Bầu cử ĐB QH khóa XII: Tỉ lệ người ngoài Đảng bao nhiêu là phù hợp?

Chủ tịch Ủy ban TƯMTTQVN  Phạm Thế Duyệt: Cố gắng đưa nhiều người ngoài Đảng đủ tiêu chuẩn vào Quốc hội

* Có ý kiến cho rằng, tỉ lệ 10% cho đại biểu Quốc hội là người ngoài Đảng là quá thấp. Ông nghĩ sao?

Xu thế hiện nay có rất nhiều trí thức, doanh nhân... có trình độ, hiểu biết và nhiệt huyết muốn đóng góp trí tuệ của mình vào việc xây dựng đường lối chính sách chung của Đảng, Nhà nước. Nếu tỉ lệ đại biểu Quốc hội là người ngoài Đảng khá lên thì tôi thấy tốt hơn, khách quan hơn trong xu thế phát triển chung của đất nước. Đồng thời cũng thể hiện quan điểm trọng dụng người tài.

Đảng ta là Đảng lãnh đạo, cầm quyền nhưng không vì thế mà trong Quốc hội cứ phải có đảng viên quá đông, quá nhiều thì mới là lãnh đạo. Tôi không quan niệm 5% hay 10%, 20% mà tôi nghĩ rằng, nên lựa chọn nhiều người ngoài Đảng có tính tiêu biểu về mọi mặt, đích đáng cả về trí tuệ và tinh thần yêu nước, ý thức trong đấu tranh với những tư tưởng chống đối chế độ, chống đối người dân. Hiện tỉ lệ đảng viên là đại biểu Quốc hội 90% là đông, nhưng nếu có giảm xuống 80% thì cũng vẫn là đông. Cố gắng đưa được nhiều người ngoài Đảng đủ tiêu chuẩn vào Quốc hội thì tốt chứ không thể nói võ đoán 10% hay 20% là đủ.

* Ông nghĩ như thế nào về một số ý kiến cho rằng việc tự ứng cử vẫn là căn bệnh hình thức?

Theo tôi hoàn toàn có thể khắc phục được căn bệnh này, chẳng qua là một số người đôi khi hay áp đặt chủ quan, cho rằng đưa người này thì tốt hơn người kia mà không hề xem thực tế đánh giá  của người dân. 

Các cơ quan trách nhiệm nên có trao đổi, lựa chọn giới thiệu những người đủ tiêu chuẩn, tương xứng để vào các liên danh bầu cử. Phải chọn các đồng chí tương đương nhau để liên danh chứ đừng nên chọn một ông giám đốc có bề dày lâu năm liên danh với anh trưởng phòng mới tham gia, dân họ biết ngay anh trưởng phòng chỉ là “quân đệm”.

* Theo ông, phải làm gì để khuyến khích, thu hút những nhân tài ngoài Đảng tham gia ứng cử?

Điều đó chủ yếu do thái độ của mình thôi, trân trọng anh em thì họ sẽ vui vẻ ứng cử. Nếu cách nhìn nhận mang tính chất một nhiều, cho rằng người được giới thiệu mới có giá trị thì đương nhiên người ta sẽ không thích tự ứng cử. Theo tôi, phải coi ứng cử và tự ứng cử có giá trị như nhau, miễn là người đó có đủ tiêu chuẩn, có năng lực, hiểu biết.

* Với vai trò là cơ quan đại đoàn kết dân tộc, Uỷ ban TƯMTTQ đã và sẽ làm gì để thu hút nhân tài ngoài Đảng tham gia ứng cử?

Chúng tôi đã tham gia giới thiệu những cá nhân tiêu biểu ứng cử vào Quốc hội. Chất lượng bao giờ cũng là chính nhưng không thể xem nhẹ cơ cấu vì cơ cấu có ý nghĩa lớn để hình thành cơ quan Quốc hội, đại diện được cho tất cả các tầng lớp nhân dân, tôn giáo... Ủy ban TƯMTTQ chắc chắn phải cố gắng thực hiện cho được chức năng hiệp thương, lựa chọn, lập danh sách ở bước ba, ai xứng đáng thì để, không xứng đáng thì kiên quyết gạt, dù có được cơ cấu. Đến hiệp thương lần 3 diễn ra vào 15/3 tới, vai trò của Mặt trận rất quan trọng trong việc lựa chọn được đại biểu xứng đáng, trách nhiệm đó rất lớn nên chúng tôi sẽ cố gắng hết sức lựa chọn sáng suốt. Xu thế hiệp thương, đa số anh em cũng muốn để khoảng vài chục phần trăm số ghế cho đại biểu ngoài Đảng.  

Đại biểu Quốc hội Dương Trung Quốc: Không nên băn khoăn chuyện “phần trăm” cơ cấu

Ông Dương Trung Quốc

* Là đại biểu Quốc hội nằm trong cơ cấu người ngoài Đảng, ông nhìn nhận thế nào về tỉ lệ 10% đại biểu Quốc hội là người ngoài Đảng trong khoá tới?

Đảng lãnh đạo nên xưa nay chúng ta luôn coi đảng viên là người ưu tú, 3 triệu đảng viên trong tổng số hơn 80 triệu dân là một con số đáng nói ở cả hai phía. Một là trong Cách mạng tháng Tám năm 1945 -  một sự nghiệp cách mạng vĩ đại chỉ có 5.000 đảng viên. Như vậy, vấn đề chính là nghệ thuật lãnh đạo và năng lực tập hợp quần chúng. Quan trọng là chất lượng, chứ không phải là số lượng đảng viên. Chất lượng thể hiện ở đường lối đúng và những đảng viên ưu tú thực sự, nhất là với người phương Đông chúng ta, vai trò cá nhân rất quan trọng.

Như vậy 3 triệu đảng viên so với hơn 80 triệu dân, vấn đề không phải là tỉ lệ 3/80 mà vấn đề là 3 triệu đảng viên ấy có khả năng tập hợp được bao nhiêu người dân thực hiện cương lĩnh của mình, coi mình là đầu tầu. Điều đó có nghĩa là không nhất thiết đảng phải có mặt theo số đông đảng viên tại Quốc hội.

Nếu cơ quan quyền lực cao nhất là Quốc hội có sự góp mặt của càng nhiều đại diện các thành phần xã hội, mà QH vẫn  đi theo đường lối của đảng, thì rõ ràng vai trò lãnh đạo của đảng càng được khẳng định.

* So sánh với Quốc hội khoá đầu tiên thì tỉ lệ 10% là cao hay thấp, thưa ông?

Quốc hội đầu tiên của chúng ta tỉ lệ đảng viên rất thấp, thậm chí đảng viên còn chủ động rút lui để nhường chỗ cho người ngoài đảng và cả người của đảng đối lập. Nhiều thành viên chính phủ là đảng viên tự rút lui, Bác Hồ khuyến khích rút lui để cho những nhân sĩ trí thức và các thành phần khác tham gia. Nhưng có ai bảo rằng chính phủ ấy không phải do Đảng cộng sản lãnh đạo đâu. Khi chúng ta coi dân chủ là mục tiêu và động lực thì sự lãnh đạo của Đảng phải tạo ra và tăng cường cho động lực ấy.

* Trong xu thế phát triển hiện nay, thì tỉ lệ bao nhiêu là phù hợp?

Tôi nghĩ đừng nên bàn chuyện tỉ lệ bao nhiêu là vừa. Đó là điều không cần thiết mà vấn đề là Đảng phải tìm ra phương thức, nghệ thuật lãnh đạo như thế nào. Người dân họ sẽ tự chọn và nếu đảng viên nào được bầu thì có nghĩa đó là người xứng đáng.

* Xét trên khía cạnh các quy định của luật pháp thì Luật không cấm việc tự ứng cử vậy tại sao vẫn chưa khuyến khích được đông đảo các cá nhân tiêu biểu ngoài Đảng tự ứng cử?

Theo tôi, thời gian đưa ra cũng khá gấp rút, còn độ nửa tháng nữa là kết thúc hiệp thương lần thứ ba về nhân sự.

* Theo ông, phải làm gì để giảm bớt bệnh hình thức trong ứng cử?

Vấn đề là những người lãnh đạo phải tin vào dân chứ đừng ngại dân.