Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam: Bảo vệ trẻ em không chỉ là của các cơ quan Nhà nước mà của toàn xã hội

ĐBQH bức xúc chỉ ra việc xâm hại trẻ em ở các chương trình gameshow trên truyền hình

Phát biểu tại hội trường, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam nhấn mạnh, Chính phủ sẽ nghiêm túc thực hiện các yêu cầu, các khuyến cáo của đoàn giám sát, thực hiện đầy đủ các chỉ đạo của Quốc hội về công tác chăm sóc, giáo dục, bảo vệ trẻ em nói chung và phòng, chống xâm hại trẻ em nói riêng, để trẻ em Việt Nam được sinh ra, được sống và trưởng thành trong một môi trường, điều kiện tốt nhất, thể hiện sự ưu việt của chế độ ta và truyền thống tốt đẹp của dân tộc Việt Nam.

Phó Thủ tướng đánh giá, Báo cáo giám sát và dự thảo nghị quyết giám sát cũng như các ý kiến phát biểu của các vị đại biểu Quốc hội rất sâu sắc, toàn diện. Phó Thủ tướng cũng đề cập đến 5 điểm vắn tắt mà Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã và đang chỉ đạo Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội cùng các cơ quan liên quan chú ý trong quá trình thực hiện công tác, đặc biệt là trong việc chuẩn bị Chương trình hành động quốc gia về trẻ em giai đoạn 2021-2030.

Phó Thủ tướng Chính phủ Vũ Đức Đam.

Một là trong xây dựng và tổ chức thực hiện các chiến lược, kế hoạch, chương trình, đề án cần đặc biệt chú trọng các chỉ số, các tiêu chí, các giải pháp liên quan tới chăm sóc, giáo dục và bảo vệ trẻ em ở tất cả các bộ, ngành. Đặc biệt, cần có các chương trình, đề án và dự án cụ thể đối với các vấn đề về giới và với trẻ em ở vùng núi, vùng dân tộc ít người và nhóm trẻ em yếu thế. Đối với công tác trẻ em cần đặc biệt chú trọng công tác chăm sóc, giáo dục bên cạnh bảo vệ. Trong công tác bảo vệ cần đặc biệt chú trọng phòng ngừa bên cạnh việc chống xâm hại trẻ em.

Hai là, từ yêu cầu như nói trên thì cần tiếp cận theo mô hình quản lý rủi ro và đưa ra các quyết định, giải pháp dựa trên phân tích dữ liệu. Muốn vậy, cần phải xác định hệ thống hóa những nguy cơ và hình thành ngay cơ sở dữ liệu về trẻ em.

Ba là, cần phân tích những yếu tố có tính tập tục, thói quen không còn phù hợp. Ví dụ như là thói quen "yêu cho roi cho vọt" như là các đại biểu đã đề cập, hay thói quen bao bọc trẻ em hơn mức cần thiết, từ đó dẫn tới hạn chế việc lắng nghe trẻ em. Bên cạnh đó, cần tập trung vào những tác động trái của công nghệ, của hội nhập như Internet, phim ảnh, du lịch...

Bốn là, cần tăng cường sự phối hợp, không chỉ là phối hợp giữa các ngành, các cấp chính quyền, Mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể dưới sự lãnh đạo của Đảng mà cần đặc biệt chú ý phối hợp với các tổ chức xã hội. Hình thành mạng lưới bảo vệ trẻ em đều khắp không chỉ là của các cơ quan nhà nước mà của toàn xã hội.

Năm là, cần có nhiều giải pháp đồng bộ để một mặt giảm thực chất các hành vi vi phạm xâm hại trẻ em. Mặt khác, tỷ lệ vụ việc vi phạm được tố giác xử lý phải được nâng lên. Chính phủ sẽ tăng cường chỉ đạo các cơ quan hành chính, đồng thời tiếp tục phối hợp chặt chẽ với các cơ quan kiểm sát, tòa án để mảng công tác này tiếp tục có những tiến bộ thực chất.

Sáu là, quan trọng nhất là khâu tổ chức thực hiện và để thực hiện tốt thì những yếu tố như bộ máy ngân sách là rất quan trọng, nhưng quan trọng hàng đầu là nhận thức. Một khi người đứng đầu các cơ quan nhận thức sâu sắc, đầy đủ thì sẽ có giải pháp, sẽ ưu tiên nguồn lực. Vì vậy, các đề án, chương trình của Chính phủ tới đây phải xác định rõ hơn trách nhiệm của từng cấp, từng cơ quan và nhấn mạnh trách nhiệm của người đứng đầu.

Nỗ lực dành cho công tác trẻ em nhiều tâm huyết

Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam cũng nhấn mạnh, chúng ta không thể hài lòng với số vụ việc trẻ em bị xâm hại nhưng chúng ta cũng vững tin vào các thành tựu phát triển kinh tế - xã hội. Thực hiện Mục tiêu Thiên niên kỷ, cam kết thực hiện Chương trình Nghị sự của Liên hợp quốc về phát triển bền vững mà Việt Nam được cộng đồng quốc tế đánh giá là điểm sáng với rất nhiều các chỉ tiêu, các tiêu chí liên quan tới trẻ em đạt mức cao hơn nhiều so với các quốc gia có cùng trình độ phát triển.

Chúng ta không hài lòng đối với một số cơ quan, chính quyền chưa nhận thức tốt, chưa tập trung đúng mức lãnh đạo, chỉ đạo công tác bảo vệ trẻ em như báo cáo đã nêu. Nhưng chúng ta cũng không quên ghi nhận, tôn vinh phần đông các cấp ủy đảng, chính quyền, đoàn thể, các ngành và rất nhiều cá nhân đã luôn nỗ lực dành cho công tác trẻ em nhiều tâm huyết.

"Hình ảnh những cô giáo gùi chữ lên bản, các thầy thuốc băng rừng tiêm chủng cho trẻ em trong mùa dịch phần nào nói lên điều đó. Chúng ta nhận thức rõ những tập tục, thói quen không còn phù hợp với cuộc sống hiện đại mà chúng ta cần từng bước điều chỉnh. Nhưng chúng ta cũng hết sức tự hào với truyền thống tốt đẹp của dân tộc ta đã làm nên những giá trị văn hóa nhân văn được thế giới trân trọng và ngưỡng mộ, trong đó có truyền thống hiếu thảo trong gia đình, các thế hệ yêu thương chăm lo, đùm bọc lẫn nhau", Phó Thủ tướng dẫn chứng.

Bên cạnh đó, Phó Thủ tướng cũng thẳng thắn: "Những vụ việc trẻ em bị xâm hại, nhất là xâm hại tình dục bởi những người thân, kể cả là thầy giáo hay người ruột thịt là rất đáng lên án và xử lý nghiêm khắc nhưng cũng chỉ là rất cá biệt và không thể làm thay đổi được hình ảnh tốt đẹp của người thầy hay giá trị của gia đình Việt Nam".

Cuối cùng, báo cáo trước Quốc hội, Phó Thủ tướng cho biết: "Chính phủ sẽ tập trung chỉ đạo thực hiện nghiêm túc nhất, hiệu quả nhất nghị quyết giám sát mà Quốc hội sẽ ban hành và tin tưởng rằng công tác chăm sóc, giáo dục, bảo vệ trẻ em nói chung và công tác phòng, chống xâm hại trẻ em nói riêng nhất định sẽ đạt được kết quả tốt hơn, vững chắc hơn".

Lê Bảo