Hà Nội
23°C / 22-25°C

8 vị thuốc phòng ngừa bệnh tay chân miệng

Thứ tư, 12:11 12/07/2023 | Sống khỏe

Hiện nay bệnh tay chân miệng có xu hướng bùng phát và diễn biến khó lường tại TP. Hồ Chí Minh và các tỉnh phía Nam nước ta. Ở thể bệnh nhẹ, Đông y có các vị thuốc có tác dụng phòng ngừa bệnh này hiệu quả.

Bệnh tay chân miệng được xác định là bệnh truyền nhiễm cấp tính do virus đường ruột gây ra. Đa số các ca bệnh tay chân miệng ở thể nhẹ. Tuy nhiên, bệnh cũng có thể chuyển biến nặng và gây nhiều biến chứng nguy hiểm.

Theo Đông y, bệnh tay chân miệng có thể do ngoại cảm phong nhiệt độc xâm nhập vào cơ thể chủ yếu qua đường miệng, kết hợp với thấp trọc tích tụ lâu ngày bên trong cơ thể, ảnh hưởng đến các phủ tạng, đặc biệt là tạng Phế và Tỳ mà sinh bệnh.

Về mặt trị liệu có thể sử dụng một số vị thuốc có tác dụng thanh nhiệt, giải độc khu trừ tác nhân gây bệnh…

photo-1687711402260

Rửa tay xà phòng theo khuyến cáo của Bộ Y tế phòng bệnh tay chân miệng.

Một số vị thuốc phòng ngừa bệnh tay chân miệng

Nhân trần có vị đắng, tính bình, hơi hàn (lạnh), vào kinh Bàng quang, có tác dụng thanh nhiệt, lợi thấp, dùng chữa sốt, người nóng, da vàng, tiểu tiện khó khăn, phụ nữ sau khi sinh, các bệnh về gan, mật, mẩn ngứa...

Tây y nghiên cứu dược lý cho thấy nhân trần làm tăng tiết mật, tăng thải độc của gan, kháng khuẩn và chống viêm mạnh. Liều dùng 20-40g/ngày.

Huyền sâm vị đắng, mặn, tính hơi hàn, vào hai kinh Phế và Thận, có tác dụng tư âm giáng hỏa, trừ phiền, chỉ khát, giải độc, lợi yết hầu, nhuận táo, hoạt trường, dùng chữa các bệnh nhiệt, phiền khát, điên cuồng, yết hầu sưng đau, ung thũng, tràng nhạc, táo bón.

Nghiên cứu dược lý các nhà y học nhận thấy huyền sâm làm tăng sức co bóp cơ tim và làm chậm nhịp tim, hạ huyết áp nhẹ, kích thích hô hấp, kháng khuẩn, chống viêm, an thần, lợi tiểu. Tây y làm thuốc mạnh tim, giảm sốt, chống viêm nhiễm trong các bệnh viêm họng, viêm amidan, lở loét miệng và mẩn ngứa. .. Liều dùng 6-12g/ngày.

Cây cối xay vị ngọt tính bình, có tác dụng thanh nhiệt, lợi thấp, tiêu thũng, hoạt huyết, dùng để chữa cảm sốt, đau đầu, bí tiểu tiện, phù thũng sau khi sinh nở, kiết lỵ, tai điếc, mắt có màng mộng...

Nghiên cứu dược lý cho thấy cối xay có tác dụng hạ nhiệt, giảm phù, chống viêm mạnh. Liều dùng 10-16g/ngày.

Thổ phục linh vị ngọt, tính bình, vào hai kinh Can và Vị, có tác dụng tiêu độc, thanh nhiệt, giải độc, tiêu thũng, trừ phong thấp, mạnh gân cốt, lọc máu...

Nghiên cứu dược lý cho thấy thổ phục linh có hoạt tính trị giun, sán lá gan nhỏ, kháng khuẩn , lợi tiểu, chống viêm mạnh và kháng histamin.

Trong lâm sàng, thổ phục linh được dùng để chữa thấp khớp, đau nhức gân xương, ung thũng, tràng nhạc, mụn nhọt , lở ngứa, dị ứng, giang mai, giải độc thủy ngân... Liều dùng 12-32g/ngày.

photo-1687711402984

Vị thuốc cát căn.

Cát căn vị ngọt, cay, tính bình, vào hai kinh Tỳ và Vị, có tác dụng giải cơ, thoái nhiệt, sinh tân, chỉ khát, thoái chẩn, thăng dương, chỉ tả.

Nghiên cứu dược lý cho thấy cát căn có tác dụng tốt trong điều trị bệnh mạch vành, các cơn đau thắt ngực, điếc đột ngột và tăng huyết áp.

Trong lâm sàng, cát căn dùng chữa các bệnh cảm sốt phong nhiệt, cổ gáy cứng đau, sởi mọc không đều, viêm ruột, kiết lỵ kèm theo sốt, khát nước, làm mát cơ thể, giải rượu độc. Liều dùng 8 - 20g/ngày.

Mạch môn vị ngọt hơi đắng, tính mát, có tác dụng nhuận phế, giảm ho, cầm máu, làm mát tim, thanh nhiệt...

Nghiên cứu dược lý cho thấy mạch môn có tác dụng giảm ho, ức chế sự phát triển của một số vi khuẩn đường hô hấp, hạ đường huyết và chống viêm rõ rệt.

Trong lâm sàng, mạch môn dùng để chữa ho khan, viêm họng, lao phổi cấp, bán cấp và mạn tính; sốt cao, tâm phiền khát nước, thổ huyết, khái huyết, chảy máu cam, hen phế quản, làm lợi tiểu, chữa thiếu sữa, điều hòa nhịp tim khỏi hồi hộp, khó ngủ, chữa táo bón, dị ứng, mẩn ngứa, tăng huyết áp, bệnh tim mạch, rối loạn thần kinh thực vật. Liều dùng 4- 12g/ngày.

Diệp hạ châu vị đắng, tính mát, có tác dụng tiêu độc, sát trùng, tiêu viêm, tan ứ, thông huyết mạch, lợi tiểu.

Nghiên cứu dược lý cho thấy diệp hạ châu có hoạt tính bảo vệ gan, chống lại tổn thương tế bào gan, kháng hầu hết các loại vi khuẩn, kháng virus, diệt nấm, lợi tiểu, hạ huyết áp và hạ đường huyết.

Trong lâm sàng, diệp hạ châu được dùng để chữa đau viêm họng, đinh râu, mụn nhọt, viêm da, lở ngứa, phù thũng, sản hậu ứ huyết đau bụng, tưa lưỡi ở trẻ em, sốt, rối loạn tiêu hóa, chữa các bệnh về gan, mật, các bệnh đường tiết niệu - sinh dục... Dùng ngoài chữa nhọt độc sưng đau, đinh râu, bị thương ứ máu, vết thương chảy máu, chữa vết thương lở loét lâu liền... Liều dùng 20-40g/ngày.

Cam thảo có vị ngọt, tính bình, để sống (đồ mềm, sấy khô) có tác dụng giải độc, tả hỏa; nếu tẩm mật sao vàng (Chích cam thảo) lại có tác dụng ôn trung, nhuận phế, điều hòa các vị thuốc. Cam thảo sống có tác dụng chữa cảm sốt, ho mất tiếng, viêm họng, mụn nhọt, đau dạ dày, tiêu chảy, tỳ vị hư nhược, kém ăn, thân thể mỏi mệt… Liều dùng 8 - 12g/ngày.

8 vị thuốc trên có thể dùng riêng hoặc phối hợp với nhau có tác dụng thanh nhiệt, trừ thấp, giải độc, tiêu viêm, chữa mụn nhọt, lở ngứa, dị ứng, tăng cường hệ miễn dịch , giúp phòng ngừa bệnh tay chân miệng.

Cách dùng phối hợp như sau: Nhân trần 10g, huyền sâm 12g, cây cối xay 12g, thổ phục linh 12g, cát căn 12g, mạch môn 10g, diệp hạ châu 8g, cam thảo 8g. Các vị thuốc thái nhỏ +1800 ml nước, đun sôi, nhỏ lửa trong 15-20 phút, bắc ra, để nguội, bỏ bã thuốc, chia uống trong ngày. Uống liền trong 7-10 ngày.

Phòng bệnh tay chân miệng

  • Thường xuyên rửa tay bằng xà bông dưới vòi nước chảy.
  • Ăn uống hợp vệ sinh, ăn chín, uống sôi.
  • Các vật dụng ăn uống phải được rửa sạch sẽ, nên ngâm bằng nước sôi trước khi sử dụng.
  • Đảm bảo nguồn nước sạch trong sinh hoạt hàng ngày.

Dấu hiệu mắc tay chân miệng cần nhập viện

Trẻ mắc bệnh quấy khóc liên tục kéo dài, đây là dấu hiệu cảnh báo tình trạng nhiễm độc thần kinh ở giai đoạn sớm.

Người bệnh sốt cao liên tục không hạ, không tác dụng với thuốc hạ nhiệt paracetamol. Đây là dấu hiệu mức độ viêm nhiễm nặng trong cơ thể có thể dẫn đến nhiễm độc thần kinh cần đưa đến bệnh viện ngay để được điều trị hiệu quả và kịp thời.


BS Vũ Quốc Trung
Bình luận
Xem thêm bình luận
Ý kiến của bạn
Đắk Lắk ghi nhận hàng chục ca nghi ngờ ngộ độc thực phẩm sau khi ăn bánh mì

Đắk Lắk ghi nhận hàng chục ca nghi ngờ ngộ độc thực phẩm sau khi ăn bánh mì

Y tế - 1 giờ trước

Trong 3 ngày, 18 đến 21/7, Trung tâm y tế M’Đrắk, xã M’Đrắk, tỉnh Đắk Lắk đã ghi nhận 64 trường hợp nhập viện với triệu chứng rối loạn tiêu hóa, nghi ngờ ngộ độc thực phẩm. Trong đó, phần lớn các bệnh nhân có liên quan đến việc ăn bánh mì tại một cơ sở kinh doanh thức ăn đường phố.

Người đàn ông ngừng tuần hoàn trên bãi biển Nha Trang may mắn được cứu sống nhờ việc này

Người đàn ông ngừng tuần hoàn trên bãi biển Nha Trang may mắn được cứu sống nhờ việc này

Y tế - 4 giờ trước

GĐXH - Người đàn ông sau khi tắm biển lên bờ có biểu hiện khó thở, tím tái rồi bất tỉnh may mắn được cứu sống nhờ sơ cứu kịp thời.

Nên ăn ớt chuông sống hay nấu chín để có lợi cho sức khỏe?

Nên ăn ớt chuông sống hay nấu chín để có lợi cho sức khỏe?

Bệnh thường gặp - 5 giờ trước

Ớt chuông sống hay được xào, nấu chín tốt hơn cho sức khỏe luôn là băn khoăn của nhiều người. Tìm hiểu ưu nhược điểm của cả hai cách ăn để chọn phương pháp ăn ớt chuông thông minh và hiệu quả nhất cho sức khỏe.

Lợi ích tuyệt vời khi bạn chọn uống sữa vào 1 trong 3 thời điểm này

Lợi ích tuyệt vời khi bạn chọn uống sữa vào 1 trong 3 thời điểm này

Bệnh thường gặp - 6 giờ trước

GĐXH - Bạn có thể uống sữa theo nhu cầu cơ thể, nhưng 3 thời điểm như: buổi sáng sau khi ăn, sau khi tập luyện, hoặc trước khi đi ngủ... là những thời điểm lý tưởng để uống sữa, tùy thuộc vào lợi ích mong muốn của bạn.

Cô gái 25 tuổi xinh đẹp bất ngờ phát hiện ung thư vú từ 2 dấu hiệu nhiều chị em Việt mắc phải

Cô gái 25 tuổi xinh đẹp bất ngờ phát hiện ung thư vú từ 2 dấu hiệu nhiều chị em Việt mắc phải

Mẹ và bé - 8 giờ trước

GĐXH - Cô gái trẻ phát hiện ung thư vú khi bắt đầu từ những dấu hiệu như mệt mỏi kéo dài và đau nhức xương...

12 thực phẩm có thể giúp giảm nguy cơ ung thư đã được nghiên cứu ghi nhận

12 thực phẩm có thể giúp giảm nguy cơ ung thư đã được nghiên cứu ghi nhận

Sống khỏe - 10 giờ trước

Chế độ ăn đa dạng, giàu thực phẩm toàn phần có thể giúp giảm nguy cơ ung thư và làm chậm quá trình phát triển của các tế bào ung thư. Tham khảo 12 thực phẩm giảm nguy cơ ung đã được nghiên cứu ghi nhận.

5 loại thực phẩm giúp kiểm soát mức cholesterol

5 loại thực phẩm giúp kiểm soát mức cholesterol

Bệnh thường gặp - 11 giờ trước

Việc xây dựng một chế độ ăn uống hợp lý và khoa học đóng vai trò rất quan trọng trong việc ổn định lượng cholesterol, tăng cường chất béo tốt cho cơ thể. Dưới đây là 5 loại thực phẩm nên ăn để giảm mức cholesterol trong cơ thể.

5 thay đổi sớm nhất của cơ thể khi gan “ngập mỡ”, rất dễ bị bỏ qua

5 thay đổi sớm nhất của cơ thể khi gan “ngập mỡ”, rất dễ bị bỏ qua

Bệnh thường gặp - 22 giờ trước

Gan được mệnh danh là “cơ quan câm” vì không có dây thần kinh cảm giác đau và bệnh tật tiến triển âm thầm. Tuy nhiên, bạn vẫn có thể cứu gan khỏi bệnh gan nhiễm mỡ nhờ 5 dấu hiệu này.

Lợi bất cập hại với trào lưu cho con uống thuốc bổ

Lợi bất cập hại với trào lưu cho con uống thuốc bổ

Mẹ và bé - 1 ngày trước

Nhiều phụ huynh, chỉ vì lo con còi cọc, biếng ăn, hay nghe lời truyền tai trên mạng xã hội mà vội vàng tìm mua đủ loại thuốc bổ mà không hề hay con mình có thể đối mặt với những ảnh hưởng sức khỏe.

Đi khám định kỳ, người đàn ông 54 tuổi tình cờ phát hiện u tuyến nước bọt

Đi khám định kỳ, người đàn ông 54 tuổi tình cờ phát hiện u tuyến nước bọt

Bệnh thường gặp - 1 ngày trước

GĐXH - U tuyến nước bọt thường không có triệu chứng rõ ràng. Một số bệnh nhân có thể thấy sưng nhẹ và sờ thấy khối u ở vùng trước tai, góc hàm, dưới hàm, vùng cổ, hoặc trong khoang miệng...

Top