Hà Nội
23°C / 22-25°C

Vấn đề di dân và định hướng chính sách: Chú trọng chất lượng sống

Thứ năm, 10:31 21/10/2010 | Dân số và phát triển

Giadinh.net - Sự phát triển nhanh chóng của đời sống xã hội kéo theo sự gia tăng dòng người di cư từ nông thôn ra đô thị, đem lại cả mặt tích cực và tiêu cực cho cả nơi đi lẫn nơi đến.

Hiện trạng này được đặt ra tại Hội thảo “Các vấn đề di dân và định hướng chính sách”, do Ban Tuyên giáo TƯ phối hợp cùng Quỹ Dân số Liên Hợp Quốc (UNFPA) Việt Nam tổ chức ngày 3/12.

Cải thiện đời sống, xóa đói giảm nghèo

Theo PGS.TS Đặng Nguyên Anh - Viện Khoa học xã hội Việt Nam, sự gia tăng quy mô di cư trước hết chịu ảnh hưởng của cơ cấu “dân số vàng”, với một lượng lớn người trẻ tuổi bước vào tuổi lao động, cần việc làm.
 

Về góc độ giới, nữ di cư phải đối mặt với nhiều thách thức (Ảnh: Chí Cường).

Kết quả điều tra Biến động dân cư 1/4/2007 của Tổng cục Thống kê cho thấy, tỉ suất di cư là 7,5%o, gấp đôi so với 2 năm trước (3,36%o năm 2005). Chỉ tính từ tháng 4/2006 đến hết tháng 3/2007, cả nước có hơn 802.000 người di cư nội vùng và 631.000 người di chuyển ngoại vùng mà đa số là di cư khoảng cách lớn với sự thay đổi về thu nhập và việc làm. Sức hút của nơi được người di cư đến là các thành phố lớn, những nơi có tốc độ đô thị hóa cao, khu công nghiệp... như Hà Nội, TP Hồ Chí Minh, Bình Dương, Đồng Nai, Bà Rịa – Vũng Tàu... 

TS Vũ Mạnh Lợi - Viện Khoa học xã hội Việt Nam cho biết, theo kết quả nghiên cứu điều tra mẫu nhỏ tại 15 xã, phường thuộc 5 tỉnh Hưng Yên, Nghệ An, Quảng Ngãi, Tây Ninh, An Giang (đại diện cho các vùng địa lý sinh thái có nhiều người di cư thuộc 3 vùng Bắc – Trung – Nam) với 600 hộ gia đình có người di cư cho thấy: 82% di cư để tăng thu nhập cho gia đình, 52% do thiếu việc làm ở địa phương, 32% là để tạo nhiều nguồn thu nhập. Theo đó, công việc chính của họ là làm thuê 41%, lao động tự do 22%, buôn bán dịch vụ 18%, nông nghiệp 5%, công nhân viên chức 5%...

Sự đóng góp vào việc giảm nghèo của người di cư là rất đáng kể, bên cạnh đó họ còn giảm bớt sức ép về công ăn việc làm cho chính địa phương mình. Theo nghiên cứu do TS Lợi đưa ra, 90% người di cư có gia đình gửi tiền về trong năm, gần 84% hộ gia đình khẳng định thu nhập cao hơn trước khi di cư... Nhiều nghiên cứu trong 5 năm qua cho thấy những ảnh hưởng tích cực của lực lượng di cư đóng góp vào tăng trưởng kinh tế, xóa đói giảm nghèo.
 

Bên cạnh những mặt tích cực, người di cư cũng phải đối mặt với nhiều vấn đề ảnh hưởng đến sức khỏe, hạnh phúc gia đình.

Cần nhiều chính sách đồng bộ

Tại hội thảo, bà Trần Thị Vân, trợ lý Trưởng đại diện UNFPA cho rằng, di dân là “trụ cột” góp phần xóa đói, giảm nghèo trong thời gian qua, đồng thời thúc đẩy quá trình đô thị hóa. Song nếu không quản lý tốt quá trình này, sẽ tạo áp lực lớn đối với cơ sở hạ tầng, các dịch vụ xã hội như nhà ở, giáo dục, chăm sóc y tế, SKSS/KHHGĐ, môi trường, giao thông... Về góc độ giới, nữ di cư đang đối mặt với nhiều thách thức về công việc, thu nhập, bạo lực, xâm hại tình dục... Theo bà Vân, vấn đề di cư cần được lồng ghép trong chiến lược giảm nghèo quốc gia và quy hoạch phát triển kinh tế - xã hội của đất nước, để người di cư được tiếp cận tốt nhất các dịch vụ xã hội như nhà ở, khám chữa bệnh, việc học hành của con em họ.

Lợi ích rõ rệt nhất đối với những gia đình có người di cư, đi làm ăn xa là có tiền để gia đình trang trải sinh hoạt hàng ngày, mua sắm đồ dùng. Bên cạnh đó là có tiền “cho con ăn học để đổi đời, đỡ khổ như cha mẹ”. Việc di cư cũng tạo nên xu hướng bình đẳng hơn trong quan hệ vợ chồng. Ở những gia đình có người vợ đi làm ăn xa, người chồng gánh vác việc nhà nhiều hơn, tỉ lệ nam giới tham gia nội trợ tăng rõ rệt. Theo nghiên cứu mà TS Lợi trình bày, trong số gia đình có vợ di cư được hỏi, tỉ lệ nam giới tham gia nội trợ chiếm tới 94% ở Quảng Ngãi, 74% ở Hưng Yên.

Tuy nhiên, bên cạnh những mặt tích cực, người di cư cũng phải đối mặt với nhiều vấn đề ảnh hưởng đến sức khỏe, hạnh phúc gia đình. Nhiều người trong số họ không có điều kiện để tiếp cận các dịch vụ về sức khỏe sinh sản, sức khỏe tình dục. Quan hệ tình dục không an toàn khiến nhiều người mắc các bệnh lây truyền qua đường tình dục, nhiều cô gái trẻ phải nạo hút thai... Ở những gia đình có người đi làm ăn xa, tình cảm vợ chồng bị ảnh hưởng. Nhiều người đàn ông có tâm lý mặc cảm vợ nuôi, thường không tin tưởng vợ khi đi làm ăn xa. Hơn 50% các gia đình có người di cư được hỏi cho rằng trẻ em sẽ “khó bảo, dễ hư hỏng”, kết quả học tập kém khi thiếu bố hoặc mẹ ở nhà. Trẻ có bố (mẹ) di cư thường gặp một số khó khăn trong tiếp cận và hưởng thụ giáo dục, không được chăm sóc sức khoẻ đầy đủ. Bên cạnh đó, nhiều người già phải làm việc nhà nhiều hơn, sức khỏe kém đi cộng thêm sự lo lắng cho con cái ở xa khiến họ cũng suy giảm về tinh thần.

Các bài toán về quản lý, chính sách, an sinh xã hội và cả chất lượng sống của người di cư được các đại biểu đặt ra dưới nhiều góc độ. Bà Đặng Thanh Nhàn - Phòng Nghiên cứu Phụ nữ, Viện Gia đình và Giới cung cấp cho đại biểu về nguyên nhân di cư nông thôn – đô thị dưới góc độ giới. Lãnh đạo Ban Tuyên giáo tỉnh ủy Đồng Nai và Thái Bình đưa ra thực trạng, tác động của di dân tới sự phát triển kinh tế - xã hội của địa phương và các giải pháp... Theo GS.TSKH Phạm Mạnh Hùng - Chuyên gia cao cấp, Ban Tuyên giáo TƯ, vấn đề di dân cần thực sự được quan tâm trong công tác DS-KHHGĐ. “Trước đây, chúng ta tập trung vào vấn đề quy mô dân số, sinh đẻ có kế hoạch thì nay cần quan tâm hơn nữa đến vấn đề cơ cấu dân số, di dân, chất lượng dân số. Đây là cơ hội tốt để nâng cao chất lượng về công tác tuyên giáo trong lĩnh vực dân số”, ông Hùng nhấn mạnh.
 
Hà Anh
thuhuyen
Bình luận
Xem thêm bình luận
Ý kiến của bạn
Vượt lũ, lội bùn đưa sản phụ suốt chặng đường 20km đi sinh

Vượt lũ, lội bùn đưa sản phụ suốt chặng đường 20km đi sinh

Dân số và phát triển - 11 phút trước

Mưa lũ khiến nhiều tuyến đường trên địa bàn xã Hữu Kiệm (Nghệ An) bị ngập sâu, lực lượng công an xã phải đẩy ca nô đưa sản phụ qua đoạn đường ngập nước và dìu qua khu vực ngập bùn.

Chạy bộ có làm tăng mức testosterone không?

Chạy bộ có làm tăng mức testosterone không?

Dân số và phát triển - 2 ngày trước

Chạy bộ là một trong những phương pháp hiệu quả để thúc đẩy quá trình sản xuất testosterone tự nhiên của cơ thể. Tập trung vào các bài chạy nước rút ngắn, cường độ cao sẽ mang lại lợi ích vượt trội, giúp tăng cường nồng độ hormone quan trọng này một cách đáng kể.

Hướng dẫn cách tính lượng calo cần thiết cho trẻ dậy thì

Hướng dẫn cách tính lượng calo cần thiết cho trẻ dậy thì

Dân số và phát triển - 3 ngày trước

Để hỗ trợ quá trình dậy thì cho trẻ, việc bổ sung đủ năng lượng (calo) đóng vai trò rất quan trọng. Vậy làm sao để biết con mình cần khoảng bao nhiêu calo mỗi ngày?

4 lưu ý trong chế độ ăn giúp tăng sức khỏe tinh trùng

4 lưu ý trong chế độ ăn giúp tăng sức khỏe tinh trùng

Dân số và phát triển - 4 ngày trước

Nghiên cứu mới cho thấy, chế độ ăn uống, đặc biệt là chế độ ăn Địa Trung Hải có thể tạo ra sự khác biệt thực sự đối với chất lượng tinh trùng và khả năng sinh sản ở nam giới.

Nhóm phụ nữ nào dễ mắc ung thư buồng trứng?

Nhóm phụ nữ nào dễ mắc ung thư buồng trứng?

Dân số và phát triển - 5 ngày trước

Dấu hiệu ung thư buồng trứng thường không rõ ràng, mơ hồ nên nhiều trường hợp chẩn đoán muộn. Hiểu rõ các đối tượng nguy cơ cao giúp nâng cao nhận thức và phòng ngừa sớm.

6 món ăn ngon bổ sung collagen tốt cho da và khớp

6 món ăn ngon bổ sung collagen tốt cho da và khớp

Dân số và phát triển - 1 tuần trước

Collagen là yếu tố quan trọng giúp da săn chắc, đàn hồi và khớp linh hoạt. Bổ sung collagen qua thực phẩm là cách hiệu quả để hỗ trợ sức khỏe da và khớp từ bên trong.

Người phụ nữ 56 tuổi nhập viện vì u buồng trứng xoắn khủng, chị em cảnh giác khi có dấu hiệu này

Người phụ nữ 56 tuổi nhập viện vì u buồng trứng xoắn khủng, chị em cảnh giác khi có dấu hiệu này

Dân số và phát triển - 1 tuần trước

GĐXH - Đau bụng nhiều vùng hạ vị kèm theo nôn ói, người phụ nữ đi khám phát hiện khối u buồng trứng xoắn kích thước khủng.

Vì sao hạt bí ngô tốt cho nam giới?

Vì sao hạt bí ngô tốt cho nam giới?

Dân số và phát triển - 1 tuần trước

Hạt bí ngô giàu chất chống oxy hóa, vitamin, khoáng chất rất tốt cho tim mạch và hệ miễn dịch, đồng thời giảm viêm. Lợi ích của hạt bí ngô với nam giới có thể giúp giảm nguy cơ ung thư, cải thiện sức khỏe tuyến tiền liệt, sức mạnh tinh trùng.

4 biện pháp lối sống giúp giảm triệu chứng tiền mãn kinh

4 biện pháp lối sống giúp giảm triệu chứng tiền mãn kinh

Dân số và phát triển - 1 tuần trước

Khi bước vào tuổi 40, cơ thể phụ nữ trải qua những biến đổi đáng kể ở thời kỳ chuyển tiếp trước khi mãn kinh. Giai đoạn tiền mãn kinh mang đến nhiều thách thức như thay đổi tâm trạng, tăng cân, kinh nguyệt không đều và giảm khối lượng cơ.

Các chất dinh dưỡng cha mẹ cần bổ sung cho con khi dậy thì

Các chất dinh dưỡng cha mẹ cần bổ sung cho con khi dậy thì

Dân số và phát triển - 1 tuần trước

Chăm sóc dinh dưỡng đúng cách trong tuổi dậy thì không chỉ giúp trẻ phát triển tối ưu về thể chất mà còn đặt nền móng cho sức khỏe tâm lý và tinh thần. Do đó, việc định hướng thói quen ăn uống khoa học, lựa chọn thực phẩm lành mạnh là vô cùng quan trọng.

Top