Vụ tai nạn giao thông thảm khốc ở Long An: Quản lý trong lĩnh vực kinh doanh vận tải còn bỏ ngỏ?

Cần sửa đổi các quy phạm pháp luật

Vụ tai nạn giao thông thảm khốc làm 4 người chết, 18 người bị thương tại Bến Lức (Long An) đã làm chấn động dư luận cả nước khi tài xế container dương tính với ma túy, có nồng độ cồn cao. Vấn đề làm sao để loại bỏ các lái xe sử dụng trái phép chất ma túy hoặc hay uống rượu bia một lần nữa được tranh luận.

Theo Thạc sỹ, luật sư Đặng Văn Cường – Trưởng Văn phòng luật sư Chính Pháp, qua vụ án này cho thấy nhiều vấn đề về quản lý trong lĩnh vực kinh doanh vận tải còn bỏ ngỏ. Bởi vậy, các chuyên gia, các nhà quản lý đưa ra những ý tưởng để giải quyết những tồn tại trong lĩnh vực này là hết sức cần thiết trong bối cảnh hiện nay.

Hai vấn đề lớn đặt ra là vấn đề xây dựng pháp luật và áp dụng pháp luật đối với việc đào tạo lái xe, tuyển dụng lái xe, quản lý hoạt động vận tải hành khách và vận tải hàng hóa bằng xe ô tô.

Vấn đề đặt ra là hệ thống pháp luật đã đầy đủ, hoàn thiện các cơ sở pháp lý để quản lý lĩnh vực này hay chưa? Việc thực thi các quy định pháp luật này đã thực sự mang lại hiệu quả hay chưa là vấn đề sẽ được nhiều chuyên gia mổ xẻ sau vụ án này.

Hiện trường vụ tai nạn giao thông thảm khốc làm 4 người chết, 18 người bị thương ở Long An.

“Quan điểm của cá nhân tôi là hệ thống pháp luật của chúng ta tương đối hoàn thiện. Tuy nhiên, căn cứ vào sự biến đổi, phát triển của xã hội thì chúng ta cũng cần phải kịp thời sửa đổi, bổ sung những văn bản pháp luật trong lĩnh vực này sao cho sao phù hợp với sự phát triển của xã hội, định hướng cho sự phát triển của xã hội, đảm bảo an toàn công cộng, an toàn cho người điều khiển phương tiện giao thông đường bộ và những người tham gia giao thông đường bộ”, luật sư Cường nói.

Theo đó, cần sửa đổi các quy phạm pháp luật theo hướng nâng cao chất lượng đào tạo lái xe, đặc biệt là những lái xe khách và những người lái xe trọng tải lớn để đảm bảo an toàn cho hành khách và những người tham gia giao thông khác.

Có thể nâng quy định về độ tuổi đối với những loại xe chở nhiều hành khách và những xe trọng tải lớn, xe có kéo rơ móc từ 21 đến 25, thậm chí 27 tuổi. Bởi khi độ tuổi ở mức độ nhất định thì vấn đề nhận thức, trách nhiệm đối với nghề nghiệp, đối với cộng đồng mới đảm bảo tốt nhất (họ có thể gây ảnh hưởng lớn tới cộng đồng).

Ngoài ra, cũng cần quy định những tiêu chuẩn về đạo đức, lối sống, sức khỏe riêng cho những người lái xe loại này để đảm bảo mức độ an toàn khi họ thực hiện công việc.

Loại bỏ những lái xe nghiện ma túy, rượu bia

Theo luật sư Cường, khi tuyển dụng lái xe, các đơn vị cần kiên quyết không tuyển dụng, loại thải những lái xe nghiện ma túy, nghiện rượu bia, có lối sống bê tha, tùy tiện, thiếu trách nhiệm. Người lái xe đòi hỏi phải có sức khỏe tốt, luôn tỉnh táo, minh mẫn, điềm đạm, bình tĩnh thì mới có thể xử lý tốt các tình huống trên đường, đảm bảo an toàn khi tham gia giao thông.

“Những người lái xe khách đường dài, những lái xe trọng tải lớn, xe container thường có thu nhập cao và ổn định hơn, thêm vào đó là hay xa nhà, chạy đường dài nên nhiều người thấy buồn, mệt mỏi, buồn ngủ, rồi tuổi trẻ ham chơi, đua đòi nên không ít lái xe đã không giữ được mình, sa đà vào ma túy để giải khuây, để tỉnh táo và cũng là chơi bời, đua đòi...

Tuy nhiên, khi đã vướng vào ma túy thì tính mạng của các hành khách trên xe cũng như tính mạng của những người tham gia giao thông khác sẽ rơi vào tình trạng hết sức nguy hiểm, bởi tai nạn có thể xảy ra bất cứ lúc nào khi những chất kích thích đó khiến họ mất kiểm soát về hành vi.

Bởi vậy, cần kiểm tra, rà soát tất cả các lái xe hiện nay để kịp thời phát hiện, loại bỏ những lái xe sử dụng trái phép chất ma túy hoặc hay uống rượu bia là việc làm cần thiết trong thời điểm hiện nay. Các cơ quan chức năng ở địa phương cần phối hợp với cơ quan công an nơi các đơn vị vận tải đóng trụ sở có trách nhiệm phải thực hiện việc kiểm tra này theo kế hoạch, phương án của lãnh đạo cấp trên”, luật sư Cường nhấn mạnh.

Cũng theo luật sư Cường, pháp luật đã có quy định xử lý đối với các doanh nghiệp vận tải. Cụ thể, khi đã có những quy định cụ thể về các điều kiện tuyển dụng lái xe chở khách và những người lái xe trọng tải lớn mà các doanh nghiệp này không tuân thủ dẫn đến tai nạn giao thông nghiêm trọng thì chủ doanh nghiệp phải chịu trách nhiệm trước pháp luật.

Nhiều ý kiến cho rằng, cần làm rõ trách nhiệm của doanh nghiệp vận tải, ngoài việc khởi tố bị can Phạm Thành Hiếu.

Trong trường hợp này có thể khởi tố người đứng đầu doanh nghiệp này về tội "Giao phương tiện cho người không đủ điều kiện điều khiển phương tiện giao thông đường bộ gây hậu quả nghiêm trọng" theo Điều 264 (Bộ luật hình sự 2015).

Điều luật này quy định: "Người nào giao cho người mà biết rõ người đó không có giấy phép lái xe hoặc đang trong tình trạng có sử dụng rượu, bia mà trong máu hoặc hơi thở có nồng độ cồn vượt quá mức quy định, có sử dụng chất ma túy, chất kích thích mạnh khác hoặc không đủ các điều kiện khác theo quy định của pháp luật điều khiển phương tiện tham gia giao thông đường bộ gây thiệt hại cho người khác thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 50.000.000 đồng hoặc phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm...".

Khi sửa đổi các quy định của Bộ luật Hình sự thì cũng có thể quy định thêm tội danh đối với pháp nhân thương mại liên quan tới những vi phạm về việc tuyển dụng, sử dụng những người điều khiển phương tiện giao thông không đủ điều kiện, tiêu chuẩn theo quy định pháp luật.

Ngoài ra đối với các doanh nghiệp vận tải mà ép tài xế không đủ điều kiện sức khỏe, không đủ điều kiện tiêu chuẩn lái xe hoặc giao phương tiện vận tải không đảm bảo điều kiện lưu thông vẫn phải tham gia giao thông, gây hậu quả nghiêm trọng thì người đứng đầu doanh nghiệp cũng phải chịu trách nhiệm trước pháp luật về hành vi của mình.

Cũng cần có những quy định về việc kiểm tra, bồi dưỡng để nâng cao ý thức trách nhiệm, đạo đức, kỹ năng nghiệp vụ cho những người lái các loại xe này để đảm bảo những điều kiện tiêu chuẩn theo quy định pháp luật.

Hoàng Duyên