Hà Nội
23°C / 22-25°C

Trăn trở làng nghề thổi thủy tinh Xối Trì

Thứ bảy, 18:34 11/11/2023 | Đời sống

GĐXH - Nghề thổi thủy tinh Xối Trì, huyện Nam Trực, tỉnh Nam Định nhiều thập kỷ trôi qua nhưng lửa vẫn đỏ quanh năm.

Theo như dân làng kể lại, làng nghề thổi thủy tinh Xối Trì, xã Nam Thanh, huyện Nam Trực, tỉnh Nam Định từng được biết đến là nghề chính, kiếm ra tiền vào những năm 1980. Thời đó, cả làng Xối Trì ước khoảng có 40 hộ gia đình theo nghề này. Họ chủ yếu sản xuất các sản phẩm thủy tinh như chai, lọ, cốc uống bia, đèn dầu, bóng đèn, bình be,… những sản phẩm theo yêu cầu của khách hàng.

Trung bình mỗi ngày, làng nghề sản xuất và cung ứng ra thị trường hàng nghìn sản phẩm thủy tinh được làm thủ công.

Vậy nhưng, những năm trở lại đây, xã hội ngày càng phát triển, nhiều ngành nghề khác cho thu nhập cao hơn nên số xưởng sản xuất sản phẩm thủy tinh ở làng nghề Xối Trí giảm dần đi.

Nam Định: Lửa nghề đỏ rực, nghệ nhân thổi ra một thứ nhiều người Việt đang dùng - Ảnh 1.

Theo như dân làng kể lại, làng nghề thổi thủy tinh Xối Trì, xã Nam Thanh, huyện Nam Trực, tỉnh Nam Định từng được biết đến là nghề chính, kiếm ra tiền vào những năm 1980.

Thời điểm hiện tại, làng nghề chỉ còn vài xưởng vẫn hoạt động và đỏ lửa. Đa số trong xưởng đều là những lao động lớn tuổi, gắn bó với nghề thổi thủy tinh cả chục năm nay.

Đi một vòng làng nghề Xối Trì, các mặt hàng thủy tinh như bóng đèn dầu, chai, lọ, phích,… gần như tạm dừng sản xuất. Một số xưởng hiện chỉ sản xuất cốc thủy tinh để uống nước, bia hơi là chủ yếu.

Theo những người thợ ở làng nghề cho biết, nguyên liệu sản xuất cốc thủy tinh gồm các thủy tinh vỡ vụn, mảnh sành, được thu mua ở những cơ sở làm kính. Nguyên liệu được phân loại sạch sẽ trước khi đưa vào lò nung nóng.

Nam Định: Lửa nghề đỏ rực, nghệ nhân thổi ra một thứ nhiều người Việt đang dùng - Ảnh 2.

Nguyên liệu làm ra những cốc thuỷ tinh chúng ta đang sử dụng hằng ngày.

Thường một mẻ thủy tinh thường được nấu và ủ trong khoảng thời gian từ 5 - 7 tiếng đồng hồ. Nhiệt độ đạt hơn 1.800 độ C thì những mảnh thủy tinh sẽ tan chảy thành thể lỏng. Thợ thổi thủy tinh lúc này cầm ống sắt lấy thủy tinh và bắt đầu thổi theo những khuôn hình chai, lọ, bóng đèn, cốc uống nước,… có sẵn.

Để sản xuất không bị gián đoạn, mỗi dây chuyền sản xuất cốc thủy tinh có 5 thợ thổi hơi tạo dáng cốc, 1 thợ cắt miệng cốc, 1 thợ ủ tro để cốc nguội từ từ. Mỗi người thợ sẽ dùng chiếc ống kim loại dài khoảng 2m, lấy thủy tinh nóng chảy từ trong lò ra, liên tục lăn khối thủy tinh đó trên bề mặt phẳng đã bôi chút mỡ để tạo độ trơn, nhẵn, bóng và tạo khối trụ cho chiếc cốc.

Nam Định: Lửa nghề đỏ rực, nghệ nhân thổi ra một thứ nhiều người Việt đang dùng - Ảnh 3.

Lò nung thuỷ tinh.

Sau đó, người thợ dùng miệng thổi vào một đầu ống thổi khối thủy tinh đang nóng chảy để giãn nở theo ý muốn và nhanh chóng đưa khối thủy tinh vào khuôn.

Sản phẩm được định hình trong khuôn lập tức được chuyển sang máy thổi giảm nhiệt rồi mới đến khâu cắt miệng. Các sản phẩm sẽ được cắt tuỳ theo mẫu mã.

Người thợ cắt miệng sản phẩm mới làm ra ngồi bên bếp lửa nóng rực, có trách nhiệm thực hiện công đoạn cắt mép, làm tròn miệng nếu là cốc. Tiếp đến, người thợ khác sẽ đưa những sản phẩm hoàn chỉnh còn nóng rực đi ủ nguội bằng tro sạch, với mục đích để sản phẩm không bị nứt, nẻ đột ngột.

Nam Định: Lửa nghề đỏ rực, nghệ nhân thổi ra một thứ nhiều người Việt đang dùng - Ảnh 4.

Sau khi thổi xong sản phẩm sẽ được đưa vào khuôn để tạo hình.

Về phần công việc đóng gói cốc thủy tinh thường nhẹ nhàng, đỡ vất vả nên chủ yếu là lao động nữ, lớn tuổi đảm nhận việc này.

Những người thợ làm thủ công ở thôn Xối Trì thường làm theo đơn đặt hàng nên không cố định về sản phẩm, mặt hàng chủ yếu là cốc, chén, lọ hoa, bóng đèn,...

Nam Định: Lửa nghề đỏ rực, nghệ nhân thổi ra một thứ nhiều người Việt đang dùng - Ảnh 5.

Người thợ dùng miệng thổi vào một đầu ống thổi khối thủy tinh đang nóng chảy để giãn nở theo ý muốn.

Mỗi người thợ thổi thủy tinh thủ công ở thôn Xối Trì mỗi ngày có thể sản xuất hàng trăm sản phẩm đem lại nguồn thu nhập đáng kể cho những người còn quyết giữ lửa nghề.

Các thợ trong nghề thổi thủy tinh cho biết, hiện đang gặp nhiều khó khăn nhưng vẫn có những người trong thôn thực sự tâm huyết bám trụ với nghề. Các nghề phụ trợ cho nghề thổi thủy tinh cũng đã giúp nhiều gia đình trong xóm thoát nghèo.

Nam Định: Lửa nghề đỏ rực, nghệ nhân thổi ra một thứ nhiều người Việt đang dùng - Ảnh 6.

Sau hoàn thiện sản phẩm sẽ được đóng gói cẩn thận.

Để nghề thổi thủy tinh Xối Trì phát triển bền vững, thời gian tới cấp Uỷ, chính quyền xã Nam Thanh cần có cơ chế hỗ trợ để các lò sản xuất đầu tư khoa học kỹ thuật, đổi mới công nghệ sản xuất, chắt lọc những tinh hoa truyền thống làng nghề. Từ đó, xây dựng thương hiệu sản phẩm thủy tinh Xối Trì có chỗ đứng vững chắc tại thị trường.

Xem thêm video đang được quan tâm:

Video: Bên trong làng nghề trống da trâu gần 300 năm tuổi ở Nam Định

Nhật Tân
Bình luận
Xem thêm bình luận
Ý kiến của bạn
Đề xuất miễn bảo hiểm thất nghiệp sau khi đóng 12 năm mà chưa hưởng lần nào

Đề xuất miễn bảo hiểm thất nghiệp sau khi đóng 12 năm mà chưa hưởng lần nào

Đời sống - 1 giờ trước

Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam đề xuất quy định, người lao động đóng bảo hiểm thất nghiệp trên 144 tháng (12 năm) mà chưa từng hưởng trợ cấp thì không cần tiếp tục phải tham gia mà vẫn được bảo vệ.

Kết quả xổ số - KQXS hôm nay thứ Hai, ngày 20/5/2024

Kết quả xổ số - KQXS hôm nay thứ Hai, ngày 20/5/2024

Đời sống - 1 giờ trước

GĐXH - Kết quả xổ số hôm nay - KQXS thứ Hai ngày 20/5/2024: Xổ số miền Nam - XSMN, xổ số miền Trung - XSMT, xổ số miền Bắc - XSMB như thế nào? Mời độc giả cập nhật kết quả ngay dưới đây.

Bất ngờ biết tin trúng Vietlott, người đàn ông không ngại chia sẻ cách để ‘thần may mắn’ gõ cửa

Bất ngờ biết tin trúng Vietlott, người đàn ông không ngại chia sẻ cách để ‘thần may mắn’ gõ cửa

Đời sống - 1 giờ trước

GĐXH - Mới đây, Công ty Xổ số Điện toán Việt Nam (Vietlott) đã tiến hành trao thưởng giải Jackpot 2 của sản phẩm Power 6/45 cho người chơi may mắn dự thưởng tại Lạng Sơn.

Xe máy 'kẹp 3' đấu đầu ô tô tải, 2 thanh niên chết tại chỗ

Xe máy 'kẹp 3' đấu đầu ô tô tải, 2 thanh niên chết tại chỗ

Đời sống - 2 giờ trước

GĐXH - Nhóm thanh niên huyện Đông Hưng, tỉnh Thái Bình đi xe máy "kẹp 3", mang theo "phóng lợn" thị uy trên đường, không may đấu đầu ô tô tải khiến 2 người chết tại chỗ.

Sinh viên học ngành này, mức thu nhập sau khi ra trường có thể lên tới 80 triệu đồng

Sinh viên học ngành này, mức thu nhập sau khi ra trường có thể lên tới 80 triệu đồng

Đời sống - 2 giờ trước

GĐXH - Giống như nhiều ngành nghề khác, vị trí của các ngành học mang lại việc làm ổn định cho sinh viên đang nhận về nhiều sự quan tâm đặc biệt của các bạn trẻ.

Hà Nội: Mức lương giúp việc gia đình khoảng 5-7 triệu đồng/tháng

Hà Nội: Mức lương giúp việc gia đình khoảng 5-7 triệu đồng/tháng

Đời sống - 3 giờ trước

Theo báo cáo của Sở LĐ-TB&XH Hà Nội, toàn thành phố có khoảng 13.700 lao động giúp việc gia đình, mức lương dao động từ 5-7 triệu đồng/tháng.

Lịch cúp điện Bình Dương hôm nay đến hết tuần (từ 20 – 26/5/2024): Hàng loạt các khu dân cư của các quận, huyện trung tâm bị cúp điện liên tục

Lịch cúp điện Bình Dương hôm nay đến hết tuần (từ 20 – 26/5/2024): Hàng loạt các khu dân cư của các quận, huyện trung tâm bị cúp điện liên tục

Đời sống - 5 giờ trước

GĐXH – Theo lịch cúp điện của Tổng công ty Điện lực miền Nam (EVNSPC) thông báo, hôm nay đến hết tuần nhiều khu vực dân cư và công ty thuộc Bình Dương sẽ mất điện cả ngày.

Lịch cúp điện Cần Thơ hôm nay đến hết tuần (từ 20 – 26/5/2024): Loạt công ty và khu dân cư nào nằm trong điện liên tục?

Lịch cúp điện Cần Thơ hôm nay đến hết tuần (từ 20 – 26/5/2024): Loạt công ty và khu dân cư nào nằm trong điện liên tục?

Đời sống - 5 giờ trước

GĐXH – Theo thông báo lịch cúp điện của Tổng Công ty Điện lực miền Nam (EVNSPC), ngày mai đến hết tuần nhiều khu vực dân cư và công ty thuộc Cần Thơ sẽ mất điện cả ngày.

Việt Nam có hãng bay 'top' đúng giờ nhất Châu Á - Thái Bình Dương

Việt Nam có hãng bay 'top' đúng giờ nhất Châu Á - Thái Bình Dương

Đời sống - 6 giờ trước

Vietnam Airlines lọt top 5 hãng hàng không có tỉ lệ đúng giờ cao nhất Châu Á - Thái Bình Dương. Kết quả này vừa được tổ chức Cirium công bố cho tháng 4-2024

Video: Phóng nhanh, chạy ngược chiều, người điều khiển xe máy nhận 'bài học' nhớ đời

Video: Phóng nhanh, chạy ngược chiều, người điều khiển xe máy nhận 'bài học' nhớ đời

Đời sống - 6 giờ trước

GĐXH - Xe máy do người đàn ông điều khiển di chuyển với tốc độ cao, chiếc xe sau đó bất ngờ mất lái, khiến cả người điều khiển và phương tiện trượt dài trên đường, đúng lúc một xe tải đi tới.

Top