián phủ lên bề mặt một lớp nữa.

Lúc này, toàn bộ bề mặt sản phẩm chỉ có màu đen, phải tiếp tục hong thật khô rồi lại đem mài với nước. Càng mài, những chi tiết, đường nét của sản phẩm dần dần lộ ra và nổi lên hoa văn mới hoàn tất quy trình.

Trong suốt quá trình làm phải tránh gió, tránh bụi, tránh ánh sáng mạnh và tránh cả côn trùng, ruồi, muỗi bay vào.

Chất liệu để phủ sơn mài lại rất đa dạng tùy thuộc vào mục đích sử dụng. Đồ thờ tự nhất định phải là các loại gỗ mít, dổi, vàng tâm; đồ trang trí có thể là gỗ dán, giấy nện; tre, trúc, vỏ dừa,..

Theo ghi nhận của phóng viên, đa số các sản phẩm ở làng nghề sơn mài truyền thống Hổ Sơn là đồ thờ dùng trong công trình tôn giáo, tín ngưỡng như tượng phật, ban thờ, phù điêu, ngai, ỷ, kiệu, cống…; đồ mỹ nghệ trang trí nội thất như bình, khay, đĩa, tranh sơn mài nghệ thuật,...

Ông Bùi Đức Chiến truyền nhân đời thứ 11 về nghề sơn mài làng Hổ Sơn chia sẻ: “Từ khi theo nghề, tôi toàn đi làm ở xa, gần như trên khắp địa bàn cả nước. Đa số tôi toàn làm cho chùa, đình và đền hoặc các nơi thờ tự, khách có nhu cầu thì sẽ đáp ứng. Làm nghề này nhiều giai đoạn cũng khó khăn, thăng trầm. Bên cạnh đó, nếu muốn theo nghề thì vẽ phải đẹp và có hoa tay mới có nhiều tác phẩm sắc sảo”.

Theo các thợ sơn mài cho biết, nguyên liệu truyền thống của nghề sơn mài gồm: sơn ta, vàng quỳ, bạc quỳ, đất sét, vải, giấy, nhựa thông,... với 2 màu chủ đạo là son (là chất bột son đỏ chế biến từ một loại khoáng thạch là thần sa), then (chất sắt của chảo rang và bùn sẽ kết hợp với sơn để tạo nên sơn chín có màu đen), vàng, bạc, và khả năng điều tiết, gia giảm lượng cánh gián, kỹ thuật nhào nặn, chôn vùi, mài moi,… để tạo nên sản phẩm có màu sắc đẹp, bền, bóng, dày, mỏng, đậm, nhạt khác nhau tùy theo chủ ý của tay thợ.

Sản phẩm phù điêu, câu đối sau khi hoàn thiện nhìn rất lung linh.

Nhìn vào ít ai biết sản phẩm được dát vàng và vẽ từ sơn mài.

Một kiệu rước đang dần hoàn thiện.

Một kiệu rước khác được ông Bùi Đức Chiến làm cho khách ở tỉnh Vĩnh Phúc đã hoàn thiện và chuẩn bị được vận chuyển đi.

Đa số các sản phẩm đều là nơi tâm linh như: chùa, đình và đền hoặc các nơi thờ tự.

Người dân kể lại, trước đây những thợ khéo tay trong làng gồm: cụ Bát Khâm, cụ Cưu Truyện làm được nhiều công trình nghệ thuật tinh xảo, được triều đình nhà Nguyễn khen thưởng và phong phẩm hàm.

Tính đến nay, làng nghề sơn mài truyền thống Hổ Sơn, xã Liên Minh, huyện Vụ Bản, Nam Định vẫn giữ được những nét văn hoá và các sản phẩm đúng như cái tên.
Xem thêm video đang được quan tâm:
Video: Những điều thú vị về làng nghề hơn 900 năm ở Nam Định

Cụ ông đột quỵ tử vong khi tắm biển
Đời sống - 1 phút trướcGĐXH - Trong lúc tắm tại biển Thiên Cầm, một cụ ông 79 tuổi không may bị đột quỵ tử vong.

Điểm tên con giáp sống chân thành nên dễ gặp quý nhân phù trợ, hậu vận rực rỡ
Đời sống - 6 phút trướcGĐXH - Theo tử vi 12 con giáp, những tuổi dưới đây chính là minh chứng rõ rệt: càng thật thà, càng thiện lương thì vận may càng nở rộ.

Những người trẻ khuyết tật truyền cảm hứng mạnh mẽ tại Tỏa sáng Nghị lực Việt 2025
Đời sống - 12 giờ trướcGĐXH – Bằng nghị lực phi thường và khát vọng sống mãnh liệt, những thanh niên khuyết tật đã viết nên câu chuyện đầy cảm hứng về ý chí và sự cống hiến. 25 gương mặt tiêu biểu vừa được vinh danh tại Chương trình “Tỏa sáng Nghị lực Việt” 2025 là minh chứng sống động rằng “giới hạn không nằm ở khiếm khuyết, mà ở niềm tin và ý chí con người”.

Hà Nội: Bãi xe không phép 'cát cứ' sân chung cư, thách thức pháp luật ở phường Yên Hòa
Đời sống - 12 giờ trướcGĐXH - Hàng nghìn mét vuông sân chung và bãi đỗ xe của chung cư N3A, N3B (phường Yên Hòa, Hà Nội) suốt thời gian qua đã bị một cá nhân ngang nhiên chiếm dụng, lập bãi trông giữ xe để thu tiền trái phép, khiến dư luận không khỏi bức xúc.

Nguy hiểm rình rập tại bãi tắm tự phát gần khu vực nhà thờ đổ ở Ninh Bình
Đời sống - 15 giờ trướcGĐXH - Mặc dù có biển cấm nhưng khu vực nhà thờ đổ thuộc xã Hải Tiến, tỉnh Ninh Bình nơi vừa xảy ra sự việc 5 du khách bị sóng lớn cuốn trôi dẫn đến đuối nước, hiện này vẫn còn nhiều người dân bất chấp nguy hiểm để tắm.

Hỗ trợ thanh niên khuyết tật khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo
Đời sống - 16 giờ trướcGĐXH - Công nghệ số, khởi nghiệp sáng tạo và khát vọng vươn lên là tâm điểm tại tọa đàm “Hỗ trợ thanh niên khuyết tật khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo” ngày 20/8 ở Hà Nội. Sự kiện tạo diễn đàn kết nối, mở ra hướng đi mới cho cộng đồng thanh niên khuyết tật.

Tháng sinh Âm lịch của người đặc biệt xuất sắc trên nhiều phương diện
Đời sống - 21 giờ trướcGĐXH - Trong kho tàng tử vi phương Đông, tháng sinh Âm lịch không chỉ gắn liền với vận mệnh mà còn phản ánh phần nào tính cách, năng lực và con đường thành công của mỗi người.

Vượt đèn đỏ có thể bị phạt đến 22 triệu đồng, ở trường hợp này người dân được đi, ‘không lo’ bị phạt
Đời sống - 1 ngày trướcGĐXH - Theo Nghị định 168/2024/NĐ-CP, vượt đèn đỏ người tham gia giao thông có thể bị phạt đến 22 triệu đồng. Tuy nhiên, tại một số trường hợp người tham gia giao thông không mắc lỗi nếu vượt đèn đỏ.

'Chuyến tàu di sản' The Hanoi train chính thức vận hành
Đời sống - 1 ngày trướcGĐXH - Ngày 19/8, Thành phố Hà Nội chính thức vận hành đoàn tàu hai tầng du lịch đầu tiên, kết nối di sản với hiện đại, mở lối phát triển kinh tế đêm và sản phẩm văn hóa mang dấu ấn thủ đô.

Hà Nội: Đỗ xe sang chắn trước cửa quán cà phê, tài xế lao vào nhà đánh người khi bị nhắc nhở
Đời sống - 1 ngày trướcGĐXH - Bị nhắc nhở đỗ xe gây cản trở giao thông, một nhóm đối tượng trên chiếc xe hiệu Mercedes đã lao vào nhà đánh người. Sự việc xảy ra tại phường Bạch Mai (TP Hà Nội) khiến 2 người bị thương, trong đó 1 người phải nhập viện điều trị.

Dự báo bất ngờ với các con giáp Tý, Sửu, Dần, Thìn, Tỵ, Ngọ, Thân, Tuất
Đời sốngGĐXH – Xem tử vi tuần mới 12 con giáp tuần mới từ 18/8 đến 24/8/2025, chuyên gia phong thủy Nguyễn Song Hà dự báo các phương diện đến với các con giáp Tý, Sửu, Dần, Thìn, Tỵ, Ngọ, Thân, Tuất dưới đây.