Hà Nội
23°C / 22-25°C

Trần lãi suất cho vay theo Bộ luật dân sự sửa đổi: Cần làm rõ đối tượng điều chỉnh

Thứ năm, 14:00 15/09/2016 | Xã hội

GiadinhNet - Trong nội dung của Bộ luật dân sự sửa đổi liên quan đến đến trần lãi suất vay nhưng có một vấn đề chưa được làm sáng tỏ là quy định này áp dụng cho những đối tượng cụ thể nào và các tổ chức tín dụng hiện hoạt động theo Luật tổ chức Ngân hàng có nằm trong phạm vi này không?

Thực tế vấn đề cho vay nặng lãi, tín dụng đen khá nhức nhối trong xã hội trong thời gian dài vừa qua. Nhiều gia đình chịu cảnh tan cửa nát nhà cũng vì tín dụng đen. Tuy nhiên, việc xử lý trên thực tế lại không hề dễ dàng bởi các hoạt động cho vay tiêu dùng, trao đổi dân sự dựa trên sự tín chấp và khá rủi ro, nên lãi suất thường được thỏa thuận ở mức cao.

Nhiều trường hợp chủ nợ xử lý món vay theo kiểu xã hội đen. Do đó, hiện nay nhóm cho vay nặng lãi trong dân chúng vẫn là đối tượng chính được hướng đến cần hạn chế, xử lý. Vì thế việc sửa đổi Điều 468 của Bộ luật Dân sự hiện hành là cần thiết để tăng cường cơ sở pháp lý cho hoạt động đấu tranh chống cho vay nặng lãi, hoạt động tín dụng đen vốn đang diễn ra ngày càng tinh vi, với quy mô ngày càng lớn và mức độ tàn phá ngày càng mạnh.

Tuy nhiên, ở đây cũng cần làm rõ đối tượng áp dụng điều luật này. Đặc biệt cần phân biệt rõ hai chủ thể trong hoạt động cho vay tín dụng. Với đối tượng của Bộ luật Dân sự, cần khẳng định đây là hành vi vay mượn theo hợp đồng dân sự giữa các cá nhân không có tư cách pháp nhân về hoạt động tín dụng.

Bởi vậy, giao dịch này mang tính thỏa thuận cao. Song, để tránh tình trạng những đối tượng có nhu cầu vay vốn trong các quan hệ dân sự có thể là những đối tượng yếu thế trong xã hội, dễ bị áp đặt mức lãi suất “trên trời” dẫn đến không trả được nợ, Điều 468 được sửa đổi theo hướng tăng cường kiểm soát mức lãi suất trần cho loại hình vay vốn mang tính dân sự này.

Việc sửa đổi Điều 468 của Dự thảo Bộ luật Dân sự hiện hành là cần thiết để tăng cường cơ sở pháp lý cho hoạt động đấu tranh chống cho vay nặng lãi, hoạt động tín dụng đen.
Việc sửa đổi Điều 468 của Dự thảo Bộ luật Dân sự hiện hành là cần thiết để tăng cường cơ sở pháp lý cho hoạt động đấu tranh chống cho vay nặng lãi, hoạt động tín dụng đen.

Một số chuyên gia tài chính cho rằng, nếu chỉ quy định trần lãi suất vay mượn dân sự, mà không quy định trần lãi suất vay mượn thương mại (tức hoạt động tín dụng), thì sẽ nảy sinh sự không “công bằng”. Song cần hiểu rằng, về bản chất, hai loại hình vay mượn trên hoàn toàn khác nhau. Bởi trước tiên, các tổ chức này hoạt động với tư cách pháp nhân, tuân theo điều luật chuyên ngành là Luật Các tổ chức tín dụng. Theo đó, Luật Các tổ chức tín dụng cho phép các pháp nhân tham gia quan hệ tín dụng được thỏa thuận về mức lãi suất dựa trên cơ sở quan hệ cung - cầu, tùy từng thời điểm, tùy theo nhu cầu vay vốn và tùy vào mức độ rủi ro của món vay.

Điều luật này cho phép các tổ chức linh hoạt trong việc định đoạt lãi suất, tạo ra động lực cho tổ chức trong việc huy động nguồn vốn để cho vay, làm cho dòng vốn trong xã hội luân chuyển tích cực hơn. Tuy nhiên, không có nghĩa là sự linh hoạt này không được kiểm soát, vì khi đã hoạt động và chịu sự điều chỉnh của Luật Các tổ chức tín dụng, các pháp nhân phải tuân thủ các điều kiện về duy trì vốn điều lệ tối thiểu; về dự phòng rủi ro; về quan hệ cung - cầu và chịu sự điều chỉnh của quy luật cạnh tranh thị trường...

Nhiều ý kiến cho rằng, nguyên tắc của Bộ luật Dân sự đã quy định rõ là tự do thỏa thuận, tôn trọng quy định của đôi bên. Không thể dùng quy định của Bộ luật Dân sự để áp đặt lãi suất cho tất cả các tổ chức tín dụng mà phải theo các luật chuyên ngành về các tổ chức tín dụng. Nếu áp đặt trần lãi suất theo Bộ luật Dân sự (sửa đổi) cho các chủ thể là các tổ chức tài chính, tổ chức tín dụng có thể dẫn đến tình trạng một bộ phận nhu cầu chính đáng về vốn của các doanh nghiệp sẽ không được đáp ứng, làm ảnh hưởng không nhỏ tới hoạt động sản xuất kinh doanh (?).

Hơn nữa, do hoạt động trong kinh tế thị trường, các định chế tài chính cũng phải tuân theo các quy luật thị trường, mà trong đó quy luật cung - cầu là yếu tố điều tiết mạnh mẽ nhất. Đây cũng chính là lý do và là đích đến của tiến trình thực hiện tự do hóa lãi suất, giảm bớt các can thiệp bằng mệnh lệnh hành chính vào thị trường, hướng tới một thị trường tài chính lành mạnh, minh bạch.

Thanh Hương

Bình luận
Xem thêm bình luận
Ý kiến của bạn
Điểm thi, điểm chuẩn lớp 10 Hà Nội năm 2025 được công bố thời điểm nào?

Điểm thi, điểm chuẩn lớp 10 Hà Nội năm 2025 được công bố thời điểm nào?

Giáo dục - 49 phút trước

GĐXH - Chiều nay (4/7), thí sinh có thể tra cứu điểm thi, điểm chuẩn tuyển sinh vào lớp 10 của Hà Nội năm 2025 trên https://hanoi.edu.vn), https://tsdaucap.hanoi.gov.vn.

Ngày sinh Âm lịch của người kiếm tiền mát tay

Ngày sinh Âm lịch của người kiếm tiền mát tay

Đời sống - 50 phút trước

GĐXH - Những người sinh các ngày Âm lịch dưới đây sinh ra đã có sẵn "mệnh tài lộc".

Nghẹt thở pha dùng drone hạng nặng giải cứu 2 bé mắc kẹt giữa dòng nước xiết

Nghẹt thở pha dùng drone hạng nặng giải cứu 2 bé mắc kẹt giữa dòng nước xiết

Đời sống - 1 giờ trước

Trong khi đang phun thuốc nông nghiệp, thấy các cháu nhỏ bị mắc kẹt giữa dòng nước xiết, anh Nghĩa (Gia Lai) đã dùng drone hạng nặng giải cứu, đưa 2 cháu bé vào bờ.

Dự án đường sắt tốc độ cao qua bao nhiêu xã, phường của Thanh Hóa?

Dự án đường sắt tốc độ cao qua bao nhiêu xã, phường của Thanh Hóa?

Xã hội - 2 giờ trước

GĐXH - Dự án đường sắt tốc độ cao trên trục Bắc - Nam qua địa phận 18 xã, phường với chiều dài khoảng 95,33km tại tỉnh Thanh Hóa.

8 khoản tiền này khi chuyển vào tài khoản phải chịu thuế thu nhập cá nhân theo quy định từ tháng 7/2025

8 khoản tiền này khi chuyển vào tài khoản phải chịu thuế thu nhập cá nhân theo quy định từ tháng 7/2025

Đời sống - 3 giờ trước

GĐXH - Theo quy định khi nhận tiền vào tài khoản cá nhân mà đó là những khoản thu nhập phải chịu thuế thì cá nhân đó phải nộp thuế thu nhập cá nhân. Dưới đây là 8 khoản tiền khi chuyển vào tài khoản phải chịu thuế thu nhập cá nhân.

Bật mí nguyên nhân khiến Bắc Bộ và nhiều nơi có mưa dông kéo dài chưa dứt

Bật mí nguyên nhân khiến Bắc Bộ và nhiều nơi có mưa dông kéo dài chưa dứt

Thời sự - 3 giờ trước

GĐXH - Theo dự báo thời tiết hôm nay, từ Bắc Bộ trở vào Nam Bộ tiếp tục có mưa dông do tác động của dải hội tụ nhiệt đới kéo dài. Cảnh báo các hiện tượng thời tiết nguy hiểm có thể đi kèm.

Danh sách 34 Giám đốc Sở GD&ĐT sau hợp nhất

Danh sách 34 Giám đốc Sở GD&ĐT sau hợp nhất

Giáo dục - 4 giờ trước

Trong số 34 Giám đốc, Phó Giám đốc phụ trách Sở GD&ĐT các địa phương trên cả nước tỷ lệ có 9 nữ và 25 nam.

Tin sáng 4/7: Chủ khách sạn ở Cửa Lò nói gì vụ khách hút thuốc làm thủng đệm bị phạt 4,8 triệu đồng? Hà Nội công bố điểm chuẩn vào lớp 10 các trường THPT

Tin sáng 4/7: Chủ khách sạn ở Cửa Lò nói gì vụ khách hút thuốc làm thủng đệm bị phạt 4,8 triệu đồng? Hà Nội công bố điểm chuẩn vào lớp 10 các trường THPT

Thời sự - 4 giờ trước

GĐXH - Giám đốc điều hành khách sạn Kingdom Cửa Lò đã lên tiếng xác nhận vụ việc khách hút thuốc làm thủng đệm bị phạt 4,8 triệu đồng là có thật; Hôm nay, Hà Nội công bố điểm chuẩn vào lớp 10 các trường THPT.

Bắt giữ đối tượng gây ra 7 vụ cướp giật điện thoại của phụ nữ

Bắt giữ đối tượng gây ra 7 vụ cướp giật điện thoại của phụ nữ

Pháp luật - 4 giờ trước

Công an phường Trường Thi, tỉnh Ninh Bình phối hợp với Phòng Cảnh sát hình sự Công an tỉnh đã bắt giữ Nguyễn Văn Duy (SN 1996, trú tại xã Vạn Thắng, huyện Gia Viễn) - nghi phạm gây ra 7 vụ cướp giật tài sản trên địa bàn.

Hải Phòng: Liên tiếp xảy ra 3 vụ tai nạn giao thông làm 4 người thương vong trong một ngày

Hải Phòng: Liên tiếp xảy ra 3 vụ tai nạn giao thông làm 4 người thương vong trong một ngày

Xã hội - 15 giờ trước

GĐXH - Theo thông tin từ Ban An toàn giao thông TP Hải Phòng, trên địa bàn vừa xảy ra 3 vụ tai nạn giao thông khiến hai người chết và hai người bị thương. Hiện nguyên nhân các vụ việc đang được cơ quan chức năng tiến hành xác minh, làm rõ.

Top