Tiến sĩ Xã hội học Đỗ Thị Vân Anh: Lời cảnh báo xót xa
GiadinhNet - Theo các nghiên cứu xã hội học thì hiện tượng tự sát mang tính cá nhân nhưng nguyên nhân xuất phát của nó lại do tác động xã hội đưa đến.
 |
|
Cha mẹ cần hết sức quan tâm tới con em mình, đặc biệt trong giai đoạn 13- 18 tuổi. Ảnh chỉ mang tính minh họa. |
Đánh giá dưới góc độ nghiên cứu xã hội học, bà nhìn nhận thế nào về sự gia tăng các vụ tự tử của giới trẻ thời gian gần đây?
- Hiện tượng tự sát trước đây thường chỉ là những sự vụ cá nhân; Nhưng bây giờ nhiều trường hợp đã là hiện tượng tập thể. Phần lớn rơi vào nhóm người ở lứa tuổi vị thành niên hoặc gọi chung là giới trẻ. Nguyên nhân chủ yếu như: Yêu nhau mà bị cấm đoán, con cái hỗn hào bị cha mẹ mắng, chán sống cảm thấy cuộc đời vô vị - bị chèn ép - bon chen dẫn đến stress nặng. Cũng không ít kiểu tự tử xuất phát từ những nguyên nhân rất vô lý mà xã hội, người thân không can thiệp kịp như "rủ nhau tự tử cho vui", đi chơi làm rơi mất 50 nghìn đồng cũng tự tử, người yêu không cho hôn cũng tự tử...
Theo các nghiên cứu xã hội học thì hiện tượng tự sát mang tính cá nhân nhưng nguyên nhân xuất phát của nó lại do tác động xã hội đưa đến.
- Cách đây khoảng 3 năm, vụ tự sát tập thể đầu tiên của giới trẻ là 5 học sinh nữ ở Hải Dương cùng buộc tay nhau nhảy xuống sông. Dư âm sự việc đó khiến dư lụân chưa hết hoang mang thì tuần qua chúng ta lại chứng kiến câu chuyện đau lòng về 3 nữ sinh ở Trường THCS Phan Chu Trinh- Đắk Nông cùng nhau tìm đến cái chết. Bức thư để lại với nguyên nhân quá đơn giản khiến chúng ta không thể tưởng tượng nổi là vì thế mà các em kết liễu cuộc đời!
- Tôi ngờ rằng hai trường hợp tự sát tập thể ở Hải Dương trước đây và ở Đắk Nông vừa qua là do các em thiếu sự chia sẻ với những người có trách nhiệm, mà trực tiếp là gia đình.
Cha mẹ cần hết sức quan tâm tới con em mình, đặc biệt trong giai đoạn 13- 18 tuổi. Hãy để ý đến động thái hàng ngày cũng như là tâm tư nguyện vọng của các em. Nếu thấy có biểu hiện bất thường hay những suy nghĩ tiêu cực thì phải kịp thời tìm hiểu, đưa ra giải pháp kịp thời. Chắc chắn các em gái trước khi quyết định kết liễu cuộc đời sẽ có những biểu hiện bất thường cho dù là nhỏ nhất.
Các em gái rất dễ bị tổn thương
Dường như các em nữ ở nhóm có nguy cơ cao dễ quyên sinh hơn các em nam, thưa Tiến sĩ?
- Phần lớn các em gái trong độ tuổi này đang dậy thì. Các em thường có tâm lý hay xấu hổ, ngượng ngùng, có lòng tự trọng rất cao. Do đó một vài lời nói, hành động của người khác dễ làm các em cảm thấy bị tổn thương- Đó chính là nguyên nhân khiến tỉ lệ tự tử của các em nữ cao hơn các em nam.
Trạng thái tâm lý của các bạn nam trong nhóm tuổi này lại khác. Với các chàng trai đến tuổi trưởng thành thì rất thích thể hiện, thích khẳng định mình, do đó tính ích kỷ rất cao. Nếu có những lời nói, hành động phủ nhận năng lực, coi thường con người của các em cũng sẽ dồn các bạn trai vào trạng thái ức chế, bực bội, hằn học vì mình không được thể hiện cái tôi. Sự bất mãn đó cũng dễ khiến một số em tự tử.
Một điều thật sự cảnh tỉnh cho các nhà giáo dục, các bậc cha mẹ là: Hãy thật sự tôn trọng, quan tâm đến trẻ hơn nữa để kịp thời nắm bắt tâm tư, nguyện vọng của các em, giúp các em có sức khoẻ, tinh thần lành mạnh...
 |
|
Lứa tuổi mới lớn, các em rất dễ bị tổn thương, dễ có những hành vi khó kiểm soát. |
Giai đoạn "nhạy cảm"
Song song với gia đình còn có nhà trường - nơi phần nhiều thời gian các em sinh hoạt ở đó. Chẳng lẽ nhà trường không có "trách nhiệm" gì sau những vụ việc thương tâm xảy ra?
- Nhà trường gần như song hành với gia đình và xã hội. Đây là nơi đáng lẽ ra phải cung cấp cho trẻ nhiều kiến thức về kỹ năng sống. Nhưng theo cá nhân tôi, ngay từ cấp 1, nhiều bài giảng cho trẻ đã xa rời thực tiễn. Ví dụ như trước đây trong các bài tập chép bao giờ cũng lồng ghép những câu, hình ảnh liên quan đến nhân cách đạo đức của con người- Điều này cho các em học sinh thấy được ý nghĩa của cuộc sống, giá trị của bản thân.
- Gia đình vẫn là yếu tố đầu tiên. Cha mẹ hãy là những người bạn tốt, quan tâm đến thay đổi, suy nghĩ của con.
Nếu bỗng nhiên trẻ trầm lắng, ít nói chuyện thì phải tìm hiểu, giải quyết khúc mắc cho con. Giai đoạn "nhạy cảm" nhất kéo dài suốt từ cuối cấp 2 đến đầu cấp 3 - Đó là giai đoạn mà tính tự trọng của các em rất cao. Các em thích thể hiện, khẳng định mình và cái tôi cũng quá lớn. Bên cạnh đó, không ít gia đình trẻ lại dạy con theo "xu hướng hiện đại"với chủ trương: Để trẻ tự quyết, trong khi đó bố mẹ lại không có sự hướng dẫn, quan sát, khuyên răn con.
Cùng với gia đình,nhà trường cần phải giáo dục, tăng cường trang bị cho các em kỹ năng sống. Dạy cho các em biết thế nào là tôn trọng, yêu thương, thông cảm, sẻ chia. Ý thức được những giá trị cơ bản đó của cuộc sống, các em sẽ nhận thức và bản lĩnh hơn nhiều khi gặp bất kỳ khó khăn nào!
- Trân trọng cảm ơn bà!
|
4 nội dung cần dạy trẻ
Có 4 nội dung chủ yếu mà cha mẹ cần dạy bảo trẻ. Đó là: Giáo dục về đạo đức, văn hóa, giới tính và hướng nghiệp. Tuy nhiên không phải bậc phụ huynh nào cũng có sự hiểu này. Quay cuồng kiếm tiền khiến nhiều bậc cha mẹ không có nhiều thời gian ở bên con. Nhiều gia đình lại cưng chiều con thái quá. Chính vì thế nên khi cha mẹ có nặng lời một chút cũng gây cho con sự bức xúc, bởi chúng đã quen được nuông chiều. Sự tự ái lên đến đỉnh điểm dễ dẫn đến hiện tượng tự tử.
Ở lứa tuổi này, các em có xu hướng hình thành nhóm bạn thân cùng chung sở thích, chung chí hướng, có thể chia sẻ với nhau mọi điều. Nhóm đồng sở thích này bao giờ cũng chiếm lĩnh tình cảm của giới trẻ nhiều nhất, các em thích tham gia và dễ cuốn theo.
Một vấn đề nữa rất quan trọng là thế giới ảo trên mạng, trên các bộ phim truyền hình…Các em quá mê đắm với những nhân vật, hình ảnh đẹp đẽ trong thế giới ảo nhưng khi quay lại đời sống thực thì không thể tìm được những thứ như thế. Các em trở nên chông chênh. Khát khao mà không thành hiện thực, lâu dần khiến các em mệt mỏi, chán nản và muốn tự sát… TS Đỗ Thị Vân Anh |
Lã Xưa (thực hiện)
2 người thương vong sau vụ nổ ở khu công nghiệp
Xã hội - 43 phút trướcCơ quan chức năng đang điều tra, làm rõ vụ nổ xảy ra tại khu công nghiệp Cẩm Khê (Phú Thọ) khiến 1 người tử vong.
Nam Định: Sông, kênh mương xung quanh làng nghề tái chế nhôm đặc quánh, bốc mùi
Đời sống - 53 phút trướcGĐXH - Suốt thời gian qua tại làng nghề đúc nhôm tại thôn Bình Yên, xã Nam Thanh, huyện Nam Trực, tỉnh Nam Định đang “bức tử” hầu hết các sông ngòi, kênh mương, gây ảnh hưởng đến sức khoẻ người dân sinh sống nơi đây và các vùng lân cận.
Tên trộm ranh ma và tội ác kinh hoàng phía sau chiếc xe máy bí ẩn (P1): Người khách trọ
Pháp luật - 1 giờ trướcGĐXH - Một ngày cuối tháng 1/2024, Công an quận Thanh Xuân (Hà Nội) nhận được tin báo về vụ mất trộm xe máy tại phường Thượng Đình. Khi tiến hành điều tra, phải mất rất nhiều công sức các anh mới tìm ra đối tượng. Tuy nhiên, vào thời điểm đầu tiên, chính các điều tra viên cũng không ngờ rằng, tên trộm xe máy ấy đang che giấu một hành vi tội ác ghê rợn.
24 người chết vì TNGT trong ngày đầu nghỉ lễ 30/4-1/5
Xã hội - 1 giờ trướcTai nạn giảm trên cả 3 tiêu chí (số vụ, số người chết và bị thương) so với ngày đầu nghỉ lễ 30/4-1/5 năm ngoái.
Vụ phát hiện thi thể nữ giới trên sofa tại căn hộ chung cư Hà Nội: Bố mẹ nạn nhân đã đến nhận con
Xã hội - 2 giờ trướcGĐXH - Vụ phát hiện thi thể nữ giới trên sofa tại căn hộ chung cư Hà Nội đã trở thành tâm điểm mạng xã hội trong 2 ngày gần đây. Diễn biến vụ việc đang được cập nhật.
Kết quả xổ số (KQXS) hôm nay thứ Bảy ngày 27/4/2024
Xã hội - 2 giờ trướcGĐXH - Kết quả xổ số hôm nay - KQXS thứ Bảy ngày 27/4/2024: Xổ số miền Nam - XSMN, xổ số miền Trung - XSMT, xổ số miền Bắc - XSMB, xổ số Vietlott - XS Vietlott.
Tài xế ô tô ở TPHCM chờ kẹt xe đến cạn xăng trong ngày đi chơi lễ
Xã hội - 4 giờ trướcLượng xe trên đường Võ Nguyên Giáp, Mai Chí Thọ (hướng vào cao tốc) tăng cao, nhiều đoạn xảy ra ùn tắc. Một số phương tiện chờ lên cao tốc quá lâu dẫn đến cạn xăng, chủ xe mệt mỏi quay về.
Đoàn xe sang rước dâu dừng, đỗ giữa đường ở Hải Dương chụp ảnh
Xã hội - 4 giờ trướcMột đoàn xe sang rước dâu ở Hải Dương đã dừng giữa đường để quay phim, chụp ảnh, gây mất an toàn cho nhiều phương tiện đi đường.
Thông tin mới nhất vụ lật thuyền trên sông Chanh làm 4 người mất tích
Xã hội - 5 giờ trướcGĐXH - Vào sáng nay, thi thể nạn nhân thứ 4 là chị Nguyễn Thị H (SN 1982) được lực lượng cứu hộ, cứu nạn tìm thấy tại khu vực cửa sông Bạch Đằng, gần cầu sông Chanh 2, cách vị trí lật thuyền khoảng 400m.
Bỏ túi 9 kinh nghiệm khi cho trẻ đi du lịch kỳ nghỉ lễ, cha mẹ không nên bỏ qua
Đời sống - 6 giờ trướcGĐXH - Dịp nghỉ lễ 30/4-1/5 được nghỉ dài 5 ngày là thời điểm lý tưởng để các gia đình thay đổi không khí. Vì vậy, nhiều gia đình tổ chức đi du lịch xa. Để có kỳ nghỉ vui vẻ, cha mẹ cần trang bị những kiến thức cơ bản để có kỳ nghỉ trọn vẹn.
Thực hiện hành vi này trên đất nông nghiệp, người dân sẽ thiệt đơn thiệt kép
Pháp luậtGĐXH - Theo chuyên gia, hành vi xây nhà trên đất nông nghiệp là một hành vi vi phạm pháp luật và sẽ phải chịu chế tài xử lý nghiêm khắc.
