Nhan sắc Việt ngày ấy bây giờ

 

Hoàng hậu Nam Phương

 

 

Thời phong kiến, vẻ đẹp của người phụ nữ Việt chỉ được mô tả vài nét qua “lời” của những ông quan đi giám tuyển mỹ nữ cho vua chúa còn tầng lớp thứ dân nào có diễm phúc được biết mặt mũi các hoàng hậu, phi tần. Những nhan sắc ấy quanh năm suốt tháng nép trong cung cấm, tách biệt với đời sống bên ngoài. Vị hoàng hậu duy nhất của triều Nguyễn được tôn vinh qua hình ảnh rộng rãi - sau này còn được in lên cả tem thư là hoàng hậu Nam Phương, bởi trước khi thành mẫu nghi thiên hạ, bà đã là cô gái Tây học và kỹ nghệ nhiếp ảnh đã phổ biến trên thế giới. Nam Phương được xem là người đẹp với vẻ cổ điển quen thuộc trong điển cố Trung Quốc lẫn Việt Nam “mắt phượng mày ngài”.

Thời Pháp thuộc kéo dài cho đến 1945. Khi ấy chưa có những cuộc thi hoa hậu, những nhan sắc được nhắc đến thường từ các cuộc “đấu xảo” (hội chợ) hay từ giới vũ nữ, đào hát như cô ba Trà, cô bảy Phùng Há... Có lẽ người phụ nữ duy nhất đại diện vẻ đẹp của miền Nam phổ biến trong quần chúng, với khuôn mặt nhìn nghiêng, tóc búi sau gáy quen thuộc của các thiếu nữ Nam Bộ thời ấy, chính là cô ba xà bông. Và chắc chắn không ít gã đàn ông một thời đã chết mê chết mệt vì cái nhan sắc in trên hộp xà bông cô ba nhỏ xíu đó.

 

Và dẫu chưa có hình thức thi hoa hậu nhưng danh xưng người đẹp thì hình như thời nào cũng có. Ví như diễn viên Thẩm Thúy Hằng của thập niên 50-60 với danh hiệu “người đẹp Bình Dương” (vì cô xuất thân từ Bình Dương). Vẻ đẹp của phụ nữ Việt kéo dài nhiều thập kỷ vẫn là: mặt trái xoan, mắt to, mũi dọc dừa, tóc dài đen. Chưa mấy ai chú ý đến chiều cao của hình thể, bởi lẽ gương mặt mới là thứ sáng giá nhất. Với gương mặt sáng ngời, nữ nghệ sĩ Thanh Nga cũng là nhan sắc sáng chói một thời của sân khấu cải lương miền Nam.

 

Đến thời các cuộc thi hoa hậu được tổ chức và phát triển, vẻ đẹp hình thể mới bắt đầu được quan tâm bên cạnh yếu tố gương mặt. Qua từng cuộc thi, cái nhìn và thẩm mỹ về nhan sắc Việt đã dần thay đổi. Vẻ cổ điển mũi dọc dừa, mắt bồ câu, mặt trái xoan không còn là thế mạnh hay chuẩn mực. Thẩm mỹ chú ý vào những vẻ đẹp độc đáo, nhiều cá tính hơn là đơn thuần cân đối hài hòa. Ngọc Khánh là hoa hậu với chiếc miệng rộng gợi liên tưởng đến diễn viên Julia Roberts của Hollywood. Những nét đẹp quyến rũ, gợi cảm, mạnh mẽ thay dần vẻ đẹp chỉ đơn thuần là “nữ tính”.

 

Vẻ đẹp Việt hôm nay thực sự đa diện hơn nhiều. Ngọc Trinh - cô gái gây ồn ào chưa lâu lại sở hữu một hình thể cực chuẩn của phụ nữ trưởng thành nhưng gương mặt lại ngây thơ như nữ sinh cấp 3. Nó tương tự cái quyến rũ của kiểu “đàn bà-trẻ con” mà những năm 1950-1969, minh tinh màn bạc Pháp Brigitte Bardot làm điên đảo thế giới với thân hình nóng bỏng nhưng đôi môi dày lúc nào cũng bĩu một nét như thiếu nữ dậy thì.

Người đẹp Việt qua các thời kỳ đã khác nhau theo sự phát triển của ngành công nghệ mỹ phẩm và thời trang. Nếu dầu dừa làm đen mướt tóc của cô ba xà bông thập niên 50 thì giờ đây vô vàn sản phẩm làm đẹp được làm ra chỉ để dành riêng cho... một nửa thế giới. Nói gì thì nói, nhan sắc Việt lúc nào cũng vô cùng vô tận, làm sao có thể điểm qua hết chỉ trong giới hạn một bài viết.

 

Chẳng biết mọi người thì sao, riêng tôi lại thích những vẻ đẹp... không hoàn hảo, tức là vẫn còn nét thô mộc trong đó. Vì sao ư? Vì tôi luôn tìm thấy trong nét thô mộc ấy sự độc đáo và chính điều đó làm nên cá tính của người đàn bà. Đôi môi dày, khuôn miệng rộng của Angelina Jolie chẳng phải đã làm nên nét riêng của cô đấy sao? Còn những “mắt phượng mày ngài”, ồ vâng, đẹp thật đấy nhưng ngắm cả trăm cô đẹp đều đều như thế cứ thấy nhàn nhạt làm sao, cứ như vợ ta nấu ăn mà quên nêm muối vào thức ăn. Hóa ra đôi lúc người đàn bà đẹp lại “mất điểm” vì… chính cái sự hoàn hảo, tròn đầy ấy.

Còn vẻ đẹp tâm hồn - thứ trừu tượng không thể nhìn hay chạm vào thì sao? Nó chỉ cảm nhận bằng thứ cũng trừu tượng không kém: cái sâu sắc của tâm hồn. Nó dành riêng cho những người trong cuộc, những kẻ yêu nhau kết luận. Và người viết cũng khó lòng cho một định nghĩa xác thực của vẻ đẹp tâm hồn nếu chỉ là người… ngoại cuộc.

 

Nhà thơ Đỗ Trung Quân

 

BLOG rất mong nhận được ý kiến của các bạn xung quanh vấn đề này. Mọi ý kiến của các bạn đều được chúng tôi đón đợi và quan tâm. Chân thành cảm ơn các bạn.