Thực hiện 'hai không' trong ăn uống để ngừa nguy cơ béo phì và kháng insulin
Nhiều người ăn rất ít trong các bữa ăn chính, thậm chí không ăn tinh bột để giảm cân và tăng cường ăn nhiều trái cây, uống nước cam, nước trái cây nhưng vẫn tăng cân, béo phì, gan nhiễm mỡ và kháng insulin. Vậy sai lầm do đâu?
Insulin và kháng insulin là gì?
Insulin là một loại hormone giúp kiểm soát lượng đường trong máu và quá trình trao đổi chất của cơ thể tức là quá trình biến thực phẩm bạn ăn thành năng lượng cần thiết cho các hoạt động của cơ thể.
Tuyến tụy tạo ra insulin và giải phóng nó vào máu trong cơ thể. Insulin giúp cơ thể sử dụng đường để tạo ra năng lượng cần thiết, sau đó dự trữ phần còn lại.

Kháng insulin là tình trạng rối loạn chuyển hóa có thể đi kèm với một số bệnh lý như tim mạch, đái tháo đường...
ThS.BS Vũ Thị Hiền Trinh – Khoa Nội tiết sinh sản, BV Nội tiết Trung ương cho biết: Kháng insulin là tình trạng các tế bào trong cơ thể bị giảm đáp ứng với tác dụng của hormone insulin, đặc biệt là các tế bào ở mô cơ và mô mỡ.
Kháng insulin là tình trạng rối loạn chuyển hóa có thể đi kèm với các bệnh lý khác như tim mạch, tăng huyết áp, đái tháo đường type 2, béo phì… Kháng insulin có thể là yếu tố nguy cơ gây nên các bệnh lý trên và làm tình trạng bệnh lý nặng hơn.
Kháng insulin ở bệnh béo phì và đái tháo đường type 2 được biểu hiện bằng việc giảm vận chuyển và chuyển hóa glucose do insulin kích thích ở tế bào mỡ và cơ xương và do suy giảm khả năng ức chế sản xuất glucose ở gan. Nhiều nghiên cứu chứng minh mối liên quan giữa béo phì với bệnh đái tháo đường type 2 và cơ sở chính cho mối liên hệ này là khả năng béo phì gây ra tình trạng kháng insulin.
Trong chế độ ăn uống, cần lưu ý đến nguyên tắc "không bỏ" và "không quá"
"Không bỏ" nghĩa là không bỏ bữa vì khi bỏ bữa, gan sẽ sử dụng hết tiền chất của glucose được gọi là glycogen. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng sự kết hợp giữa tăng cortisol do căng thẳng vì không ăn và glycogen thực sự có thể làm tăng lượng đường trong máu nhiều hơn một bữa ăn. Nồng độ cortisol cao (một loại steroid mà cơ thể chúng ta sử dụng để chống lại căng thẳng) cũng có thể dẫn đến tình trạng kháng insulin.
"Không quá" nghĩa là không ăn nhiều quá và không ăn ít quá. Ngoài ra cần chú ý không nên ăn "quá" nhiều bữa trong ngày (ăn vặt).

Mức giải phóng insulin với mô hình ăn 3 bữa, không ăn vặt.

Mức giải phóng insulin với mô hình ăn nhiều bữa và ăn vặt
Cử nhân dinh dưỡng Đỗ Át K ( Trung tâm Dinh dưỡng Lâm sàng, Bệnh viện Bạch Mai) cho biết có trường hợp bệnh nhân đến tư vấn vì gan nhiễm mỡ, kháng insulin. Người bệnh cho biết rất dễ tăng cân dù ăn ít, nói một cách ví von là "chỉ hít không khí mà vẫn béo". Điều đáng nói là các bữa chính, bệnh nhân ăn rất ít nhưng trong các bữa phụ ngày nào cũng uống rải rác đủ nước vắt của 2 kg quả cam tươi. Tình trạng này duy trì khá lâu và bệnh nhân nghĩ là mình ăn uống như vậy là rất khoa học!?
Cử nhân Đỗ Át K cho biết, vấn đề dẫn đến sai lầm của việc uống quá nhiều nước cam cũng như nước ép trái cây là đường trong quả chín chủ yếu là đường fructose, loại đường này chỉ được chuyển hoá qua gan, nếu ăn nhiều quá sẽ cực kỳ gây gánh nặng cho gan và có thể gây ra tình trạng gan nhiễm mỡ, kháng insulin.
Nhiều người sợ đường glucose nên ăn rất ít cơm và các thực phẩm nhóm chất bột như ngũ cốc nhưng chính đường glucose được tất cả các cơ quan trong cơ thể sử dụng và được rất nhiều các cơ quan dự trữ nên không gây gánh nặng cho gan như đường fructose. Nhưng cũng cần chú ý là ăn nhiều đường glucose "quá" cũng sẽ dẫn đến tích mỡ dưới da và mỡ nội tạng. Vì vậy, nên có một chế độ cân đối về các loại thực phẩm, không nên "quá" với bất kỳ loại thực phẩm nào.

Sốt xuất huyết đã không còn theo chu kỳ, chuyên gia cảnh báo không thể chủ quan
Sống khỏe - 3 giờ trướcSKĐS - Sốt xuất huyết Dengue đang có xu hướng gia tăng và diễn biến khó lường, đòi hỏi sự chung tay của toàn xã hội để chủ động phòng ngừa, giảm thiểu biến chứng và hướng tới mục tiêu không còn ca tử vong vào năm 2030 của Tổ chức Y tế thế giới.

Bệnh viện Trẻ em Hải Phòng nội soi cắt nang ống mật chủ lớn cho bệnh nhi 10 tuổi
Sống khỏe - 3 giờ trướcBệnh viện Trẻ em thành phố Hải Phòng tiếp nhận ca bệnh nhi 10 tuổi bị nang ống mật chủ kích thước lớn và phẫu thuật nội soi thành công, tránh biến chứng nguy hiểm cho trẻ.

Bất ngờ loại rau mùa hè tốt cho người bị tiểu buốt, ổn định đường huyết, người Việt nên ăn để kéo dài tuổi thọ
Bệnh thường gặp - 6 giờ trướcGĐXH - Rau sam được ví như "kháng sinh tự nhiên" giúp thanh lọc cơ thể, đặc biệt là với các tình trạng đau do tiêu hóa hay các bệnh liên quan đến đường tiết niệu...

Bộ Y tế quy định thẩm quyền của chính quyền địa phương 2 cấp lĩnh vực bà mẹ và trẻ em
Y tế - 10 giờ trướcThứ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Tri Thức vừa ký ban hành Thông tư của Bộ Y tế quy định về phân định thẩm quyền của chính quyền địa phương 2 cấp trong lĩnh vực bà mẹ và trẻ em.

Người đàn ông 35 tuổi bị loét thực quản vì mắc sai lầm này khi uống thuốc
Bệnh thường gặp - 14 giờ trướcGĐXH - Khi uống thuốc, anh chỉ uống một ngụm nước nhỏ rồi vội vã nằm xuống ngủ. Các bác sĩ phát hiện anh bị loét thực quản do thuốc lưu lại lâu ngày trong thực quản.

Ngành Y tế đảm bảo khám, cấp cứu, chủ động phòng chống dịch bệnh mùa mưa lũ
Sống khỏe - 15 giờ trướcTrước ảnh hưởng của bão số 1 gây mưa lớn và ngập lụt, ngành Y tế Quảng Trị và TP Huế đã khẩn trương triển khai các biện pháp phòng, chống dịch bệnh, bảo vệ sức khỏe người dân và duy trì hoạt động khám chữa bệnh không bị gián đoạn.

Bộ Y tế hướng dẫn chi trả bảo trợ xã hội tháng 7, 8 và 9/2025
Y tế - 15 giờ trướcĐể bảo đảm việc chi trả trợ cấp xã hội hằng tháng cho đối tượng bảo trợ xã hội trong các tháng 7, 8 và 9 năm 2025 được thực hiện đúng quy định, liên tục, không bị gián đoạn, Thứ trưởng Bộ Y tế Lê Đức Luận đã có chỉ đạo về vấn đề này.

Thiếu niên 16 tuổi cấp cứu với vùng kín đau đớn dữ dội
Mẹ và bé - 17 giờ trướcThiếu niên 16 tuổi thấy bao quy đầu hẹp đã tự lộn tại nhà dẫn đến phù nề, thắt nghẹt. Khi vùng kín đau dữ dội, bệnh nhân mới nói với gia đình đưa đi viện cấp cứu.

Người phụ nữ 39 tuổi ở Hà Nội nhập viện vì viêm tụy cấp, mỡ máu tăng gấp 100 lần, bác sĩ chỉ rõ nguyên nhân
Bệnh thường gặp - 18 giờ trướcGĐXH - Trường hợp của chị H, nguyên nhân tăng mỡ máu cấp tính, viêm tụy cấp là do kích thích nội tiết tố trong chu kỳ IVF.

Chỉ là đầy hơi sau bữa ăn – Nhưng có thể là dấu hiệu sớm của ung thư dạ dày
Sống khỏe - 1 ngày trướcGĐXH - Bạn ăn xong một bữa cơm thịnh soạn, bụng căng tức, khó chịu. Bạn tự nhủ “Chắc do ăn no quá” hoặc “Chắc là rối loạn tiêu hóa thôi”. Nhưng nếu tình trạng đầy hơi, chướng bụng sau ăn cứ lặp đi lặp lại, kéo dài nhiều tuần – đừng vội bỏ qua.

Lưu ý 6 nhóm thực phẩm gây hại gan, không nên ăn để phòng bệnh viêm gan A
Bệnh thường gặpGĐXH - Khai thác bệnh sử để tìm nguyên nhân hàng loạt người bị viêm gan A, các bác sĩ nhận thấy hầu hết những người này từng sử dụng 1 loại thực phẩm mua từ siêu thị, hiện giới chức chưa công bố tên cụ thể.