Bí mật về dược vị trong bài xuân dược giúp hoàng đế phục hồi "bản lĩnh đàn ông"
GiadinhNet - “Muốn cho xanh tóc đỏ da/ Rủ nhau lên núi tìm hà thủ ô” – câu thơ này đã phần nào phản ánh công dụng chống lão hóa tuyệt vời của cây thuốc hà thủ ô. Đặc biệt, nhờ công dụng bổ huyết, hà thủ ô cũng là vị thuốc có mặt trong nhiều bài “xuân dược” của vua chúa xa xưa.
Lương y Nguyễn Xuân Hướng cảnh báo về dược tính của hà thủ ô. Ảnh TG |
Ly kỳ chuyện vua chữa “bản lĩnh đàn ông”
Hà thủ ô còn gọi là giao đằng, dạ hợp, thủ ô. Đây là loại cây sống lâu năm, gốc dài khoảng gần 1m, thường kết đôi với một cây đồng loại khác. Nó có giống đực và cái: giống đực màu vàng-trắng, giống cái là màu vàng-đỏ. Các củ rễ của cây này có thể có các hình dạng khác nhau, từ giống người cho đến giống con rùa. Củ hà thủ ô từ lâu đã được y học cổ truyền coi là một loại thuốc tốt giúp tăng cường sinh lực, đen tóc, cải thiện làn da và cung cấp lợi ích lâu dài như phát triển cơ xương, gân cốt, tăng tuổi thọ… Về loại cây này, người dân Trung Hoa đến giờ vẫn lưu truyền một giai thoại hết sức thú vị. Đời nhà Đường, có một người đàn ông tên là Hà Điền Nhi sống ở Tuyền Châu. Từ nhỏ, Hà Điền Nhi đã thường xuyên ốm yếu nên không cô gái nào dám lấy, tới năm 58 tuổi mà vẫn độc thân. Một hôm, họ Hà buồn quá bèn xuống núi uống rượu say đến nỗi nằm lăn ra ngủ cạnh bìa rừng mà không biết. Khi tỉnh dậy, ông thấy bên cạnh một loại cây lạ, gắn chặt nhau từng cặp. Phải mất nhiều thời gian để tách chúng ra, ông rất ngạc nhiên khi chúng lại tự động đan xen như cũ. Thấy lạ, Hà Điền Nhi bèn đào chúng lên và đưa về nhà. Sau đó, một số dân làng nói với ông: “Bác đã già lại không có con nhưng giống cây này ở lại quấn vào nhau ngay cả sau khi bị tách. Có thể đó là phép màu nào đó. Tại sao bác không thử ăn chúng đi và xem chúng giúp ích được gì không?”.
Hà Điền Nhi nghe theo bèn cắt nhỏ rễ cây lạ ngâm rượu uống. Một vài tháng sau đó, ông cảm thấy tràn đầy năng lượng, tóc xanh đen trở lại, da dẻ tươi sáng và bắt đầu có ham muốn tình dục. Ông lại vào rừng tìm đào thêm nhiều loại cây này về dùng. Chẳng bao lâu, sự thay đổi rõ rệt về sức khỏe đã giúp ông cưới được một cô gái trẻ trong làng. Trong 10 năm, Hà Điền Nhi sinh liền mấy đứa con, sống thọ tới... 160 tuổi. Cháu nội của ông là Hà Thủ Ô dùng vị thuốc này cũng thọ tới 130 tuổi mà tóc vẫn còn đen bóng. Anh ta đem thuốc cho họ hàng và bà con làng xóm cùng dùng, bởi vậy mọi người gọi cây thuốc này là hà thủ ô.
Một người dân Trung Quốc đào được cây hà thủ ô đỏ giống hình người nặng 5,8 kg. |
Vị thuốc quý nhưng “khó tính”
Cách nhận biết hà thủ ô thật, giả
Ngoài ra, tình trạng hà thủ ô bị làm giả trên thị trường hiện nay cũng là vấn nạn người tiêu dùng phải hết sức cẩn trọng và tỉnh táo. Những kẻ buôn bán không có lương tâm thường sử dụng củ nâu – một loại củ tương đối giống với hà thủ ô để lừa người mua. Theo kinh nghiệm của các lương y thì hà thủ ô đỏ thật và đạt chất lượng, ngoài màu sắc còn có thể nhận biết qua mùi; mùi của nó rất thơm, gần như nhân sâm. Vì là loại dược phẩm quý hiếm nên hà thủ ô thật nếu chế biến đúng cách (khá phức tạp) thì giá thành có thể lên đến 600 ngàn đồng/kg. Bởi vậy, nếu hà thủ ô được rao bán với giá “quá bèo” thì người mua cũng cần cẩn trọng. |
Việt Nam cũng là quốc gia được thiên nhiên ưu đãi cho sự có mặt của vị thuốc quý hà thủ ô. Loài cây này mọc hoang ở các tỉnh miền núi phía Bắc nước ta như Phú Thọ, Bắc Giang, lào Cai, Lai Châu, Nghệ An… Vào mùa thu hoặc mùa xuân, người ta đào lấy rễ cây về làm thuốc nên quen gọi là củ. Củ có hình dáng quăn queo, giống củ khoai lang, do đó nó còn có tên: Mần Đăng (khoai lang). Củ thường có khối lượng từ 0,5kg đến vài cân. Năm 1967, trong dịp điều tra dược liệu lần đầu tiên ở miền Bắc Việt Nam, các nhà khoa học đã đào được một củ hà thủ ô đỏ dài gần 1m, nặng gần tới 6 kg ở Mường Khương, Lào Cai. Hiện, loài cây này đã được đưa vào sách đỏ Việt Nam để tránh bị khai thác bừa bãi. Hà thủ ô tuy có công dụng tuyệt vời nhưng phải qua chế biến mới dùng được vì trong loại cây này có chứa một số chất độc.
Lương y Nguyễn Xuân Hướng, nguyên Chủ tịch Hội Đông y Việt Nam cho biết, nhiều người tự ý dùng hà thủ ô để chữa rụng tóc, tóc bạc sớm, đau lưng, yếu khớp gối, yếu cơ, mất ngủ, suy nhược thần kinh... mà không biết rằng đây là một vị thuốc có chất độc, nếu không biết cách chế biến, dễ ngộ độc và tử vong. Hà thủ ô sống có những hợp chất chứa anthraquinone kích ứng nhu động ruột, thông đại tiện gây tiêu chảy. Vì vậy, những người bình thường nếu sử dụng hà thủ ô sống có thể bị tiêu chảy. Đặc biệt, theo sách “Hiện đại thực dụng trung dược học”, liều độc uống 50g hà thủ ô sống lúc đói bụng (2,7g/kg cơ thể) và hà thủ ô chế là 169,4g/kg có thể gây chết 50% động vật thí nghiệm...
Cách cải thiện đau cổ và lưng khi đi tàu xe, máy bay
Sống khỏe - 10 giờ trướcKhi phải di chuyển trên tàu, xe, máy bay quãng đường xa, chúng ta phải ngồi cố định một chỗ lâu, sẽ làm cho các khớp bị cứng, máu sẽ kém lưu thông giữa các phần của cơ thể. Các tư thế cố định như ngồi gây ứ máu chi dưới làm phù vùng bắp chân, bàn chân… gây đau.
Vừa ra khỏi nhà đi tập thể dục, người phụ nữ Hà Nội gặp tai nạn bất ngờ
Y tế - 11 giờ trướcVừa ra khỏi nhà được 3 phút, đang đi bộ trên đường, chị T. (42 tuổi) bất ngờ bị xe máy chở gà đi cùng chiều đâm phải. Cú đâm khiến chị bị chấn thương ngực kín, tổn thương gan độ 3…
9 cách giúp thận khỏe mạnh
Sống khỏe - 14 giờ trướcBệnh thận là bệnh không lây nhiễm, thường được gọi là "căn bệnh thầm lặng" vì các dấu hiệu và triệu chứng thường không rõ ràng cho đến khi thận đã bị tổn thương. Dưới đây là chín cách để giữ cho thận của bạn khỏe mạnh và làm chậm sự tiến triển của bệnh.
7 lời khuyên giúp tim khỏe mạnh, tránh hội chứng 'trái tim ngày lễ'
Sống khỏe - 16 giờ trướcKỳ nghỉ lễ với nhiều hoạt động sôi nổi, du lịch, dã ngoại, tụ tập bạn bè và những bữa ăn thịnh soạn cùng với rượu bia, đồ ăn giàu chất béo sẽ khiến sức khỏe tim bị ảnh hưởng. Dưới đây là 7 lời khuyên để giữ cho trái tim khỏe mạnh trong kỳ nghỉ lễ.
5 'thủ phạm' gây hoa mắt chóng mặt, tuyệt đối không chủ quan nhất là trong những ngày nắng nóng
Sống khỏe - 17 giờ trướcGĐXH - Người bị hoa mắt chóng mặt kèm theo các dấu hiệu nghiêm trọng như: đau đầu dữ dội, chóng mặt đột ngột, nôn liên tục, tê liệt cánh tay hoặc tê cả mặt... thì cần được khám sớm, tuyệt đối không được chủ quan.
Bí quyết sống thọ của 4 anh em ruột đều gần trăm tuổi
Sống khỏe - 20 giờ trước4 anh em nhà cụ Quỳnh người vừa 100 tuổi người hơn 90, vẫn rất minh mẩn, da dẻ hồng hào, tự làm nhiều việc không cần con cháu giúp đỡ.
Những thực phẩm nên ăn và nên tránh khi đi máy bay
Sống khỏe - 21 giờ trướcViệc di chuyển bằng máy bay khiến cho bạn khó có thể thực hiện đúng chế độ ăn uống phù hợp. Lưu ý những thực phẩm nên ăn trước, trong và sau chuyến bay sẽ giúp bạn tránh khỏi cảm giác uể oải, đầy hơi hoặc kiệt sức.
Người bệnh suy thận nên ăn gì và kiêng gì để bảo vệ chức năng thận?
Sống khỏe - 22 giờ trướcChế độ ăn đóng vai trò quan trọng trong việc điều trị suy thận. Chế độ ăn hợp lý có thể giúp kiểm soát các triệu chứng, bảo vệ chức năng thận và cải thiện chất lượng cuộc sống của người bệnh.
Nhiều người đặc biệt thích ăn cay mà không ngờ tới có thể gặp những tác hại nguy hiểm này
Sống khỏe - 22 giờ trướcĂn cay từ lâu đã là thói quen của rất nhiều người bởi nó kích thích vị giác khiến cho bữa ăn trở nên ngon miệng hơn. Sẽ không có gì phải bàn cãi nếu hàng ngày bạn ăn cay ở mức độ vừa phải, nhưng nếu bạn ăn cay quá đà thì rất nhiều mối hiểm nguy cho sức khỏe đang rình rập bạn.
5 cách 'làm mát cơ thể tự nhiên' trong những ngày nắng nóng mà không cần điều hòa, giúp bạn khỏe khoắn và ngủ ngon tới sáng
Sống khỏe - 1 ngày trướcCác chuyên gia tiết lộ 5 cách làm mát cơ thể tự nhiên, để ngủ ngon suốt đêm mà không cần mở điều hòa.
Thuốc nào trị rối loạn tiền đình?
Bệnh thường gặpRối loạn tiền đình đi kèm với một vài bệnh lý như thiếu máu não, đái tháo đường, tăng huyết áp có thể là nguyên nhân dẫn đến đột quỵ, đe dọa tính mạng người bệnh. Việc điều trị sớm giúp người bệnh cải thiện chất lượng cuộc sống và giảm nguy cơ mắc các biến chứng nguy hiểm.